Tầm quan trọng của việc bảo đảm an ninh kinh tế

Bảo đảm an ninh kinh tế phục vụ đắc lực cho nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh nhất là trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam hiện nay. Thời kỳ đổi mới, Đảng và Nhà nước đã ban hành và tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiều chỉ thị, nghị quyết liên quan đến công tác bảo đảm an ninh kinh tế khi tình hình trong nước và thế giới ngày càng có nhiều diễn biến phức tạp, nhờ đó công tác bảo đảm an ninh kinh tế ở nước ta đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận.

Bảo đảm an ninh kinh tế ở nước ta hiện nay càng đặc biệt trở nên quan trọng và có ý nghĩa, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế thị trường của Việt Nam đang tham gia hội nhập ngày càng sâu rộng với nền kinh tế thế giới.

Nhận thức rõ được tầm quan trọng và ý nghĩa to lớn của bảo đảm an ninh kinh tế trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam hiện nay, công tác bảo đảm an ninh kinh tế luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm, lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp trên mọi phương diện và có những chỉ đạo kịp thời, toàn diện. Điều này được thể hiện rất rõ trong đường lối của Đảng, xuyên suốt các văn kiện đại hội thời kỳ đổi mới cũng như trong nhiều văn kiện của Bộ Chính trị, của Chính phủ, cụ thể như: Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 14-10-2006, của Bộ Chính trị “Về tăng cường lãnh đạo công tác bảo đảm an ninh quốc gia trong tình hình mới”, và Chỉ thị số 46-CT/TW, ngày 22-6-2015, của Bộ Chính trị “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới”. Đặc biệt: ngày 5-1-2017, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 12-CT/TW “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm an ninh kinh tế trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế”, đề cập trực diện đến công tác bảo đảm an ninh kinh tế trong tình hình mới. Tiếp đó, Bộ Công an đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị quyết số 88/NQ-CP, ngày 13-9-2017 “Về ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chỉ thị số 12-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm an ninh kinh tế trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế”,… Tại Đại hội XIII, nhận thức của Đảng về tầm quan trọng của bảo đảm an ninh kinh tế đã có thêm bước phát triển mới so với Văn kiện Đại hội XII và các văn kiện đại hội trước khi Đảng xác định an ninh kinh tế là một thành tố quan trọng trong bảo vệ an ninh quốc gia. Cụ thể: về phương hướng bảo vệ an ninh quốc gia, so với quan điểm “giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội” của Đại hội XII, Đại hội XIII có bổ sung thêm các vấn đề về bảo đảm “an ninh con người, an ninh kinh tế, an ninh mạng, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương”.

Nhờ những chủ trương, đường lối, chính sách đúng đắn, những chỉ đạo kịp thời, quyết liệt, trực tiếp của Đảng và Nhà nước, công tác bảo đảm an ninh kinh tế ở nước ta trong thời gian qua đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, cụ thể như: Kịp thời phát hiện và xử lý có hiệu quả những vấn đề phức tạp nảy sinh trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng chủ động, tích cực trên cơ sở giữ vững quyền độc lập, tự chủ trong phát triển kinh tế; phát hiện và bước đầu đấu tranh có hiệu quả, ngăn chặn các âm mưu, hành động dùng kinh tế để can thiệp vào chính trị hòng chuyển hóa đường lối chính trị, thay đổi mục tiêu và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam cũng như các hoạt động chống phá quá trình phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Việt Nam.

