Bài học kinh nghiệm từ đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở của tỉnh Bình Phước

Nguyễn Cao Siêng
Tạp chí Cộng sản
23:07, ngày 14-11-2020

TCCS - Đảng bộ tỉnh Bình Phước có 21 đảng bộ trực thuộc. Với quyết tâm và nỗ lực chính trị cao nhất, các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy và đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã hoàn thành đại hội theo kế hoạch đề ra, đạt kết quả tốt đẹp. Việc tổ chức thành công các đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở là tiền đề quan trọng góp phần tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Phước lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. 

Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thăm hỏi, tặng quà, động viên Mẹ Việt Nam Anh hùng Phan Thị  Đổng, có chồng và một con là liệt sĩ sau cuộc làm với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Bình Phước _ Ảnh: VGP

Công tác chuẩn bị cho đại hội được thực hiện nghiêm túc, chu đáo
Hơn một năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Phước đã tổ chức nhiều hội nghị nhằm quán triệt, triển khai Chỉ thị số 35-CT/TW, ngày 30-5-2019, của Bộ Chính trị “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng” đến các cán bộ, đảng viên, các các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và đảng ủy trực thuộc. Đồng thời, quán triệt triển khai các quy định của Trung ương liên quan đến công tác tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, cụ thể như: Quyết định số 244-QĐ/TW, ngày 9-6-2014, của Ban Chấp hành Trung ương “Về việc ban hành quy chế bầu cử trong Đảng”; Hướng dẫn số 03-HD/TW, ngày 20-3-2020, của Ban Bí thư, về “Một số vấn đề cụ thể thực hiện Quy chế bầu cử trong Đảng”… Trên cơ sở đó, ban thường vụ các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy và đảng ủy trực thuộc chủ động xây dựng kế hoạch và hướng dẫn thực hiện phù hợp với tình hình thực tế, đặc điểm của đảng bộ mình, thành lập các tiểu ban, tổ giúp việc chuẩn bị và tổ chức đại hội, các tiểu ban xây dựng kế hoạch thực hiện và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Ban thường vụ cấp trên cơ sở trực tiếp phân công các đồng chí ủy viên ban thường vụ, cấp ủy viên chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra từng khâu công việc trong quá trình chuẩn bị đại hội, bảo đảm công tác chuẩn bị diễn ra nghiêm túc, khẩn trương và đúng tiến độ. 

Công tác nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội được Ban Thường vụ Tỉnh ủy đẩy mạnh, nhờ vậy đã kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân để giải quyết những khó khăn, vướng mắc nảy sinh, không để hình thành điểm nóng ở cơ sở. Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo ban thường vụ các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy và đảng ủy trực thuộc trực tiếp giải quyết, xử lý kịp thời, hiệu quả những hạn chế, yếu kém, những vấn đề tồn đọng, kéo dài trên địa bàn quản lý. Ngoài ra, công tác tuyên truyền gắn với các phong trào thi đua yêu nước lập thành tích chào mừng đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm 2020 được triển khai sâu, rộng, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong quần chúng nhân dân trên địa bàn tỉnh. Công tác tuyên truyền trước, trong và sau đại hội được chỉ đạo thực hiện nghiêm túc theo hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, kịp thời thông tin đến đông đảo các tầng lớp nhân dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền trực quan, xây dựng các cụm pa-nô, áp-phích, treo cờ, băng rôn, khẩu hiệu chào mừng đại hội. Bên cạnh đó, các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy, đảng ủy trực thuộc tổ chức các hoạt động: viếng nghĩa trang liệt sĩ, dâng hương đài tưởng niệm, xây dựng các công trình chào mừng đại hội, hiến máu tình nguyện, chăm lo cho người nghèo, người có công với cách mạng… Nhiều hoạt động thiết thực gắn với thực hiện các chính sách an sinh xã hội được tổ chức từ tỉnh đến cơ sở đã tác động tích cực đến các tầng lớp nhân dân hướng về đại hội đảng các cấp. 

Nhằm kịp thời rút kinh nghiệm cho công tác triển khai đại hội, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Kế hoạch số 229-KH/TU, ngày 21-4-2020, về tổ chức đại hội điểm, đại hội đảng bộ cấp huyện và tương đương, thực hiện thí điểm chủ trương đại hội trực tiếp bầu bí thư cấp ủy. Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét chọn 4/21 đảng bộ trực thuộc tổ chức đại hội điểm, thí điểm trực tiếp bầu bí thư cấp ủy, chiếm 19,05% so với tổng số đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy. Ngay sau khi tổ chức đại hội điểm và thí điểm chủ trương đại hội trực tiếp bầu bí thư cấp ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy có báo cáo, trình Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh để thảo luận, rút kinh nghiệm chỉ đạo trong toàn Đảng bộ tỉnh và tiến hành triển khai đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở đồng loạt theo quy định Điều lệ Đảng. 

