Nhiều thành quả đáng khích lệ

Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, sự giúp đỡ của các bộ, ngành Trung ương, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Bình Thuận đã không ngừng chung sức, đồng lòng quyết tâm tận dụng tốt thời cơ, khai thác phát huy các tiềm năng, lợi thế để đẩy mạnh công cuộc đổi mới và đạt được nhiều thành quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đáng chú ý là, mặc dù còn nhiều khó khăn, song kinh tế của tỉnh liên tục tăng trưởng với tốc độ khá, bình quân đạt trên 11,6% năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Chỉ tính riêng năm 2014, tổng thu ngân sách của tỉnh đạt 4.098 tỷ đồng, tăng 29,2 lần; thu nhập bình quân đầu người đạt 1.656 USD, tăng 12,7 lần so với năm 1993; tiềm năng, lợi thế tiếp tục được khai thác ngày càng hiệu quả hơn; hệ thống kết cấu hạ tầng thiết yếu đã và đang tiếp tục được đầu tư đúng mức.

Với tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao, dám nghĩ, dám làm, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Bình Thuận đã tập trung đầu tư làm thủy lợi, do vậy từ một tỉnh khô hạn quanh năm nay đã căn bản chủ động về nước phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp. Điểm nổi bật đó là sáng kiến “nối mạng thủy lợi” nhằm tạo liên thông giữa các hồ đập, lưu vực sông và phát triển hệ thống kênh mương phủ khắp các vùng sản xuất, nhờ vậy diện tích gieo trồng lúa được tưới chủ động từ dưới 10% năm 1993 tăng lên gần 80% năm 2014. Kết quả đó không những giải quyết được tình trạng thiếu nước từ bao đời nay của người dân mà còn là điều kiện quan trọng để Bình Thuận phát triển lên tầm cao mới. Vì đối với Bình Thuận, khi đã chủ động về nguồn nước, cơ cấu cây trồng của tỉnh sẽ có sự chuyển dịch mạnh mẽ. Nếu trước đây nhiều cánh đồng chỉ canh tác được vào mùa mưa thì đến nay tình trạng trên gần như không còn xảy ra. Hiện đã có trên 41.000 ha sản xuất được hai, ba vụ lúa/năm; nhiều vùng đất khô cằn ở một số huyện, như Bắc Bình, Hàm Thuận Nam, Hàm Tân,... giờ đây đã bạt ngàn cây thanh long, giúp hàng nghìn hộ nông dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng. Những năm trước đây vào mùa khô thành phố Phan Thiết thiếu cả nước phục vụ sinh hoạt, các vùng lân cận phải ngưng sản xuất lúa để ưu tiên nước cho Phan Thiết, nhưng hiện nay tình trạng này đã được giải quyết triệt để. Đó là nỗ lực lớn nhất được nhân dân ghi nhận.

Mặc dù là tỉnh khô hạn, nắng gió khắc nghiệt, nhiều vùng bị sa mạc hóa, nhưng Bình Thuận đã từng bước biến những khó khăn, thách thức ấy thành lợi thế của tỉnh. Theo khảo sát, tổng diện tích khu vực có tiềm năng phát triển điện gió của tỉnh lên đến hơn 75 nghìn héc-ta, công suất tiềm năng đạt 5.000 MW. Vì thế, lãnh đạo tỉnh luôn quan tâm thu hút và đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 16 dự án điện gió với tổng công suất hơn 2.000 MW. Trong đó, phải kể đến dự án phong điện Bình Thuận giai đoạn I (30 MW) và Nhà máy điện gió Phú Quý (6 MW) đã triển khai thực hiện và đưa vào sử dụng; cùng với các nhà máy phong điện, thủy điện, tỉnh cũng đã và đang tạo điều kiện để các nhà đầu tư xây dựng Trung tâm nhiệt điện Vĩnh Tân; trong tương lai không xa, Bình Thuận sẽ hình thành trung tâm năng lượng mang tầm quốc gia, để trở thành một trong những tỉnh có sản lượng điện năng lớn nhất cả nước.

