Mục lục Tạp chí Cộng sản số 804 (10-2009)

ĐƯA NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI X CỦA ĐẢNG VÀO CUỘC SỐNG

Phạm Quang Nghị - Hướng tới Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội

Chỉ còn 365 ngày nữa sẽ diễn ra Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Để đông đảo bạn đọc trong nước và nước ngoài có thêm những thông tin quan trọng về những hoạt động chủ yếu tiến tới lễ kỷ niệm của cán bộ, nhân dân Thủ đô Hà Nội và cả nước, biên tập viên Tạp chí Cộng sản đã phỏng vấn đồng chí Phạm Quang Nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội. 

Hà Thị Khiết - Những bài học kinh nghiệm về xây dựng và thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở

Mười năm qua, sau khi Quy chế Dân chủ ở cơ sở được ban hành, các cấp ủy đã tổ chức quán triệt triển khai thực hiện một cách nghiêm túc, bài bản, sáng tạo. Các ngành, các cấp đã chỉ đạo điểm, sơ kết, rút kinh nghiệm, nhân rộng điển hình và nhiều cơ sở đã thực hiện có nền nếp trong các loại hình cấp xã, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, thôn, bản, tổ dân phố v.v.. Thông qua việc tổ chức thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở, nhận thức về dân chủ và phát huy quyền làm chủ của nhân dân đã có nhiều chuyển biến rõ nét, tinh thần làm chủ và trách nhiệm thực hành dân chủ của nhân dân đã và đang trực tiếp giải quyết có hiệu quả nhiều vấn đề đặt ra ở cơ sở.

Trần Văn Tuấn - Tiếp tục thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính trong tình hình hiện nay

Cải cách hành chính nhà nước là một bộ phận quan trọng trong đường lối, chính sách đổi mới và là một trong những giải pháp quan trọng bảo đảm thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước ta. Có thể nói, cải cách hành chính vừa là tiền đê, vừa là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với tiến trình đổi mới đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương quan trọng nhằm cải cách mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có cải cách hành chính.

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI

Nguyễn Khánh - Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước theo tư tưởng phát triển của Việt Nam

Những năm gần đây, Việt Nam đã và đang nỗ lực xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dân chủ và hiện đại. Đây cũng là quá trình tạo dựng những nền tảng quan trọng cho sự đồng thuận theo tư tưởng phát triển của thời kỳ mới đã được Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra nhằm đạt tới mục tiêu xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

Nam Sơn - Biến đổi cơ cấu xã hội và tác động của nó đến nông dân, nông thôn hiện nay

Sau hơn hai mươi năm thực hiện đường lối đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với những thành tựu to lớn về kinh tế - xã hội, xã hội Việt Nam cũng đã diễn ra một quá trình biến đổi toàn diện cả ở tầm vĩ mô và vi mô, trong tất cả các lĩnh vực của đời sống. Giai cấp nông dân, với số lượng đông đảo nhất trong xã hội cũng chịu tác động mạnh mẽ dẫn đến sự biến đổi cơ cấu trong nội bộ cũng như tạo thành những hệ quả phong phú, phức tạp ở khu vực nông thôn.

Trần Ngọc Hiên - Những biến đổi quan trọng giai đoạn 2011 - 2020 và vấn đề xây dựng đội ngũ trí thức Việt Nam

Sự hình thành và phát triển đội ngũ trí thức luôn gắn liền với những điều kiện lịch sử của dân tộc và thời đại. Đội ngũ đó phải là sản phẩm của giai đoạn phát triển của dân tộc và thời đại. Vì vậy, nghiên cứu vấn đề xây dựng đội ngũ trí thức nước ta giai đoạn 2011 - 2020 cần chú ý đến giai đoạn ấy có thể có những biến đổi gì trong sự phát triển khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, phát triển kinh tế và xã hội. Đó là những biến đổi hình thành môi trường hoạt động và phát triển của trí thức. Do đó, phải xây dựng đội ngũ trí thức phù hợp với môi trường biến đổi giai đoạn 2011 - 2020. Trên cơ sở những dự báo biến đổi giai đoạn mới mà nhìn lại thực trạng đội ngũ trí thức hiện nay, từ đó tìm ra phương hướng và giải pháp phát triển trí thức cho giai đoạn tới.

Đặng Lê Nguyên Vũ - Thử tìm hình mẫu phát triển kinh tế xanh cho Buôn Ma Thuột

Thế giới đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về môi trường và tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu. Nguồn tài nguyên trái đất để tạo ra năng lượng thì ngày một bớt đi, hơn nữa, những nguồn năng lượng dựa trên nhiên liệu hóa thạch như dầu lửa, than đá... khi đưa vào sử dụng đều thải đi-ô-xít các-bon, gây tác hại nghiêm trọng cho hành tinh. Nhiều quốc gia trên thế giới đang nỗ lực xây dựng một nền kinh tế xanh, vì sự tồn vong của đất nước và cả trái đất...

