1. Vai trò của thanh niên và cải cách hành chính.

Hai nhóm vấn đề được quan tâm trong chủ đề nay là sự cần thiết phải cải cách hành chính và vai trò của Đoàn Thanh niên trong công cuộc cải cách hành chính.

- Đánh giá cao Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001-2010 của Chính phủ theo tinh thần Quyết định 136/Ttg ngày 17-9-2001 của Thủ tướng Chính phủ và mục tiêu Cải cách hành chính được Hội nghị trung ương 5, khóa X (tháng 7-2007) khẳng định lại. Đó là: cải cách hành chính nhằm xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, từng bước hiện đại,...hoạt động có hiệu quả,... xây dựng đội ngũ công chức có đủ phẩm chất và năng lực... nhằm tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa... đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước.

Trong điều kiện hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế khu vực và thế giới, trở thành thành viên của WTO, là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, công cuộc cải cách hành chính sẽ góp phần quan trọng phát huy tiềm năng, nội lực, khả năng sáng tạo của doanh nghiệp và người dân, chống lãng phí thời gian, chất xám; tận dụng lợi thế của hội nhập và toàn cầu hóa, thu hút được nguồn đầu tư nước ngoài và vốn, công nghệ nước ngoài; bảo đảm dân chủ và quyền làm chủ cho người dân. Các đại biểu cho rằng, nguyên nhân quan trọng làm chậm tiến trình cải cách hành chính ở nước ta là: hệ thống pháp luật thiếu sự đồng bộ, chồng chéo, mâu thuẫn; tình trạng tham nhũng, thiếu tinh thần trách nhiệm, quan liêu, cửa quyền của công chức; quản lý tài chính công còn thiếu minh bạch, phân bổ vốn đầu tư lãng phí, thiếu cơ chế giám sát hiệu quả; năng lực đội ngũ cán bộ công chức hành chính còn hạn chế; trách nhiệm công dân của người dân chưa cao, thiếu tôn trọng luật pháp, làm cho luật pháp khó được thực thi nghiêm túc.

- Đoàn Thanh niên có vai trò to lớn trong cải cách hành chính và đã tham gia tích cực trong cải cách hành chính, xây dựng nhiều mô hình làm cơ sở cho cơ quan nhà nước hoặc chuyển giao dịch vụ như: tham gia xã hội hóa chương trình giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục, thể thao; phối hợp với các đoàn thể thực hiện tốt công tác tư vấn, phản biện xã hội.

Trong thời gian tới, Đoàn Thanh niên cần nghiên cứu mô hình hoạt động của mình trong cơ chế thị trường; gương mẫu thực hiện văn hóa công sở; tăng cường phổ biến pháp luật, chính sách cho đoàn viên các cấp; đẩy mạnh công tác truyền thông để xã hội thấy rõ hơn vai trò của thanh niên trong mọi lĩnh vực; xây dựng mô hình tự chủ tài chính, giảm sự bao cấp của Nhà nước cho hoạt động Đoàn; xây dựng mô hình công chức trẻ văn hóa và năng động. Đồng thời, Nhà nước cần có chính sách thu hút trí thức trẻ vào bộ máy hành chính và bố trí, sử dụng hợp lý, hiệu quả cán bộ công chức trẻ. Đổi mới cơ chế đánh giá thiết thực hiệu quả công việc của cán bộ công chức trong đó có cán bộ công chức trẻ để tăng cường năng lực và trách nhiệm; hỗ trợ Trung ương Đoàn xây dựng Website và diễn đàn nhằm khuyến khích thanh niên tham gia công tác cải cách hành chính; tổ chức điều tra, khảo sát lấy ý kiến công chức trẻ và thanh niên về vấn đề cải cách hành chính.

