Tại buổi họp báo, ông Phạm Quang Vinh, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam cho biết, sẽ có khoảng 20 hội nghị được tổ chức tại Hà Nội từ ngày 19-23/7 tới, bao gồm: Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 43 (AMM-43), các Hội nghị sau Hội nghị Bộ trưởng (PMC), Diễn đàn khu vực ASEAN lần thứ 17 (ARF-17)... với sự tham dự của các Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn của 27 nước và tổ chức. Trước các hội nghị bộ trưởng, sẽ diễn ra một loạt hội nghị các quan chức cao cấp, các hội nghị cấp chuyên viên, từ ngày 15-18/7; cuộc đối thoại của các quan chức quốc phòng tham gia ARF-17 và nhiều hoạt động bên lề, các cuộc tiếp xúc, các chuyến thăm song phương...

Diễn đàn An ninh Khu vực ARF được thành lập năm 1994 nhằm thúc đẩy cơ chế đối thoại và tham vấn về các vấn đề an ninh và chính trị trong khu vực, xây dựng lòng tin và phát triển ngoại giao phòng ngừa. Khẩu hiệu của ARF là “Xúc tiến hòa bình và an ninh qua đối thoại và hợp tác ở châu Á - Thái Binh Dương“. Hiện nay, ARF bao gồm 25 quốc gia có cùng mối quan tâm đến an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đó là 10 quốc gia thành viên của ASEAN; 10 nước đối tác đối thoại của ASEAN gồm Úc, Canada, Trung Quốc, EU, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc, Nga và Mỹ. Ngoài ra, ARF còn có một quan sát viên của ASEAN là Papua New Guinea, cùng với Triều Tiên, Mông Cổ và Pakistan. Đông Timo được kết nạp vào ARF vào năm 2005.

Về ý nghĩa và tầm quan trọng của các hội nghị lần này, ông Phạm Quang Vinh nêu rõ: Đây là một hoạt động thường niên quan trọng nhất của các Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN và các nước đối tác. Cùng với các Bộ trưởng Ngoại giao của các nước ASEAN, còn có các vị bộ trưởng của nhiều nước đối tác, nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới đến tham dự. Các hội nghị lần này sẽ tập trung bàn các biện pháp, định hướng tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác trong ASEAN, cũng như giữa ASEAN với các đối tác, đặc biệt là góp phần chuẩn bị cho hội nghị cấp cao ASEAN 17 và các hội nghị cấp cao liên quan vào cuối năm nay tại Việt Nam.

Về nội dung, các hội nghị lần này dự kiến sẽ tập trung bàn về định hướng và các biện pháp cụ thể để triển khai các phương thức hợp tác lớn của Hội nghị cấp cao ASEAN 16 tại Hà Nội tháng 4/2010 và tiếp tục thúc đẩy thực hiện chủ đề chung của Năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN 2010 - đó là “Hướng tới cộng đồng ASEAN - từ tầm nhìn tới hành động”, tăng cường hợp tác nội khối cũng như tăng cường hợp tác giữa ASEAN với các đối tác khác.

Các hội nghị lần này cũng sẽ bàn việc tiếp tục đẩy nhanh tiến độ xây dựng Cộng đồng ASEAN, thực sự đưa Hiến chương ASEAN đi vào cuộc sống, tăng cường liên kết ASEAN; tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, tăng cường hiệu quả của các diễn đàn hợp tác khu vực, nhất là ASEAN+1, ASEAN+3, Diễn đàn an ninh khu vực ASEAN (ARF). Tăng cường hợp tác với các đối tác và nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN, đồng thời ASEAN tiếp tục thúc đẩy vai trò trung tâm của mình trong khu vực, cũng như trong việc xây dựng và hình thành các cấu trúc hợp tác của khu vực. Các Hội nghị Bộ trưởng sẽ bàn biện pháp tăng cường sự hợp tác, hỗ trợ của các đối tác nhằm phục vụ thiết thực, hiệu quả mục tiêu xây dựng cộng đồng ASEAN, tăng cường liên kết ASEAN, cùng phối hợp để đối phó với các thách thức đang đặt ra như: thiên tai, dịch bệnh, phục hồi kinh tế, biến đổi khí hậu, môi trường, an ninh biển, an ninh lương thực...

Các nước ASEAN và các bên đối tác liên quan cũng sẽ trao đổi các biện pháp hợp tác nhằm phục hồi và phát triển kinh tế bền vững, tham gia đóng góp của ASEAN cho các tiến trình của G20, đặc biệt là việc chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao G20 dự kiến được tổ chức tháng 11/2010 tại Hàn Quốc.

Tại các hội nghị này, các bộ trưởng cũng sẽ trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Về những kết quả chính của các hội nghị bộ trưởng, dự kiến AMM 43 sẽ thông qua Thông cáo chung, các hội nghị bộ trưởng đều có tuyên bố của Chủ tịch về kết quả từng hội nghị. Hai văn kiện quan trọng dự kiến sẽ được ký trong dịp này là: Nghị định thư về việc sửa đổi Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Đông Nam Á; Chương trình Hành động Hà Nội nhằm triển khai Tầm nhìn của ARF đến năm 2020, nhằm tạo ra kế hoạch chung, khuôn khổ hợp tác chung trong ARF. Nhiều chương trình hành động trong giai đoạn mới: ASEAN - Ca-na-đa, ASEAN - Niu Di-lân, ASEAN - Ấn Độ cũng sẽ được thông qua trong dịp này.