Điểm sáng Việt Nam

"Ngôi sao đang lên" hay "Ngôi sao mới mẻ nhất của châu Á" là những đánh giá mà giới báo chí nước ngoài, những chính trị gia, chuyên gia kinh tế nói về Việt Nam, về sự trỗi dậy đầy ấn tượng của Việt Nam tại châu lục này. Đây là sự ghi nhận và tin tưởng của cộng đồng quốc tế đối với những thành tựu đã đạt được cũng như triển vọng phát triển của Việt Nam.

Thu hút đầu tư nước ngoài - Con số ngoạn mục

Chỉ riêng tháng 6-2008, số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đã đạt kỷ lục với hơn 16 tỉ USD. Trong 6 tháng qua, Việt Nam tiếp nhận 487 dự án, với số vốn đăng ký 31,6 tỉ USD (tăng 3,7 lần so với cùng kỳ năm ngoái, đạt hơn 1,5 lần mục tiêu đặt ra cho cả năm 2008). Những con số ấn tượng này là minh chứng về sự tin tưởng mạnh mẽ của các nhà đầu tư nước ngoài đối với sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam bất chấp môi trường trong nước và quốc tế đang gặp khó khăn. Đây là kết quả to lớn của công cuộc cải cách mà Chính phủ Việt Nam tiến hành thời gian qua. Khẳng định điều này, ông Ben Bin-ham, Trưởng đại diện của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho rằng, cải cách kinh tế dài hạn của Việt Nam đã làm cho đất nước này trở thành một điểm đầu tư trực tiếp nước ngoài rất hấp dẫn trong những năm gần đây.

Giám đốc quốc gia Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC) Foong Wong cho rằng, lượng vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào Việt Nam trong những tháng đầu năm 2008 chứng tỏ Việt Nam đã bảo toàn được niềm tin của các nhà tài trợ, tiếp tục là điểm đến hấp dẫn trong tầm trung - dài hạn của các nhà đầu tư trên thế giới.

Cạnh tranh về thị trường bán lẻ, hiện nay Việt Nam được đánh giá là địa điểm hấp dẫn nhất thế giới cho đầu tư vào lĩnh vực bán lẻ, vượt qua Ấn Độ, Nga và Trung Quốc. Đánh giá thường niên về "các cơ hội mới cho các nhà bán lẻ" của AT Kearney, một công ty chuyên về tư vấn quản lý của Hoa Kỳ - đối với mức độ hấp dẫn đầu tư trong lĩnh vực bán lẻ tại 30 nền kinh tế mới nổi, cho thấy mặc dù khu vực thu hút nhiều nhất những nhà bán lẻ hiện nay là Trung Đông và Bắc Phi, song Việt Nam mới là thị trường bán lẻ "nóng" nhất (Việt Nam đã vượt qua Ấn Độ, nước dẫn đầu trong 3 năm liền).

Và một tín hiệu lạc quan đối với thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam đã được đưa ra tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam giữa kỳ tổ chức tại Hà Nội, khi mà đại diện các nhà đầu tư Hoa Kỳ, châu Âu, Nhật Bản đều có chung nhận xét: mặc dù nền kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức, song Việt Nam vẫn có sức hút lớn đối với các nhà đầu tư trong thời gian tới. WB nhận định gói chính sách bình ổn kinh tế của Việt Nam đang ngày một hiệu quả khi chỉ số tăng giá tiêu dùng (CPI) đã chững lại (chỉ tăng 2,14% trong tháng 6-2008). Ông Giêm A-đam, Phó Chủ tịch Ngân hàng thế giới (WB) nhấn mạnh sự lạc quan của WB về tỷ lệ tăng trưởng của Việt Nam.

Bình luận viên Ha-rôn Mơ-ai-sơn trong bài viết "Vì sao chúng ta vào Việt Nam?" đăng trên báo Bưu điện Oa-sinh-tơn ngày 9-7 đưa ra nhận xét: giá nhân công rẻ và chính sách thân thiện với các nhà đầu tư đã tạo lợi thế cho Việt Nam thu hút đầu tư nước ngoài tốt hơn cả Trung Quốc thời gian qua. Bài báo phân tích việc Việt Nam thu hút được các nhà đầu tư chính bởi sự ổn định chính trị ở Việt Nam. Lo-răng-xơ Su, Giám đốc tài chính của nhà sản xuất vải bông Texhong đóng ở Thượng Hải xác nhận rằng, nhiều giám đốc điều hành ở châu Á cũng đều khẳng định điều này.

Chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam Mai-cơn J.Pi-xơ đánh giá cao những thành công của Việt Nam trong việc thu hút đầu tư nước ngoài và cho rằng, sức hút của thị trường Việt Nam được xây dựng trên nền tảng những kỳ vọng sáng sủa về tình hình kinh tế và chính trị ổn định; và đây là yếu tố cơ bản khiến các doanh nghiệp Mỹ "ưa thích đầu tư ở Việt Nam hơn".

Góp mặt đầu tư vào Việt Nam, có sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp Nhật Bản. Đây là nhóm doanh nghiệp khá mạnh tại Việt Nam. Theo điều tra hằng năm của Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), được tiến hành trên 1.745 doanh nghiệp Nhật Bản đang hoạt động tại châu Á, Việt Nam giữ vị trí cao trong các đánh giá về triển vọng đầu tư cả trung và dài hạn. Do vậy, về trung hạn, có 92,6% doanh nghiệp sản xuất và 88% doanh nghiệp dịch vụ dự định mở rộng kinh doanh tại Việt Nam trong vòng 1 - 2 năm tới. Về dài hạn, trong vòng 5 - 10 năm tới, Việt Nam được các nhà đầu tư Nhật Bản đánh giá là địa điểm sản xuất tốt nhất ở châu Á.

"Thái Lan cần rút ra bài học từ sự tăng trưởng vượt bậc của Việt Nam" là đầu đề của một bài viết đăng trên tờ Dân tộc của Thái Lan số ra mới đây, trong đó khẳng định sự ổn định chính trị, chính sách kinh tế rõ ràng và môi trường đầu tư thuận lợi sẽ giúp Việt Nam "đuổi kịp và trở thành đối thủ cạnh tranh" của Thái Lan trong nay mai. Nhiều chuyên gia kinh tế Thái Lan nhận xét rằng, mặc dù các chỉ số tổng thể của Thái Lan cao hơn Việt Nam, nhưng thời gian qua Việt Nam đã thu hút được nhiều nguồn vốn đầu tư mới và đạt mức tăng trưởng kinh tế cao nhất trong các nước thành viên ASEAN (đạt 8%/năm). Việt Nam sẽ trở thành một thị trường tiêu dùng lớn, tạo nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư Thái Lan.

"Việt Nam, vùng đất hứa mới cho đầu tư?" là tên một bài viết về Việt Nam của mạng tin I-ta-li-a, trong đó có đoạn "với mức tăng trưởng GDP trung bình 7,5% năm trong hai thập niên qua, Việt Nam đang trong tiến trình phát triển đầy tham vọng để trở thành một đất nước hiện đại có nền kỹ thuật và công nghiệp tiên tiến vào năm 2020"...

Kinh tế phát triển, xã hội ổn định

Nhận định về tình hình tăng trưởng kinh tế Việt Nam, các chuyên gia kinh tế của Tập đoàn Ngân hàng Hồng Kông - Thượng Hải (HSBC), các tập đoàn nước ngoài như Moóc-gân Sten-lây (Morgan Stanley) và Xten-đớt Pua (Standard & Poors) liên tiếp đưa ra những nhìn nhận lạc quan về kinh tế Việt Nam. Thật vậy, năm 2007, hầu hết các chỉ tiêu chủ yếu về kinh tế - xã hội, môi trường của Việt Nam đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Nền kinh tế tăng trưởng cao nhất trong vòng 10 năm qua (8,48%), tạo cơ sở đạt chỉ tiêu kế hoạch 5 năm (2006 - 2010) ngay trong năm 2008. Với sáu tháng đầu năm 2008, nỗ lực kiềm chế lạm phát ở Việt Nam thu được những kết quả bước đầu, lạm phát có xu thế giảm dần; tốc độ tăng trưởng GDP tuy mới đạt 6,5%, song vẫn là mức tăng cao nhất trong khu vực.

Theo đánh giá của HSBC, kinh tế Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng về trung và dài hạn là do có các chính sách đúng đắn mà Chính phủ Việt Nam đang áp dụng. Khẳng định điều này, ông A-lanh Grin-xpen - nguyên Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, người được mệnh danh là "thầy phù thủy của kinh tế Mỹ" - cho rằng, Chính phủ Việt Nam đã đi đúng hướng trong việc áp dụng 8 nhóm giải pháp nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, điều cốt lõi là mỗi quốc gia, mỗi Chính phủ phải có đủ dũng cảm để thực hiện một cách đầy đủ những quyết sách của mình.

