Một số dấu ấn nổi bật của Đại hội lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc

PGS, TS. TRẦN THỌ QUANG - HOÀNG LONG
Tạp chí Cộng sản - Trường Chính trị tỉnh Bắc Ninh
00:26, ngày 19-11-2022

TCCS - Đại hội lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc diễn ra từ ngày 16 đến 22-10-2022 với sự tham dự của gần 2.300 đại biểu, đại diện cho hơn 96 triệu đảng viên là một sự kiện lớn trong đời sống chính trị của Trung Quốc và thế giới. Đại hội XX đã đề xuất tầm nhìn lớn, mang tính chiến lược và những bước đi, cách làm cụ thể, để đưa Trung Quốc đến mục tiêu cơ bản là hoàn thành hiện đại hóa vào năm 2035 và trở thành cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa, tươi đẹp vào giữa thế kỷ XXI. Những kết quả của Đại hội XX tạo dấu ấn lớn trong hành trình Đảng Cộng sản Trung Quốc dẫn dắt đất nước bước vào chặng đường phát triển mới.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình trình bày Báo cáo chính trị tại Phiên khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc ở Bắc Kinh, ngày 16-10-2022_Ảnh: THX/TTXVN

Những phát triển mới về nhận thức, lý luận của Đại hội XX

Một là, Đại hội XX cho rằng, thúc đẩy Trung Quốc hóa và thời đại hóa chủ nghĩa Mác là một quá trình đi tìm chân lý, hiểu rõ chân lý và thực hiện chân lý. Quá trình 10 năm qua, Đảng Cộng sản Trung Quốc do Tổng Bí thư Tập Cận Bình làm hạt nhân lãnh đạo đã kết hợp nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác với thực tiễn cụ thể của Trung Quốc và văn hóa truyền thống đặc sắc Trung Hoa, đề ra khái niệm mới, tư tưởng mới, chiến lược mới về quản trị đất nước, không ngừng làm phong phú và phát triển tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới, mở ra phạm vi mới cho Trung Quốc hóathời đại hóa chủ nghĩa Mác. Tư tưởng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới được Đại hội XX nhận thức là chủ nghĩa Mác của Trung Quốc đương đại, chủ nghĩa Mác thế kỷ XXI, là tinh hoa thời đại của văn hóa Trung Hoa và tinh thần Trung Quốc. Đại hội XX nhất trí đưa vào Điều lệ Đảng Cộng sản Trung Quốc bước phát triển mới về tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới kể từ sau Đại hội XIX tới nay, nhằm phản ánh rõ hơn những thành tựu đã đạt được trong đổi mới lý luận, đổi mới thực tiễn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc do Tổng Bí thư Tập Cận Bình làm hạt nhân. Đại hội XX đã yêu cầu toàn Đảng lĩnh hội sâu sắc ý nghĩa mang tính quyết định của việc quán triệt toàn diện tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới, coi quán triệt tư tưởng này là toàn bộ quá trình thực hiện các mặt công tác của Đảng và Nhà nước.