Hoàng Thị Chỉnh - Làm thế nào để người Việt Nam tiêu dùng hàng Việt Nam

Nếu so sánh với các nước trong khu vực thì người Việt Nam tiêu dùng hàng nội địa ít hơn nhiều. Nghịch lý trên gây lãng phí nhiều nguồn lực và hạn chế sức sản xuất trong nước. Do đó, khuyến khích tiêu dùng nội địa trở nên rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế thế giới, xuất khẩu khó khăn và khi chúng ta đang thực hiện Cuộc vận động về "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam".

Trương Quốc Cường - Đã đến lúc cần rút ra những bài học từ khủng hoảng kinh tế thế giới

Khủng hoảng, suy thoái kinh tế toàn cầu với những hệ lụy về kinh tế và xã hội đã có dấu hiệu "chạm đáy", nghĩa là đến hồi kết thúc. Song, chu kỳ kinh tế là một quá trình với các giai đoạn: "khủng hoảng - tiêu điều - phục hồi - hưng thịnh" mà chu kỳ lặp đi, lặp lại của nó vẫn chưa hề có dấu hiệu ngưng nghỉ. Do đó, việc nghiên cứu tìm nguyên nhân sâu xa của khủng hoảng kinh tế sẽ giúp tìm ra các giải pháp để ngăn chặn suy thoái, hạn chế những hậu họa của khủng hoảng đối với nền kinh tế và đời sống của nhân dân có một ý nghĩa cực kỳ cấp thiết cả trước mắt và lâu dài.

Nguyễn Trường Giang - Điện hạt nhân và các điều kiện bảo đảm phát triển an toàn hạt nhân

Trước bối cảnh một cuộc khủng hoảng năng lượng không tránh khỏi trong tương lai, điện hạt nhân có thể là lời giải cho bài toán về an ninh năng lượng của nhân loại. Tuy nhiên, có hai vấn đề hết sức nóng bỏng được dư luận đặc biệt quan tâm và cần được giải đáp thỏa đáng, đó là: điện hạt nhân có an toàn không và làm thế nào để có thể phát triển an toàn điện hạt nhân.

Mai Hải Oanh - Phát triển văn hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta, việc xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc đứng trước những thử thách mới, trong đó có những vấn đề mới nảy sinh từ thực tiễn đòi hỏi chúng ta phải có nhận thức đúng và giải quyết một cách hợp lý. Nghiên cứu mối liên hệ nội tại của phát triển văn hóa với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa để thực hiện sự phát triển hài hòa giữa kinh tế, chính trị và văn hóa, xã hội có ý nghĩa vô cùng to lớn.

THỰC TIỄN - KINH NGHIỆM

Nguyễn Minh Quang - Lai Châu - 100 năm đấu tranh, xây dựng và vững bước đi lên trong giai đoạn cách mạng mới

Phát huy truyền thống lịch sử trăm năm kiên cường, anh dũng đấu tranh chống giặc ngoại xâm, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy và chính quyền tỉnh Lai Châu, nhân dân các dân tộc trong tỉnh đoàn kết một lòng chung sức xây dựng tỉnh phát triển ngày càng vững mạnh toàn diện.

Trần Đình Thành - Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và phát triển bền vững ở Đồng Nai

Thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 41% cơ cấu kinh tế, 60% giá trị sản lượng công nghiệp và 90% kim ngạch xuất khẩu, giải quyết việc làm cho trên 370.000 lao động… đóng vai trò quan trọng, tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đồng Nai.

Vương Đình Huệ - Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, kiểm toán viên nhà nước trong sạch, vững mạnh

Mười lăm năm qua, cùng với việc từng bước hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho tổ chức và hoạt động, xây dựng tổ chức bộ máy theo yêu cầu nhiệm vụ trong từng thời kỳ, công tác xây dựng đội ngũ của ngành kiểm toán nhà nước được thường xuyên chú trọng, tăng cường cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Nguyễn Hồng Diên - Thái Bình phát triển kinh tế biển gắn với giải quyết an sinh xã hội và bảo vệ chủ quyền biển đảo

Nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh từ biển, góp phần đưa nước ta trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, Thái Bình chủ trương tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, tăng cường quốc phòng - an ninh, không ngừng chăm lo xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần cho nhân dân, củng cố vững chắc hệ thống chính trị vùng ven biển.

Vũ Bá Đăng - Năm mươi năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Bộ đội Tăng - Thiết giáp

Cùng với Quân đội ta, Bộ đội Tăng - Thiết giáp đã chiến đấu, hy sinh anh dũng lập nhiều chiến công to lớn trong kháng chiến chống xâm lược, giành độc lập, tự do cho đất nước. Trong hòa bình, đổi mới, lực lượng này luôn phát huy truyền thống anh hùng của mình xây dựng lực lượng lớn mạnh sẵn sàng chiến đấu và bảo vệ Tổ quốc. Bộ đội Tăng - Thiết giáp luôn luôn xứng đáng là đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Phạm Lê Thanh - Tập đoàn điện lực Việt Nam - nỗ lực phấn đấu vì sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và sự phồn vinh của đất nước

Năm 2009 cán bộ công nhân viên Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ long trọng kỷ niệm ngày truyền thống của mình (21-12). Trải qua 55 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Nhưng, những khó khăn, thử thách vẫn đang ở phía trước đối với Tập đoàn để hoàn thành những nhiệm vụ đặt ra.

