Ngày 03 tháng 6 năm 2009, Chính phủ họp phiên thường kỳ tháng 5 năm 2009, thảo luận và quyết nghị những vấn đề sau đây:

1. Các báo cáo về: tình hình kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2009; tổng hợp kết quả thực hiện Nghị quyết số 30/2008/NQ-CP ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; nhận dạng nguyên nhân khủng hoảng kinh tế Mỹ giai đoạn 2008 – 2010; diễn biến kinh tế vĩ mô, tình hình triển khai các giải pháp ngăn chặn suy giảm kinh tế; công tác cải cách hành chính tháng 5/2009; công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và đấu tranh phòng chống tham nhũng tháng 5/2009; tình hình xây dựng và trình các dự án luật, pháp lệnh, tình hình thực hiện Nghị quyết phiên họp Chính phủ tháng 4/2009 và chương trình công tác tháng 5/2009 do Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nội vụ, Tổng Thanh tra Chính phủ và Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ trình.

Chính phủ thống nhất nhận định, trong tháng 5/2009, mặc dù đã có dấu hiện phục hồi dần do nỗ lực phối hợp chống khủng hoảng và tác dụng của gói kích thích kinh tế lớn của các nước nhưng kinh tế thế giới vẫn chưa ra khỏi suy thoái và tiếp tục tác động tiêu cực đến tình hình sản xuất, kinh doanh trong nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo nhất quán, kịp thời, quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và toàn dân, việc thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các giải pháp, chính sách đề ra đã mang lại những kết quả bước đầu trong việc ngăn chặn suy giảm kinh tế, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội. Kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2009 có dấu hiệu phục hồi rõ hơn và phát triển theo hướng tích cực: Kinh tế vĩ mô tiếp tục được kiểm soát và giữ ổn định, tạo điều kiện cho phát triển sản xuất kinh doanh; sản xuất nông, lâm, ngư, nghiệp phát triển thuận lợi; sản xuất công nghiệp từ tháng 2/2009 có xu hướng tăng, tháng sau cao hơn tháng trước và 5 tháng đầu năm 2009 tăng 4% so với cùng kỳ; giá trị kim ngạch xuất khẩu cũng tăng qua các tháng; tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản đã có tiến bộ; các lĩnh vực dịch vụ tiếp tục phát triển khá, sức mua thị trường trong nước tăng dần qua từng tháng; chỉ số giá tiêu dùng tăng ở mức thấp; công tác bảo đảm an sinh xã hội được đẩy mạnh; chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh tiếp tục được giữ vững...

Mặc dù tình hình kinh tế - xã hội 5 tháng đầu năm 2009 đã có những dấu hiệu khả quan những vẫn tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức: sản xuất công nghiệp, xuất khẩu tăng chậm; giải ngân các nguồn vốn đạt thấp; một số công việc triển khai còn lúng túng và hiệu quả chưa cao; các dịch bệnh nguy hiểm diễn biến phức tạp...Trong những tháng tiếp theo, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương theo dõi chặt chẽ diễn biến của tình hình trong nước và thế giới, tiếp tục thực hiện nghiêm túc và đồng bộ các Kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, các Nghị quyết của Chính phủ và quyết định của Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn các bộ, ngành, nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội, trong đó tập trung vào các nhiệm vụ cụ thể sau:

- Các bộ, ngành chức năng theo dõi sát tình hình, tăng cường và nâng cao năng lực phân tích, dự báo kịp thời những biến động của kinh tế thế giới và trong nước để đề xuất các giải pháp chính sách phù hợp, kiểm soát tốt kinh tế vĩ mô, giữ vững các cân đối lớn của nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tính toán chặt chẽ cán cân thanh toán tổng thể của nền kinh tế; theo dõi sát tình hình diễn biến của thị trường tiền tệ, lãi suất, tỷ giá, kiểm soát mức tăng trưởng tín dụng và tổng phương tiện thanh toán hợp lý, bảo đảm hoạt động an toàn của hệ thống ngân hàng. Bộ Tài chính tiếp tục chỉ đạo việc chi tiêu ngân sách theo kế hoạch đã được Quốc hội phê duyệt; theo dõi chặt chẽ hoạt động của thị trường chứng khoán và tình hình đầu tư gián tiếp nước ngoài; có giải pháp điều chỉnh giá xăng phù hợp theo diễn biến của thị trường. Chính phủ phấn đấu giữ mức tăng chỉ số giá tiêu dùng năm 2009 ở mức 6-7%.