Hai là, Đại hội XX cho rằng, trong hành trình phấn đấu hơn 100 năm qua tính từ thời điểm thành lập ngày 1-7-1921, Đảng Cộng sản Trung Quốc luôn thực hiện sứ mệnh và tâm nguyện ban đầu của Đảng là đoàn kết lãnh đạo nhân dân các dân tộc trên cả nước viết nên “bản hùng ca hào hùng nhất” trong lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc Trung Hoa, tạo nên hàng loạt thành tích vĩ đại, tích lũy kinh nghiệm lịch sử quý báu. Đại hội đồng ý đưa vào Điều lệ Đảng nội dung sứ mệnh, tâm nguyện ban đầu của Đảng, thành tựu to lớn và kinh nghiệm lịch sử trải qua hành trình phấn đấu 100 năm của Đảng. Bên cạnh đó, Đại hội XX cũng nhấn mạnh một luận điểm quan trọng là: Dám đấu tranh, dám quyết thắng là động lực tinh thần bất khả chiến bại của Đảng Cộng sản và nhân dân Trung Quốc. Tất cả những thành tựu mà Đảng và nhân dân Trung Quốc đạt được đều phải trải qua đấu tranh, không có gì dễ dàng đạt được. Đại hội XX trong thảo luận đã nhắc lại nhiều lần toàn Đảng phải nêu cao tinh thần đấu tranh, tăng cường bản lĩnh đấu tranh. Quán triệt lại nội dung này vào nhận thức lý luận nhằm truyền cảm hứng cho toàn Đảng để củng cố niềm tin lịch sử, tăng cường chủ động lịch sử, tuân thủ sứ mệnh, tâm nguyện ban đầu, kế thừa “gen đỏ” (bản lĩnh, khí chất của những người cộng sản), nắm chắc đặc điểm lịch sử của cuộc đấu tranh vĩ đại mới với những thế và lực mới chưa từng có, nhưng khó khăn cũng không hề nhỏ. Nhận thức được một cách đầy đủ sứ mệnh, tâm nguyện ban đầu có ý nghĩa to lớn trong đoàn kết lãnh đạo nhân dân các dân tộc trong cả nước giành những thắng lợi mới của chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc.

Ba là, Đại hội XX khẳng định Đảng Cộng sản và nhân dân Trung Quốc đã thực hiện thành công mục tiêu phấn đấu “100 năm lần thứ nhất”, hoàn thành được xây dựng toàn diện xã hội khá giả và đang tiến tới mục tiêu phấn đấu “100 năm lần thứ hai” về xây dựng cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, thúc đẩy “sự phục hưng vĩ đại” của dân tộc Trung Hoa, tập trung ý chí và lực lượng cùng phấn đấu vì nhân dân các dân tộc trên cả nước.

Đại hội XX cho rằng, hai nhiệm vụ hiện đại hóa kiểu Trung Quốc và thúc đẩy phục hưng dân tộc Trung Hoa có quan hệ lô gíc, chặt chẽ với nhau. Đây là hai nhiệm vụ trung tâm của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong thời đại mới, tiến trình lịch sử mới. Trong bối cảnh và tiến trình mới này, Trung Quốc xác định, lấy công hữu làm chủ thể và tiếp tục để các loại hình sở hữu khác nhau cùng tồn tại, phát triển, coi phân phối theo lao động làm chủ thể và các phương thức phân phối khác cùng tồn tại. Chế độ kinh tế cơ bản của chủ nghĩa xã hội ở giai đoạn từ nay đến giữa thế kỷ XXI vẫn là kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và chế độ kinh tế này là trụ đỡ quan trọng bậc nhất của chế độ chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới.

