Mười năm Trung Quốc tham gia WTO

Phan Lang
21:26, ngày 15-12-2011

TCCSĐT - Trung Quốc trở thành thành viên thứ 142 của Tổ chức Thương mại thế giới WTO vào ngày 11-12-2001. Sau 10 năm, sự tham gia của Trung Quốc vào WTO đã làm thay đổi cả Trung Quốc lẫn WTO.

Gia nhập WTO là quyết định chính trị nhạy cảm cả về nội bộ đối với Trung Quốc. Nhưng sau 10 năm, quyết định đó đã tự chứng tỏ tính đúng đắn và có lợi cho Trung Quốc. Tham gia WTO đã tạo ra áp lực cần thiết buộc Trung Quốc phải đẩy mạnh cải cách kinh tế và tăng cường hội nhập kinh tế thế giới. Nhờ đó, Trung Quốc đã vươn lên từ nền kinh tế lớn thứ 7 thế giới trở thành nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, đạt khối lượng xuất khẩu nhiều lớn nhất thế giới, tăng gấp 4 lần mức thu nhập bình quân đầu người và tăng gấp 5 lần kim ngạch thương mại, dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc hiện là 3.200 tỉ USD.

Sự vươn lên về nhiều phương diện đã giúp Trung Quốc trở thành tác nhân quyền lực về chính trị, kinh tế, tài chính và thương mại trên thế giới. Chỉ như thế thôi cũng đã đủ thấy giá trị của việc gia nhập WTO đối với Trung Quốc. Trung Quốc đã trở thành đối tác và thị trường được tranh thủ trên thế giới. Nhưng Trung Quốc cũng đã làm thay đổi cả WTO.

Theo số liệu thống kê, Trung Quốc dẫn đầu danh sách những thành viên WTO bị kiện và khởi kiện nhiều nhất về thương mại, bản quyền sở hữu trí tuệ và bảo hộ mậu dịch bằng những biện pháp phi thuế quan. Những vụ kiện tụng như thế trong WTO đã cản trở sự phát triển chung của tiến trình tự do hoá mậu dịch trong khuôn khổ WTO, hạn chế hiệu lực của những quy định và nguyên tắc chung của WTO và khiến không thể loại trừ được nguy cơ xảy ra bảo hộ mậu dịch cả công khai lẫn trá hình. Với trọng lực về kinh tế và thương mại của mình, Trung Quốc đã làm thay đổi cơ bản tương quan lực lượng và cục diện quan hệ trong WTO, dù sự thay đổi đó theo hướng không đúng như mong muốn của các nước công nghiệp phát triển.

Chiều hướng ấy nhiều khả năng rồi vẫn sẽ được tiếp tục trong thời gian tới. Sự tham gia của Nga vào WTO trong thời điểm không còn xa nữa và sự gia tăng ảnh hưởng của nhóm BRICS - bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - cũng sẽ dần có tác động tương tự đối với WTO. WTO không thể không bao hàm hết những nền kinh tế lớn và phát triển và vì thế phải chấp nhận khả năng bị thay đổi bởi chính những nền kinh tế thành viên đặc biệt hơn./.