Kính thưa các vị đại biểu cùng toàn thể các đồng chí dự Hội thảo!

Sau một ngày làm việc khẩn trương, với tinh thần nghiêm túc, thẳng thắn, trách nhiệm cao, Hội thảo khoa học “Quảng Ninh nhận diện và phát huy các giá trị văn hóa, con người, tạo nguồn lực cho phát triển nhanh, bền vững” đã hoàn thành các nội dung, yêu cầu đề ra.

Hội thảo đã nghe phát biểu đề dẫn Hội thảo của PGS, TS Phạm Minh Tuấn, Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí Cộng sản; Báo cáo trung tâm của đồng chí Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh về “Một số suy nghĩ về giá trị phổ quát và đặc thù của hệ giá trị tỉnh Quảng Ninh”. Hội thảo với 2 phiên đã nghe 6 tham luận và 13 ý kiến phát biểu, trao đổi của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý liên quan đến lĩnh vực văn hóa, con người.

Các bài tham luận và phát biểu được chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng đã tập trung làm rõ những nội dung chính: (1) Về lịch sử, văn hóa, con người Quảng Ninh; (2) Những vấn đề lý luận về khơi dậy và phát huy các giá trị văn hóa, con người, làm nền tảng, tạo động lực và nguồn lực quan trọng cho phát triển nhanh, bền vững trong bối cảnh hiện nay ở nước ta, đặc biệt là đối với Quảng Ninh. Xác định rõ quan điểm văn hóa, con người là nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là nguồn lực, sức mạnh nội sinh cho sự phát triển; (3) Khẳng định quyết tâm chính trị của tỉnh Quảng Ninh trong việc kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế nhanh, bền vững, thu hẹp nhanh khoảng cách giàu - nghèo và chênh lệch vùng, miền với phát triển văn hóa, con người, xây dựng nền văn hóa giàu bản sắc Quảng Ninh.

Các tham luận và ý kiến phát biểu đã giúp Quảng Ninh nhận diện rõ một số vấn đề, cụ thể:

Một là, Quảng Ninh là vùng đất chứa đựng đậm đặc trầm tích lịch sử, giá trị văn hóa, giàu bản sắc, cốt cách và yếu tố riêng có, với sự quyện chặt của các yếu tố địa - chính trị, địa - kinh tế, địa - văn hóa, địa - tôn giáo, địa - sinh thái. Lịch sử hàng nghìn năm bền bỉ, kiên cường mở đất, dựng nghiệp, chống giặc ngoại xâm, giữ yên bờ cõi biên cương và lao động, sản xuất, góp phần hình thành nên hệ giá trị của tỉnh, hệ giá trị văn hóa và hệ giá trị con người Quảng Ninh. Những giá trị này mang những giá trị phổ quát của quốc gia - dân tộc, của nền văn hóa và con người Việt Nam, vừa kết tinh những giá trị tinh túy, đặc thù riêng có của vùng đất địa đầu Đông Bắc Tổ quốc, là tài sản vô giá của các thế hệ người Quảng Ninh trên hành trình xây dựng và bảo vệ quê hương.

Hai là, việc định vị đúng đắn hệ giá trị địa phương, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị con người Quảng Ninh là vấn đề có tính hệ trọng, vừa cấp bách vừa lâu dài, góp phần tạo nguồn lực nội sinh, động lực, nguồn lực cho sự phát triển trong tương lai của tỉnh. Đây là công việc rất khó, đầy công phu và trăn trở. Quảng Ninh đã bước đầu có câu trả lời cho những giá trị vừa là sự kế thừa truyền thống, vừa phù hợp với bối cảnh đương đại, có ý nghĩa định hướng tương lai, để đáp ứng nhu cầu phát huy các giá trị văn hóa và sức mạnh con người trong xây dựng, phát triển Quảng Ninh trở thành một tỉnh tiêu biểu của cả nước về mọi mặt, tỉnh kiểu mẫu giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Ba là, các ý kiến tại Hội thảo cùng hơn 80 bài tham luận được in thành kỷ yếu cũng thống nhất đánh giá tổng kết thực tiễn, phân tích sâu sắc để làm rõ thêm những thành tựu đạt được, rút ra những bài học kinh nghiệm và kiến nghị, đề xuất các định hướng, mục tiêu, giải pháp quan trọng trong phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh. Qua đó, giúp cho cấp ủy, chính quyền các cấp bổ sung, hoàn thiện các nghị quyết, kế hoạch, chương trình, đề án, giải pháp để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị thời gian tới.