Tỉnh ủy chỉ đạo các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc thực hiện nghiêm túc công tác chuẩn bị văn kiện và tổ chức thảo luận các dự thảo văn kiện. Dự thảo các văn kiện trình đại hội và các văn bản phục vụ đại hội được chuẩn bị chu đáo, tiến hành tổ chức lấy ý kiến góp ý của đảng viên ở từng chi bộ trực thuộc trước khi trình ra đại hội. Trong đó, báo cáo chính trị được chuẩn bị kỹ, công phu, bám sát chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ và các chỉ tiêu, nhiệm vụ của nhiệm kỳ trước, chú trọng đánh giá đúng thực chất ưu điểm, hạn chế, xác định rõ nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm, đồng thời đề ra mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu, phương hướng nhiệm vụ và giải pháp cụ thể trong nhiệm kỳ 2020 - 2025; báo cáo kiểm điểm của cấp ủy thể hiện được tinh thần tự phê bình và phê bình, đánh giá đúng những ưu, khuyết điểm về vai trò, trách nhiệm lãnh đạo của cấp ủy trong nhiệm kỳ qua và rút ra những kinh nghiệm cần quan tâm trong quá trình lãnh, chỉ đạo. Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy, đảng ủy trực thuộc “văn bản hoá” các khâu, quy trình tổ chức, điều hành đại hội để đoàn chủ tịch, các cơ quan giúp việc đại hội tránh sai sót, đạt chất lượng cao nhất trong quá trình tổ chức, điều hành. 

Đồng chí Nguyễn Văn Lợi, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước phát biểu tại Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI_Ảnh: binhphuoc.gov.vn

Công tác nhân sự được Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo chặt chẽ, bảo đảm thực hiện đúng quy định, quy trình. Việc chuẩn bị nhân sự của đảng bộ cấp trên cơ sở được cấp ủy thực hiện đúng 5 bước, quy trình nhân sự tái cử cấp ủy thực hiện trước, nhân sự tham gia lần đầu tiến hành sau; cấp ủy thực hiện trước, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra tiến hành sau; đồng thời, dự kiến phương án giới thiệu nhân sự cấp ủy đảm nhiệm các chức danh lãnh đạo hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân bảo đảm đúng tiêu chuẩn, cơ cấu, số lượng cấp ủy theo quy định, hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy. Việc xây dựng đề án nhân sự cấp ủy, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra của khóa mới được cụ thể hóa trong nguồn quy hoạch của đơn vị, bảo đảm về tiêu chuẩn, cơ cấu, số lượng, tỷ lệ số dư theo quy định, tỷ lệ cán bộ nữ, trẻ, người dân tộc thiểu số được quan tâm. Quy trình công tác nhân sự được các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy tổng hợp báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến trước khi tiến hành đại hội. 

Thành công của đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở là tiền đề quan trọng hướng đến Đại hội Đảng bộ tỉnh 

Các cấp uỷ trực thuộc Tỉnh ủy đã đề cao tinh thần trách nhiệm, tập trung cao độ trong công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội, nhất là làm tốt việc triển khai, quán triệt các yêu cầu, quan điểm, tư tưởng chỉ đạo Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị, các văn bản hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy. Bám sát Kế hoạch số 200-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đại hội cấp huyện hoàn thành trong tháng 7-2020; đại hội điểm, thí điểm trực tiếp bầu bí thư cấp ủy hoàn thành trong tháng 5-2020; các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy, đảng ủy trực thuộc đã lãnh đạo tổ chức đại hội đúng theo kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra. Tính đến ngày 31-7-2020, Đảng bộ tỉnh Bình Phước đã hoàn thành đại hội đảng bộ cấp huyện và tương đương.

