Đến tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo một số cơ quan đơn vị thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông; lãnh đạo một số sở, ban, ngành; các phóng viên, biên tập viên các cơ quan đơn vị báo, đài Trung ương và địa phương; một số chủ nhà hàng, khách sạn trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Nguyễn Minh Hồng nhấn mạnh tới tác hại của hút thuốc lá thụ động đối với sức khỏe con người. Theo Tổ chức Y tế thế giới, khói thuốc lá không những ảnh hưởng đến người hút mà còn làm ô nhiễm môi trường xung quanh, khiến những người xung quanh tuy không hút thuốc nhưng cũng hít phải khói thuốc lá, những người thường xuyên hít phải khói thuốc cũng sẽ mắc các bệnh như người hút thuốc. Vì vậy, một trong những giải pháp giảm thiểu tác hại do khói thuốc đối với những người không hút thuốc, đó là xây dựng các mô hình không khói thuốc như: mô hình trường học, bệnh viện, công sở, khách sạn, nhà hàng... không khói thuốc. Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, việc giao lưu, ăn uống, công tác, hội họp tại các nhà hàng, khách sạn ngày càng trở nên phổ biến nên việc thực hiện mô hình nhà hàng không khói thuốc lá là một phần rất quan trọng để bảo vệ quyền được sống trong môi trường trong lành của những người không hút thuốc, giúp giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc.

Làm rõ hơn sự cần thiết và lợi ích của việc thực hiện môi trường không khói thuốc trong nhà hàng, bác sĩ Phạm Thị Hoàng Anh, Giám đốc Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam nhận định, việc thực hiện nhà hàng không khói thuốc sẽ giảm các thiệt hại kinh tế cho nhà hàng (như: giảm chi phí vệ sinh môi trường, bảo trì đồ đạc, giảm nguy cơ cháy nổ, bảo đảm sức khoẻ cho nhân viên,...); việc tạo dựng hình ảnh một nhà hàng, khách sạn sang trọng, văn minh, lịch sự, an toàn góp phần làm tăng sự hài lòng, thu hút nhiều khách hơn và tăng lợi nhuận cho nhà hàng. Theo đó, để xây dựng nhà hàng không khói thuốc, bác sĩ Phạm Thị Hoàng Anh đề cập 8 tiêu chí, đó là: có nội quy hoặc biển báo cấm hút thuốc trong nhà hàng; không có gạt tàn, bật lửa trên bàn; không có hiện tượng hút thuốc và đầu mẩu thuốc lá trong nhà hàng; nhân viên nhắc nhở khách hàng không hút thuốc; có hình thức xử phạt với nhân viên hút thuốc trong nhà hàng; không bán thuốc lá trong nhà hàng; không quảng cáo, khuyến mại và tiếp thị thuốc lá trong nhà hàng; không nhận hỗ trợ trực tiếp hoặc gián tiếp của công ty thuốc lá hay các tổ chức liên quan đến công ty thuốc lá.

Để công tác tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá hiệu quả, bà Đoàn Thị Thu Huyền, Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế đã nhấn mạnh tới quy định pháp luật và xử lý vi phạm liên quan đến thực thi môi trường không khói thuốc ở các địa điểm công cộng. Trong đó có quy định của Luật phòng chống tác hại của thuốc lá liên quan đến các nhà hàng, khách sạn, cũng như các văn bản quy phạm pháp luật liên quan tới xử lý vi phạm hành chính.

Tại Hội thảo, đại diện cơ quan quản lý nhà nước và đại diện nhà hàng, khách sạn trên địa bàn thành phố Hà Nội cũng chia sẻ những kinh nghiệm, những kết quả trong quá trình thực hiện mô hình nhà hàng không thuốc lá. Tại Hà Nội, sau 3 năm triển khai thực hiện Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, hiện nay đã có nhiều nhà hàng thực hiện thành công mô hình không khói thuốc, như Nhà hàng Lẩu nấm Gia Khánh, Nhà hàng Hải Mã, Nhà hàng Cơm chay nàng Tấm,...