Kính thưa toàn thể các quý vị đại biểu!

Qua Hội thảo này, những vấn đề đặt ra đối với việc phát huy các giá trị văn hóa, con người Quảng Ninh trong thời gian tới cũng được nhận định rõ nét hơn, cụ thể:

Thứ nhất, cần tiếp tục hoàn thiện những nội dung của hệ giá trị tỉnh Quảng Ninh với các đặc trưng “Thiên nhiên tươi đẹp - Văn hóa đặc sắc - Xã hội văn minh - Hành chính minh bạch - Kinh tế phát triển - Nhân dân hạnh phúc”.

Thứ hai, việc xây dựng hệ giá trị văn hóa Quảng Ninh phải bảo đảm tạo nên sức mạnh nội sinh và tạo động lực, nguồn lực cho phát triển nhanh, bền vững. Làm thế nào nghiên cứu xây dựng hệ giá trị văn hóa Quảng Ninh, chắt lọc những giá trị của sự giao thoa, hội tụ, thống nhất trong đa dạng nền văn minh sông Hồng; văn hóa biển; văn hóa công nhân vùng mỏ; văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số; thành thiền phái Trúc Lâm Yên Tử nâng tầm giá trị nhân văn, tính độc đáo của bản sắc văn hóa Việt Nam gắn liền với vị Vua - nhà chính trị lỗi lạc, nhà văn hóa lớn Trần Nhân Tông. Trong đó, tập trung ưu tiên nguồn lực xây dựng nền văn hóa giàu bản sắc Quảng Ninh gắn với thu hẹp nhanh khoảng cách giàu nghèo và chênh lệch vùng miền trong tỉnh.

Thứ ba, xây dựng hệ giá trị gia đình Quảng Ninh trong thời kỳ mới với các giá trị “Ấm no - Hạnh phúc - Tiến bộ - Văn minh” đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh, nhằm hạn chế, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về đạo đức, lối sống trong xã hội.

Thứ tư, xây dựng hệ giá trị con người Quảng Ninh “Bản lĩnh - Tự cường - Đoàn kết - Sáng tạo - Hào sảng - Văn minh”. Đây là những giá trị phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy giá trị gia đình Việt Nam, hệ giá trị văn hóa, giá trị của quốc gia - dân tộc; kết hợp nhuần nhuyễn giá trị truyền thống với giá trị thời đại: Yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo.

Thứ năm, xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh. Rà soát, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách và nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện trong phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung đề án, quy hoạch về phát triển văn hóa, thể thao, giáo dục, y tế... Đẩy mạnh hợp tác công - tư trong hoạt động bảo tồn, phát triển văn hóa, nghệ thuật; xây dựng cơ chế ưu đãi nhằm thu hút đầu tư ngoài ngân sách vào lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa.

Thứ sáu, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa gắn với các giá trị đặc trưng và phù hợp với tiềm lực, thế mạnh của tỉnh Quảng Ninh. Trong đó, tập trung phát triển các ngành công nghiệp văn hóa có nhiều tiềm năng. Khuyến khích, thu hút đầu tư phát triển các không gian văn hóa sáng tạo, trên cơ sở đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ mới tiên tiến hiện đại với việc kết hợp đầu tư nghiên cứu bài bản và khai thác có hiệu quả nguồn vốn, tài nguyên văn hóa truyền thống. Các giá trị văn hóa địa phương phải được phát triển thành các sản phẩm văn hóa đa dạng, độc đáo phục vụ du lịch, dịch vụ.

