Bối cảnh mới trong năm Chủ tịch ASEAN của Việt Nam

Việt Nam lần thứ hai giữ vai trò Chủ tịch ASEAN trong bối cảnh khu vực châu Á - Thái Bình Dương, mà hiện nay mở rộng không gian tiếp cận thành Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, tiếp tục đi đầu về tốc độ tăng trưởng, liên kết nhưng ngày càng xuất hiện những bất ổn. So với cục diện thế giới, cục diện khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương hiện đang chuyển động nhanh hơn do một số yếu tố: 1- Đây là khu vực phát triển năng động nhất trên thế giới, có triển vọng trở thành trung tâm quyền lực mới của thế giới vào giữa thế kỷ XXI, có sự hiện diện của các cường quốc lớn mạnh bậc nhất thế giới đang cạnh tranh chiến lược quyết liệt với nhau; 2- Đây là một trong những khu vực tập trung nhiều “điểm nóng” liên quan trực tiếp đến cạnh tranh chiến lược nước lớn cũng như các thách thức an ninh phi truyền thống trên thế giới; 3- So với các khu vực khác, như châu Âu, châu Mỹ, các thể chế đa phương ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương chưa phát triển tới mức có đủ khả năng xử lý các thách thức an ninh ở khu vực. Ở đây cũng chưa hình thành hệ thống an ninh tập thể như một số khu vực khác trên thế giới.

Trong bối cảnh đó, Cộng đồng ASEAN với lộ trình xây dựng của mình đến nay đã bước vào năm thứ năm với những bước đi khá vững chắc. Với dân số 654,3 triệu người và tổng GDP đạt hơn 3.100 tỷ USD (năm 2019, đứng thứ sáu thế giới và dự báo sẽ lên vị trí nền kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2030 sau Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ), ASEAN trở thành trung tâm phát triển với tăng trưởng trung bình 5%/năm từ nhiều năm qua, đối tác kinh tế quan trọng trên thế giới và là vùng ưu tiên của các nhà đầu tư (chiếm khoảng 7% đầu tư trực tiếp nước ngoài trên thế giới). Khu vực ASEAN thời gian gần đây cũng là tâm điểm trong quá trình dịch chuyển sản xuất từ tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc, đại dịch COVID-19 và diễn biến mới từ các luồng đầu tư quốc tế. Vai trò của ASEAN được các nước lớn và các đối tác coi trọng. Tuy nhiên, ASEAN chưa trở thành thực thể thống nhất có vai trò lớn hơn trước, thậm chí “vai trò trung tâm” của ASEAN đang có nguy cơ giảm do thách thức nội bộ và điều chỉnh chính sách của các nước lớn. Cộng đồng ASEAN đã trải qua 5 năm phát triển, song mức độ hợp tác thực chất còn tương đối thấp. ASEAN cơ bản vẫn là một tổ chức liên chính phủ, chứ chưa thực sự là một Cộng đồng với các chính sách chung và các liên kết chặt chẽ, đầy đủ trên ba trụ cột đã xác định. Mức độ gắn kết kinh tế nội khối khá thấp: thương mại giữa các nước ASEAN chỉ chiếm khoảng 24% tổng thương mại của ASEAN trong khi tỷ lệ này của EU là khoảng 60%. ASEAN đang gặp thách thức cả từ bên trong và bên ngoài. Sự xuất hiện, bùng phát và những diễn biến của đại dịch COVID-19 trong những tháng đầu năm 2020 đang đặt toàn thế giới nói chung, khu vực ASEAN và cơ chế hoạt động trong năm Chủ tịch ASEAN của Việt Nam nói riêng trước các thách thức mới vô cùng khó khăn. Hơn bao giờ hết, các quốc gia trong khu vực nhận thấy sự cần thiết của hợp tác quốc tế, khu vực; sự thay đổi lớn trong phương án hợp tác khu vực để vượt qua cuộc khủng hoảng mới này, trong đó vai trò của nước Chủ tịch ASEAN Việt Nam năm 2020 có ý nghĩa quan trọng.

Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN

Sau 25 năm tham gia ASEAN, Việt Nam đã tham gia sâu rộng vào tất cả các lĩnh vực hợp tác của ASEAN và có những đóng góp quan trọng. Cùng với In-đô-nê-xi-a và Xin-ga-po, hiện nay Việt Nam được các nước lớn coi là một trong ba nước có khả năng “dẫn dắt” ASEAN (hay Nhóm chủ chốt của khu vực).

