Phiên họp có sự tham dự của 155 người đứng đầu nhà nước và chính phủ của các quốc gia thành viên Liên hợp quốc, cùng đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế và khu vực. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã dự lễ khai mạc và phát biểu tại phiên Thảo luận chung.

Phát biểu khai mạc, Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres cảnh báo cạnh tranh địa chính trị, các cuộc xung đột chưa có hồi kết, biến đổi khí hậu, vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí mới nổi như "kho thuốc súng" đang chực chờ phát nổ, đẩy thế giới vào thảm hoạ. Cộng đồng quốc tế có thể vượt qua những thách thức đó nếu giải quyết được triệt để các nguyên nhân gốc rễ của chia rẽ toàn cầu là tình trạng bất bình đẳng, vi phạm luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 Philemon Yang nhấn mạnh, hợp tác quốc tế là công cụ để giải quyết các vấn đề toàn cầu và kiến tạo một tương lai tốt hơn cho tất cả người dân trên thế giới.

Tại phiên thảo luận chung đầu tiên, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có bài phát biểu với thông điệp mạnh mẽ và toàn diện về "Củng cố chủ nghĩa đa phương, cùng hành động để kiến tạo tương lai hoà bình, ổn định, thịnh vượng và bền vững cho mọi người dân". Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng, hòa bình, hợp tác, phát triển đang đối mặt với những khó khăn, thách thức mới, nghiêm trọng hơn như cạnh tranh chiến lược gay gắt, nguy cơ căng thẳng, đối đầu, va chạm trực diện gia tăng, các thể chế đa phương và lòng tin vào hợp tác toàn cầu đang bị xói mòn; các thách thức an ninh phi truyền thống đang đẩy lùi những nỗ lực phát triển của nhân loại. Trong bối cảnh đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm kêu gọi các quốc gia cần tăng cường đoàn kết, chung tay, cùng hành động, hợp tác chặt chẽ, phát huy cao độ vai trò của các thể chế toàn cầu, đặc biệt là Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực, trong đó có ASEAN, nhằm đạt mục tiêu cao nhất là chấm dứt chiến tranh, xóa bỏ mọi hình thức áp bức, bóc lột, kiến tạo hòa bình, xây dựng thế giới tốt đẹp và đem đến hạnh phúc cho nhân loại. Cần khơi thông, huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực phục vụ phát triển, ưu tiên cho các "vùng trũng" trong thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs), hỗ trợ các nước đang phát triển về nguồn vốn ưu đãi, chuyển giao công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Cần có tầm nhìn dài hạn về khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ mới nổi, như trí tuệ nhân tạo, thúc đẩy sự phát triển tiến bộ, đồng thời chủ động ngăn chặn, đẩy lùi những hiểm họa đối với hòa bình, phát triển bền vững và nhân loại.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng, cần có tư duy mới, nỗ lực thúc đẩy chuyển đổi, tập trung vào chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và chuyển đổi quản trị toàn cầu, từ đó giúp các quốc gia tăng cường sức chống chịu, năng lực tự cường. Việc cải tổ các cơ chế đa phương phải bảo đảm tốt hơn tính đại diện, công bằng, minh bạch, hiệu quả và sự sẵn sàng cho tương lai. Đồng thời, cần đặt con người ở vị trí trung tâm, trong đó cần đặc biệt quan tâm đầu tư và phát triển toàn diện thế hệ trẻ cả về tri thức và văn hóa, trên cơ sở các giá trị chung và tinh thần trách nhiệm, cống hiến.

* Trong khuôn khổ chuyến công tác tại New York, Hoa Kỳ, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã gặp Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen và Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky. 

Tại cuộc gặp Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen, hai bên bày tỏ hài lòng với những bước phát triển tích cực trong quan hệ đối tác và hợp tác toàn diện. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm chúc mừng bà Ursula von der Leyen tái đắc cử Chủ tịch EC nhiệm kỳ 2024 - 2029; cảm ơn Ủy ban châu Âu đã thăm hỏi, động viên nhân dân Việt Nam khắc phục hậu quả cơn bão số 3 (tên gọi quốc tế là Yagi). 