Đại hội XX lần đầu tiên đưa ra quan điểm phát triển chất lượng cao gắn với từng bước thực hiện phồn vinh chung của toàn thể nhân dân (được coi là bước phát triển cao hơn của “khá giả toàn diện”). Muốn vậy, toàn Đảng phải nắm chắc giai đoạn phát triển mới, quán triệt quan điểm phát triển mới về cải cách, mở cửa, chia sẻ, tăng cường xây dựng mô hình phát triển mới với việc lấy tuần hoàn lớn trong nước làm chủ thể, tuần hoàn kép trong nước và quốc tế để hỗ trợ lẫn nhau, thúc đẩy phát triển chất lượng cao. Trong đó, riêng về khía cạnh kinh tế cần thúc đẩy mạnh mẽ phát triển chất lượng cao, thay cho tốc độ cao của thời kỳ trước, hướng đến một nền kinh tế mạnh thực chất, tự chủ cao độ, có sức chống đỡ tốt với các cú sốc và sự tương tác trái chiều của các nhân tố bên ngoài, phát triển bền vững, lan tỏa rộng rãi, gắn kết sâu sắc và cùng có lợi với kinh tế thế giới. Nền kinh tế thời kỳ mới của Trung Quốc cũng được xác định phải phát triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực quan trọng đủ sức ứng phó với sự gián đoạn, phân tách hệ thống tài chính, thương mại và đầu tư quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ, các vấn đề phát sinh liên tục trên thị trường toàn cầu. Cần chú trọng phát triển những lĩnh vực công nghệ cao, nhất là “công nghệ lõi” như công nghệ bán dẫn, công nghệ sinh học, năng lượng mới. Đại hội cũng nhấn mạnh phải phát triển kinh tế xanh, giảm bất bình đẳng trong thụ hưởng thành quả của cải cách, mở cửa; phải ổn định nhanh chóng và bền vững thị trường nhà ở, tài chính, việc làm; nâng cao vị thế đồng Nhân dân tệ, nghiên cứu đồng tiền số; tiếp tục thúc đẩy các hiệp định hợp tác phục vụ sự phát triển trong nước; bảo đảm xây dựng văn hóa, văn minh trong quá trình phát triển kinh tế. Trung Quốc cần hành động ngay, quyết liệt để xây dựng thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa trình độ cao, trong đó thị trường đóng vai trò quyết định trong phân bổ nguồn lực và chính phủ cần thực hiện tốt hơn vai trò quản trị, điều tiết vĩ mô nền kinh tế... Những nhận thức quan trọng này giúp toàn Đảng Cộng sản Trung Quốc thống nhất tư tưởng và hành động, trở thành nhận định khoa học của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tình hình đối nội, đối ngoại và đường lối chiến lược của Đảng, Nhà nước. Đây là căn cứ lý luận để toàn Đảng viết tiếp những bước phát triển mới, thực hiện những phương án mới để đạt được những thành tựu lớn hơn trong lịch sử vĩ đại của đất nước Trung Quốc.

Bốn là, Đại hội XX cho rằng, xây dựng đất nước xã hội chủ nghĩa hiện đại toàn diện là sự nghiệp vĩ đại, nhưng đầy khó khăn và thách thức, có tiền đồ tươi sáng, nhưng cũng đầy chông gai phía trước. Sắp xếp chiến lược tổng thể của việc hoàn thành xây dựng cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại toàn diện được chia làm hai bước: Từ năm 2020 - 2035, cơ bản thực hiện hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa; từ năm 2035 đến giữa thế kỷ XXI (năm 2049) là xây dựng Trung Quốc thành một cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa, tươi đẹp. Các bước đi này cũng được Đại hội XX thể chế hóa vào Điều lệ Đảng sửa đổi nhằm xác định rõ ràng bước đi, truyền cảm hứng cho toàn Đảng, củng cố niềm tin vào sự tất thắng của chủ nghĩa xã hội hiện thực đặc sắc Trung Quốc, đập tan luận điểm về “sự mơ hồ của con đường chủ nghĩa xã hội”. Muốn đạt được kế hoạch của từng giai đoạn phải rèn luyện ý chí quyết tâm, dũng cảm tiến lên thực hiện các mục tiêu đã đề ra.

Đại hội XX cho rằng, từ Đại hội XIX tới nay, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc do đồng chí Tập Cận Bình làm hạt nhân đã đưa ra hàng loạt khái niệm mới, tư tưởng mới, chiến lược mới như Bố cục tổng thể “Nhất vị, ngũ thể”, phối hợp thúc đẩy Bố cục chiến lược “Bốn toàn diện”. Đại hội XX nhất trí làm rõ thêm những nội dung trên bằng giải thích cụ thể hơn là: Trung Quốc đi theo con đường pháp quyền xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc, phát triển dân chủ nhân dân sâu rộng hơn, đầy đủ hơn, hoàn thiện hơn trong toàn bộ quá trình, kiện toàn xây dựng chế độ và trình tự bầu cử dân chủ, hiệp thương dân chủ, quyết sách dân chủ, quản lý dân chủ, giám sát dân chủ, luôn chủ động nắm bắt, dự báo về an ninh và phát triển. Việc phát triển nhận thức này có vai trò hết sức quan trọng để toàn Đảng ý thức hơn nữa, kiên định hơn nữa trong quán triệt lý luận cơ bản, thực tiễn cơ bản, chiến lược cơ bản của Đảng nhằm thúc đẩy toàn diện sự nghiệp vĩ đại chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc.

