Đây là yêu cầu của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân tại buổi làm việc tại Công ty Nhiệt điện Duyên Hải (Tổng Công ty Phát điện 1), ngày 01-10, nhằm tìm hiểu vấn đề để giải đáp ý kiến cử tri xã Dân Thành, Đông Hải và Trường Long Hòa (huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh) về những ảnh hưởng đối với môi trường và cuộc sống người dân sau khi Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 đi vào hoạt động.

Tại buổi làm việc, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân nêu ra nhiều vấn đề mà trước đó cử tri một số xã thuộc huyện Duyên Hải nói riêng và tỉnh Trà Vinh bày tỏ bức xúc, gửi đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh. Đó là dù Nhà máy đã đi vào hoạt động nhưng chủ đầu tư chưa đánh giá tác động môi trường đúng quy định; thay đổi việc xả thải từ công nghệ ướt sang công nghệ khô; hệ thống xử lý chất thải công nghiệp hiện tại không đúng theo báo cáo tác động môi trường ban đầu; các tổ máy tăng công suất từ 600 MW theo thiết kế ban đầu lên 625,5 MW/tổ máy…

Người đứng đầu MTTQ Việt Nam nhấn mạnh ý kiến mà cử tri đặc biệt quan tâm là vấn đề xử lý khói bụi và xả thải xỉ than với số lượng lớn, vào khoảng 1,6 triệu tấn/năm. Trong khi đó, diện tích bãi chứa xỉ than lại rất hạn chế, chỉ có 39 ha và theo tính toán khoảng 2,5 năm tới bãi chứa này sẽ bị quá tải.

Trả lời những câu hỏi mà Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đặt ra, ông Âu Nguyễn Đình Thảo, Phó Giám đốc Công ty Nhiệt điện Duyên Hải (Tổng Công ty Phát điện 1) cho biết, hiện Nhà máy đã vận hành hệ thống thiết bị xử lý môi trường như hệ thống khử NOx trong khói thải, hệ thống lọc bụi tĩnh điện, hệ thống khử SOx trong khói thải theo đúng quy chuẩn mới; đã thay thế các phương thức đốt dầu FO tại lò hơi phụ bằng đốt dầu DO.

Về bãi chứa và xử lý xỉ than, đại diện Nhà máy cũng cho biết đang triển khai lấy mẫu phân tích tro, xỉ theo đúng quy trình để tận dụng làm vật liệu trong xây dựng; lắp thêm hệ thống phun nước tự động trên bề mặt bãi xỉ, nhằm tạo ẩm, tránh phát tán bụi từ bãi xỉ vào không khí. Đơn vị cũng đang tiếp cận và ký hợp đồng nguyên tắc mua bán tro, xỉ với các doanh nghiệp làm vật liệu xây dựng…

Ông Nguyễn Thế Đồng, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, dù Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 đã có một số biện pháp khắc phục các sự cố nhưng quá trình vận hành vẫn còn hạn chế.

Đại diện Tổng cục Môi trường đề nghị Ban Quản lý dự án Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 tiếp tục cung cấp thêm hồ sơ, tài liệu để chứng minh đã hoàn thành thay đổi quy trình công nghệ chuyển đổi dầu FO sang sử dụng dầu DO; áp dụng biện pháp giảm thiểu bụi phát sinh theo báo cáo đã được phê duyệt, bao gồm cả trồng cây xanh quanh khu vực bãi xỉ và kho than.

Nhà máy cần có các biện pháp kỹ thuật cần thiết như phân định, phân loại dòng tro bay thải phát sinh trong quá trình khởi động lò; xây lắp, bổ sung thiết bị thu hồi váng bọt tại bể chứa nước thải sau hệ thống khử lưu huỳnh (FGD) để giảm thiểu triệt để lượng chất thải này xả ra biển, tránh trường hợp nước thải lẫn nước làm mát kéo theo váng bọt xả ra biển tại đập chặn. Đồng thời, thiết lập điểm quan trắc nước thải sau xử lý của hệ thống FGD trước khi nhập với nước thải làm mát; thực hiện kiểm soát định kỳ các thông số môi trường trong nước thải để bảo đảm nước thải của hệ thống FGD không ảnh hưởng đến môi trường trước khi xả vào hệ thống thoát nước làm mát; tiến hành lắp đặt bổ sung hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục để kiểm soát một số thông số ô nhiễm đặc trưng trong nước thải trước khi xả ra biển.

Ngoài ra, Ban Quản lý dự án cần lưu ý tính bền vững của các giải pháp bảo vệ môi trường hiệu quả ổn định; kiểm định, hiệu chuẩn và chạy thử nghiệm thiết bị quan trắc tự động theo quy định; có camera giám sát ghi lại hình ảnh và truyền số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Trà Vinh để theo dõi, giám sát.

Kết luận buổi làm việc, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam bày tỏ sự đồng tình với các giải pháp mang tính kỹ thuật do lãnh đạo Tổng cục Môi trường đề nghị. Việc đối với việc xử lý bãi xỉ than, Nhà máy phải lưu tâm để có biện pháp xử lý không ảnh hưởng tới người dân, nhất là vào mùa khô, đồng thời Nhà máy và tỉnh Trà Vinh cần tính toán kỹ lưỡng phương án sử dụng nước, tránh làm sụt giảm nguồn nước ngầm.

Nhà máy và Bộ Tài nguyên và Môi trường cần giám sát để bảo đảm việc xả nước ra biển không ảnh hưởng đến môi trường. Phía Công ty và tỉnh Trà Vinh cần chứng minh được chất lượng nước tuân thủ các quy chuẩn, quy định để bảo đảm môi trường. Ngoài ra, cần phải có phương tiện, thống nhất các tiêu chí và gắn với giám sát từ xa. Đồng thời cần nhanh chóng công bố chính thức việc đưa chất thải trong đó có xỉ, tro đi đâu và sử dụng vào mục đích gì bởi chỉ còn 2,5 năm là bãi chứa sẽ bị quá tải.

Ông Nguyễn Thiện Nhân khẳng định Nhà máy đóng trên địa bàn, "sống chung" với người dân địa phương địa phương thì phải làm cho đồng bào tin tưởng. Để tạo lòng tin cho người dân, Nhà máy phải tổ chức các chương trình cho người dân tiếp cận được với Nhà máy trực tiếp; tổ chức cho người dân tham quan để thấy được công tác xử lý và bảo đảm môi trường mà Nhà máy đã thực hiện.

“Chỉ có công khai, minh bạch thì người dân mới tin tưởng được”, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nhấn mạnh./.