Sáng 04-5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng Tư đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm 2016 và tìm giải pháp khắc phục một số vấn đề nổi lên thời gian qua gây trở ngại đến việc thực hiện các mục tiêu kinh tế và an sinh xã hội.

Tại Phiên họp này, Chính phủ cũng sẽ xem xét các dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Nghị quyết của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp trở thành động lực phát triển kinh tế của đất nước; kết quả rà soát pháp lý Hiệp định TPP và cho ý kiến đối với một số vấn đề quan trọng khác.

Phát biểu chỉ đạo phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định đây là phiên họp thường kỳ đầu tiên của Chính phủ sau khi được kiện toàn với 21 thành viên Chính phủ mới. Nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các thành viên Chính phủ tiếp tục nỗ lực, đề cao tinh thần trách nhiệm, đặt quyết tâm cao hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế - xã hội mà Quốc hội giao; khắc phục bằng được những hạn chế, tồn tại, hướng đến mục tiêu hình thành một Chính phủ phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.

Đề cập đến những vấn đề tồn tại nổi lên trong kinh tế - xã hội như nợ xấu cao; xâm nhập mặn ở Tây Nam Bộ, hạn hán ở Tây Nguyên; lạm phát có dấu hiệu tăng trở lại; kinh tế quý I sụt giảm so với cùng kỳ, Thủ tướng đề nghị Chính phủ đoàn kết, bình tĩnh, quyết tâm hơn trong chỉ đạo điều hành.

Phân tích các nguyên nhân dẫn đến tồn tại trong công tác của Chính phủ, Thủ tướng cho rằng việc quản lý, điều hành chưa thực sự tuân thủ nguyên tắc của kinh tế thị trường dẫn đến tính cạnh tranh nền kinh tế còn thấp. Vẫn còn biểu hiện chấp hành pháp luật chưa nghiêm, kỷ cương đất nước còn lơi lỏng, nhất là trong cơ quan hành chính Nhà nước. Chưa có được môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp; lãng phí, quan liêu trong bộ máy Nhà nước còn diễn ra; nhiệm vụ xây dựng thể chế chưa được quan tâm đúng mức.

Đề nghị Chính phủ phấn đấu xây dựng một Chính phủ trong sạch, liêm chính, nói không với tham nhũng, tiêu cực và không lãng phí, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ phải làm gương cho xã hội; rà soát lại những sơ hở trong quản lý, điều hành để xảy ra tham nhũng, lãng phí.

Định hướng các mục tiêu lớn của Chính phủ, Thủ tướng đề nghị các cấp các ngành, hệ thống chính quyền các cấp nỗ lực chăm lo tốt hơn nữa đời sống vật chất tinh thần của nhân dân; đặc biệt là tìm mọi biện pháp thực thi mục tiêu tăng trưởng 6,7% và kiểm soát tốt lạm phát; bảo đảm đời sống người dân vùng thiên tai, thảm họa.

Thủ tướng cũng khẳng định chủ trương hành động của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Chính phủ đặt 2016 là năm khởi nghiệp quốc gia, nhất với người trẻ. Chính phủ bảo hộ quyền kinh doanh, quyền tài sản của nhân dân, củng cố niềm tin thị trường để doanh nghiệp yên tâm hoạt động.

Lưu ý nhiệm vụ giữ gìn nguyên tắc dân chủ, kỷ cương trong quản lý, điều hành, Thủ tướng yêu cầu tăng cường quản lý kỷ cương phép nước trong xã hội và hệ thống hành chính; phát huy và bảo đảm dân chủ trong nhân dân nhất là đối với người yếu thế. Thủ tướng cũng đề nghị Chính phủ và thành viên Chính phủ chú trọng hơn nữa trong công tác xây dựng thể chế, đặc biệt là thể chế phù hợp với sự phát triển của trình độ công nghệ, của quy luật kinh tế. Trong lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội, cần dựa vào nhân dân, hướng về nhân dân để phục vụ mới thành công, Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư do Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày tại phiên họp, do xuất hiện nhiều yếu tố bất lợi cho nền kinh tế nên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng liên tục trong 4 tháng đầu năm. Tình hình thiên tai, nhất là hạn hán ở các tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung Bộ, xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long là nguyên nhân quan trọng dẫn đến tăng trưởng thấp.

Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường biển làm cá chết hàng loạt tại các tỉnh ven biển miền Trung đã tác động xấu đến hoạt động sản xuất nuôi trồng, khai thác hải sản và hoạt động du lịch trên địa bàn, nhất là du lịch biển.

Tuy nhiên, kinh tế vĩ mô vẫn cơ bản ổn định, trong phát triển kinh tế, khu vực dịch vụ vẫn giữ được đà phục hồi và đạt tốc độ tăng trưởng quý I-2016 cao hơn cùng kỳ năm trước; cơ cấu xuất nhập khẩu có chuyển biến, xuất siêu 1,46 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm; khách quốc tế đến Việt Nam tăng cao so với cùng kỳ. Phát triển doanh nghiệp có bước chuyển biến mạnh mẽ nhờ tác động thực thi Luật Đầu tư sửa đổi, Luật Doanh nghiệp sửa đổi.