Các đảng bộ đã thực hiện tổ chức đại hội đúng quy trình, trình tự, nội dung theo quy định của Điều lệ Đảng, quy định, hướng dẫn của Trung ương. Chương trình đại hội đảng bộ thực hiện đúng văn bản số 3803-CV/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, thời gian đại hội cơ bản bảo đảm ít nhất 2 ngày; đại hội tổ chức hai phiên: phiên trù bị và phiên chính thức; chương trình đại hội bảo đảm các nội dung theo quy định, gọn, trang trọng, không hình thức, không tổ chức các đoàn đại biểu, đoàn thiếu nhi các địa phương, đơn vị tặng hoa chúc mừng đại hội; không tổ chức liên hoan sau đại hội; hạn chế đại biểu khách mời dự đại hội, thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ về công tác phòng, chống dịch COVID-19, không quá 10 đại biểu khách mời. Tất cả đảng bộ đều tổ chức đại hội đủ 4 nội dung: Tổng kết thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ nhiệm kỳ 2015 - 2020 và xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của nhiệm kỳ 2020 - 2025; thảo luận, đóng góp ý kiến vào dự thảo văn kiện trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; bầu ban chấp hành đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025; bầu đoàn đại biểu dự Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI.

Các cấp ủy xây dựng chương trình làm việc, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên thực hiện, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong quá trình điều hành đại hội. Công tác điều hành đại hội của đoàn chủ tịch thực hiện đúng chương trình, kịch bản, thời gian và nội dung đại hội, sắp xếp khoa học, hợp lý; chủ động, linh hoạt xử lý các tình huống phát sinh trong đại hội. Quá trình diễn ra đại hội bảo đảm tính dân chủ, khách quan, phát huy được trí tuệ tập thể, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, hoàn thành các nội dung đại hội.

Nhiều đảng bộ đã ứng dụng công nghệ thông tin trình chiếu các hình ảnh, số liệu minh họa, sinh động, đại biểu dễ theo dõi khi trình bày báo cáo. Tại đại hội, các đại biểu tập trung thảo luận đóng góp vào văn kiện ở các tổ đại biểu và tại đại hội; trước khi tiến hành thảo luận, đoàn chủ tịch định hướng, gợi mở những vấn đề quan trọng đang còn có ý kiến khác nhau, những vấn đề mới, vấn đề đặt ra từ thực tiễn được các tầng lớp nhân dân quan tâm. Từ đó, không khí thảo luận sôi nổi, dân chủ, có ý thức xây dựng, phản ánh đề xuất nhiều nội dung thiết thực cho việc hoàn chỉnh các văn kiện và bổ sung vào dự thảo nghị quyết đại hội. Cấp ủy triệu tập đại hội phân công các đoàn đại biểu chuẩn bị khoảng 5 - 10 bài tham luận, đoàn chủ tịch điều hành phần thảo luận một cách hợp lý để truyền đạt những kinh nghiệm và bài học, cách làm hay, góp phần tích cực vào việc phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ của đảng bộ. 

Sự thống nhất trong Đảng bộ tỉnh Bình Phước chính là nhân tố tạo nên sự thành công của Đại hội. (Trong ảnh: Các đại biểu biểu quyết thông qua báo cáo tổng hợp ý kiến góp ý vào đề án nhân sự của tỉnh) _ Ảnh:baobinhphuoc.com.vn 

Công tác nhân sự được Ban Thường vụ Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, bảo đảm đúng quy trình theo hướng dẫn: từ việc xây dựng, điều chỉnh bổ sung quy hoạch đến việc giới thiệu nguồn tại hội nghị đảng ủy, hội nghị đảng viên; tổ chức lấy ý kiến của đại diện Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Theo đó, các huyện uỷ, thị uỷ, thành ủy, đảng ủy trực thuộc đã tổng hợp báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến trước khi tiến hành đại hội. Về chất lượng nhân sự dự kiến tham gia ban chấp hành khóa mới cơ bản bảo đảm tiêu chuẩn, trình độ, cơ cấu tỷ lệ nữ, trẻ một số đảng bộ đạt khá cao. Cụ thể: Tổng số cán bộ cấp ủy của các đảng bộ là 637 đồng chí, trong đó, tham gia lần đầu 157 đồng chí (chiếm 24,65%), tái cử 480 đồng chí (chiếm 75,35%), nữ 109 đồng chí (chiếm 16,93%), dân tộc thiểu số 16 đồng chí (chiếm 2,51%), trẻ tuổi 92 đồng chí (chiếm 14,42%). Về trình độ chuyên môn, có 483 đồng chí có trình độ đại học (chiếm 75,82%), 153 đồng chí có trình độ thạc sĩ (chiếm 24,01%), 1 đồng chí có trình độ tiến sĩ (chiếm 0,15%). 

Đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở của tỉnh Bình Phước đã thành công, song còn tồn tại một số hạn chế nhất định, đó là: Ở một số đảng bộ, báo cáo chính trị còn dàn trải, mang tính liệt kê, nặng trình bày về số liệu; đánh giá chưa toàn diện, thiếu tính khái quát, chưa đi sâu phân tích những hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm; chưa xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu của nhiệm kỳ tới, thiếu những giải pháp mang tính đột phá nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, cơ quan, đơn vị. Báo cáo kiểm điểm của cấp ủy còn có nội dung trùng lặp với báo cáo chính trị, chưa chỉ rõ trách nhiệm cá nhân, nhất là của người đứng đầu cấp uỷ đối với những hạn chế, khuyết điểm của tập thể cấp ủy. Một số cấp ủy viên chưa thực hiện tốt công tác tự phê bình và phê bình…

Bài học kinh nghiệm rút ra sau đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở

Qua đánh giá thực tế đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ tỉnh Bình Phước đã tổng kết được một số bài học kinh nghiệm nhất định. Đây là cơ sở tham chiếu, góp phần thành công cho công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Phước lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Một là, để đại hội các cấp thành công, thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng và toàn dân, cần làm tốt công tác tuyên truyền trước, trong và sau đại hội một cách thiết thực, hiệu quả. Quan tâm đến diễn biến tình hình tư tưởng cán bộ, đảng viên và dư luận liên quan đến nội dung văn kiện, nhân sự trước, trong và sau đại hội. Cấp ủy chủ động, dự báo các tình huống có thể xảy ra và có phương án giải quyết cụ thể cho từng tình huống để xử lý. 

Hai là, các cấp ủy quán triệt sâu sắc, đầy đủ quan điểm chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy để tạo sự thống nhất cao về nhận thức trong cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt, người đứng đầu cấp ủy trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức đại hội. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đại hội đảng bộ cấp huyện và tương đương, những vấn đề có ý kiến khác nhau được bàn bạc dân chủ, làm rõ trước khi quyết định; phân công các ban xây dựng đảng, Văn phòng Tỉnh ủy kịp thời hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các đảng bộ trong công tác chuẩn bị đại hội.

Ba là, công tác nhân sự cần chú trọng yêu cầu về tiêu chuẩn, chất lượng cấp ủy viên, số lượng và cơ cấu hợp lý theo quy định, hướng dẫn của Trung ương, của Tỉnh ủy, phù hợp với tình hình địa phương, đơn vị. Đặc biệt coi trọng chất lượng, tiêu chuẩn, điều kiện là chính và phải đánh giá chính xác cán bộ cả về phẩm chất, đạo đức, lối sống, năng lực, uy tín cũng như kết quả công tác thông qua các kết quả cụ thể; phải giữ đúng nguyên tắc, thực hiện nhất quán, phát huy dân chủ, huy động trí tuệ tập thể, công tâm, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch và quyết định theo đa số. Kiên quyết không để lọt vào cấp ủy những người không bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, không xứng đáng, nhưng không bỏ sót những cán bộ thật sự có đức, có tài, có uy tín trong Đảng và nhân dân.

Bốn là, quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ cần coi trọng toàn diện các nội dung của đại hội, tránh tình trạng quá chú trọng vào công tác bầu cử cấp ủy, xem nhẹ việc thảo luận các văn kiện tại đại hội. Quá trình thảo luận tại đại hội, đoàn chủ tịch cần thực sự phát huy dân chủ, gợi mở những vấn đề quan trọng đang còn có ý kiến khác nhau; phải tiếp thu tối đa các ý kiến thảo luận để bổ sung vào dự thảo nghị quyết.

Năm là, cấp ủy tổ chức đại hội phải xây dựng kịch bản điều hành chi tiết theo đúng chương trình làm việc đại hội. Công tác điều hành của đoàn chủ tịch cần tuân theo đúng trình tự, nội dung đã chuẩn bị và chủ động xin ý kiến cấp ủy cấp trên, linh hoạt, khéo léo xử lý các tình huống phát sinh trong đại hội nhưng phải bảo đảm tính nguyên tắc và tính dân chủ trong đại hội. Cấp ủy triệu tập đại hội lựa chọn ban kiểm phiếu phải là những đồng chí có kinh nghiệm trong công tác kiểm phiếu, nắm rõ quy định về bầu cử; ban kiểm phiếu có sự phân công khoa học, cụ thể sẽ góp phần quan trọng cho sự thành công đại hội đảng bộ. /.