Bên cạnh các luận điểm trên, từ Đại hội XIX tới nay, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra hàng loạt khái niệm mới, tư tưởng mới, chiến lược mới về tăng cường quốc phòng và quân đội, công tác mặt trận thống nhất, công tác ngoại giao. Từ thực tiễn tổng kết, Đại hội đồng ý đưa vào Điều lệ Đảng các nội dung như kiên trì xây dựng quân đội bằng chính trị, xây dựng quân đội hùng mạnh bằng cải cách, bằng khoa học - công nghệ, bằng nhân tài, dựa vào pháp luật để quản lý quân đội, xây dựng quân đội nhân dân thành quân đội hàng đầu thế giới; kiên định phương châm “một nước, hai chế độ”, kiên quyết phản đối và kiềm chế “Đài Loan độc lập”; phát huy các giá trị chung của toàn nhân loại như hòa bình, phát triển, công bằng, chính nghĩa, tự do, thúc đẩy xây dựng thế giới hòa bình lâu dài, an ninh phổ biến, phồn vinh chung, cởi mở, bao trùm, trong sạch, tươi đẹp. Thực hiện đầy đủ các nội dung trên một cách thực chất, thực tâm, giúp cho việc kiên trì đi theo con đường xây dựng quân đội hùng mạnh đặc sắc Trung Quốc, giúp thúc đẩy “một nước, hai chế độ” được thực hiện vững chắc và lâu dài, thúc đẩy thống nhất Tổ quốc, xây dựng cộng đồng chung vận mệnh nhân loại.

Năm là, Đại hội XX cho rằng, từ Đại hội XIX tới nay, Đảng Cộng sản Trung Quốc kiên trì quản lý đảng nghiêm minh toàn diện, lấy xây dựng chính trị của Đảng làm thống lĩnh cho công tác xây dựng Đảng, kiên trì tiến hành song song giữa xây dựng đảng bằng tư tưởng với quản lý đảng bằng chế độ, triển khai cuộc đấu tranh chống tham nhũng chưa từng có trong lịch sử..., nhờ đó công tác xây dựng Đảng đạt được nhiều thành quả quan trọng và kinh nghiệm thành công mới cần kịp thời phản ánh trong mọi hoạt động của Đảng, để chuyển hóa thành ý chí chung và sự chấp hành chung của toàn Đảng. Từ đó, Đại hội XX đã nhấn mạnh các yêu cầu về tinh thần xây dựng Đảng như: kiên trì chân lý, giữ vững lý tưởng, thực hiện sứ mệnh, tâm nguyện ban đầu, đảm đương nhiệm vụ, không sợ hy sinh, anh dũng đấu tranh, trung thành với Đảng, không phụ nhân dân, lấy cách mạng của Đảng vĩ đại để dẫn dắt cách mạng xã hội vĩ đại. Đại hội nhấn mạnh tập trung thực hiện 7 nội dung chủ yếu của công tác xây dựng Đảng là: (1) Kiên trì và tăng cường sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Trung ương Đảng; (2) Kiên trì tư tưởng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời địa mới; (3) Hoàn thiện hệ thống quy phạm chế độ tự mình cách mạng của Đảng; (4) Xây dựng đội ngũ cán bộ tố chất cao xứng đáng gánh vác trọng trách phục hưng dân tộc; (5) Tăng cường chức năng chính trị và chức năng tổ chức của tổ chức đảng; (6) Kiên trì uốn nắn tác phong, nghiêm khắc kỷ cương, kỷ luật; (7) Kiên quyết đánh thắng cuộc chiến công kiên và lâu dài chống tham nhũng. Đại hội đưa vào Điều lệ Đảng nội dung cần nâng cao nhãn quan chính trị, hiểu biết chính trị và năng lực chấp hành chính trị, tăng cường quán triệt nhận thức và kiên định thực hiện lý luận, đường lối, nguyên tắc, chính sách của Đảng, thúc đẩy Trung Quốc hóa, thời đại hóa chủ nghĩa Mác, cuộc cách mạng của Đảng luôn được tiến hành, không ngừng kiện toàn hệ thống quy chế, quy định trong nội bộ Đảng, tăng cường sự quản lý tổng thể và chặt chẽ về trách nhiệm chủ thể và trách nhiệm giám sát của Đảng, thúc đẩy không dám tham nhũng, không thể tham nhũng, không muốn tham nhũng; kiên trì đường lối tổ chức đảng trong thời đại mới để xây dựng Đảng mạnh mẽ, toàn diện. Những nội dung nhận thức trên của Đại hội XX thúc đẩy toàn Đảng mãi giữ vững tinh thần cách mạng của mình, quán triệt toàn diện, nghiêm minh phương châm chiến lược của Đảng, đi sâu thúc đẩy “công trình vĩ đại mới” về xây dựng Đảng thời đại mới, bảo đảm cho Đảng ngày càng vững mạnh trong sự nghiệp cách mạng, luôn trở thành hạt nhân lãnh đạo của hệ thống chính trị, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc.

