Không phải ngẫu nhiên mà những lời ca tụng, giới thiệu đầy hấp dẫn, ngẫu hứng và tuyệt vời nhất từ hàng loạt tờ báo, tạp chí nổi tiếng như Newsweek, Time, The Washington Post, New York Times...; từ những nhân vật quyền uy như cựu Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Năng lượng Mỹ, cựu Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Mỹ... đã được dành cho Dầu mỏ, tiền bạc và quyền lực. Đây là một cuốn sách rất đặc biệt, nó không chỉ lôi cuốn người đọc mà còn gây nên sự kinh ngạc và mê hoặc bởi sự đồ sộ và tính sử thi về lịch sử và con đường chính trị của dầu mỏ.

Dầu mỏ, tiền bạc và quyền lực khắc họa toàn cảnh lịch sử ngành công nghiệp dầu mỏ: cuộc tranh giành tiền bạc và quyền lực xung quanh một tài nguyên có tầm quan trọng sống còn đối với hầu hết các quốc gia muốn đặt chân lên con đường công nghiệp hoá và đi tới phồn vinh. Cuộc chiến này đã làm rung chuyển nền kinh tế toàn cầu, phản ánh hậu quả của các cuộc chiến tranh thế giới và khu vực, đồng thời thay đổi vận mệnh nhân loại nói chung và các quốc gia nói riêng.

Kể từ khi giếng dầu đầu tiên được khoan ở Pennsylvania, trải qua hai cuộc chiến tranh thế giới, tới Chiến dịch bão táp sa mạc cho đến nay, có thể khẳng định rằng: “Dầu mỏ là ngành kinh doanh lớn nhất và toàn diện nhất thế giới, là ngành công nghiệp vĩ đại nhất trong số các ngành công nghiệp vĩ đại từng xuất hiện trong mấy thập kỷ cuối thế kỷ XIX”.

Dầu mỏ đã tạo nên “những thay đổi vĩ đại” trong lịch sử nhân loại, đặc biệt, thế kỷ XX được mệnh danh là “thế kỷ dầu”. Hãy xem chặng cuối cùng của cuộc tìm kiếm dầu mỏ ở Ba Tư năm 1908 để hiểu được phần nào hành trình phiêu lưu, gian nan nhưng cũng vô cùng thú vị của những con người nhiều tham vọng: “Họ đã ngửi thấy mùi của khí tự nhiên thoát ra từ một giếng khoan. Sau đó, mũi khoan không xoay được nữa và bị mất hút trong hố khoan, khiến họ mất nhiều ngày tìm kiếm, dưới nhiệt độ có lúc lên tới 43⁰C trong bóng râm. Lúc này, máy khoan đang khoan xuyên qua lớp đá cứng nhất. Dưới ánh nắng mặt trời, có thể nhìn thấy rõ khí lẫn hơi nước bốc lên từ hố khoan. Đêm ngày 25 tháng 5 năm 1908, nhiệt độ lên cao đến nỗi Arnold Wilson, viên đại úy người Anh của đội kỵ binh bảo vệ, nằm ngủ ngay dưới đất bên ngoài căn lều của ông. Hơn 4 giờ sáng ngày 26, ông bị đánh thức vì tiếng la hét và vội vã lao tới chỗ hố khoan. Một giếng dầu phun, có lẽ phun cao đến 15 mét so với đỉnh của giàn khoan, che khuất những người thợ khoan. Khí đồng hành đang đe dọa làm đám công nhân ngộp thở”...

Tuy vậy, từ nhiều thế kỷ trước, con người cũng đã từng biết đến và lấy được dầu bằng những phương tiện hết sức thô sơ. Họ hớt loại vật chất tối màu và nặng mùi này trên mặt các con suối và nhánh sông hoặc vắt những miếng giẻ hoặc chăn nhúng trong nước có chứa dầu. Ban đầu, dầu được sử dụng như những loại thuốc dân gian và cả biệt dược để chữa nhiều loại bệnh như đau đầu, đau răng, điếc, rối loạn tiêu hoá, nhiễm giun sán, thấp khớp, cũng như làm liền các vết thương trên lưng ngựa và la.

Ngày nay, chúng ta biết rằng, dầu đã trở nên gắn bó quá mật thiết với sinh hoạt hàng ngày của chúng ta. Ngay cả nguồn lương thực, dù là sản phẩm của ngành nông nghiệp, cũng phụ thuộc không ít vào nguồn tài nguyên này với tư cách là nguyên liệu hoặc nhiên liệu cho máy móc.

Sự tồn vong và phát triển của thế giới hiện nay phụ thuộc phần lớn vào các nguồn tài nguyên, chủ yếu là dầu mỏ, khí đốt và than đá. Nhưng liệu dưới lòng đất còn bao nhiêu dầu nữa và thế giới còn sử dụng dầu được bao nhiêu năm nữa? Theo đánh giá của các nhà khoa học, có thể tìm được khoảng từ 275 đến 1.469 tỉ thùng dầu nữa, nghĩa là kỷ nguyên dầu mỏ còn có thể kéo dài thêm khoảng 40 - 50 năm hoặc dài hơn, ngắn hơn, tuỳ thuộc vào mức sử dụng hàng năm tăng hay giảm.

Được trình bày hết sức sắc sảo và hấp dẫn, cuốn sách là “thiên sử thi về cuộc kiếm tìm dầu mỏ, tiền bạc và quyền lực” trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai. Chính vì sự xuất sắc của tác phẩm này, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia đã phối hợp với Công ty sách Alpha dịch và xuất bản cuốn sách. Đọc xong 1206 trang sách, hẳn bạn đọc sẽ đồng ý rằng, Daniel Yergin không chỉ là một chuyên gia về dầu mỏ, mà còn là một nhà tâm lý, nhà địa chất học, một sử gia, một người biết rằng dầu mỏ tồn tại ở một nơi nào đó, sâu bên dưới, trong xúc cảm của tất cả mọi người với hai tên gọi: tiền bạc và quyền lực./.