Đề xuất những giải pháp trong thời gian tiếp theo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các cơ quan liên quan đánh giá lại tình hình và dự báo sản xuất các vụ Hè Thu và vụ mùa; rà soát lại cung cầu lương thực, kế hoạch sản xuất gạo phù hợp với tình hình hiện nay; thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ các lĩnh vực thiết yếu vào các thời điểm thích hợp, không để tác động mạnh tới tình hình giá cả trong nước.

* Buổi chiều, phát biểu kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng Tư, thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp trở thành động lực phát triển kinh tế của đất nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị với phương châm “Làm quản lý là công bộc của dân, phục vụ dân, không phải là gánh nặng của nhân dân và doanh nghiệp”, Chính phủ, các bộ, ngành, chính quyền địa phương cần phân định rõ chức năng quản lý Nhà nước và kinh tế thị trường, hạn chế cơ chế xin cho trong quản lý, điều hành, góp phần minh bạch hóa hoạt động các cơ quan Nhà nước, chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường phân cấp, giao quyền cho các địa phương, cơ sở; tránh tình trạng “đá bóng” lên Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

“Văn phòng Chính phủ kiên quyết trả lại bộ, ngành, địa phương những vấn đề đã được phân cấp”, Thủ tướng chỉ đạo.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đến phương thức điều hành, quy chế hoạt động của Chính phủ theo hướng xây dựng Chính phủ chuyển đổi từ mệnh lệnh hành chính sang Chính phủ kiến tạo và phát triển; từ đó, quán triệt rộng rãi thành phương châm hành động tại các bộ, ngành.

Thủ tướng đề nghị phát huy và đề cao vai trò cá nhân của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; tập trung tháo gỡ tồn tại về thể chế; khắc phục những yếu kém trong việc phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, nhất là trong khâu xin ý kiến liên bộ, ngành; đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế, hệ thống ngân hàng thương mại; thay đổi cơ chế quản lý, sử dụng một số lĩnh vực như sử dụng vốn vay ODA để có hiệu quả cao hơn.

Về nhiệm vụ trước mắt, Thủ tướng yêu cầu các thành viên Chính phủ tập trung cho công tác bầu cử Quốc hội khóa XIV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021; chú trọng xây dựng bộ, ngành vững mạnh, đoàn kết; không để xảy ra bảo thủ, trì trệ, phản ứng nhanh hơn, kịp thời hơn trước các sự việc kinh tế - xã hội xảy ra có liên quan đến lĩnh vực quản lý.

Khẳng định quan điểm của Chính phủ là không điều chỉnh mục tiêu, nhiệm vụ của năm 2016, quyết tâm phấn đấu đạt tăng trưởng GDP 6,7%, kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các ngành, các cấp với tinh thần đổi mới, chủ động, năng động sáng tạo, tập trung chỉ đạo quyết liệt đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trên tất cả lĩnh vực theo Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ.

Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng linh hoạt, hiệu quả; giảm dần lãi suất cho vay và đánh giá tình hình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu, trong đó chú trọng xử lý nợ xấu thực chất qua VAMC.

Nhấn mạnh nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính triệt để tiết kiệm chi thường xuyên; quản lý chặt chẽ, nghiên cứu hoàn thiện cơ chế đấu thầu và mua sắm công tập trung, có giải pháp huy động hiệu quả nguồn lực từ tài sản công; xử lý nghiêm các vi phạm. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo thực hiện các giải pháp đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt và công khai minh bạch các giao dịch.

Thủ tướng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, coi xây dựng nông thôn mới là một cuộc cách mạng ở Việt Nam để quyết tâm thực hiện.

Lưu ý các bộ, ngành, địa phương về công tác cải thiện môi trường kinh doanh, Thủ tướng đề nghị các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ và Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về triển khai Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP và Nghị quyết của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp.

Thủ tướng yêu cầu tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bức xúc; đơn giản và công khai thủ tục hành chính; loại bỏ giấy phép con không phù hợp; tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, khuyến khích khởi nghiệp, phát huy tự do sáng tạo, huy động mọi nguồn lực cho phát triển theo tinh thần của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp mới.

Cũng trong kết luận phiên họp Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Công Thương, Y tế và các địa phương khẩn trương triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn thực phẩm; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; đổi mới phương thức quản lý nhà nước, chú trọng trách nhiệm của chính quyền địa phương và người đứng đầu; tăng cường thông tin truyền thông, giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân.

Nhằm chuẩn bị tốt cho kỳ thi trung học phổ thông, tuyển sinh đại học cao đẳng năm 2016, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan rà soát các khâu chuẩn bị; có biện pháp tạo chuyển biến về chất lượng giáo dục ở các cấp, đặc biệt là giáo dục đại học và sau đại học trong đó có chấn chỉnh việc đào tạo tiến sỹ./.