Đại hội XX tiếp tục nhận thức, Đảng Cộng sản Trung Quốc là lực lượng hạt nhân lãnh đạo sự nghiệp đấu tranh giành chính quyền và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản là bảo đảm cơ bản, quan trọng bậc nhất cho sự phục hưng vĩ đại dân tộc Trung Hoa. Từ nhận thức đó, Đại hội XX đồng ý đưa vào Điều lệ Đảng nội dung Đảng Cộng sản Trung Quốc là lực lượng lãnh đạo chính trị tối cao, cần kiên trì và tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng. Điều này giúp phát huy đầy đủ vai trò hạt nhân lãnh đạo của Đảng trong lãnh đạo tình hình chung và sự phối hợp giữa các bên, sự lãnh đạo của Đảng được thực hiện trên các mặt, các lĩnh vực của Đảng và Nhà nước.

Đại hội XX cho rằng, sau khi tổng kết, tiếp thu những kinh nghiệm thành công về xây dựng Đảng và công tác Đảng kể từ sau Đại hội XIX đến nay, Điều lệ Đảng ngoài việc cần phải sửa đổi nguyên tắc chung thì cũng cần sửa đổi một số điều để cho phù hợp. Học tập lịch sử Đảng, tăng cường “bốn nhận thức”, kiên định “bốn tự tin”, làm tốt “hai giữ gìn” là nghĩa vụ của các đảng viên; làm rõ vị trí, vai trò của tổ chức đảng ở quận, huyện, thị xã, thôn, bản, cộng đồng dân cư, hoàn thiện chức trách, nhiệm vụ của cấp ủy đảng (đảng bộ) trong doanh nghiệp nhà nước để củng cố tổ chức đảng là nhu cầu thiết thực nhằm phát huy vai trò của các tổ chức cơ sở đảng như một pháo đài chiến đấu; thúc đẩy bình thường hóa, thể chế hóa việc học tập, giáo dục lịch sử đảng, yêu cầu đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp của Đảng đấu tranh với tư tưởng đặc quyền và hiện tượng đặc quyền, hoàn thiện các nội dung có liên quan đến kỷ luật đảng, làm rõ phạm vi quyền và trách nhiệm của ủy ban kiểm tra kỷ luật là thể hiện quan trọng của thành quả xây dựng Đảng và công tác Đảng kể từ sau Đại hội XIX đến nay. Việc thống nhất những nội dung này giúp giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Ban Chấp hành Trung ương, không ngừng vận dụng tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới, giúp tăng cường chức năng tổ chức và chức năng chính trị của tổ chức đảng, giữ vững tính nghiêm minh và tăng cường tính kỷ luật của Đảng.

