TCCSĐT - Ngày 26-8-2010, tại Đà Nẵng đã diễn ra Hội nghị Tham vấn lần thứ 16 giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM) và Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) và Hội nghị Tham vấn lần thứ 9 giữa AEM và Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc (MOFCOM).

Tại Hội nghị Tham vấn giữa AEM và METI, các Bộ trưởng đều cho rằng, do khủng hoảng kinh tế toàn cầu, tổng kim ngạch thương mại giữa ASEAN và Nhật Bản đã giảm từ 214,4 tỉ đô la năm 2008 xuống 160,9 tỉ đô la năm 2009, tương đương mức giảm 25%. Tuy nhiên, Nhật Bản vẫn là một đối tác thương mại quan trọng của ASEAN trong năm 2009; vốn đầu tư nước ngoài từ Nhật Bản vào ASEAN không bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng toàn cầu với sự tăng trưởng từ 4,7 tỉ USD năm 2008 lên 5,3 tỉ USD năm 2009, tương đương tăng gần 14%. Nhật Bản vẫn là một nguồn đầu tư nước ngoài quan trọng, chiếm tỷ lệ 13,4% tổng vốn đầu tư vào ASEAN năm 2009.

Hiện nay, Nhật Bản là nước thực hiện tốt cam kết tăng cường quan hệ kinh tế giữa ASEAN và Nhật Bản và thúc đẩy hội nhập kinh tế ASEAN, đặc biệt trong vấn đề thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN và cam kết thúc đẩy “Kế hoạch An toàn hóa học bền vững châu Á”. Đồng thời, Nhật Bản cũng là quốc gia đưa ra nhiều sáng kiến như: hình thành các cộng đồng thông minh tại Đông Á và các nước ASEAN; sáng kiến Kinh tế tri thức châu Á...

Hiện nay tất cả các Bên đã phê chuẩn Hiệp định Hợp tác toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEF) và việc thực hiện đầy đủ Hiệp định AJCEP sẽ thúc đẩy thương mại và đầu tư trong khu vực, cũng như tăng cường hợp tác kinh tế giữa các nước Đông Á. Để thực hiện mục tiêu này, các Bộ trưởng yêu cầu các quan chức tập trung vào tất cả các vấn đề trong quá trình thực hiện để bảo đảm thực hiện thuận lợi và tận dụng tối đa Hiệp định AJCEP.

Tại Hội nghị Tham vấn AEM và MOFCOM lần thứ 9, các bộ trưởng hoan nghênh việc hoàn thành Khu vực Thương mại Tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA) từ ngày 1-1-2010, với việc thuế suất đối với 97% các mặt hàng thuộc danh mục thông thường giữa các nước ASEAN-6 (Bru-nây, In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po và Thái Lan) và Trung Quốc đã được xóa bỏ. Hơn 89% sản phẩm hiện nay đã được trao đổi tự do giữa ASEAN - 6 và Trung Quốc. Các bên còn lại của ACFTA cũng đang thực hiện cam kết giảm thuế theo các thời hạn quy định trong Hiệp định Thương mại Hàng hoá ASEAN - Trung Quốc.

Các bộ trưởng ghi nhận, sau khi tăng mạnh trong giai đoạn 2007 – 2008, thương mại hai chiều giữa ASEAN và Trung Quốc giảm 9,5% trong năm 2009, từ 196,9 tỉ USD trong năm 2008 xuống 178,2 tỉ USD trong năm 2009. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN, chiếm tỷ lệ 11,6% trong tổng kim ngạch thương mại của ASEAN, thương mại giữa Trung Quốc và ASEAN giảm nhẹ 7,8% trong năm 2009, từ 23,1 tỉ USD trong năm 2008 xuống 213 tỉ USD trong năm 2009 và ASEAN đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc, chiếm 9,7% tổng thương mại của Trung Quốc; dòng đầu tư nước ngoài từ Trung Quốc vào ASEAN giảm nhẹ 7,6%, từ 2,5 tỉ USD năm 2008 xuống 2,3 tỉ USD trong năm 2009. Tuy nhiên, ASEAN vẫn là một điểm đến tương đối hấp dẫn với đầu tư nước ngoài của các nhà đầu tư Trung Quốc trong bối cảnh luồng vốn đầu tư toàn cầu giảm hơn 37% trong năm 2009.

Các bộ trưởng nhất trí tiếp tục củng cố Hiệp định Thương mại Hàng hoá ASEAN - Trung Quốc cũng như việc thực hiện Hiệp định; thông qua Quy tắc xuất xứ các sản phẩm cụ thể đã được chuyển đổi sang HS 2007 trong ACFTA để bổ sung vào Hiệp định Thương mại Hàng hoá ASEAN - Trung Quốc; coi trọng việc thực hiện Quy chế cấp Giấy chứng nhận xuất xứ sửa đổi và thúc đẩy nhanh việc ký kết Nghị định thư thứ 2 để sửa đổi Hiệp định Thương mại hàng hoá ASEAN - Trung Quốc thuộc Hiệp định khung về Hợp tác kinh tế toàn diện ASEAN - Trung Quốc trong thời gian sớm nhất./.