TCCS - Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam đã chứng minh, nền quốc phòng toàn dân, “thế trận lòng dân” là một yếu tố quan trọng, quyết định đến việc hình thành sức mạnh chính trị, quân sự, quốc phòng to lớn chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Kế thừa truyền thống của ông cha, trong bối cảnh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, xây dựng “thế trận lòng dân” trong nền quốc phòng toàn dân của Thủ đô được Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội cùng cấp ủy, chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố Hà Nội quan tâm và phát huy mạnh mẽ.

Xây dựng “thế trận lòng dân” vững  mạnh

Sức mạnh bảo vệ Tổ quốc là sức mạnh tổng hợp, sức mạnh toàn dân tạo thành “thế trận lòng dân”, với lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt của Đảng, sự thống nhất quản lý của Nhà nước.Thế trận lòng dân” là nền tảng vững chắc để xây dựng nền quốc phòng toàn dân ở nước ta hiện nay. Sức mạnh của nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân phụ thuộc rất lớn vào “thế trận lòng dân”. “Thế trận lòng dân” là nguồn mạch để động viên mọi lực lượng của đất nước đấu tranh cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc; là chỗ dựa vững chắc, là niềm tin cho mọi cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, các tầng lớp nhân dân vượt qua mọi khó khăn, thử thách, sẵn sàng xả thân để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Hà Nội là Thủ đô - trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, nơi đặt trụ sở của các cơ quan Trung ương của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế; là trung tâm lớn về văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước. Với vị trí đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, Thủ đô Hà Nội luôn là trọng điểm chống phá của các thế lực thù địch.

Để tạo nền tảng bảo vệ vững chắc Thủ đô Hà Nội trong mọi tình huống, góp phần bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa, từ lúc nước chưa nguy”, đòi hỏi toàn đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân Thủ đô phải quán triệt và thực hiện nghiêm túc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, tiếp tục xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh; xây dựng khu vực phòng thủ thành phố Hà Nội toàn diện, có chiều sâu, thực sự vững chắc, có tiềm lực và sức mạnh tổng hợp ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Quán triệt và thực hiện tốt “thế trận lòng dân” trong xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc trên địa bàn Thủ đô, những năm qua, tiềm lực quốc phòng của lực lượng vũ trang Thủ đô được xây dựng toàn diện, trên tất cả các lĩnh vực. Đặc biệt là xây dựng tiềm lực, phát huy nhân tố chính trị - tinh thần là cơ sở, nền tảng để xây dựng và phát huy các nhân tố khác, qua đó nâng cao sức mạnh tổng hợp, góp phần xây dựng, phát triển thành phố Hà Nội “văn hiến - văn minh - hiện đại”, xứng tầm Thủ đô nghìn năm văn hiến, Thành phố vì hòa bình.

Nhận định và dự báo đúng đặc điểm, tình hình, với chức năng tham mưu, quản lý nhà nước về quốc phòng, những năm qua, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đã tham mưu với Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức quán triệt và triển khai học tập các quan điểm mới, tư duy mới về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên thuộc hệ thống chính trị và toàn dân, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong phát triển kinh tế, xã hội gắn với tăng cường quốc phòng và an ninh, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ thành phố vững chắc trong tình hình mới.

Đồng thời tăng cường đổi mới nội dung, hình thức giáo dục chính trị, tư tưởng toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm theo hướng cơ bản, hệ thống, thống nhất và thiết thực. Tập trung xây dựng các tổ chức đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và xây dựng đội ngũ cán bộ có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao, là hạt nhân lãnh đạo, trung tâm đoàn kết trong đề ra quan điểm, chủ trương xây dựng tiềm lực chính trị tinh thần khu vực phòng thủ thành phố.

Chăm lo xây dựng, củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị các cấp, nhất là hệ thống chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp vững mạnh, đáp ứng yêu cầu quản lý, điều hành xã hội theo pháp luật và điều hành lĩnh vực quốc phòng, khu vực phòng thủ. Coi trọng xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân; tăng cường tiềm lực khu vực phòng thủ đi vào chiều sâu, nhất là xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc - nền tảng xây dựng tiềm lực chính trị tinh thần trong khu vực phòng thủ.

Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân, xây dựng “thế trận lòng dân” được thành phố đặc biệt chú trọng. Thành phố chỉ đạo các ban, sở, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội thuộc thành phố, hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh các quận, huyện, thị xã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; tham gia tích cực, trách nhiệm thực hiện với nhiều hình thức, nội dung phong phú, đa dạng. Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Công an thành phố phối hợp chặt chẽ với Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội, Báo Hà Nội mới, Báo Quân đội nhân dân, Trung tâm Phát thanh - Truyền hình Quân đội... mở chuyên trang, chuyên mục: quốc phòng Thủ đô, vì an ninh Thủ đô, quân sự địa phương, an toàn phòng cháy, chữa cháy... với nội dung, hình thức phong phú theo kế hoạch chặt chẽ. Thành phố chỉ đạo Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Công an thành phố xuất bản Báo Quốc phòng Thủ đô (báo in và báo điện tử), chuyên đề an ninh Thủ đô; chỉ đạo các quận, huyện, thị xã mở chuyên mục tuyên truyền trên sóng phát thanh và cổng thông tin điện tử; đồng thời, phát huy vai trò của lực lượng phóng viên và đội ngũ cộng tác viên, với các đề tài, bản tin và hình ảnh phản ánh đầy đủ, toàn diện đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh, nhiệm vụ chính trị của địa phương, hoạt động của lực lượng vũ trang thực hiện công tác quân sự, quốc phòng, an ninh trên địa bàn. 