Sáu là, Đại hội XX đánh giá, bước vào thời đại mới, Đảng và Nhà nước phải đối mặt với tình hình phức tạp, cuộc đấu tranh cam go, gian khổ trong công cuộc cải cách, phát triển và ổn định. Bối cảnh mới hiện nay và trong tương lai là hiếm có trên thế giới và hiếm có trong lịch sử phát triển của con đường chủ nghĩa xã hội hiện thực hơn 100 năm qua. Vì thế, Ban Chấp hành Trung ương Đảng do đồng chí Tổng Bí thư Tập Cận Bình làm hạt nhân cần tiếp tục xác lập vai trò chỉ đạo tổng thể tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc. Bên cạnh đó, Đại hội XX thống nhất nhận thức, chỉ có Đảng Cộng sản Trung Quốc mới đủ sức giải quyết có hiệu quả những mâu thuẫn, những vấn đề nổi cộm ảnh hưởng đến sự lãnh đạo lâu dài của Đảng, sự ổn định lâu dài của đất nước, hạnh phúc, bình an của nhân dân, loại bỏ những nguy cơ tiềm ẩn nghiêm trọng trong nội bộ Đảng, Nhà nước và quân đội. Những nhân tố cơ bản đó là các trụ cột bảo đảm công cuộc phục hưng vĩ đại dân tộc Trung Hoa đi vào tiến trình lịch sử không thể đảo ngược. “Hai xác lập” (xác lập vị trí hạt nhân của Tập Cận Bình trong Trung ương Đảng và trong toàn Đảng; xác lập vai trò chủ đạo, chỉ đạo của tư tưởng Tập Cận Bình về xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới) là thành quả chính trị to lớn đạt được trong thời đại mới, thúc đẩy thành tựu đạt được trong sự nghiệp của Đảng và Nhà nước, là nhân tố mang tính quyết định tạo ra thay đổi mang tính lịch sử. Toàn Đảng cần phải khắc ghi ý nghĩa mang tính quyết định của “Hai xác lập”, càng phải ý thức hơn nữa trong việc bảo vệ Trung ương Đảng do đồng chí Tập Cận Bình làm hạt nhân, vai trò hạt nhân của Đảng, bảo vệ sự lãnh đạo thống nhất, tập trung, quyền uy của Trung ương Đảng do đồng chí Tập Cận Bình làm hạt nhân.

Về công tác nhân sự tại Đại hội

Công tác nhân sự của Đại hội XX là sự tiếp nối truyền thống chính trị của những nhiệm kỳ trước với việc xây dựng Ban Chấp hành Trung ương khóa XX gồm 376 ủy viên (tương đương khóa XVIII và XIX). Trong đó, Ban Chấp hành Trung ương khóa XIX xây dựng phương án Đại hội bầu trực tiếp 205 ủy viên chính thức, 171 ủy viên dự khuyết. Ban Chấp hành Trung ương khóa XIX theo đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương khóa XIX thống nhất phương án để Đại hội XX bầu 133 thành viên Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương. Ban Chấp hành Trung ương khóa XIX cũng thống nhất đề nghị Ban Chấp hành Trung ương khóa XX bầu 25 Ủy viên Bộ Chính trị, 7 thành viên Bộ Chính trị vào Ban Thường vụ, bầu và cử 7 nhân sự tham gia Ban Bí thư. Đề án phân công nhiệm vụ công tác đối với các thành viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Thường vụ Bộ Chính trị có một số điều chỉnh so với nhiệm kỳ trước, nhưng sự điều chỉnh này không lớn.