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh, hai bên cần tiếp tục thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao, phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác/đối thoại hiện có; hoan nghênh EU đóng vai trò tích cực tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương; khẳng định Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối thúc đẩy hợp tác của EU với các nước trong khu vực thông qua khuôn khổ Đối tác chiến lược ASEAN - EU. Sau 4 năm thực thi, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) đã tạo sức bật mới cho thương mại song phương, đưa Việt Nam trở thành đối tác thương mại hàng hóa lớn nhất của EU trong ASEAN và EU trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam, đầu tư của EU vào Việt Nam cũng tăng lên. EU hiện là nhà đầu tư lớn thứ 5 của Việt Nam. Đánh giá cao những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của Việt Nam, Chủ tịch EC khẳng định Việt Nam là một trong những đối tác chủ chốt của EU trong triển khai Chiến lược hợp tác với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương; đề nghị hai bên sớm nâng cấp quan hệ, làm cơ sở thúc đẩy hợp tác trên tất cả các lĩnh vực đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả hơn trong thời gian tới…

Tại cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và khuôn khổ quan hệ đối tác toàn diện với Ukraine; luôn ghi nhớ sự ủng hộ và giúp đỡ chí tình mà nhân dân Liên Xô, trong đó có Ukraine, đã dành cho Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước trước đây cũng như trong phát triển đất nước ngày nay. 

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh Việt Nam hoan nghênh, ủng hộ các nỗ lực trung gian hòa giải quốc tế nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình lâu dài cho xung đột, với sự tham gia của tất cả các bên liên quan, phù hợp với luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. Là thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Việt Nam sẵn sàng đóng góp vào quá trình thúc đẩy đối thoại, tìm kiếm giải pháp để sớm ổn định tình hình, vì hòa bình, ổn định ở khu vực và trên thế giới. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh khi xung đột chấm dứt, Việt Nam sẵn sàng cùng cộng đồng quốc tế hỗ trợ công cuộc tái thiết tại Ukraine.

Tổng thống Ukraine đánh giá cao lập trường của Việt Nam, đồng thời cảm ơn Nhà nước và nhân dân Việt Nam đã hỗ trợ nhân đạo cho Ukraine; mong muốn Việt Nam ủng hộ tuyên bố của Hội nghị hoà bình (lần thứ nhất) tại Thuỵ Sĩ, cũng như giúp Ukraine trong việc rà phá bom mìn, khắc phục hậu quả xung đột. Tổng thống Zelensky khẳng định, Ukraine luôn bảo đảm an toàn cho cộng đồng người Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Kiev. Hai bên chia sẻ nhu cầu duy trì và thúc đẩy hợp tác song phương thông qua tiếp xúc, trao đổi đoàn các cấp; tìm kiếm biện pháp hiệu quả, phù hợp nhằm duy trì sớm khôi phục trao đổi thương mại song phương…

* Cùng ngày, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có các cuộc gặp với Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres, Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 Philemon Yang, Tổng Giám đốc Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) Achim Steiner và Giám đốc điều hành Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) Catherine Russel.

Tại cuộc gặp Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm chia sẻ các nhận định, đánh giá của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về tình hình quốc tế và những thách thức đa chiều mà thế giới đang đối mặt. Chính trong bối cảnh đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng Liên hợp quốc ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quản trị toàn cầu, thúc đẩy hợp tác đa phương, đề cao luật pháp quốc tế, góp phần thu hẹp khoảng cách và thúc đẩy phát triển, bảo đảm sự tham gia đầy đủ của mọi quốc gia. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cảm ơn sự hỗ trợ tích cực của các tổ chức Liên hợp quốc tại Việt Nam và đề nghị Liên hợp quốc thúc đẩy hợp tác nhằm tăng cường năng lực của các quốc gia chống chịu, ứng phó thảm họa thiên tai và quản lý rủi ro, thảm họa.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cũng đề nghị Tổng Thư ký Liên hợp quốc tiếp tục quan tâm thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác như chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, xây dựng hệ thống quản trị số…, trong đó quan tâm đến lợi ích của các nước đang phát triển, bao gồm Việt Nam. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Gutteres cảm ơn và đánh giá cao sự tham gia đóng góp tích cực của Việt Nam tại các cơ quan quan trọng, cũng như trên tất cả các lĩnh vực hoạt động ưu tiên của Liên hợp quốc, nhất là về gìn giữ hoà bình, thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng công bằng.

Hai bên nhất trí tiếp tục nỗ lực, tăng cường đối thoại và thúc đẩy làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Việt Nam - Liên hợp quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - Liên hợp quốc thời gian tới, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết các vấn đề khu vực, nhất là về duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực, hoà bình giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông, đặc biệt là tuân thủ Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS 1982). Hai bên cũng thống nhất các biện pháp hợp tác nhằm thúc đẩy phát triển bền vững, đưa Chương trình nghị sự 2030 trở lại quỹ đạo, chuyển đổi năng lượng, nâng cao năng lực để ứng phó hiệu quả với các thách thức toàn cầu, tăng cường hơn nữa sự tham gia của Việt Nam vào các hoạt động gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc thời gian tới. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trân trọng mời Tổng Thư ký Liên hợp quốc trở lại thăm Việt Nam vào thời điểm thích hợp.