- Tập trung hướng dẫn, tổ chức thực hiện tốt các cơ chế, chính sách đã ban hành, nhất là các chính sách ngăn chặn suy giảm kinh tế bao gồm: thúc đẩy sản xuất kinh doanh; kích cầu đầu tư và tiêu dùng, hỗ trợ xuất khẩu; chính sách tài chính, tiền tệ; giải quyết việc làm và các chính sách an sinh xã hội.

Đối với kiến nghị của các địa phương được nêu trong báo cáo số 3899/BC-BKH ngày 02/6/2009 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc tổng hợp kết quả kiểm tra thực hiện Nghị quyết số 30/2008/NQ-CP ngày 11/12/2008 của Chính phủ tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao các bộ, ngành chủ động xem xét giải quyết theo thẩm quyền hoặc đề xuất trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định để đảm bảo trong tháng 6 năm 2009 về cơ bản các khó khăn, vướng mắc của địa phương được giải quyết dứt điểm.

- Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, chỉ đạo đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại trong và ngoài nước, tận dụng thời cơ để thúc đẩy xuất khẩu và khai thác thị trường mới; kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu, phối hợp với ngân Ngân hàng Nhà nước kiểm soát nhập siêu năm 2009 không vượt quá mức 20% so với tổng kim ngạch xuất khẩu; tuyên truyền, quảng bá hàng Việt Nam, tổ chức tốt thị trường nội địa, khuyến khích sản xuất và tiêu dùng trong nước; phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát lại cơ chế xuất khẩu gạo, làm rõ những mặt được, những hạn chế của cơ chế xuất khẩu gạo hiện hành để có giải pháp khắc phục những tồn tại, yếu kém và phát huy những hoạt động tốt của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.

- Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại rà soát kỹ các thủ tục, rút ngắn thời gian thẩm định, xem xét, quyết định cho vay, trong đó cần tập trung các tổ chức, cá nhân vay vốn kích cầu bao gồm: cho vay hỗ trợ lãi suất vốn lưu dộng, vốn trung, dài hạn đầu tư mới để phát triển sản xuất kinh doanh; hỗ trợ lãi suất mua máy móc thiết bị, vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp và vật liệu xây dựng nhà ở nông thôn.

- Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tiếp tục theo dõi và chỉ đạo việc thực hiện, chủ trương, chính sách về lao động, việc làm; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với lao động nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam; rà soát, chỉnh sửa, bổ sung các quy định về quản lý lao động nước ngoài phù hợp với pháp luật Việt Nam và các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia; hỗ trợ đối với người lao động mất việc làm trong các doanh nghiệp gặp khó khăn do suy giảm kinh tế; hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo...

- Các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản đối với các dự án sử dụng nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, trái phiếu Chính phủ, tín dụng nhà nước, hỗ trợ phát triển chính thức, có khả năng hoàn thành trong năm 2009-2010; đặc biệt chú trọng thúc đẩy nhanh các chương trình, mục tiêu trọng điểm: ký túc xá sinh viên, nhà ở cho công nhân các khu công nghiệp tập trung, người có thu nhập thấp ở thành thị và người nghèo ở nông thôn, nâng cấp trường học và nhà công vụ giáo viên, kiên cố hóa kênh mương và phát triển đường giao thông nông thôn...

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung chỉ đạo thu hoạch vụ lúa Đông Xuân đạt kết quả, đồng thời tiếp tục gieo cấy vụ lúa Hè Thu kịp thời vụ; chỉ đạo các địa phương chủ động triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn và hạn chế dịch bệnh hại lúa, cây trồng và vật nuôi; nghiên cứu, đề xuất cơ chế phù hợp để hỗ trợ nông dân, ngư dân áp dụng giống mới có năng suất, chất lượng cao hơn; tăng cường công tác phòng, chống lụt bão; chủ động các kế hoạch sẵn sàng ứng phó với tình hình thiên tai có thể xảy ra.

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai giám sát, phát hiện kịp thời các trường hợp nhiễm cúm A/H1N1; thực hiện các biện pháp chuyên môn để khoanh vùng, xử lý triệt để ổ dịch, cách ly và điều trị kịp thời người nhiễm bệnh, không để lay lan ra diện rộng, chuẩn bị đầy đủ thuốc và các phương tiện phòng, chống dịch tại các tuyến y tế. Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, chỉ đạo tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, nâng cao hiểu biết của người dân về các biểu hiện bệnh, đường lây nhiễm và cách phòng, tránh dịch bệnh trên các phương tiện thông tin đại chúng; khuyến cáo người dân chủ động đến các cơ sở y tế để được hướng dẫn và điều trị kịp thời khi có biểu hiện của các dịch bệnh nguy hiểm.

