Ngày 15-3, Liên hợp quốc thông báo đã cập nhật một loạt nguyên tắc chỉ đạo tránh đánh thuế 2 lần trong buôn bán giữa các nước và chống trốn thuế của các công ty, tránh thất thoát cho các nước 3,1 nghìn tỉ USD mỗi năm.
Các nguyên tắc chỉ đạo mới này là các nguyên tắc bổ sung và sửa đổi Công ước Liên hợp quốc mẫu về tránh đánh thuế 2 lần giữa các nước phát triển và đang phát triển (UN Model) hiện đang được các nước sử dụng như là cơ sở thương lượng các hiệp ước thuế song phương.

Các hiệp ước tránh đánh thuế 2 lần bao gồm các thỏa thuận ngăn ngừa khả năng lợi tức thu nhập buôn bán và đầu tư bị đánh thuế 2 lần ở 2 nước thông qua việc phân định quyền đánh thuế thu nhập này giữa 2 nước.

Mục đích chính của việc sửa đổi UN Model là để phù hợp hơn với những phát triển mới đây trong các chính sách thuế ở cả các nước phát triển và đang phát triển.

Giám đốc Văn phòng tài trợ phát triển - Vụ Kinh tế xã hội của Liên hợp quốc, Alex Trepelkov, nhấn mạnh luật quốc tế hầu như không giới hạn quyền đánh thuế của các nước, vì vậy, các nguồn thu nhập từ đầu tư xuyên biên giới có thể bị đánh thuế ở cả nước đầu tư và nước nhận đầu tư.

Các hiệp ước tránh đánh thuế 2 lần đóng vai trò then chốt trong khuyến khích đầu tư và chuyển giao công nghệ, đồng thời cho phép chính phủ các nước duy trì quyền đánh thuế đối với thu nhập từ các nguồn đầu tư này.

Một trong những nhân tố quan trọng của UN Model là tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thương lượng hiệp ước thuế song phương giữa các nước đang phát triển, góp phần thúc đẩy thực hiện thành công Các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ. UN Model đã không được sửa đổi và bổ sung từ năm 2001.

Những sửa đổi trên đây sẽ cung cấp các đề xuất mới về phương thức chống trốn thuế của các công ty cũng như các quy chế tạo điều kiện thuận lợi cho các nước đầu tư vào các nước đang phát triển.

Theo khảo sát của Liên hợp quốc ở 145 nước, thiệt hại do trốn thuế trong năm 2011 đã lên tới 3,1 nghìn tỉ USD, tương đương 50% ngân sách chi cho y tế của tất cả các nước trên toàn cầu./.