2. Hỗ trợ thanh niên nông thôn, lập thân, lập nghiệp

Các đại biểu thừa nhận rằng, Đoàn Thanh niên chưa thực sự đại diện cho tiếng nói của thanh niên, bảo vệ lợi ích của thanh niên, đặc biệt, hầu như chưa đồng hành cùng thanh niên trong quá trình lập thân, lập nghiệp. Thanh niên nông thôn học xong lớp 12, nếu không tham gia sinh hoạt Đoàn, hầu như có rất ít cơ hội tiếp cận với các thông tin liên quan đến việc lập thân, lập nghiệp. Cán bộ đoàn thiếu năng lực chuyên môn, các hoạt động đoàn còn theo phong trào, thiếu chiều sâu. Trên thực tế, có một số cán bộ đoàn khi có đủ kỹ năng, trình độ thì đến tuổi trưởng thành Đoàn, hoặc phải “chia tay” Đoàn để nhận nhiệm vụ khác.

Các chính sách của Nhà nước chưa thể hiện đầy đủ sự quan tâm trực tiếp đến thanh niên nông thôn, chưa chú trọng đến đào tạo dạy nghề thanh niên, chưa có mạng lưới hỗ trợ thanh niên nông thôn lập thân và lập nghiệp. Xuất phát từ thực trạng đó, các đại biểu đã đề xuất một số giải pháp và chính sách: đánh giá lại năng lực cán bộ đoàn khi tham gia quá trình hỗ trợ thanh niên nông thôn lập nghiệp; xây dựng các chương trình hỗ trợ thanh niên nông thôn lập nghiệp trên cơ sở mô hình mới là có việc làm tại chỗ; xây dựng mô hình tín chấp, để thanh niên nông thôn tiếp cận tín dụng, kiến thức thị trường...; các cơ sở Đoàn nắm rõ nguyện vọng của thanh niên nông thôn, tư vấn kịp thời về lối sống nghề nghiệp và hỗ trợ các kỹ năng tham gia lực lượng lao động; hỗ trợ doanh nhân trong nông thôn, khuyến khích đầu tư của tư nhân vào khu vực nông thôn; Đoàn Thanh niên tham gia giám sát và đề xuất ý kiến nâng cao hiệu quả của các chương trình 135, 134,... cho xoá đói, giảm nghèo và phát triển bền vững; phân bố ngân sách cho chương trình “Ly nông, bất ly hương”...

3. Vấn đề đào tạo và hỗ trợ lãnh đạo trẻ

- Cải cách hệ thống giáo dục và đào tạo theo hướng tăng tính chủ động sáng tạo của thanh niên, đào tạo gắn với nhu cầu của thị trường và sự phát triển của đất nước; trang bị các kỹ năng làm việc theo nhóm, tính duy lý, tính thần độc lập, tự tin và sáng tạo của cán bộ trẻ; giáo dục tinh thần trách nhiệm với công việc, với đất nước, coi đó là chất kết dính thanh niên, cán bộ trẻ

- Đổi mới quy trình bổ nhiệm cán bộ, tránh thói quen kinh nghiệm chủ nghĩa, chú trọng bổ nhiệm cán bộ theo lộ trình, thâm niên công tác; có cơ chế để tài năng trẻ có điều kiện thuận lợi tham gia nghiên cứu các đề tài và đề án khoa học công nghệ.

- Có các biện pháp trọng dụng nhân tài: xác định định hướng và chính sách sử dụng người tài, trong đó có tính tới các yếu tố đặc thù, vùng - miền, khu vực, dân tộc; tạo điều kiện để cán bộ trẻ có tài năng được làm việc và đối thoại với các chính trị gia và các nhà lãnh đạo có kinh nghiệm; được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm của bạn bè thế giới...

- Đoàn Thanh niên cần xây dựng một đội ngũ có khả năng phản biện các chính sách, đóng góp ý kiến cho Đảng và Nhà nước; đề xuất chính sách và phương hướng trọng dụng lãnh đạo và tài năng trẻ; xây dựng quỹ hỗ trợ nhân tài khoa học công nghệ và lãnh đạo trẻ giao lưu quốc tế, nghiên cứu, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ.