Tham dự hội nghị còn có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; Vũ Hải Hà, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội; Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội; Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; Nguyễn Đình Khang, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến với 63 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trên cả nước. 

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng khẳng định, bám sát phương châm hành động của Chính phủ năm 2023 là “Đoàn kết, kỷ cương, bản lĩnh, linh hoạt, đổi mới, sáng tạo, kịp thời, hiệu quả”, ngành văn hóa, thể thao và du lịch đã đề ra phương châm “Quyết liệt hành động - Khát vọng cống hiến”. Ngành tiếp tục thay đổi căn bản, toàn diện tư duy “làm văn hóa” sang “quản lý nhà nước về văn hóa”. Với sự nỗ lực cao, ngành tập trung triển khai có trọng tâm, trọng điểm kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021, nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ và đã đạt được kết quả quan trọng trên một số phương diện:

Một là, chủ động rà soát các “khoảng trống” trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch để tham mưu đề xuất Chính phủ, Quốc hội tiếp tục hoàn thiện thể chế, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước thông qua công cụ pháp luật, đồng thời “khơi thông” nguồn lực, “kiến tạo” phát triển. Điểm nhấn quan trọng năm 2023 là bộ được giao chủ trì xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035.

Hai là, tổ chức thành công chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm bản Đề cương về văn hóa Việt Nam (năm 1943), góp phần lan tỏa những giá trị văn hóa tốt đẹp trong xã hội.

Ba là, công tác xây dựng môi trường văn hóa gắn với xây dựng con người văn hóa đã đi đúng hướng, lấy địa bàn cơ sở làm trọng tâm, nhân dân là chủ thể để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa. Nhiều mô hình mới, cách làm hay, nhiều điển hình tiên tiến đã xuất hiện, góp phần thiết thực xây dựng nền tảng đạo đức tốt đẹp, giá trị “chân - thiện - mỹ” của con người, làm cho cuộc sống của mỗi gia đình, của xã hội ngày càng tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn.

Bốn là, phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành, địa phương nâng tầm quy mô tổ chức, chất lượng các sự kiện văn hóa, nghệ thuật cấp vùng, cấp quốc gia. Các chương trình nghệ thuật biểu diễn, điện ảnh, mỹ thuật, triển lãm, bảo tàng “đa dạng về hình thức - phong phú về thể loại - đặc sắc về nội dung” không chỉ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị, nhu cầu thụ hưởng văn hóa của nhân dân, phục vụ các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn mà còn thực hiện sứ mệnh củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, quảng bá hình ảnh về quê hương, đất nước, thu hút khách du lịch, góp phần phát triển kinh tế.

Năm là, quan tâm mạnh mẽ hơn tới việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trở thành ngành kinh tế quan trọng của đất nước. Tổ chức thành công Hội nghị toàn quốc về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam lần thứ nhất, làm cơ sở cho việc đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành chiến lược mới về phát triển công nghiệp văn hóa trong giai đoạn tới.

Sáu là, tích cực chuẩn bị, trình Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 1-12-2011, về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020; tổ chức Hội nghị toàn quốc phát triển thể thao thành tích cao làm cơ sở hoàn thiện Chiến lược phát triển thể dục, thể thao Việt Nam đến năm 2030.

Thể thao Việt Nam dựa trên 2 trụ cột: thể thao quần chúng và thể thao thành tích cao; thể thao cho mọi người với cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” để phát hiện tạo nguồn, đưa thể thao thành tích cao phát triển. Đoàn thể thao Việt Nam đã giành nhiều thành tích tại các kỳ SEA Games, ASIAD...

Bảy là, du lịch đã “về đích” với kết quả rất đáng trân trọng, đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng kinh tế của đất nước. Năm 2023, tổng số khách du lịch quốc tế ước đạt 12,5 triệu lượt khách, vượt mục tiêu đề ra (8 triệu lượt), đạt mục tiêu đã điều chỉnh; tổng số khách du lịch nội địa ước đạt 108 triệu lượt khách, vượt 5,8% so với kế hoạch năm. Tổng thu từ du lịch ước đạt 672 nghìn tỷ đồng, vượt 3,38% so với kế hoạch năm 2023. Việt Nam lần thứ 4 được vinh danh là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới tại Lễ trao giải thưởng du lịch thế giới năm 2023.

Tám là, công tác ngoại giao văn hóa được triển khai tích cực, Việt Nam trúng cử thành viên Ủy ban Di sản thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027 với số phiếu rất cao. Hội An, Đà Lạt chính thức gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. 11 chương trình chính trị nghệ thuật trong khuôn khổ 5 chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước cùng với 6 chương trình tuần văn hóa, lễ hội du lịch và văn hóa Việt Nam tại nước ngoài trong năm 2023 đã góp phần quảng bá đất nước Việt Nam tươi đẹp, an toàn với nền văn hóa đặc sắc tới đông đảo bạn bè quốc tế.