Đại diện Liên hợp quốc tại Việt Nam đánh giá cao quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc đặt ưu tiên giảm lạm phát và mức giá cả lên trên tăng trưởng kinh tế trong năm nay; đồng thời, nhấn mạnh việc thắt chặt chính sách tài chính và tiền tệ trong năm 2008 của Chính phủ Việt Nam là hành động kịp thời và phù hợp.

Còn đại diện Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (Euro Charm) A-lanh Ca-ni nhận xét và hy vọng: gần đây, những thay đổi lớn trong môi trường luật pháp Việt Nam đã tác động tích cực đối với môi trường kinh doanh. Cộng đồng doanh nghiệp châu Âu rất lạc quan về các tiềm năng trung - dài hạn của Việt Nam.

Cùng với việc ghi nhận những thành tựu của Việt Nam trong việc chèo lái vững chắc con thuyền kinh tế đi lên trước biến động của nền kinh tế thế giới, dư luận quốc tế cũng đánh giá cao những thành tựu của Việt Nam trong phát triển chính trị - xã hội. Tạp chí danh tiếng The Economist (Mỹ) số ra gần đây có bài viết nhấn mạnh, những tiến bộ xã hội rất ấn tượng, trong đó đặc biệt là sự ổn định chính trị - xã hội, đã khiến Việt Nam trở thành tấm gương dưới con mắt của các định chế đa quốc gia như Ngân hàng Thế giới và các quỹ phát triển khác. Chính trị ổn định và tiếp tục ổn định vững chắc, xuất phát từ sự lựa chọn của chính người dân Việt Nam có thể được coi là một lợi thế lớn, là điểm nhấn thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư, như tờ Thời báo Eo biển của Xin-ga-po đã viết: một thứ mà mọi chủ kinh doanh rất mong muốn có được, đó là sự ổn định chính trị để họ yên tâm đầu tư lâu dài, bởi phát triển kinh tế luôn phải được đặt trên nền tảng của độ nhạy trong chính sách, độ an toàn từ thị trường đầu tư, độ bền vững của hệ thống chính trị.

Dân chủ, công bằng xã hội, đời sống văn hóa, vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện; một số thành tựu trong giáo dục và đào tạo, chăm lo bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng; phát triển văn hóa, thông tin và các hoạt động xã hội khác, đặc biệt công tác xóa đói, giảm nghèo của Việt Nam cũng được thế giới đánh giá cao.

Việt Nam hiện nay đang là một quốc gia đi đầu trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo. Theo Tạp chí The Banker (Anh), Việt Nam ngày càng giảm được tỷ lệ nghèo đói là do Việt Nam đã có chính sách phát triển hợp lý, tăng trưởng kinh tế nhanh được gắn với hạn chế tốc độ gia tăng bất bình đẳng. Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đạt được tốc độ giảm nghèo nhanh nhất trên thế giới. Thành công trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có việc đẩy mạnh giáo dục phổ thông; độ mở cửa thương mại (tỷ lệ thương mại tính bằng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trên GDP đạt hơn 150%) nằm trong nhóm cao nhất trên thế giới; kết cấu hạ tầng được nâng cấp, đặc biệt là các tuyến giao thông trọng điểm, vùng nông thôn, miền núi. Đây là những bước đi trên lộ trình Việt Nam thực hiện phát triển bền vững, theo đó phát triển kinh tế đồng hành với việc giải quyết các vấn đề xã hội, môi trường.

Ngân hàng Thế giới cũng xếp Việt Nam là một trong những quốc gia đạt được sự thay đổi nhanh chóng nhất về xóa bỏ khoảng cách giới, có tỷ lệ phụ nữ tham gia các hoạt động kinh tế, chính trị cao. Chính phủ ban hành một loạt các đạo luật về vấn đề này như: Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật Bình đẳng giới và Luật Phòng chống bạo lực gia đình năm 2007. Tuy nhiên, việc thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam vẫn đang gặp nhiều thách thức do chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng "trọng nam khinh nữ", còn thiếu nguồn lực và cơ chế đủ mạnh. Thái độ và nỗ lực kiên quyết đấu tranh với tệ nạn tham nhũng thời gian qua của Việt Nam cũng được thế giới ghi nhận.

