Dự Phiên họp có các đồng chí: Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm đổi mới; Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm đổi mới.

Tham dự Phiên họp còn có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng là Thường trực, Ủy viên Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm đổi mới.

Trình bày tóm tắt Báo cáo kết quả triển khai tình hình thực hiện Đề án Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho biết, sau khi Bộ Chính trị có chủ trương tiến hành tổng kết 40 năm đổi mới và ban hành Quyết định về việc thành lập Ban Chỉ đạo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm đổi mới, Hội đồng Lý luận Trung ương với vai trò là Cơ quan Thường trực của Đề án Tổng kết 40 năm đổi mới đã phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Trung ương Đảng và các ban, bộ, ngành, địa phương liên quan tích cực, chủ động triển khai các hoạt động tổng kết.

Sau cuộc họp Ban Chỉ đạo Tổng kết lần 3, các đồng chí trong Tổ Biên tập đã bám sát Đề cương, chủ động, tích cực làm việc, đến nay đã hoàn thành việc xây dựng Dự thảo Báo cáo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn qua 40 năm đổi mới ở Việt Nam. Trong quá trình xây dựng Dự thảo Báo cáo Tổng kết đã kịp thời chuyển giao, tích hợp và sử dụng các kết quả tổng kết vào việc xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị, nhất là ở những nội dung quan trọng, như: Cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín đất nước sau 40 năm đổi mới; những bài học kinh nghiệm mang tầm lý luận và đường lối đổi mới; xác định hệ quan điểm chỉ đạo mục tiêu phát triển và các định hướng lớn trong xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc, các đột phá chiến lược trong giai đoạn mới.

Dự thảo Báo cáo gồm 5 phần lớn: (i) Bối cảnh thế giới, khu vực và trong nước tác động đến quá trình đổi mới 40 năm; (ii) sự phát triển nhận thức lý luận của Đảng qua 40 năm đổi mới; (iii) những thành tựu và hạn chế trong thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội Việt Nam; (iv) khái quát chung, vấn đề đặt ra và bài học kinh nghiệm; (v) dự báo tình hình, đề xuất, quan điểm, định hướng giải pháp tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

Theo đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, quá trình triển khai thực hiện đã cơ bản đúng tiến độ, bám sát kế hoạch được Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm đổi mới thông qua.

Phát biểu tại phiên họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đánh giá, Báo cáo Tổng kết 40 năm đổi mới là đầu vào quan trọng cho việc xây dựng dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, trong đó có Báo cáo chính trị là báo cáo trung tâm. Xây dựng Dự thảo Báo cáo phải được thực hiện khẩn trương, khoa học với sự đầu tư lớn về công sức, trí tuệ để kịp thời chắt lọc đưa vào nội dung các văn kiện Đại hội XIV của Đảng.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đánh giá cao nội dung đã được tổng kết, hệ thống với các kết quả nổi bật: Đã hệ thống làm rõ sự phát triển lý luận của Đảng ta về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa qua 40 năm đổi mới; đánh giá, làm rõ thành tựu, hạn chế trong thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trên 4 nhóm vấn đề lớn (gồm: xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; phát triển văn hóa, xã hội và con người; quốc phòng, an ninh và đối ngoại; xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh). Chỉ ra một cách khái quát bước phát triển quan trọng trong nhận thức lý luận về chủ nghĩa xã hội và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, trong đó có việc đề xuất xác định mô hình chủ nghĩa xã hội gồm 3 trụ cột (Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; Nhà nước pháp quyền xã hội nghĩa; nền dân chủ xã hội chủ nghĩa do Đảng Cộng sản lãnh đạo); thành tựu có ý nghĩa lịch sử, những hạn chế, làm rõ những vấn đề đặt ra và bài học kinh nghiệm. Dự báo tương đối sát tình hình, đề xuất các mục tiêu, quan điểm, chỉ tiêu chủ yếu, định hướng nhiệm vụ giải pháp tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới. Dự thảo báo cáo đã kiến nghị, đề xuất một số nội dung phục vụ xây dựng văn kiện Đại hội XIV của Đảng.

Tuy nhiên còn một số vấn đề cần cân nhắc, làm rõ thêm, như: Chưa chỉ rõ những hạn chế, nguyên nhân có tính chủ yếu, cốt lõi; nhiều nội dung chung chung, nhiều vấn đề chưa được chỉ ra cụ thể dẫn đến khó đạt hiệu quả cao trong tham mưu hoạch định chủ trương, đường lối về tiếp tục đẩy mạnh công cuộc đổi mới trong những năm tiếp theo; nhiều nguyên nhân tương tự nhau ở các hạn chế, cân nhắc chỉ ra nguyên nhân của mọi nguyên nhân, từ đó chỉ ra giải pháp của mọi giải pháp; cân nhắc thêm trụ cột văn hóa trong mô hình chủ nghĩa xã hội. Trên từng lĩnh vực, cần chỉ ra được những chủ trương có sức sống từ thực tiễn triển khai trong những năm gần đây để tiếp tục đẩy mạnh thực hiện trong thời gian tới. Báo cáo đã đề cập khá toàn diện cơ hội và thách thức đối với tiếp tục việc đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, song chưa chỉ ra được cơ hội lớn cần nắm bắt, thách thức lớn cần vượt qua.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh, cần thống nhất nhận thức về bối cảnh mới đang mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam sau 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, từ đó đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về hình thức và nội dung báo cáo. Tinh thần là nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá chính xác kết quả đạt được, thẳng thắn, khách quan chỉ ra những hạn chế, yếu kém, khuyết điểm và nguyên nhân, nhất là những điểm nghẽn, nút thắt đối với sự phát triển của đất nước chưa được hoặc chậm được tháo gỡ, khắc phục; tiếp tục kiên định sự nghiệp đổi mới đất nước.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm lưu ý, tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam là một công việc hệ trọng đối với công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước; đóng góp trực tiếp vào việc xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng. Do đó, Báo cáo Tổng kết 40 năm đổi mới sẽ tiếp tục hoàn thiện để trình Bộ Chính trị cho ý kiến, sau đó trình Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII./.