Là một tỉnh miền núi Tây Bắc Việt Nam, Sơn La có diện tích tự nhiên 14.125 km2 chiếm 4,27% tổng diện tích cả nước, đứng thứ 3 trong số 64 tỉnh thành phố trong cả nước. Với vị trí địa lý quan trọng về kinh tế, quốc phòng, an ninh, Sơn La còn được thiên nhiên ưu đãi với nhiều thảo nguyên xanh, nhiều tiềm năng, lợi thế cho phát triển kinh tế - xã hội, như: tiềm năng lớn về đất đai, khoáng sản, chế biến lâm sản, sản xuất giấy, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, công nghiệp năng lượng, chế biến khoáng sản; có nhiều điều kiện thuận lợi phát triển du lịch về nguồn, văn hóa, ẩm thực...

Sáng tạo, đổi mới, đột phá tư duy để tạo nguồn lực, động lực mới

Tại Kỳ họp thứ ba của Hội đồng nhân dân tỉnh Sơn La khóa XV, nhiệm kỳ 2021 - 2026, tháng 12-2021, với mục tiêu thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, tiếp tục thực hiện hiệu quả “mục tiêu kép” vừa bảo đảm phòng, chống dịch, bảo vệ sức khỏe nhân dân, vừa thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Hội đồng nhân dân tỉnh Sơn La đã thông qua nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022. Theo đó, tỉnh chú trọng nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của các ngành, lĩnh vực, thành phần kinh tế; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh để xúc tiến và thu hút đầu tư; quan tâm phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống nhân dân; tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động các biện pháp phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu. Ngoài ra, Sơn La đẩy mạnh cải cách hành chính; xây dựng bộ máy liêm chính, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp; củng cố quốc phòng, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Tỉnh đã đề ra các chỉ tiêu chủ yếu năm 2022, trong đó, tốc độ tăng tổng sản phẩm (GRDP) trên địa bàn đạt 7,2%; GRDP đạt 47 triệu đồng/người/năm; giá trị hàng hóa tham gia xuất khẩu đạt 174 triệu USD; thu ngân sách trên địa bàn (thu nội địa) đạt 4.550 tỷ đồng. Ngoài ra, tỉnh đặt mục tiêu tổng lượt khách du lịch đạt 3,2 triệu lượt và doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 2.800 tỷ đồng; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2021 - 2026 khoảng 19,74%, giảm 3% so với năm 2021; số xã đạt chuẩn nông thôn mới đến hết năm 2022 đạt 60 xã…

Trong năm 2021, GRDP trên địa bàn tỉnh tăng 2,2%, trong đó nông lâm nghiệp, thủy sản là điểm sáng tăng 7,19%, cao hơn kế hoạch đề ra; GRDP bình quân đạt 45,2 triệu đồng/người/năm, tăng 1,1 triệu so năm 2020; thu ngân sách đạt 4.250 tỷ đồng, bằng 120,2% dự toán Trung ương giao; giải ngân vốn đầu tư công đạt 93,8% số vốn đã phân bổ. Xuất khẩu đạt 161 triệu USD, tăng 43,9%. Tỷ lệ hộ nghèo giảm 3,28%, còn 15,1%... Trong 5 tháng đầu năm 2022, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Sơn La tiếp tục đạt kết quả tích cực, đời sống nhân dân được cải thiện, quốc phòng, an ninh được giữ vững. GRDP quý I tăng 5,02%; chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,83%, tổng mức bán lẻ hàng hóa tăng 8,9%, xuất khẩu tăng 3,2%, giải ngân thanh toán bằng 25% kế hoạch vốn giao...

Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức, nhất là ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 song được sự quan tâm của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các ban, bộ, ngành cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo điều hành quyết liệt của các cấp ủy, chính quyền, sự nỗ lực phấn đấu và quyết tâm của cả hệ thống chính trị, các thành phần kinh tế, nhân dân các dân tộc trong tỉnh, Sơn La đã triển khai quyết liệt hiệu quả “mục tiêu kép” vừa bảo đảm phòng, chống dịch COVID-19, vừa duy trì phát triển sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, sau 2 tháng chuyển từ mục tiêu “không có COVID” sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” theo tinh thần Nghị quyết số 128 của Chính phủ, kinh tế - xã hội của Sơn La đã có nhiều khởi sắc, nhiều chỉ tiêu thực hiện vượt mục tiêu kế hoạch đề ra. Tỉnh tập trung, tích cực thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, đạt nhiều kết quả tích cực về phòng, chống dịch, phát triển kinh tế - xã hội… trong đó phải kể đến những bước bứt phá trong phát triển nông nghiệp, trọng tâm là cơ cấu lại cây trồng và vật nuôi. Việc phát triển cây ăn quả, "đưa cây ăn quả lên sườn dốc" chính là một thay đổi quan trọng, cho thấy tư duy đột phá, đổi mới sẽ tạo nguồn lực, động lực mới cho phát triển, để "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể".

Thích ứng linh hoạt, sáng tạo, bảo đảm hiệu quả

Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục triển khai nghiêm túc, hiệu quả chỉ đạo, kết luận của Trung ương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống COVID-19; triển khai nhất quán, đồng bộ, hiệu quả Chương trình phòng, chống dịch COVID-19. Thực hiện quyết liệt đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, các nghị quyết chuyên đề của Trung ương, trong đó có các nghị quyết sắp được ban hành về đất đai, về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và về kinh tế tập thể, Nghị quyết số 11-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ. Thực hiện công việc có trọng tâm, trọng điểm, tập trung xây dựng tuyến cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu và nâng cấp, cải tạo sân bay Nà Sản. Phát huy mạnh mẽ tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, vươn lên mạnh mẽ, không trông chờ, không ỷ lại, né tránh; hành động quyết liệt hơn, nỗ lực hơn, chủ động hơn, sáng tạo hơn, phấn đấu đạt kết quả cao nhất.

Tỉnh xác định phải phát triển nhanh nhưng bền vững, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số; tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế trên cơ sở thành quả đã đạt được về tái cơ cấu nông nghiệp; khai thác tối đa yếu tố con người, phát triển du lịch gắn với giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống; thúc đẩy hơn nữa đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, đổi mới tư duy và cách làm. Tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ thực thi, phân bổ nguồn lực phù hợp. Khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh, kịp thời, khuyến khích, bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Xây dựng hệ thống cơ quan hành chính đoàn kết, thống nhất cao, liêm chính, dân chủ, hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.

Tỉnh cũng đã được Thủ tướng Chính phủ nhất trí phê duyệt đề xuất nghiên cứu, xem xét đề xuất mở rộng, nâng công suất Nhà máy Thủy điện Sơn La từ 2.400MW lên 3.200MW; cho phép tỉnh Sơn La được xây dựng và thực hiện Đề án thí điểm kinh doanh tín chỉ carbon rừng; đề xuất một số vấn đề liên quan xây dựng Khu du lịch quốc gia Mộc Châu; cho phép tỉnh Sơn La được bổ sung chỉ tiêu sử dụng đất phi nông nghiệp để triển khai các dự án thu hút đầu tư được kịp thời. Vì vậy tỉnh xác định đẩy mạnh phát triển công nghiệp để công nghiệp hóa nông nghiệp, nhất là các sản phẩm chế biến sâu, gắn với xây dựng thương hiệu, kết nối hiệu quả với các lĩnh vực. Chú trọng phát triển bền vững thủy điện, nghiên cứu phát triển điện mặt trời, điện gió, kết hợp với giữ nước, giữ rừng, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Phát triển đột phá du lịch sớm trở thành ngành mũi nhọn, tập trung thu hút đầu tư các khu du lịch (Mộc Châu, hồ Thủy điện Hòa Bình, Quỳnh Nhai, Bắc Yên), với các sản phẩm du lịch đặc thù, chuyên nghiệp, có thương hiệu.

Quyết liệt hơn nữa triển khai công tác quy hoạch để quy hoạch đi trước một bước với tầm nhìn chiến lược, tư duy đột phá, nhận diện và phát huy các tiềm năng, cơ hội, lợi thế cạnh tranh, khắc phục được những khó khăn, thách thức, tạo động lực mới cho tỉnh, đưa Sơn La phát triển nhanh, bền vững. Tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế nông nghiệp. Rà soát, cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả đầu tư công, tránh dàn trải, chia cắt, manh mún, bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho các dự án lớn có tác động lan tỏa, lâu dài; tập trung phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng văn hóa, giáo dục, hạ tầng du lịch. Đa dạng hóa các nguồn lực, tăng cường hợp tác công - tư; quản lý chặt chẽ và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm.

Biến nguy thành cơ để tìm thấy cơ hội phát triển mới sau đại dịch

Trước diễn biến phức tạp và ảnh hưởng của dịch COVID-19, tỉnh Sơn La đã chủ động ban hành và triển khai kế hoạch kích cầu du lịch nội địa và hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch, trong đó kích cầu những sản phẩm du lịch liên kết giữa Sơn La với các địa phương và đã nhận được sự ủng hộ tích cực. Nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm nhằm tìm ra các giải pháp để khôi phục ngành du lịch Việt Nam nói chung và du lịch Sơn La nói riêng trong bối cảnh "bình thường mới", thích ứng an toàn với dịch COVID -19, cũng như lắng nghe các ý kiến góp ý, chia sẻ từ các chuyên gia trong ngành du lịch, các cơ quan quản lý Trung ương và địa phương, góp phần nâng cao toàn diện chất lượng và hiệu quả của du lịch Sơn La đã được tỉnh chú trọng tổ chức.