Hoàn Kiếm là quận trung tâm của Hà Nội, với nhiều di tích lịch sử văn hóa, lịch sử cách mạng, các công trình kiến trúc - văn hóa có giá trị và thắng cảnh nổi tiếng, nơi diễn ra nhiều hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của cả nước và Thủ đô Hà Nội, thu hút hàng nghìn lượt du khách trong và ngoài nước tới tham quan hằng năm. Với đặc điểm đó, thời gian qua, quận Hoàn Kiếm không ngừng nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân, đặc biệt là công tác thực hiện phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bác sĩ Ngô Thị Thu Hương, Trưởng Phòng Y tế quận Hoàn Kiếm cho biết, quận đã thành lập và kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống tác hại thuốc lá; xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá; thực hiện các mô hình không khói thuốc tới các cơ sở y tế, trường học, cơ quan, nhà hàng. Quận tiến hành các hoạt động tuyên truyền hiệu quả, như biên soạn, in và phát 50.000 tờ rơi về nội dung phòng, chống tác hại thuốc lá, thiết lập cổng thông tin điện tử, phát thanh trên loa truyền thanh phường,… Ủy ban nhân dân quận Hoàn Kiếm đã xây dựng và triển khai kế hoạch số 207/KH-UBND, ngày 03-12-2015 về mô hình nhà hàng không khói thuốc. Theo đó, quận mở các đợt tập huấn cho cán bộ ban chỉ đạo, tập huấn cho chủ/quản lý nhà hàng, khách sạn trên địa bàn quận.

Đánh giá thực trạng thực thi nhà hàng không khói thuốc giai đoạn 2015 - 2016, đồng chí Nguyễn Hạnh Nguyên, cán bộ chương trình phòng, chống tác hại thuốc lá, Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam nhấn mạnh, theo điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành (GATS) năm 2015 ở Việt Nam, nhà hàng ăn uống là một trong những nơi chịu ảnh hưởng của khói thuốc nhiều nhất (80,7%). Đây là thực trạng đáng báo động. Việc đánh giá thực trạng thực thi nhà hàng không khói thuốc là cần thiết. Đồng chí Nguyễn Hạnh Nguyên cho biết, thống kê về hiểu biết về quy định nhà hàng không khói thuốc nghiên cứu tại hai quận trung tâm của Hà Nội là quận Ba Đình và quận Hai Bà Trưng thể hiện kết quả khả quan: 82,6% chủ nhà hàng trong năm 2016 biết về Luật phòng, chống tác hại thuốc lá (tăng 12,3% so với năm 2015). Trong năm 2015, chỉ có 25,1% số nhà hàng trong 195 nhà hàng nghiên cứu có thực hiện việc quy định cấm hút thuốc trong nhà hàng, nhưng năm 2016, tỷ lệ này tăng gần gấp đôi với 44,1% số nhà thực hiện quy định. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn tồn tại trở ngại chính trong việc thực thi là ý thức của khách hàng cùng với việc chủ nhà hàng lo ngại sẽ đánh mất lòng khách hàng. Chính vì vậy, cần tăng cường hơn nữa công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của các chủ nhà hàng về quy định cấm hút thuốc lá trong nhà hàng; đẩy mạnh yêu cầu các chủ nhà hàng cam kết thực hiện mô hình nhà hàng không khói thuốc; đẩy mạnh cung cấp các thông tin khách quan thực tế từ các nhà hàng đã thực hiện quy định để các chủ nhà hàng nhìn nhận được đúng hơn về lợi ích của việc thực hiện nhà hàng không khói thuốc.

Kết luận Hội thảo, đồng chí Nguyễn Minh Hồng đề nghị các cơ quan báo chí tích cực hơn nữa để nâng cao công tác tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung và việc thực hiện mô hình nhà hàng không khói thuốc nói riêng. Các cơ quan quản lý nhà nước về báo chí có những định hướng, những phương án chỉ đạo lồng ghép nội dung thực hiện nhà hàng không khói thuốc trong công tác quản lý nhà nước của mình. Các chủ nhà hàng, khách sạn nhận thức rõ lợi ích và trách nhiệm của mình trong xây dựng mô hình nhà hàng không khói thuốc. Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng hy vọng rằng, với mục tiêu đẩy mạnh truyền thông giáo dục về phòng, chống tác hại của thuốc lá, Hội thảo sẽ góp phần không nhỏ vào công tác thay đổi nhận thức và hành vi của toàn xã hội đối với những tổn thất về sức khỏe và kinh tế do thuốc lá gây nên./.