Chín là, công tác chỉ đạo, điều hành tiếp tục được cải tiến; hai hội nghị đối thoại trực tiếp của lãnh đạo bộ với lãnh đạo các đơn vị thuộc bộ, cùng việc triển khai thực hiện cam kết của người đứng đầu các đơn vị thuộc bộ với bộ trưởng về thực hiện nhiệm vụ của đơn vị đã loại dần sức ỳ, lực cản, tâm lý e dè, thiếu quyết liệt trong thực thi công vụ.

Mười là, công tác truyền thông từng bước có chuyển biến. Chương trình “Câu chuyện văn hóa” phát sóng hằng ngày và chương trình “Du lịch Việt Nam” phát sóng sáng thứ 7, chủ nhật hằng tuần trên VTV1 đã mang đến góc nhìn toàn cảnh, nhiều điều mới mẻ về văn hóa, du lịch cho khán giả xem truyền hình. Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch” lần đầu tiên được tổ chức đã lan tỏa những thành tựu của ngành, ghi nhận và tôn vinh những đóng góp xuất sắc của tập thể, cá nhân đối với sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, trong năm qua, nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa ngày càng được nâng cao, văn hóa ngày càng có nhiều đóng góp trong thành tựu chung của đất nước. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương, đánh giá cao những thành tích của ngành văn hóa, thể thao và du lịch khi đã bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc.

Thủ tướng cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế cùng những khó khăn, thách thức đặt ra với toàn ngành văn hóa, thể thao và du lịch trong bối cảnh mới khi thế giới có nhiều biến động, khó lường, khó dự báo; đồng thời đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm mang tính định hướng phát triển cho ngành văn hóa, thể thao và du lịch trong năm 2024 và thời gian tới, như: tiếp tục tập trung triển khai hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước về văn hóa, thể thao và du lịch. Tạo đột phá trong công tác thể chế hóa, hoàn thiện chính sách, pháp luật về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch; chú trọng phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; tiếp tục bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc; đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, khai thác di sản; từng bước giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh cần chú trọng đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo đi đôi với nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống thiết chế văn hóa; tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, nghệ thuật kỷ niệm các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của đất nước; phát huy mạnh mẽ vai trò của gia đình trong việc bồi dưỡng, xây dựng đạo đức, nhân cách con người, đề cao chuẩn mực giá trị đạo đức xã hội; xây dựng văn hóa số phù hợp truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc. Củng cố nâng cao hiệu quả, đổi mới mô hình hoạt động, cách thức quản lý của cơ quan quản lý nhà nước về thể dục, thể thao; phát triển thể thao chuyên nghiệp, toàn diện, bền vững; đổi mới phong trào thể dục, thể thao quần chúng gắn với Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”. Quyết liệt thực hiện hiệu quả Chương trình Bơi an toàn, phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ em và Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam đến năm 2030. Đổi mới mạnh mẽ phương thức, nội dung xúc tiến, quảng bá du lịch; phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh gắn với chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, đề xuất những cơ chế, chính sách và giải pháp cụ thể nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, phát triển toàn diện, đồng bộ ngành du lịch (như về thuế, đất đai, tự chủ, cơ chế phối hợp…). Phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch; nghiên cứu, hoàn thiện chính sách lâu dài, phù hợp đối với các văn nghệ sĩ, diễn viên, vận động viên và người làm việc trong ngành văn hóa, thể thao và du lịch; đẩy mạnh liên kết vùng, liên kết quốc gia, liên kết quốc tế với phương châm “một cung đường, nhiều điểm đến”, xây dựng “con đường di sản quốc gia”, “con đường di sản quốc tế”. Chú trọng, quan tâm, kết nối thể thao “con người với con người, từ trái tim đến trái tim”; quan tâm tiếp cận bình đẳng thể thao, du lịch, nhất là đối với vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, nhất là đối với người yếu thế; tăng cường công tác phối hợp giữa Trung ương với địa phương, địa phương với địa phương, giữa ngành với ngành ngày càng chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Thủ tướng tin tưởng, trên cơ sở phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp, bản lĩnh, ý chí của dân tộc, ngành văn hóa, thể thao và du lịch cần tiếp tục nỗ lực, quyết tâm, đồng lòng, đoàn kết, đổi mới, sáng tạo hơn nữa, cống hiến nhiều hơn nữa, xứng đáng là những người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, thể thao và du lịch, tích cực góp phần cùng cả nước hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và hướng tới mục tiêu Đại hội XIII của Đảng đã đề ra, xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.

*Trước đó, trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng hội nghị, Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương đã tham dự gian trưng bày 44 tác phẩm ảnh giới thiệu về các hoạt động, sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch lớn trong năm 2023 và thưởng thức các tiết mục văn nghệ đặc sắc do tập thể các nghệ sĩ biểu diễn./.