Tỉnh xác định 2 mục tiêu cơ bản gồm: 1- Phục hồi hoạt động du lịch theo lộ trình từ thị trường nội tỉnh, nội vùng đến nội địa, gắn với việc thực hiện Nghị quyết 128/NQ-CP và triển khai Hướng dẫn tạm thời số 3862/HD-BVHTTDL, góp phần từng bước phục hồi ngành du lịch thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, đáp ứng nhu cầu tham quan, du lịch, nghỉ dưỡng của người dân. 2- Giới thiệu, quảng bá điểm đến, sản phẩm, trải nghiệm du lịch đa dạng, hấp dẫn, bảo đảm an toàn phòng chống dịch, khôi phục niềm tin của thị trường về du lịch nội địa an toàn, hấp dẫn.

Sơn La có rất nhiều điểm du lịch, có khu du lịch lòng hồ, có khu du lịch bản làng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp… Vì vậy, tỉnh đã có ý tưởng phát triển khu du lịch lòng hồ Sông Đà trở thành một khu du lịch cao cấp. Phát triển du lịch gắn với nông nghiệp, du lịch sinh thái, Du lịch văn hoá, du lịch tâm linh… Tỉnh đã có đề xuất với Tổng cục Du lịch để phát triển xây dựng thuỷ điện vùng lòng hồ Sơn La thành khu du lịch quốc gia. Việc liên kết phát triển sẽ được triển khai bằng các hoạt động cụ thể, như tổ chức các đoàn đi khảo sát, đánh giá các sản phẩm du lịch. Cùng với đó, tỉnh xác định liên kết trong tuyên truyền quảng bá để phát triển du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch, liên kết để chuyển đổi số, ứng dụng du lịch thông minh, trong đào tạo bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch; đồng thời kêu gọi thu hút đầu tư để phát huy các tiềm năng lợi thế để phát triển du lịch. Hiện nay tỉnh đã đang kêu gọi đầu tư ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển du lịch.

Năm 2021, Sở Văn hóa, thể thao và du lịch tỉnh Sơn La đã tổ chức thực hiện truyền thông, quảng bá kích cầu phục hồi du lịch trên sóng VOV với chủ đề “Mộc châu - Vẻ đẹp bốn mùa”, “Thành phố Sơn La - những điểm đến gắn liền với lịch sử”, “Đánh thức vẻ đẹp sơn thủy vùng Tây Bắc”; truyền thông, kích cầu du lịch “Người Sơn La đi du lịch Sơn La” trên sóng Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Sơn La; đăng tải Kế hoạch đăng tải chuyên đề kích cầu du lịch Sơn La thích ứng an toàn với dịch COVID-19 trên Tạp chí Du lịch; tổ chức các hoạt động truyền thông và bàn giải pháp khôi phục kích cầu du lịch Sơn La trong trạng thái bình thường mới, thích ứng an toàn với dịch COVID-19... nhằm tăng cường quảng bá, tuyên truyền thông điệp “Sơn La, điểm đến an toàn hấp dẫn”, “Người Sơn La đi du lịch Sơn La”; xây dựng chương trình quảng bá, chương trình tour, tuyến du lịch liên kết khu du lịch quốc gia Mộc Châu - thành phố Sơn La - lòng hồ thủy điện Sơn La, giới thiệu điểm đến của tỉnh trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, Tạp chí Du lịch có uy tín.

Với chiến lược phát triển bền vững của “ngành công nghiệp không khói”, ngành Du lịch Sơn La đang tích cực triển khai nhiều giải pháp nhằm thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XV nhiệm kỳ 2020 - 2025 về tăng cường thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển ngành du lịch; bảo đảm tính chuyên nghiệp, hiện đại và phát triển bền vững, phấn đấu đến năm 2030, du lịch Sơn La thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, phù hợp với phương châm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 theo tinh thần Nghị quyết số 128 của Chính phủ.

Nhìn lại chặng đường những năm thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển du lịch tỉnh Sơn La cho thấy, tỉnh đã nỗ lực xây dựng các phương án phát triển du lịch phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của địa phương, tạo nên những chuyển biến tích cực của du lịch Sơn La xây dựng hình ảnh du lịch Sơn La trong bản đồ du lịch của Việt Nam./.