- Để khắc phục những hạn chế trong công tác xây dựng pháp luật của Chính phủ, đáp ứng yêu cầu ngày càng tăng về số lượng và từng bước nâng cao chất lượng các dự án luật, pháp lệnh trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cần đổi mới phương thức lập dự kiến chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, tránh chủ quan và thiếu nghiên cứu kỹ lưỡng về định hướng chính sách; tăng cường tổng kết, đánh giá thực tiễn pháp luật; nâng cao chất lượng và tính ổn định của luật, pháp lệnh thông qua việc làm tốt công tác dự báo, đánh giá tác động; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính trong việc thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đã đề ra; thực hiện đúng quy trình soạn thảo và trình các dự án luật, pháp lệnh theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Quy chế làm việc của Chính phủ.

Bộ trưởng các bộ, cơ quan nganh bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ chỉ đạo thực hiện tốt Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008, Nghị định số 24/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 03 tháng 5 năm 2009 quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Chỉ thị số 636/CT-TTg ngày 20 tháng 5 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về triển khai thực hiện Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các biện pháp thi hành Luật.

- Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính; chú trọng công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng chống tham nhũng; tăng cường chỉ đạo triển khai tốt công tác phòng, chống cháy, nổ, chủ động các phương án xử lý kịp thời, có hiệu quả để giảm thiểu thiệt hại khi có sự cố xảy ra; tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các vi phạm về an toàn gian thông, tổ chức gian thông hợp lý để giảm ùn tắc, bảo đảm trật tự an toàn giao thông, hạn chế tai nạn giao thông.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, nghiên cứu, đề xuất mô hình tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện, bảo đảm thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quản lý nhà nước trên địa bàn, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Bộ Tài chính khẩn trương đề ra giải pháp cải cách thủ tục hành chính cũng như hiện đại hóa ngành hải quan, đưa hoạt động hải quan Việt Nam phủ hợp với thông lệ quốc tế.

- Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng thông tin, tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các thành tựu kinh tế - xã hội đạt được nhằm tạo sự đồng thuận trong xã hội, động viên nhân dân, doanh nghiệp tự tin, tiếp tục phấn đấu thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra; các bộ, ngành, địa phương cần chủ động cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin chính thống, đa chiều, đáp ứng quyền được thông tin của nhân dân để người dân hiểu đúng tình hình, nắm và ủng hộ các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ và của chính bộ, ngành, địa phương mình.

- Chính phủ yêu cầu các thành viên Chính phủ trả lời đầy đủ bằng văn bản tất cả các chất vấn của cử tri cả nước và đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa 12 có liên quan đến lĩnh vực bộ, ngành phụ trách; theo sự phân công, chuẩn bị trả lời chất vấn tại Hội trường đối với các vấn đề mà cử tri cả nước và đại biểu Quốc hội yêu cầu.
2. Chính phủ nghe Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Dự thảo Nghị định quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư: Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ báo cáo tổng hợp ý kiến các thành viên Chính phủ về dự thảo Nghị định.

Sau khi Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thi hành, Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị định hướng dẫn thi hành Luật và tạo thành hành lang pháp lý quan trọng trong việc quản lý, sử dụng và phát huy nguồn lực từ đất đai, góp phần tăng trưởng kinh tế và giữ vững ổn định xã hội. Tuy nhiên, sau hơn 5 năm tổ chức thực hiện, các văn bản trên đã bộc lộ một số hạn chế trong các nội dung quy định về quy hoạch sử dụng đất; tổ chức phát triển quỹ đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng; đặc biệt một số quy định về xác định giá các loại đất còn chưa rõ nên việc hiểu và áp dụng ở các địa phương chưa thống nhất; các quy định về thủ tục hành chính giữa pháp luật đất đai, đầu tư và xây dựng cơ bản chưa đồng bộ, gây khó khăn cho công tác quản lý và việc triển khai các dự án đầu tư, làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư chung. Để khắc phục những tồn tại, vướng mắc nêu trên, việc sửa đổi, bổ sung các quy định về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, tổ chức phát triển quỹ đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là cần thiết.