Hội đồng Giáo dục quốc phòng - an ninh các cấp tham mưu, tổ chức hàng trăm lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho hàng chục nghìn người thuộc các đối tượng 2, 3, 4, đối tượng 4 mở rộng và chức sắc, chức việc tôn giáo, đúng nội dung, chương trình, thời gian quy định, chất lượng không ngừng được nâng lên, đồng thời thực hiện công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên, học viên theo quy định. Qua đó, tạo chuyển biến sâu rộng về nhận thức, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn dân đối với nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc.

Xây dựng khu vực phòng thủ thành phố vững chắc trong tình hình mới

Xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc là chủ trương chiến lược của Đảng, Nhà nước; sự kế thừa, phát triển tư tưởng “lo giữ nước từ sớm, từ xa, từ lúc nước chưa nguy” của dân tộc trong tình hình mới, nhằm phòng ngừa, xử lý có hiệu quả các tình huống về quốc phòng, an ninh. Trong các nhiệm kỳ, thành phố Hà Nội đều xây dựng các chương trình lãnh đạo, chỉ đạo về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội kết hợp với tăng cường quốc phòng, an ninh, tạo nguồn lực vật chất, kỹ thuật xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc.

Thường xuyên nâng cao sự lãnh đạo của cấp ủy, vai trò quản lý điều hành của chính quyền các cấp, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong xây dựng khu vực phòng thủ. Quan tâm đầu tư xây dựng thế trận quân sự, công trình quốc phòng trên các hướng phòng thủ trọng yếu; đầu tư kinh phí, trang thiết bị kỹ thuật, vũ khí, phương tiện, cơ sở vật chất cho nhiệm vụ quốc phòng. Lập quy hoạch, xây dựng thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ gắn với quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng, kết hợp với phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và các quận, huyện, thị xã. Bổ sung hoàn chỉnh phương án, kế hoạch tác chiến và bảo đảm tác chiến phòng thủ của các cấp, các ngành, các lực lượng. Chú trọng đổi mới hình thức, nội dung, phương pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các đối tượng. Qua đó, tạo sự thống nhất về nhận thức, quan điểm, phát huy sức mạnh, sự vào cuộc của các cấp, ngành, tổ chức, lực lượng và nhân dân trong xây dựng khu vực phòng thủ.

Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đã phát huy vai trò nòng cốt, chủ trì phối hợp, chủ động làm tốt công tác tham mưu với Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố ban hành đồng bộ các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, tổ chức xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng đi vào chiều sâu. Tiềm lực, thế trận, sức mạnh của khu vực phòng thủ, đặc biệt là tiềm lực kinh tế, chính trị - tinh thần, “thế trận lòng dân”, thế trận quân sự được củng cố, tăng cường một bước. Chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang địa phương được nâng cao. Trong đó, nổi bật nhất là tham mưu với thành phố chuẩn bị tốt và tổ chức thành công diễn tập khu vực phòng thủ thành phố Hà Nội, chặt chẽ, sát thực tế có nhiều đổi mới. Tham mưu với thành phố tổ chức thực hiện tốt công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2024, hoàn thành 100% chỉ tiêu tuyển quân, bảo đảm chất lượng tốt. Phối hợp với các sở, ban, ngành tham mưu tổ chức có hiệu quả các hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô; tham gia thẩm định đồ án Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; thực hiện tốt các chỉ tiêu Chương trình 09 của Thành ủy Hà Nội về “Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021 - 2025”.

Trong thời gian tới Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội xác định tập trung lãnh đạo thực hiện tốt chức năng tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Triển khai hiệu quả chương trình hành động của Quân ủy Trung ương, Thành ủy Hà Nội, kế hoạch của Đảng ủy Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án, luật về lĩnh vực quân sự, quốc phòng trên địa bàn Thủ đô. Tiếp tục xây dựng lực lượng vũ trang Thủ đô có chất lượng tổng hợp, sức chiến đấu cao, trong đó, tập trung xây dựng lực lượng thường trực cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, lực lượng dự bị động viên hùng hậu, làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, khu vực phòng thủ thành phố vững chắc.

Lãnh đạo duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu; thường xuyên luyện tập các phương án tác chiến, chủ động nắm chắc tình hình địa bàn, phối hợp với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ an toàn tuyệt đối các sự kiện chính trị diễn ra trên địa bàn và đại hội đảng các cấp. Chủ động phòng, chống và xử lý có hiệu quả các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, bảo vệ vững chắc Thủ đô trong mọi tình huống. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết của Đảng ủy Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo.

Quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị về xây dựng Đảng; phối hợp với các địa phương chỉ đạo đại hội đảng bộ quân sự các quận, huyện, thị xã; làm tốt công tác chuẩn bị và tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025 - 2030./.