Đề án nhân sự xây dựng cơ cấu Ban Bí thư Trung ương giống như khóa XIX gồm 7 thành viên được bầu từ các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương và được cử từ các Ủy viên Bộ Chính trị, Thường vụ Bộ Chính trị tham gia (tức kết hợp cả cử và bầu) gồm: 1- Thường trực Ban Bí thư (do 1 Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị tham gia, giữ vai trò chủ trì hoạt động của Ban Bí thư); 2- Chánh Văn phòng Trung ương; 3- Trưởng Ban Tổ chức Trung ương; 4- Trưởng Ban Tuyên truyền Trung ương; 5- Trưởng ban Chính pháp Trung ương; 6- Trưởng Ban Công tác mặt trận thống nhất Trung ương (Ban Dân vận); 7- Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Kiểm tra. Ban Bí thư không có Tổng Bí thư tham gia.

Đại biểu bỏ phiếu bầu tại Phiên bế mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc ở Bắc Kinh, ngày 22-10-2022_Ảnh: THX/TTXVN

Đề án nhân sự của Đại hội XX cũng xác định, đối với 7 thành viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị giữ nguyên tắc phân công công tác và thứ bậc lãnh đạo từ trên xuống là: 1- Tổng Bí thư, Chủ tịch nước; 2- Thủ tướng Quốc vụ viện; 3- Chủ tịch Quốc hội (Nhân đại); 4- Chủ tịch Mặt trận (Chính hiệp); 5- Thường trực Ban Bí thư; 6- Phó Chủ tịch nước, Hiệu trưởng Trường Đảng Trung ương (hoặc Phó Thủ tướng thường trực, tùy vào tình hình nhân sự được bầu); 7- Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương. Độ tuổi tham gia lần đầu không thay đổi, kể cả các Ủy viên dự khuyết (không quá 62 tuổi, tức sinh từ năm 1960 trở lại đây). Độ tuổi tái cử Ban Chấp hành Trung ương giữ nguyên tắc “bảy lên, tám xuống” (67 tuổi có thể tái cử, 68 tuổi không tái cử, tức các nhân sự sinh từ năm 1955 có thể tái cử), nhưng nhấn mạnh một số ít trường hợp đặc thù có thể trình Đại hội xem xét, cho phép tái cử khi đã quá tuổi, các trường hợp này chỉ đề xuất trong tình hình cần đến kinh nghiệm công tác của nhân sự hoặc chưa có nhân sự mới tốt hơn.

Trong ngày 21-10-2022, Đại hội XX đã bầu Ban Chấp hành Trung ương. Danh sách ứng cử viên có số dư hơn 8% so với đề án nhân sự. Kết quả bầu cử tại Đại hội cho thấy: Đại hội đã bầu đủ số lượng Ban Chấp hành Trung ương là 376 Ủy viên Trung ương Đảng, gồm 205 Ủy viên chính thức, 171 Ủy viên dự khuyết. Đại hội XX cũng bầu trực tiếp 133 Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương. Trong danh sách Ban Chấp hành Trung ương khóa mới, có nhiều nhân sự còn tuổi tái cử nhưng không tham gia Ban Chấp hành Trung ương khóa XX, trong đó có một số nhân vật đáng chú ý như: Lý Khắc Cường, sinh năm 1955, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị khóa XIX, Thủ tướng Chính phủ; Uông Dương, sinh năm 1955, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội nghị Chính trị hiệp thương nhân dân (tức Chính hiệp); Trần Toàn Quốc, sinh năm 1955, Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Khu ủy Khu tự trị Tân Cương. Một số nhân sự quá tuổi tiếp tục được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương khóa mới, ngoài Tổng Bí thư Tập Cận Bình, còn có các nhân sự đáng chú ý là: Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương khóa XIX Trương Hựu Hiệp (sinh năm 1950) và Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị (sinh năm 1953).