Trong ASEAN, tuy gia nhập sau nhưng Việt Nam lại đi trước trong nhiều lĩnh vực hội nhập quan trọng. Hiện Việt Nam cùng Xin-ga-po là hai nước đi đầu trong ASEAN về tỷ lệ thực hiện các biện pháp xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN, đạt 94,5% so với mức trung bình của ASEAN là 90,5%. Đáng chú ý, sau thời gian kim ngạch thương mại Việt Nam - ASEAN sụt giảm, xuất khẩu của Việt Nam sang các nước ASEAN từ năm 2017 đến nay đã bắt đầu tăng mạnh với mức trên 20%/năm, tạo điều kiện cho Việt Nam tranh thủ tốt hơn cơ hội từ liên kết khu vực và tăng cường đan xen lợi ích với các nước thành viên sau 5 năm triển khai Cộng đồng ASEAN.

Về ý nghĩa chiến lược, ASEAN đã trở thành điểm tựa và là diễn đàn hết sức quan trọng để Việt Nam, gia tăng củng cố, đoàn kết nội khối, nhất là trong vấn đề Biển Đông - một vấn đề đã trở thành nội dung không thể thiếu trong trao đổi, chương trình nghị sự của ASEAN. Từ câu chuyện DOC (Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông) năm 2002 đến tiến trình xây dựng COC (Bộ Quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông) hiện nay, ASEAN đều đóng vai trò đi đầu rất quan trọng. Vòng đàm phán chính thức đầu tiên về COC đã được khởi động vào tháng 3-2018 tại Nha Trang (Việt Nam) và đến tháng 8-2018, ASEAN và Trung Quốc đã có được văn bản đơn nhất (single text) để làm cơ sở đàm phán COC. Trong phát biểu tại Hội nghị cấp cao Trung Quốc - ASEAN (Băng Cốc, Thái Lan) ngày 3-11-2019, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã tuyên bố mong muốn hoàn tất đàm phán COC trong vòng 3 năm tới. Nhưng với những diễn biến mới về các động thái của Trung Quốc tại Biển Đông gần đây cho thấy, để tiến đến một COC thực sự hiệu quả, thực chất, ràng buộc về pháp lý đáp ứng được yêu cầu của các nước trong khu vực, sẽ còn là tiến trình rất khó khăn, phức tạp. Điều đó phụ thuộc nhiều vào quan điểm, thái độ thực chất của Trung Quốc. Trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020, Việt Nam sẽ tích cực và duy trì kênh đối ngoại ASEAN - Trung Quốc về Biển Đông.

Trước thời cơ, thách thức đang đặt ra trong năm Chủ tịch với bối cảnh đại dịch có thể kéo dài, việc hoàn thành tốt trách nhiệm Chủ tịch ASEAN của Việt Nam sẽ góp phần củng cố đoàn kết và gắn kết ASEAN, nâng cao sức mạnh nội khối, đẩy mạnh tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN ngày càng liên kết chặt chẽ và vững mạnh, tạo tiền đề cho giai đoạn phát triển tiếp theo của Cộng đồng, cũng như nâng cao vai trò và đóng góp của ASEAN trong cộng đồng quốc tế.

Trên tinh thần đó, Việt Nam đã xây dựng chủ đề năm Chủ tịch ASEAN 2020 là “Gắn kết và Chủ động thích ứng”. Khái niệm “gắn kết” (cohesive) thể hiện ý tưởng củng cố khối đoàn kết, thống nhất, nâng cao năng lực nội tại và thúc đẩy Cộng đồng ASEAN phát triển vững mạnh, tăng cường liên kết khu vực, kết nối về kinh tế, đề cao ý thức cộng đồng và bản sắc của ASEAN, gắn bó người dân và lấy người dân làm trung tâm. Khái niệm “gắn kết” đã được đề cập trong các văn kiện nền tảng của ASEAN với nhiều ý nghĩa gồm: Gắn kết về chính trị, gắn kết về kinh tế và gắn bó giữa các xã hội. Trong bối cảnh hiện nay, nhất là trong cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 trên toàn cầu, nội hàm gắn kết càng trở nên quan trọng hơn với Cộng đồng ASEAN.

“Chủ động thích ứng” (responsive) là nâng cao năng lực thích ứng trước các biến động nhanh chóng của tình hình thế giới, các thách thức đang nổi lên, như cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, các vấn đề toàn cầu, như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, đại dịch COVID-19…, đồng thời cũng là nâng cao khả năng tận dụng cơ hội và hạn chế thách thức do tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng công nghiệp 4.0), khống chế và có cơ chế kiểm soát, giảm thiểu tác hại về mọi mặt, nhất là khắc phục hậu quả về kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra. “Chủ động thích ứng” là một trong những nội hàm của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, lần đầu tiên được đưa vào chủ đề Năm ASEAN nhằm phản ánh nhu cầu nâng cao tính chủ động, sáng tạo, sự chuyển biến và khả năng vươn lên mạnh mẽ, hướng về phía trước của ASEAN.