Bảo đảm an ninh kinh tế trong thời kỳ mới ở tỉnh Quảng Ninh

Là địa bàn biên giới, biển đảo, tỉnh Quảng Ninh hội tụ nhiều tiềm năng, thế mạnh trên các lĩnh vực du lịch, thương mại, công nghiệp, song cũng tiềm ẩn những vấn đề phức tạp và diễn biến khó lường về an ninh, trật tự. Trước tình hình đó, song hành với các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, vấn đề bảo vệ an ninh chính trị nội bộ trên lĩnh vực kinh tế cũng cần được bảo đảm. Dưới sự lãnh đạo tập trung, quyết liệt, khoa học của Tỉnh ủy, mà trực tiếp và thường xuyên của Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh ủy, sự điều hành của Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Quảng Ninh, đặc biệt với sự nỗ lực, cố gắng, đoàn kết, phối hợp kịp thời, hiệu quả của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân trong đó lực lượng công an tỉnh giữ vai trò chủ trì, nòng cốt, công tác bảo đảm an ninh kinh tế đã đạt được những thành tích đáng kể… góp phần phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) năm 2023 của tỉnh Quảng Ninh đạt 11,03%, gấp hơn 2 lần so với trung bình cả nước, đứng thứ nhất trong các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng và đứng thứ 3 toàn quốc. Đây cũng là năm thứ 9 liên tiếp từ năm 2015 đến nay, tỉnh Quảng Ninh đạt tốc độ tăng trưởng 2 con số, cho thấy đây là giai đoạn phát triển rực rỡ nhất của tỉnh Quảng Ninh trong 60 năm qua, đặc biệt là trong gần 40 năm đổi mới. Quy mô GRDP theo giá hiện hành năm 2023 đạt 315,8 nghìn tỷ đồng, cơ cấu kinh tế: khu vực nông, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 4,7%; khu vực công nghiệp - xây dựng chiếm 51,9%; khu vực dịch vụ chiếm 30,7%. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn năm 2023 đạt 55.632 tỷ đồng, vượt chỉ tiêu Quốc hội giao là 5%.

Quảng Ninh hiện có gần 17.200 doanh nghiệp với vốn đăng ký đạt 361.026 tỷ đồng, 5 khu kinh tế, 8 khu công nghiệp, gần 200 dự án đầu tư nước ngoài của 20 quốc gia và vùng lãnh thổ còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư gần 14 tỷ USD. Trên hầu hết các ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh như năng lượng, khai thác khoáng sản, du lịch, dịch vụ du lịch, nông nghiệp... đều có sự tham gia của nhiều tổ chức, cá nhân nước ngoài. Hoạt động đầu tư nước ngoài đã có những đóng góp đáng kể vào nền kinh tế, góp phần phát triển thị trường lao động, nâng cao khả năng cạnh tranh, tạo nguồn thu ngân sách cho địa phương. Tuy nhiên, mặt trái của hợp tác đầu tư đó là một số tổ chức, cá nhân nước ngoài đến địa phương lợi dụng sự thông thoáng của pháp luật đầu tư và chính sách thu hút đầu tư nước ngoài để hoạt động dưới nhiều danh nghĩa, mục đích khác nhau gây ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và tình hình an ninh, trật tự của địa phương.

Trước tình hình trên, xác định nhiệm vụ bảo đảm an ninh kinh tế trong hoạt động đầu tư nước ngoài phục vụ phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương là nhiệm vụ chính trị quan trọng với vai trò chủ trì, là lực lượng nòng cốt, cấp ủy, lãnh đạo Phòng An ninh kinh tế chủ động bám sát nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh, Bộ Công an và của lãnh đạo công an tỉnh, tham mưu triển khai kịp thời chính sách phát triển kinh tế, chủ trương thu hút đầu tư và gắn với công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đã kịp thời tham mưu, thông báo tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng lợi dụng hoạt động kinh doanh để phá hoại an ninh kinh tế; chỉ đạo các đơn vị chức năng xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm. Đồng thời, báo cáo UBND tỉnh, chỉ đạo các sở, ban, ngành chủ động rà soát, đánh giá tình hình liên quan đến hoạt động đầu tư; tuyên truyền, hướng dẫn chủ đầu tư chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật. Tham mưu, đề xuất với cơ quan có thẩm quyền xử lý các trường hợp sai phạm, không để chủ đầu tư lợi dụng danh nghĩa việc đầu tư để thực hiện các hoạt động gây phức tạp đến môi trường đầu tư tại địa phương.

Lực lượng an ninh kinh tế đã tham mưu, hướng dẫn các cơ quan, doanh nghiệp triển khai, thực hiện có hiệu quả chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội. Làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, phòng chống các loại tội phạm tác động chuyển hóa từ bên trong, tác động “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch lợi dụng kinh tế để chuyển hóa chính trị trong nội bộ các cơ quan, doanh nghiệp. Triển khai thực hiện tốt Pháp lệnh Bảo vệ bí mật nhà nước và các văn bản hướng dẫn thi hành, xây dựng quy chế, danh mục bảo vệ bí mật nhà nước trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, không để lộ, lọt thông tin bí mật ra bên ngoài. Phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc đến các cơ quan, doanh nghiệp.

