Trong cuộc họp báo tại Thủ đô Amman của Jordan, Ngoại trưởng John Kerry khẳng định các bên đã “đạt được thỏa thuận thiết lập cơ sở cho việc nối lại đàm phán trực tiếp giữa Ixraen và Palextin”. Ngoại trưởng J. Kerry nhấn mạnh đây là “bước tiến có ý nghĩa và đáng hoan nghênh đầu tiên” trong tiến trình này.

Người đứng đầu nhóm đàm phán hai bên - Bộ trưởng Tư pháp Ixraen Tzipi Livni và nhà đàm phán Palextin Saeb Erekat sẽ tới Washington vào tuần tới để tổ chức các cuộc đàm phán sơ bộ và thảo luận thêm các chi tiết về các cuộc thương lượng. Thông báo ngắn gọn của ông J. Kerry không cho biết cơ sở để tiến hành đàm phán hòa bình, cũng như không đề cập tới các vấn đề chủ chốt, như các đường biên giới năm 1967, việc công nhận Ixraen là một nhà nước Do thái, những yêu cầu của Palextin về việc ngừng xây dựng tại các khu định cư và trả tự do cho các tù nhân Palextin.

Để đạt được kết quả mang tính đột phá trên, Ngoại trưởng J. Kerry trong ngày 19-7 đã kéo dài chuyến công du Trung Đông lần thứ sáu để có hai cuộc gặp liên tiếp với trưởng đoàn đàm phán Palextin Saeb Erakat tại Amman và sau đó là cuộc gặp với Tổng thống Palextin Mahmud Abbas tại Bờ Tây.

Ngoại trưởng Mỹ không cho biết cơ sở dẫn tới thỏa thuận, song các nguồn tin tại Washington cho rằng sau nhiều cuộc gặp thuyết phục của ông J. Kerry, phía Palextin cuối cùng đã đồng ý từ bỏ điều kiện tiên quyết đòi trước hết phải có một sự bảo đảm rằng các cuộc đàm phán về các đường biên giới giữa Nhà nước Palextin và Ixraen phải dựa trên tuyến ngừng bắn từ năm 1949 đến cuộc chiến tranh năm 1967 khi Ixraen chiếm giữ Bờ Tây, Dải Gaza và Đông Jerusalem.

Tổng thống Mahmoud Abbas đã ra thông cáo cho biết các cuộc thương thuyết kéo dài đã mang lại kết quả, với việc “Palextin chấp nhận nối lại đàm phán”. Song, ông cho biết vẫn còn một số chi tiết cần phải thảo luận thêm và các quan chức Palextin và Ixraen có thể được mời sang Washington để gặp nhau trong những ngày tới.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tư pháp Ixraen Tzipi Livni cho rằng “ba năm bế tắc ngoại giao sắp chấm dứt”. Theo bà T. Livni, các cuộc đàm phán sẽ diễn ra “phức tạp chứ không hề dễ dàng”, nhưng bà tin tưởng rằng “đây là điều đúng đắn cho tương lai, an ninh, kinh tế và các giá trị của Ixraen”. Thủ lĩnh đối lập Ixraen Shelly Yacimovich cũng hoan nghênh động thái này, cho rằng Ixraen phải làm mọi việc có thể để xây dựng một thỏa thuận thực sự.

Phản ứng trước việc đạt được thỏa thuận trên giữa Ixraen và Palextin, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon ngày 19-7 cho rằng các nhà lãnh đạo của Ixraen và Palextin cần thể hiện “lòng can đảm và trách nhiệm” để duy trì các cuộc đàm phán hòa bình mới được Mỹ nối lại. Ông Ban Ki-moon đồng thời khẳng định Liên hợp quốc sẽ ủng hộ mọi nỗ lực hướng tới cuộc đàm phán có ý nghĩa cũng như việc đạt được hòa bình toàn diện trong khu vực.

Cùng ngày, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Catherine Ashton đã hoan nghênh thỏa thuận trên nguyên tắc về việc nối lại đàm phán Ixraen - Palextin, đồng thời ca ngợi “sự can đảm” từ cả hai bên. Tuyên bố của bà C. Ashton nêu rõ Thủ tướng Ixraen Benjamin Netanyahu và Tổng thống Palextin Mahmud Abbas đã thể hiện vai trò lãnh đạo của mình, cho thấy rõ quyết tâm hướng tới “các mục tiêu mà hai bên chia sẻ với bạn bè và các đồng minh trên khắp thế giới: hòa bình, an ninh và phẩm giá cho người dân của họ”./.