Với phương châm “gắn kết” và “thích ứng”, Việt Nam mong muốn xây dựng hai thành tố có tính giao thoa, bổ trợ chặt chẽ. Một Cộng đồng ASEAN gắn kết và phát triển cần gia tăng chủ động thích ứng với các yếu tố tác động từ bên ngoài và ngược lại, khả năng chủ động thích ứng chỉ có thể có được nếu ASEAN là một khối gắn kết chặt chẽ.

Để thực hiện mục tiêu trên, nhằm tạo dấu ấn đặc biệt trong năm Chủ tịch ASEAN, Việt Nam nêu bật 5 ưu tiên trong thúc đẩy các hoạt động của năm ASEAN 2020 bao gồm:

Một là, phát huy vai trò và đóng góp tích cực của ASEAN vào công cuộc duy trì môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực trên cơ sở tăng cường đoàn kết, thống nhất ASEAN; đẩy mạnh tinh thần gắn bó, tương trợ và ủng hộ lẫn nhau giữa các nước thành viên; nâng cao khả năng phối hợp lập trường chung của ASEAN trong việc xử lý các vấn đề khu vực và quốc tế; thúc đẩy hình thành và tuân thủ các quy tắc, chuẩn mực ứng xử chung trong quan hệ giữa các quốc gia; ứng phó kịp thời, hiệu quả với các thách thức đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực.

Hai là, thúc đẩy liên kết và kết nối khu vực, nâng cao khả năng thích ứng và tận dụng các cơ hội của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Theo đó, liên kết kinh tế sâu rộng và kết nối toàn diện; thúc đẩy tăng trưởng bền vững và bao trùm về kinh tế, tài chính và xã hội trên nền tảng đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ số và các công nghệ mới; tiếp tục nỗ lực thu hẹp khoảng cách phát triển; xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao; tăng cường các dịch vụ xã hội phục vụ người dân và nhóm yếu thế; hiện đại hóa nền hành chính công; xây dựng môi trường xanh…

Ba là, thúc đẩy ý thức cộng đồng và bản sắc ASEAN. Tạo dựng các giá trị chung của ASEAN và phổ biến rộng rãi trong người dân, thúc đẩy nhận thức và nhận diện về Cộng đồng ASEAN thống nhất trong đa dạng, nâng cao hình ảnh của Cộng đồng ASEAN trong khu vực và trên thế giới.

Bốn là, đẩy mạnh quan hệ đối tác vì hòa bình và phát triển bền vững với các nước trên thế giới, phát huy vai trò và đóng góp của ASEAN trong cộng đồng quốc tế; mở rộng và nâng tầm quan hệ với các đối tác trên toàn cầu, góp phần định hình cấu trúc và luật chơi mới của khu vực và thế giới.

Năm là, nâng cao năng lực thích ứng và hiệu quả hoạt động của bộ máy ASEAN. Cải cách thể chế, tăng cường hiệu quả hoạt động của bộ máy ASEAN; điều chỉnh, hoàn thiện và nâng cấp các quy trình, quy chuẩn trong ASEAN.

Phát huy tinh thần chủ động, tích cực trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020

Ngày 6-1-2020, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Việt Nam đã tổ chức “Lễ khởi động năm Chủ tịch ASEAN 2020”, mở màn cho hàng loạt hội nghị trong khuôn khổ ASEAN cũng như ASEAN với các đối tác sẽ được tổ chức xuyên suốt năm 2020 ở nhiều cấp khác nhau và ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước.

Từ ngày 9 đến 10-1-2020, Hội nghị của Ủy ban tham vấn Thuận lợi hóa Thương mại ASEAN lần thứ 16 (ATF-JCC 16) đã được tổ chức tại Hà Nội. Đây là Hội nghị đầu tiên của năm 2020 thuộc kênh kinh tế, do Bộ Công Thương phụ trách. Đây cũng là lần đầu tiên Việt Nam đăng cai Hội nghị ATF-JCC 16 với vai trò Chủ tịch điều hành hội nghị. Việt Nam đã thể hiện tinh thần chủ động, linh hoạt trong quá trình điều phối cuộc họp, tích cực tham vấn quan điểm của các nước ASEAN, Ban Thư ký ASEAN cũng như các đối tác và đại diện các cơ quan chuyên ngành của ASEAN; thông qua chương trình nghị sự của hội nghị; thống nhất các luồng quan điểm để đưa ra kết luận của hội nghị. Hội nghị ATF-JCC 16 đã thảo luận các sáng kiến và đề xuất cụ thể để thúc đẩy hợp tác của các nước ASEAN trong lĩnh vực tạo thuận lợi cho thương mại, chuẩn bị cho đánh giá giữa kỳ của ASEAN về nội dung này vào năm 2021.