Chia sẻ với Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 Philemon Yang, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước khẳng định, Việt Nam sẽ tích cực ủng hộ vai trò lãnh đạo và các sáng kiến, ưu tiên của Chủ tịch Đại hội đồng trong nhiệm kỳ này, trong đó có thúc đẩy hòa bình, an ninh thông qua các nỗ lực đa phương, thực hiện hiệu quả chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển bền vững, nâng cao năng lực ứng phó cho các quốc gia dễ bị tổn thương, các quốc gia kém phát triển, quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên, thúc đẩy bình đẳng giới, phát huy vai trò của thanh niên và thế hệ trẻ, thu hẹp khoảng cách số, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, tiếp cận số…

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước khẳng định Việt Nam kiên định ủng hộ mạnh mẽ chủ nghĩa đa phương với Liên hợp quốc đóng vai trò trung tâm trong quản trị toàn cầu, đề cao vai trò của Đại hội đồng là cơ quan quan trọng nhất gồm tất cả các thành viên Liên hợp quốc; thúc đẩy thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs). Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cho biết, Việt Nam sẵn sàng thúc đẩy hợp tác ba bên về nông nghiệp với sự tài trợ của đối tác phát triển và chuyên gia, kỹ thuật, giống cây trồng của Việt Nam với các nước, trong đó có Cameroon, quốc gia mà tại đó ông Philemon Yang từng đảm nhận cương vị Thủ tướng và có quan hệ truyền thống hữu nghị với Việt Nam.

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc đánh giá cao quan hệ Việt Nam với Liên hợp quốc và Cameroon, cho biết rất ấn tượng trước những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam; đánh giá cao vai trò tích cực, năng động và vị thế ngày càng cao của Việt Nam, nhất trí sẽ hợp tác cùng Việt Nam để thúc đẩy việc tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và chủ nghĩa đa phương. Đồng thời cam kết hỗ trợ thúc đẩy hợp tác Việt Nam - Cameroon trên các lĩnh vực này, ghi nhận nghiêm túc và sẽ hỗ trợ giải quyết các vấn đề phía Việt Nam nêu. Nhân dịp này, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã mời Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 Philemon Yang thăm Việt Nam trong thời gian tới.

Trao đổi với Tổng Giám đốc Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) Achim Steiner, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đánh giá cao vai trò và đóng góp của UNDP đối với Việt Nam trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội trong 5 thập niên qua. Trong giai đoạn phát triển mới quan trọng hiện nay, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đề nghị UNDP tập trung hỗ trợ Việt Nam về tri thức, nguồn lực, thúc đẩy chuyển giao khoa học - công nghệ hướng tới xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; đề nghị UNDP tiếp tục hỗ trợ Việt Nam và Ủy hội sông Mekong quốc tế trong quản lý, sử dụng bền vững và hiệu quả tài nguyên nước, góp phần tăng cường khả năng chống chịu, ứng phó với các thách thức về an ninh nguồn nước tại lưu vực.

Tổng Giám đốc UNDP cho rằng, Việt Nam là hình mẫu trong phát triển kinh tế - xã hội và thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững, mang lại nhiều kinh nghiệm thực tiễn quý báu cho Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế; chia sẻ tình cảm và ấn tượng tốt đẹp về đất nước, con người Việt Nam, khẳng định UNDP tự hào là đối tác phát triển của Việt Nam về tăng trưởng xanh, chuyển đổi năng lượng và đổi mới sáng tạo. UNDP sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam xây dựng chính sách phát triển kinh tế - xã hội theo hướng xanh, bền vững và bao trùm, thu hút các nguồn đầu tư, tài chính, công nghệ xanh nhằm nâng cao khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng, chuyển đổi số nhằm nâng cao năng lực tự phát triển, tránh việc trở thành thị trường của các tập đoàn độc quyền.

Gặp gỡ Giám đốc điều hành UNICEF Catherine Russel, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đánh giá cao hợp tác giữa hai bên tiếp tục mang lại nhiều kết quả tích cực, đặc biệt là sự hỗ trợ quý báu của UNICEF cho chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ em.

Về định hướng hợp tác trong thời gian tới, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo nguồn lực thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững liên quan đến trẻ em, nhất là trong lĩnh vực giáo dục, chăm sóc sức khoẻ, dinh dưỡng và vaccine. Trước mắt, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đề nghị UNICEF tư vấn chính sách, triển khai các gói hỗ trợ để bảo đảm tốt nhất công tác chăm sóc, bảo vệ và giáo dục trẻ em tại những khu vực chịu tác động của bão số 3; đồng thời đề nghị hai bên cần có những hoạt động thiết thực, ý nghĩa hướng tới kỷ niệm 50 năm quan hệ hợp tác Việt Nam – UNICEF, 35 năm Việt Nam tham gia Công ước Quyền trẻ em vào năm 2025…/.

Hà Phương (tổng hợp)