Ban Chấp hành Trung ương khóa XX Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Hội nghị toàn thể lần thứ nhất đã bầu 24 Ủy viên Bộ Chính trị (thiếu 1 so với Đề án nhân sự), có 11/25 Ủy viên Bộ Chính trị khóa XIX tái cử, 10 nhân sự Bộ Chính trị thuộc thế hệ sinh những năm 1960 (trẻ nhất sinh năm 1964), 14 nhân sự sinh những năm 1950, có 1 nhân sự Bộ Chính trị khóa XIX tái cử Ban Chấp hành Trung ương khóa XX nhưng không tái cử Bộ Chính trị khóa XX là Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Hồ Xuân Hoa. Các nhân sự thuộc diện đặc thù, quá tuổi nhưng vẫn được tái cử Ban Chấp hành Trung ương khóa XX được bầu hoặc tái cử vào Bộ Chính trị khóa XX là Trương Hựu Hiệp (tái cử), Vương Nghị (bầu mới).

Ban Chấp hành Trung ương khóa XX đã cử và bầu 7 thành viên tham gia Ban Bí thư Trung ương, bầu Ban Thường vụ Bộ Chính trị gồm 7 thành viên (1). Đồng chí Tập Cận Bình tiếp tục được bầu làm Tổng Bí thư nhiệm kỳ thứ ba, khóa XX. Đồng chí Thái Kỳ được phân công tham gia Ban Bí thư để làm Thường trực Ban Bí thư. Đồng chí Lý Hy được Hội nghị lần thứ nhất của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương khóa XX bầu làm Chủ nhiệm Ủy ban.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa XX cũng quyết định thành lập Quân ủy Trung ương khóa XX do đồng chí Tập Cận Bình làm Chủ tịch và 2 Phó Chủ tịch là Trương Hựu Hiệp, Hà Vệ Đông và 4 ủy viên.

Với việc xây dựng đội ngũ lãnh đạo mới, xác định một loạt nhận thức mới quan trọng, xác định rõ những phương hướng chiến lược lớn, bước đi, cách làm cụ thể để hiện thực hóa mục tiêu trở thành cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại toàn diện, Đại hội XX có ý nghĩa đặc biệt đối với hành trình phát triển của Đảng Cộng sản và đất nước Trung Quốc. Đại hội XX được đánh giá là sẽ mở ra chu kỳ mới, khác về chất trong sự phát triển của Trung Quốc trong tầm nhìn đến năm 2035 và đến giữa thế kỷ XXI./.

-------------------------------

(1) Tập Cận Bình, sinh năm 1953, Tổng Bí thư khóa XVIII, XIX, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quân ủy Trung ương từ năm 2013 đến nay; (2) Lý Cường, sinh năm 1959, Ủy viên Bộ Chính trị khóa XIX, Bí thư Thành ủy Thượng Hải; (3) Triệu Lạc Tế, sinh năm 1957, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương khóa XIX; (4) Vương Hộ Ninh, sinh năm 1955, Ủy viên Ban Thường vụ, Thường trực Ban Bí thư Trung ương khóa XIX; (5) Thái Kỳ, sinh năm 1955, Ủy viên Bộ Chính trị khóa XIX, Bí thư Thành ủy Bắc Kinh; (6) Đinh Tiết Tường, sinh năm 1962, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương, Chánh Văn phòng Tổng Bí thư khóa XIX; (7) Lý Hy, sinh năm 1956, Ủy viên Bộ Chính trị khóa XIX, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Đông (đây là thứ tự công bố của Hội nghị lần thứ nhất, cũng là cơ sở sắp xếp thứ bậc, nhiệm vụ lãnh đạo trong Ban Thường vụ)