Thứ bảy, tiếp tục đẩy mạnh xây dựng văn hóa trong Đảng, trong bộ máy nhà nước; coi trọng văn hóa nêu gương, làm gương; văn hóa trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với nhân dân. Phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, vì lợi ích chung; kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Xây dựng văn hóa trong kinh tế bảo đảm phát triển văn hóa theo hướng văn hóa không chỉ là đối tượng thụ hưởng thành quả của tăng trưởng mà còn trở thành động lực của tăng trưởng. Xây dựng văn hóa trong doanh nghiệp; đẩy mạnh tinh thần khởi nghiệp, xây dựng đội ngũ doanh nhân giỏi, đóng góp có trách nhiệm cho cộng đồng và xã hội. Xây dựng văn hóa trong tôn giáo, tín ngưỡng trên cơ sở phát huy các yếu tố tích cực, các giá trị nhân văn, tiến bộ, loại bỏ các yếu tố mê tín, dị đoan, hủ tục lạc hậu.

Thứ tám, xây dựng môi trường văn hóa gắn với “Phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với triển khai Chương trình phát triển đô thị tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2020 - 2030. Nâng cao chất lượng sống đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị và hạ tầng xã hội đô thị, kiến trúc cảnh quan đô thị hiện đại, xanh, thông minh, giàu bản sắc.

Thứ chín, duy trì hoạt động ngoại giao văn hóa giữa các địa phương trong tỉnh, có quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống cũng như phát triển, mở rộng giao lưu, hợp tác với các thành phố, địa phương trên thế giới. Lồng ghép linh hoạt, thực chất các hoạt động ngoại giao văn hóa trong hoạt động đối ngoại của các đồng chí lãnh đạo tỉnh; tăng cường trao đổi, đề xuất tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa giữa tỉnh Quảng Ninh và các địa phương, đối tác quốc tế. Gắn kết các hoạt động ngoại giao văn hóa với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong việc quảng bá hình ảnh, bản sắc văn hóa tỉnh Quảng Ninh. Đẩy mạnh tuyên truyền tới cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài về đường lối, quan điểm, chính sách đối nội, đối ngoại của Việt Nam.

Kính thưa các đồng chí dự Hội thảo!

Thay mặt các đồng chí chủ trì Hội thảo cũng như lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các nhà khoa học, nhà văn hóa và toàn thể các đại biểu đã dành thời gian về dự và dành cho Hội thảo khoa học “Quảng Ninh nhận diện và phát huy các giá trị văn hóa, con người, tạo nguồn lực cho phát triển nhanh, bền vững” nhiều tình cảm. Các ý kiến phát biểu của các đồng chí là những kinh nghiệm hết sức quý báu, tâm huyết để Quảng Ninh tiếp tục xây dựng và hoàn thiện chủ trương, chính sách về phát triển văn hóa, con người trong thời kỳ mới và cụ thể hóa ý kiến của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021.

Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản đã quan tâm phối hợp tổ chức thành công Hội thảo ngày hôm nay. Xin trân trọng cảm ơn các nhà khoa học, các nhà văn hóa, các nhà quản lý đã luôn đồng hành, quan tâm, ủng hộ Quảng Ninh thời gian qua và mong muốn sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm, phối hợp trong thời gian tới để góp phần xây dựng nền văn hoá giàu bản sắc Quảng Ninh.

Xin kính chúc các đồng chí lãnh đạo, quý vị đại biểu, các nhà khoa học, các nhà văn hóa và toàn thể các đồng chí dồi dào, sức khỏe, có nhiều thành công trong công tác, hạnh phúc trong cuộc sống.

Tôi xin tuyên bố bế mạc Hội thảo khoa học “Quảng Ninh nhận diện và phát huy các giá trị văn hóa, con người, tạo nguồn lực cho phát triển nhanh, bền vững”.

Xin trân trọng cảm ơn!