Triển vọng

Hãng tin Reuteur đưa nhận xét, việc cải cách thị trường đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thương mại của Việt Nam trong thập kỷ trước. Giống như nhiều nước khác, Việt Nam cũng đang phải đấu tranh với giá lương thực và năng lượng tăng cao. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế tin tưởng vào triển vọng lâu dài của nền kinh tế Việt Nam. Hãng tin này trích lời Bơ-nơ-đích Bin-ham, Đại diện IMF tại Việt Nam: "Chúng tôi cho rằng câu chuyện cải cách kinh tế thành công trong một giai đoạn dài của Việt Nam vẫn tạo ra sức hút đối với các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài".

Bernama - Hãng Thông tấn quốc gia Ma-lai-xi-a - nhận định: Việt Nam chắc chắn sẽ vượt qua những khó khăn. Tất cả các lĩnh vực ở Việt Nam đều có khả năng để phát triển hơn nữa và những lĩnh vực này có thể thu hút thêm đầu tư nước ngoài và duy trì tỷ lệ tăng trưởng cao. Chính phủ Việt Nam đang thi hành các biện pháp nhằm kiềm chế lạm phát. Vì thế có thể nói, triển vọng kinh tế Việt Nam là rất khả quan.

Theo tập đoàn Moóc-gân Xten-lây, các nguồn vốn chủ chốt bù đắp cho cán cân thanh toán của Việt Nam (như FDI) không dễ gì chảy ngược ra khỏi Việt Nam một cách nhanh chóng. Moóc-gân Xten-lây tỏ rõ sự tin tưởng các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam trong việc giải quyết vấn đề lạm phát và thâm hụt thương mại cũng như việc tiếp tục sử dụng chính sách tiền tệ như một công cụ chính để xử lý những khó khăn vĩ mô trong thời gian tới.

Báo The Cutting Edge của Mỹ viết: Việt Nam là nước đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu gạo, là nước xuất khẩu cà phê hạt lớn nhất thế giới. Thập kỷ qua, tăng trưởng kinh tế hằng năm của Việt Nam đạt mức trung bình 7,5%. Việt Nam đã giảm tỷ lệ nghèo đói từ hơn 75% vào năm 1990 xuống còn 14% vào năm ngoái- con số ấn tượng mà Ngân hàng Thế giới đánh giá là "một trong những cuộc chiến chống đói nghèo thành công nhất". Khoảng 90% số hộ gia đình đã có cuộc sống khá giả hơn, hầu hết trẻ em ít nhất là được giáo dục tới bậc trung học, với khoảng 2/3 trong số đó hoàn thành chương trình học này... Không có gì nghi ngờ rằng, Chính phủ Việt Nam sẽ đạt mục tiêu đưa nước này thành một nước thu nhập trung bình vào năm 2010 và thành công trong việc chuyển thành một quốc gia công nghiệp hiện đại một thập kỷ sau đó.

Trong cuộc hội đàm với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng tại Nhà Trắng ngày 24-6, Tổng thống Mỹ G. Bu-sơ ca ngợi Việt Nam đạt tiến bộ đáng ghi nhận trong lĩnh vực tự do tôn giáo. Theo miêu tả của Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về Đông Á và Thái Bình Dương Crít-xtốp-phơ Hin gần đây, Việt Nam đang là "đất nước có ảnh hưởng ngày càng lớn trong Hiệp hội các quốc gia Đông - Nam Á (ASEAN) và Diễn đàn kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC)". Trong năm 2006, Hà Nội là nước chủ nhà của Hội nghị cấp cao APEC. Ngày 7-11-2006, Việt Nam gia nhập tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Cuối năm 2007, Việt Nam được bầu làm thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2008 - 2009. Và nay, tháng 7-2008, Việt Nam đảm nhiệm chức Chủ tịch Hội đồng bảo an Liên hợp quốc từ Mỹ, nước đã thực hiện nhiệm vụ này trong tháng 6.

Có thể nói, việc Việt Nam lần đầu tiên giữ chức Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã chứng tỏ vị thế chính trị đáng kể của đất nước trên trường quốc tế, sau nhiều năm đổi mới và hội nhập. Vị thế mà Việt Nam có được ngày hôm nay được thể hiện ở mọi phương diện, từ kinh tế đến chính trị, văn hóa - xã hội. Đây vừa là thành quả của quá trình vươn lên mạnh mẽ của đất nước và con người Việt Nam, vừa là động lực để tiếp bước trên con đường phát triển, hướng tới những thành công mới trong tương lai./.