Nguyễn Đắc Vinh - Đoàn kết, tập hợp thanh niên, sinh viên Việt Nam ở nước ngoài

Đoàn kết, tập hợp thanh niên, sinh viên Việt Nam ở nước ngoài không chỉ giúp họ ý thức hơn về nghĩa tình dòng giống “con Rồng, cháu Tiên”, mà còn tạo điều kiện thuận lợi để thanh niên, sinh viên được thể hiện những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của mình, tích cực đóng góp trí và lực phục vụ công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

THƯ GỬI BỘ BIÊN TẬP

Phạm Bích San - Cải cách hành chính nhà nước tiếp cận thực tế vì lợi ích của người dân và doanh nghiệp

Từ khi khởi đầu cho đến nay, ý tưởng về cải cách hành chính ở nước ta đã có khoảng 15 năm phiêu du trong một đất nước đang thẳng tiến về hướng công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Nếu nhu cầu về một nền hành chính hiện đại là cấp thiết bao nhiêu, thì sự hy vọng sớm có một nền hành chính đáp ứng tốt hơn những đòi hỏi của người dân và doanh nghiệp hình như còn rất xa vời. Và đã có không ít người khi phải đối mặt với hệ thống hành chính đã sử dụng một kỹ thuật cổ xưa nhưng được hiện đại hóa: đưa phong bì. Kỹ thuật này tuy hữu hiệu nhưng, nói một cách nhẹ nhàng, là không văn minh, là phạm pháp. Trong khi đó, minh bạch lại là đòi hỏi cấp thiết của nước nhà nếu muốn bước vào sân chơi toàn cầu rộng lớn hơn.

THẾ GIỚI: VẤN ĐỀ - SỰ KIỆN

Nguyễn Huy Quý - Sáu mươi năm nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa

Năm nay, nước Cộng hòa Nhân dân (CHND) Trung Hoa vừa tròn 60 tuổi (1-10-1949 - 1-10-2009). Thắng lợi của cách mạng dân chủ và sự ra đời nước CHND Trung Hoa là bước ngoặt lịch sử vĩ đại, mở đầu kỷ nguyên mới trong lịch sử các dân tộc Trung Hoa, đồng thời là một đóng góp quan trọng vào cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới chống chủ nghĩa đế quốc, thực dân, giành độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Trong 60 năm, trải qua nhiều bước thăng trầm lịch sử, tiến hành cải cách mở cửa, hiện đại hóa, từ một xã hội nửa phong kiến, nửa thuộc địa, kinh tế, văn hóa nghèo nàn lạc hậu, Trung Quốc ngày nay đã trở thành một cường quốc kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao, có vị thế cao và ảnh hưởng rộng trong khu vực và trên thế giới.

Lê Minh Quang - Cạnh tranh và xung đột địa - chính trị trong kỷ nguyên mới sau chiến tranh lạnh

Cách đây vừa tròn 20 năm, vào đêm ngày 9, rạng sáng ngày 10-11-1989, bức tường Béc-lin sụp đổ, biểu tượng chấm dứt kỷ nguyên Chiến tranh lạnh với nội dung chủ yếu là cuộc đối đầu giữa hai hệ thống chính trị quốc tế và mở ra một kỷ nguyên mới. Nhưng kỷ nguyên mới này sẽ ra sao là chủ đề được giới nghiên cứu chính trị quốc tế đặc biệt quan tâm. Những sự kiện "kinh thiên động địa" trong hơn một thập niên qua chứng tỏ loài người đang trải qua kỷ nguyên cạnh tranh và xung đột mới, tuy bề ngoài không quyết liệt như kỷ nguyên đối đầu thời Chiến tranh lạnh, nhưng không vì thế mà ít nguy cơ và bớt cam go hơn trước. Bài viết này đề cập đến một trong hai cuộc cạnh tranh và xung đột lớn nhất trong kỷ nguyên mới: đó là cạnh tranh và xung đột địa - chính trị.

Thu Lê - Chiến lược an ninh năng lượng dầu mỏ của Mỹ

Trong vòng 10 năm tới (2009 - 2019), Mỹ dự kiến chi 150 tỉ USD để thực hiện 3 mục tiêu, đó là kích thích kinh tế, giảm hiệu ứng nhà kính và an ninh năng lượng. Về vấn đề an ninh năng lượng, trước đây, Chính phủ Mỹ chỉ quan tâm đến các nguồn cung nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước. Song, hiện nay, quốc gia này chú ý nhiều hơn đến việc phát triển năng lượng tái sinh, tiết kiệm năng lượng và cuộc chiến chống biến đổi khí hậu./.