TCCSĐT - Ngày 11-4-2016, Ngân hàng Thế giới (WB) công bố báo cáo Cập nhật kinh tế Đông Á - Thái Bình Dương, phân tích viễn cảnh tăng trưởng khu vực trong bối cảnh đầy thách thức gồm: tăng trưởng chậm lại tại các nước thu nhập cao, các thị trường mới nổi đều suy giảm, thương mại toàn cầu yếu, tình trạng giá nguyên vật liệu thấp bị kéo dài và thị trường tài chính toàn cầu ngày càng bấp bênh.

Theo Báo cáo, tăng trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương vẫn duy trì và dự báo chỉ giảm nhẹ trong giai đoạn 2016 - 2018. Viễn cảnh tăng trưởng này còn phụ thuộc vào khả năng gia tăng rủi ro. Vì vậy, các nước cần ưu tiên các chính sách tiền tệ và tài khóa nhằm giảm mức độ tổn thương và tăng lòng tin, đồng thời tiếp tục tái cơ cấu theo chiều sâu.

Tăng trưởng khu vực Đông Á dự tính sẽ giảm từ 6,5% năm 2016 xuống còn 6,2% trong giai đoạn 2017 - 2018. Con số dự báo này phản ánh quá trình dịch chuyển dần sang mô hình tăng trưởng chậm và bền vững hơn của Trung Quốc, với dự báo 6,7% năm 2016 và 6,5% năm 2017, trong khi tốc độ tăng trưởng của nước này năm 2015 là 6,9%.

Ngoại trừ Trung Quốc, các nước đang phát triển trong khu vực tăng trưởng 4,7% trong năm 2015 và tốc độ sẽ tăng đôi chút: 4,8% năm 2016 và 4,9% trong giai đoạn 2017 - 2018, nhờ sự tăng trưởng tại các nền kinh tế lớn khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, viễn cảnh mỗi nước một khác tùy vào mức độ quan hệ thương mại và tài chính của họ với các nước thu nhập cao và với Trung Quốc, và còn tùy thuộc vào xuất khẩu nguyên vật liệu.

Trong số các nền kinh tế đang phát triển khu vực Đông Nam Á, Phi-líp-pin và Việt Nam có triển vọng tăng trưởng mạnh nhất với mức tăng trên 6% năm 2016. In-đô-nê-xi-a được dự báo tăng trưởng 5,1% năm 2016 và 5,3% năm 2017, nhưng điều này còn phụ thuộc vào mức độ thành công của các cuộc cải cách gần đây và kết quả thực hiện chương trình đầu tư công đầy tham vọng.

Một số nền kinh tế, như Lào, Mông Cổ, Pa-pua Niu Ghi-nê sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng bởi giá nguyên vật liệu và mức cầu bên ngoài thấp. Cam-pu-chia dự báo tăng trưởng dưới 7% trong giai đoạn 2016 - 2018 do chịu ảnh hưởng của giá nông sản thấp, hạn chế xuất khẩu dệt may và tăng trưởng du lịch giảm nhẹ. Tại các quốc đảo Thái Bình Dương, tăng trưởng sẽ tiếp tục với mức khiêm tốn.

Bà Victoria Kwakwa, Phó Chủ tịch khu vực Đông Á - Thái Bình Dương, WB nhận định: “Các nước đang phát triển khu vực tiếp tục đóng góp to lớn cho tăng trưởng toàn cầu. Khu vực chiếm gần 2/5 tăng trưởng toàn cầu trong năm 2015, hơn hai lần so với tổng của các nước đang phát triển tại tất cả các khu vực khác cộng lại. Khu vực đã được hưởng lợi từ các chính sách kinh tế vĩ mô thận trọng, trong đó có các nỗ lực tăng nguồn thu nội địa tại một số nước xuất khẩu nguyên vật liệu. Nhưng nếu muốn duy trì tăng trưởng trong bối cảnh thách thức toàn cầu, cần phải tiếp tục tái cơ cấu”.

Theo Báo cáo, tốc độ tăng trưởng toàn cầu thấp hơn dự kiến có thể dẫn đến giảm cầu và làm giảm tăng trưởng tại các nước đang phát triển khu vực, nhất là tại các nước xuất khẩu nguyên vật liệu. Báo cáo kêu gọi theo dõi chặt chẽ những rủi ro kinh tế, nhất là liên quan đến tỷ lệ nợ cao, giảm giá hàng hóa, suy giảm tăng trưởng tại Trung Quốc và tăng tỷ lệ nợ của các doanh nghiệp và hộ gia đình tại một số nền kinh tế lớn. Ngoài ra, khu vực cũng cần chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó với thiên tai, nhất là các đảo quốc Thái Bình Dương - những nơi bị đe dọa đáng kể.

Theo Báo cáo, cần tiếp tục thực hiện tái cơ cấu kinh tế một cách cẩn trọng và bền vững; đồng thời khuyến nghị tăng cường kỷ cương thị trường trong ngành tài chính Trung Quốc, trong đó cho phép tăng cường phân bổ tín dụng dựa trên thị trường, dần dần cho phép cạnh tranh hơn nữa trong các ngành mà doanh nghiệp nhà nước chiếm ưu thế, tiếp tục tiến trình cải cách hệ thống hộ khẩu. Báo cáo cũng kêu gọi chuyển hướng chi công từ chi hạ tầng sang các ngành dịch vụ như giáo dục, y tế, bảo trợ xã hội và hướng tới bảo vệ môi trường. Nhìn chung, các nước trong khu vực cần áp dụng các chính sách tài khóa cẩn trọng nhằm đối phó với các cú sốc từ bên ngoài trong tương lai. Đây là vấn đề đặc biệt quan trọng tại các nền kinh tế tăng trưởng chủ yếu dựa trên nợ công hoặc nợ khu vực tư nhân, hay chủ yếu dựa vào xuất khẩu nguyên vật liệu.

Ông Sudhir Shetty, Chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương nhận xét: “ Các nước đang phát triển khu vực đang phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn, trong đó phải kể đến mức độ phục hồi kém hơn dự kiến tại các nền kinh tế thu nhập cao và tốc độ phát triển chậm hơn dự kiến tại Trung Quốc. Trong khi đó, các nhà hoạch định chính sách có ít không gian hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô hơn. Các nước cần áp dụng các chính sách tiền tệ và tài khóa để giảm ảnh hưởng xấu của các rủi ro toàn cầu và khu vực và tiếp tục tái cơ cấu nhằm nâng cao năng suất lao động và thúc đẩy tăng trưởng, hội nhập”.

Báo cáo còn kêu gọi các chính phủ, về dài hạn, tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình; đề nghị các nước giảm bớt rào cản thương mại trong khu vực như các rào cản phi thuế quan và các rào cản về quản lý nhà nước, kể cả rào cản trong lĩnh vực thương mại dịch vụ. Báo cáo nhấn mạnh lợi ích mà cuộc cách mạng số mang lại sẽ được phát huy tối đa nếu xây dựng được môi trường quản lý tốt, tạo điều kiện cho cạnh tranh, giúp người lao động nâng cao kỹ năng đáp ứng những đòi hỏi của nền kinh tế mới./.