1. Quan hệ ngoại giao Việt Nam - Na Uy
 
Việt Nam và Na Uy thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 25-11-1971. Na Uy thành lập Sứ quán thường trú tại Hà Nội vào tháng 10-1996. Đại sứ quán Việt Nam tại Đan Mạch kiêm nhiệm Na Uy.

Trong những năm gần đây, quan hệ song phương Việt Nam - Na Uy có những bước phát triển tích cực. Hai bên đã trao đổi nhiều đoàn các cấp:

Phía Việt Nam thăm Na Uy có các chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Văn Đồng (1977), Thủ tướng Võ Văn Kiệt (6-95), Thủ tướng Phan Văn Khải (9-99), Phó Thủ tướng Nguyễn Mạnh Cầm (11-2001), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu (10-2002).

Phía Na Uy thăm Việt Nam có Thủ tướng Na Uy Gro Harlem Brundtland (10-96), Bộ trưởng Hợp tác phát triển (4-97), Bộ trưởng Hợp tác phát triển và quyền con người Hilde Fraord (10-98), Tổng thư ký Thường trực Bộ Ngoại giao Bjarne Lindstrom (11-98), Công chúa Martha Louise (12-99), Đoàn Quốc hội Na Uy (9-2002), Nhà Vua và Hoàng hậu Na Uy (11-2004 ).

Na Uy và Việt Nam đã hình thành cơ chế đối thoại nhân quyền hàng năm trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, không can thiệp, áp đặt điều kiện. Hai bên luôn ủng hộ nhau trong các vấn đề quốc tế và khu vực: Na Uy là một trong những nước châu Âu đầu tiên ủng hộ Việt Nam gia nhập WTO, Na Uy khẳng định ủng hộ Việt Nam làm Uỷ viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc khoá 2008-2009; Việt Nam đã ủng hộ Na Uy trở thành Uỷ viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc khoá 2001-2002); ủng hộ Bà Hilde Frafjord Johnsen (Bộ trưởng phát triển Quốc tế Na Uy) ứng cử vào chức Tổng giám đốc UNDP.

2. Hợp tác phát triển

Quan hệ hợp tác phát triển Việt Nam - Na Uy được nối lại kể từ khi hai nước ký Hiệp đinh khung về hợp tác phát triển vào tháng 10-1996. Trước đây, chính sách viện trợ của Na Uy tập trung chủ yếu cho các nước châu Phi, viện trợ cho Việt Nam được lấy từ Quỹ viện trợ khu vực trung bình 5 triệu USD/năm. Tuy nhiên, gần đây chính sách này đã có xu hướng thay đổi với mức cam kết viện trợ cho Việt Nam tăng dần. Hiện nay, Việt Nam là đối tác quan trọng, nước được ưu tiên nhận viện trợ ODA của Na Uy ở khu vực Đông Nam Á. Tổng viện trợ Na Uy dành cho Việt Nam từ trước đến nay khoảng 186 triệu USD, trong đó trung bình mỗi năm 5-6 triệu USD viện trợ không hoàn lại. Các dự án do Na Uy đã và đang giúp Việt Nam tập trung vào các lĩnh vực: dầu khí, hải sản, xoá đói giảm nghèo, cải cách hành chính, giáo dục tiểu học, đóng tàu... Hiện có 15 dự án, thực hiện tại Hà Nội, Quảng trị, Ninh Bình, Lai Châu, Thừa Thiên - Huế...

Trong tài khóa 2004-2005, Na Uy cam kết viện trợ cho Việt Nam khoảng 9 triệu USD, tập trung vào 3 lĩnh vực cụ thể: Quản lý nhà nước, giáo dục và phát triển kinh tế. Ngoài khoản ngân sách cam kết hàng năm, Chính phủ Na Uy còn hỗ trợ cho Việt Nam thông qua Quỹ hỗ trợ toàn cầu của Na Uy và cam kết xoá nợ (khoảng 5,7 triệu USD) chuyển thành viện trợ không hoàn lại cho chương trình phân cấp giảm nghèo tại Hà Giang và Quảng Bình. Trong năm 2006, Na Uy chủ trương cho Việt Nam vay một khoản tín dụng ưu đãi để nâng cấp tàu Biển Đông (do Na Uy đã tặng từ năm 1973) và cam kết hỗ trợ dự án chống tham nhũng của Ban Thanh tra Chính phủ, vốn cam kết cho năm 2006 là 10 triệu USD.

3. Thương mại - Đầu tư

 
Từ năm 1999 đến nay, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Na Uy có xu hướng tăng, tuy nhiên quy mô còn nhỏ. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Na Uy là hải sản, hàng dệt, quần áo, giày dép, túi du lịch, rau quả, cà phê, chè, cao su, sản phẩm gỗ,... Các mặt hàng Việt Nam nhập khẩu chính từ Na Uy là các sản phẩm cơ khí, thiết bị viễn thông, phương tiện giao thông, máy văn phòng, hoá chất, phân bón, chất dẻo và kim loại. Tháng 3-1994, Việt Nam và Na Uy ký Hiệp định hàng dệt may xuất theo chế độ hạn ngạch. Năm 1998, Na Uy bỏ hạn ngạch cho hàng dệt may Việt Nam. Tháng 4-2005, Na Uy thành lập văn phòng đại diện của Telenor - một tập đoàn công nghệ thông tin lớn của Na Uy tại Việt Nam và gần đây nhất, sứ quán Na Uy đã mở thêm bộ phận thương vụ nhằm thúc đẩy các hoạt động thương mại giữa hai nước. Na Uy là một trong những nước sớm kết thúc đàm phán gia nhập WTO với Việt Nam.

KIM NGẠCH XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM-NA UY 1998-2006
đơn vị: triệu USD

Năm
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Xuất khẩu
16,6
15,6
16,86
21,001
23,48
32,68
38
Nhập khẩu
7,6
5,4
8,025
7,16
8,2
15,84
23,5
Tổng
24,2
21,0
27,885
28,161
31,68
48,52
61,5
 
Các Hiệp định quan trọng hai bên đã ký kết gồm:

- Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần và chống buôn lậu (1995)
- Hiệp định về điều kiện và thủ tục chung cho hợp tác phát triển giữa hai nước (10/1996)
- Hiệp định hợp tác Kinh tế và Thương mại(1997 )
- Hiệp đinh Hàng không (1997)
- Biên bản ghi nhớ về ưu đãi tín dụng (2003).
- Bản ghi nhớ về hợp tác phát triển giai đoạn 2004-2009, xác định về nguyên tắc các lĩnh vực ưu tiên trong hợp tác phát triển giữa Việt Nam và Na Uy trong 5 năm tới (11-2004)
- Ý nguyện thư thoả thuận chuyển đổi nợ còn lại của Chính phủ Việt Nam thành viện trợ phát triển 5,7 triệu USD (11-2004 )
- Bản ghi nhớ về tín dụng không ràng buộc (ký 22-10-2003)./.