Trong giai đoạn đầu của thời kỳ đổi mới, có rất nhiều vấn đề nảy sinh liên quan đến công tác quản lý cũng như bảo đảm an toàn tài sản, vật tư, thiết bị tại các cơ quan, doanh nghiệp. Lực lượng an ninh kinh tế tỉnh Quảng Ninh đã tham mưu, đề xuất và triển khai, nhân rộng “Mô hình tự quản an ninh, trật tự” trong các cơ quan, doanh nghiệp. Mô hình tự quản doanh nghiệp, được triển khai rộng rãi đến tận các phòng, ban, phân xưởng, công trường, tổ, đội sản xuất… với sự ra đời của các “ban tự quản”; “đội tự quản” và “tổ tự quản”. Qua đó, phát huy vai trò trách nhiệm của người lao động trong “tự quản lý”, “tự bảo vệ” các hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo vệ thiết bị, vật tư và tài sản của doanh nghiệp.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo đảm an ninh kinh tế trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế nhất định như: Công tác dự báo, phân tích, đánh giá tình hình tác động đến hoạt động của các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn chưa kịp thời; hiệu quả công tác tham mưu thực hiện các chương trình, đề án phát triển kinh tế chưa thực sự cao; mối quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, doanh nghiệp trong bảo đảm an ninh kinh tế còn những hạn chế nhất định.

Thời gian tới, tình hình kinh tế xã hội tỉnh Quảng Ninh tiếp tục tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng an ninh, trật tự trên lĩnh vực kinh tế. Vì vậy, cần đẩy mạnh công tác bảo đảm an ninh kinh tế trong các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Lực lượng an ninh kinh tế cần phát huy vai trò nòng cốt, tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn thực hiện một số giải pháp cụ thể sau:

Một là, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm an ninh kinh tế trong điều kiện hội nhập, phát triển kinh tế. Chủ động nắm tình hình, phân tích, đánh giá, dự báo chính xác các yếu tố tác động đến an ninh kinh tế trên địa bàn để tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp có giải pháp bảo đảm an ninh, trật tự và triển khai có hiệu quả các chương trình, kế hoạch, đề án phát triển kinh tế, xã hội. Phát hiện sớm âm mưu, hoạt động của các thế lực và các loại tội phạm kinh tế để tham mưu cho các cơ quan, doanh nghiệp chủ động triển khai các biện pháp bảo vệ an ninh chính trị nội bộ, tăng cường công tác bảo vệ bí mật nhà nước, bảo vệ an ninh thông tin.

Hai là, tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa lực lượng công an với các cơ quan, doanh nghiệp trong công tác bảo đảm an ninh kinh tế. Trong đó, tập trung thực hiện có hiệu quả các quy chế phối hợp, kế hoạch liên ngành đã ký kết. Xây dựng cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin phục vụ có hiệu quả các kế hoạch bảo đảm an ninh, trật tự tại các mục tiêu kinh tế trọng điểm. Tổ chức xây dựng, duy trì và nhân rộng các điển hình tiên tiến trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tại các cơ quan, doanh nghiệp, đặc biệt tại các cơ quan, doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài hoặc có sử dụng lao động nước ngoài làm việc. Phát huy tốt vai trò vận động quần chúng trong thực hiện chính sách thu hút đầu tư. Đẩy mạnh xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật liên quan đến bảo đảm an ninh kinh tế, đặc biệt là những âm mưu, thủ đoạn của các loại tội phạm kinh tế trong tình hình mới, nâng cao cảnh giác trong quần chúng nhân dân và các doanh nghiệp. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên với các hình thức đào tạo, bồi dưỡng phong phú, nội dung cập nhật thực tiễn và quán triệt đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm an ninh, trật tự nói chung và an ninh kinh tế nói riêng.

Ba là, tăng cường nghiên cứu, tham mưu cho cấp ủy đảng và chính quyền địa phương xây dựng, bổ sung sửa đổi, hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về thu hút đầu tư nước ngoài phù hợp với tình hình mới, trong đó chú trọng việc kết hợp hài hòa giữa thu hút đầu tư, phát triển kinh tế với bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội.

Bốn là, chú trọng phát triển nguồn nhân lực cho bảo đảm an ninh kinh tế trong tình hình mới. Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực cho đội ngũ trực tiếp thực hiện công tác bảo đảm an ninh kinh tế trên địa bàn tỉnh. Đây là yếu tố hàng đầu quyết định đến hiệu quả bảo đảm an ninh kinh tế. Nâng cao năng lực cho đội ngũ trực tiếp thực hiện công tác này, bao gồm: trình độ nhận thức, khả năng sử dụng tổng hợp kiến thức, đặc biệt là những kiến thức an ninh phi truyền thống trên lĩnh vực kinh tế; kỹ năng (ngoại ngữ, tin học…), thái độ, trách nhiệm trong công việc để đạt hiệu quả trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao./.