Tiếp đó, Hội nghị các quan chức kinh tế cao cấp ASEAN lần thứ nhất năm 2020 (SEOM 1/51) đã được tổ chức từ ngày 12 đến ngày 14-1-2020 tại Hà Nội. Trên cơ sở chủ đề chung của Năm ASEAN 2020 “Gắn kết và Chủ động thích ứng”, Việt Nam đã đưa ra ba định hướng ưu tiên thuộc trụ cột Kinh tế ASEAN trong năm 2020, bao gồm: 1- Thúc đẩy liên kết và kết nối kinh tế khu vực nội khối ASEAN; 2- Đẩy mạnh quan hệ đối tác vì hòa bình và phát triển bền vững; 3- Nâng cao năng lực thích ứng và hiệu quả hoạt động của ASEAN. Nhằm triển khai chủ đề và các ưu tiên của năm ASEAN 2020, Việt Nam đã xây dựng 14 sáng kiến, ưu tiên và kế hoạch hợp tác cụ thể để thảo luận, tham vấn và thống nhất với các nước ASEAN tại Hội nghị SEOM 1/51. Những sáng kiến của Việt Nam nhằm bảo đảm năm 2020 và các năm tiếp theo ASEAN sẽ tiếp tục hợp tác thúc đẩy quá trình thiết lập Cộng đồng kinh tế ASEAN theo đúng thời hạn mà các nhà lãnh đạo ASEAN đã đặt ra, củng cố vị trí trung tâm của ASEAN trong các khuôn khổ hợp tác kinh tế khu vực và toàn cầu. Các nước ASEAN đã đánh giá cao việc Việt Nam tích cực thúc đẩy nhiều sáng kiến trong năm ASEAN 2020 và đã có nhiều ý kiến đóng góp thiết thực để Việt Nam tiếp tục hoàn thiện các sáng kiến này trước khi đưa lên cấp Bộ trưởng thảo luận và chính thức thông qua.

Trước bối cảnh dịch bệnh COVID-19 bùng phát, sau khi tham vấn các nhà lãnh đạo ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ra Tuyên bố Chủ tịch ASEAN ngày 14-2-2020, khẳng định quyết tâm và cam kết chính trị ở mức cao của ASEAN để kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh. Hội đồng Điều phối ASEAN, gồm các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã tổ chức phiên họp ngày 20-2-2020 để trao đổi về các biện pháp phối hợp và hợp tác trong ASEAN cũng như với các đối tác ứng phó với dịch bệnh.

Sự chủ động, linh hoạt trong vai trò Chủ tịch ASEAN của Việt Nam thể hiện rõ trong tổ chức các cuộc họp trực tuyến trong bối cảnh tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp. Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 (Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc) về ứng phó dịch bệnh COVID-19 bằng hình thức họp trực tuyến vào ngày 14-4-2020 là sự thể hiện vai trò tích cực, chủ động của Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, nâng cao tinh thần gắn kết và chủ động thích ứng, thúc đẩy đoàn kết, thống nhất ASEAN, đẩy mạnh cách tiếp cận tổng thể, đồng bộ, liên ngành, liên trụ cột của cả Cộng đồng ASEAN cũng như hợp tác với các đối tác trong kiểm soát, ngăn chặn, giảm thiểu các tác động về kinh tế - xã hội của dịch bệnh. ASEAN tiếp tục duy trì đà hợp tác, liên kết, đưa ASEAN vững vàng vượt qua giai đoạn khó khăn, thử thách. Hội nghị khẳng định, ngay khi dịch bệnh COVID-19 mới bùng phát, là Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã chủ động, tích cực thúc đẩy đoàn kết, thống nhất và điều phối nỗ lực chung của ASEAN ứng phó với dịch bệnh. Các hội nghị trực tuyến là biện pháp cần thiết, được xem là cơ hội để ASEAN thể hiện những nỗ lực vượt ra ngoài dịch bệnh COVID-19. Qua đó, ASEAN khẳng định cam kết và quyết tâm mạnh mẽ của ASEAN và các nước ASEAN+3 trong việc ngăn ngừa và loại bỏ các nguy cơ của dịch bệnh đối với cuộc sống người dân, ổn định tình hình kinh tế - xã hội của các quốc gia thành viên.

Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã tổ chức Hội nghị trực tuyến đặc biệt các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Mỹ về COVID-19 vào ngày 23-4-2020. Trao đổi về tình hình dịch bệnh, các bộ trưởng ngoại giao chia sẻ quan ngại trước việc COVID-19 diễn biến phức tạp và lây lan nhanh chóng; đồng thời, thông tin về kinh nghiệm ứng phó của các nước và khu vực. Trên cơ sở đó, các nước trao đổi, thống nhất nhiều phương hướng và biện pháp kiểm soát và ngăn chặn COVID-19, khẳng định sẵn sàng hợp tác chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau trong nhiều vấn đề khu vực và quốc tế khác. Các bộ trưởng nhất trí đẩy mạnh chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, phối hợp chính sách và nâng cao năng lực ứng phó với tình huống y tế khẩn cấp trong tương lai; cam kết hỗ trợ công dân của nhau bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và phối hợp hành động giảm thiểu tác động kinh tế - xã hội do dịch bệnh gây ra; khẳng định đẩy mạnh nỗ lực giảm thiểu tác động kinh tế - xã hội của dịch bệnh, bảo đảm bình ổn giá, duy trì chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, nhất là với các mặt hàng thiết yếu và trao đổi về các biện pháp phục hồi kinh tế dài hạn... Hội nghị nhấn mạnh, trong bối cảnh các nước đang tập trung nỗ lực và nguồn lực vào cuộc chiến chống dịch bệnh, cần duy trì trật tự khu vực dựa trên luật lệ, bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh và thượng tôn pháp luật ở khu vực. Hơn lúc nào hết, cần tăng cường lòng tin và minh bạch giữa các nước trong khu vực, tránh mọi hoạt động làm phức tạp thêm tình hình.

Tiếp đó, Hội nghị trực tuyến Nhóm làm việc Quan chức Quốc phòng cấp cao ASEAN (ADSOM WG) đã được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 12-5-2020. Tại Hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN nhất trí rằng, cho dù đại dịch COVID-19 diễn biến như thế nào, hợp tác ASEAN nói chung và hợp tác quốc phòng ASEAN nói riêng vẫn sẽ được tiếp tục. Các chương trình, kế hoạch của các hội nghị quân sự, quốc phòng ASEAN do Việt Nam chủ trì tổ chức trong năm 2020 vẫn sẽ được tiếp tục.

Trong bối cảnh tương đối đặc biệt khi đại dịch COVID-19 lan rộng trên toàn cầu, tác động tiêu cực đến mọi mặt kinh tế, xã hội, đời sống của các nước và người dân, trong đó có các nước ASEAN nói chung và nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam nói riêng. Tuy nhiên, những thách thức đặt ra này lại là cơ hội để Việt Nam phát huy hơn nữa vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, thể hiện qua việc chúng ta đã chủ động và kịp thời tổ chức thành công nhiều hội nghị trực tuyến trong ASEAN và với các đối tác về phòng, chống dịch bệnh COVID-19, đề xuất nhiều sáng kiến có giá trị, đúng như tinh thần chủ đề năm 2020 “Gắn kết và Chủ động thích ứng”. Bên cạnh đó, để chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 dự kiến diễn ra vào cuối tháng 6-2020, Việt Nam đã triển khai, điều chỉnh, bổ sung các hoạt động, sáng kiến trong khuôn khổ năm Chủ tịch ASEAN 2020 dưới tác động của dịch bệnh COVID-19. Đến nay các bộ, ngành liên quan đang khẩn trương đẩy nhanh tiến độ và đã cơ bản hình thành các tài liệu, biện pháp triển khai để các nước ASEAN cho ý kiến, sau đó sẽ sớm trình Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC). Trong phương án tổ chức Hội nghị Cấp cao diễn ra sắp tới, Việt Nam sẽ kiến nghị nhiều biện pháp điều chỉnh các kế hoạch công tác trong lĩnh vực phụ trách phù hợp với tình hình mới, nhất là lộ trình cụ thể trong triển khai các nội dung bảo đảm thực hiện thành công các sáng kiến của năm Chủ tịch ASEAN 2020 và con đường phát triển ASEAN trong tầm nhìn 2025 và chiến lược dài hạn.

Năm Chủ tịch ASEAN xuất hiện những thách thức mới, nhưng sẽ là cơ hội lớn của đối ngoại đa phương của Việt Nam. Với quyết tâm và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, Việt Nam tin tưởng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đối ngoại năm 2020. Trong đó, năm 2020 sẽ tạo dấu ấn Việt Nam trong nỗ lực xây dựng một ASEAN đoàn kết, thống nhất, hòa bình, thịnh vượng./.