Chính sách mua chứng chỉ khí thải CO2 của EU sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến 4.000 hãng hàng không từ 150 quốc gia trên thế giới

Phán quyết này đã vấp phải sự phản đối của nhiều nước trên thế giới. Mỹ và Trung Quốc cho biết sẽ trả đũa trong khi dư luận chung lo ngại bùng nổ tranh chấp, thậm chí cả chiến tranh thương mại giữa EU với những đối tác thương mại lớn như Mỹ, Trung Quốc hay Nga.

Ý tốt của EU với chính sách này là giảm lượng khí thải CO₂ gây hiệu ứng nhà kính. Theo số liệu tính toán của EU, từ năm 1990 đến nay, khối lượng khí thải CO₂ do ngành hàng không gây ra đã tăng gấp đôi. Tuy nhiên, những gì được EU coi là đóng góp tích cực vào việc bảo vệ khí hậu trái đất sẽ là gánh nặng tài chính mới đối với các hãng hàng không đến và cất cánh từ EU. Chính sách này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến 4.000 hãng hàng không từ 150 quốc gia trên thế giới.

Theo chính sách mới, các hãng hàng không cất cánh và hạ cánh ở EU phải mua chứng chỉ cho 15% lượng khí thải mà máy bay của họ gây ra. Tỷ lệ này về sau có thể tăng lên. Nếu sử dụng không hết, họ có thể bán, nếu thiếu thì phải mua thêm - giống như mua hàng hóa trên thị trường. Như vậy, ngành hàng không chính thức tham gia cái gọi là "buôn bán lượng khí thải CO₂" vốn cho tới nay chỉ áp dụng cho công nghiệp điện, dầu khí và luyện kim.

Bước đi này đã tác động trực tiếp tới quan hệ chính trị và thương mại của EU với các đối tác bên ngoài. Trước phán quyết này của Tòa án châu Âu, 26 quốc gia, trong đó có Mỹ, Ấn Độ, Nga và Trung Quốc đã tập hợp thành một khối và cùng nhau đưa ra Tuyên bố phản đối bắt buộc mua chứng chỉ khí thải của EU.

Mỹ tỏ ra “bất bình” hơn cả vì phán quyết trên của Tòa án châu Âu đã đặt các hãng hàng không Mỹ vào phạm vi tài phán của Luật pháp EU. Cũng chính vì thế mà nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại giữa Mỹ và EU cũng nhiều hơn. Mỹ đã dọa sẽ trả đũa còn Trung Quốc thì đề cập tới khả năng ưu tiên mua máy bay mới ở các hãng sản xuất khác ở ngoài EU. Không loại trừ khả năng Nga cũng áp dụng lệ phí cao hơn đối với máy bay của EU khi sử dụng không phận rộng lớn của Nga. Những biện pháp ấy đương nhiên sẽ có tác động bất lợi tới khả năng cạnh tranh của ngành hàng không trong EU.

Trong mọi trường hợp, việc áp dụng hình thức thuế gián tiếp này sẽ đưa lại thay đổi không nhỏ trong ngành hàng không trên thế giới và không loại trừ khả năng trở thành tiền lệ cho ngành giao thông vận tải trên biển và thậm chí cả đối với hàng hóa nhập khẩu vào thị trường EU trong tương lai./.