Với điều kiện khí hậu nắng gió cùng bờ biển dài trên 192km với nhiều bãi biển đẹp, tỉnh đã từng bước đầu tư kết cấu hạ tầng, kêu gọi đầu tư, xác định những bước đi thích hợp để hình thành và phát triển thương hiệu du lịch Bình Thuận. Có thể nói, từ năm 1995 đến năm 2005 là giai đoạn khơi dậy, đánh thức tiềm năng; từ năm 2006 đến năm 2010 là giai đoạn củng cố “thương hiệu”, đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển cơ sở lưu trú và các loại hình thể thao trên biển phù hợp với lợi thế tự nhiên của tỉnh; từ năm 2011 đến nay là giai đoạn phát triển, hình thành các mối liên kết thu hút du khách. Thương hiệu du lịch Mũi Né - Hòn Rơm đã trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong nước và quốc tế, vì thế hằng năm số lượng du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng tăng bình quân 10,3%/năm; doanh thu tăng 24,6%/năm.

Kinh tế phát triển đã tạo điều kiện thuận lợi cho tỉnh đầu tư giải quyết các vấn đề xã hội với nhiều kết quả tích cực. Sự nghiệp giáo dục, y tế không ngừng phát triển về quy mô, nâng cao về chất lượng, đáp ứng tốt nhu cầu học tập và chăm sóc sức khỏe của người dân. Công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và xóa đói, giảm nghèo đạt kết quả tích cực; những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc được kế thừa và phát huy. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt; số hộ nghèo từ 32,4% năm 1993 giảm còn 3,64% năm 2014; tỉnh đã căn bản hoàn thành mục tiêu xây dựng, sửa chữa nhà ở cho những gia đình người có công với cách mạng, hộ nghèo và cận nghèo. Phong trào “Đền ơn, đáp nghĩa” phát triển sâu rộng và đã giải quyết kịp thời những khó khăn cho các đối tượng chính sách. Đặc biệt, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng đã có bước chuyển biến mạnh mẽ và khá toàn diện, kinh tế phát triển, chấm dứt tình trạng du canh, du cư. Điện, đường, trường, trạm, nước sạch được đầu tư khá hoàn chỉnh, bộ mặt các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số có sự thay đổi lớn; đời sống của đồng bào vùng dân tộc thiểu số được cải thiện khá rõ, số hộ nghèo từ 32,05% năm 2005 giảm xuống còn 12,9% năm 2014.

Công tác xây dựng Đảng, chính quyền luôn được các cấp ủy đảng thường xuyên quan tâm, hệ thống chính trị không ngừng được củng cố và kiện toàn, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động. Việc triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI gắn với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đạt nhiều kết quả, được đông đảo cán bộ, đảng viên, nhân dân đồng tình ủng hộ; tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật, phong cách làm việc và rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên có sự chuyển biến tiến bộ. Phong trào thi đua trong các tầng lớp nhân dân được đẩy mạnh. Quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Những kết quả ấy tạo tiền đề quan trọng để thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển nhanh hơn trong thời gian tới.

Nguyên nhân, hạn chế và những bài học kinh nghiệm

Đạt được những kết quả trên đây, trước hết là do sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, giúp đỡ của các cơ quan Trung ương; sự năng động, sáng tạo của các cấp ủy đảng trong việc nghiên cứu, quán triệt, vận dụng các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, đề ra nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, sát hợp với tình hình thực tế địa phương. Có sự nỗ lực, phối hợp đồng bộ của toàn hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở trong việc cụ thể hóa, tổ chức thực hiện chủ trương của các cấp ủy kịp thời, hiệu quả; tạo được sự đồng thuận, đoàn kết, quyết tâm phấn đấu của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

Tuy nhiên, nhìn nhận một cách khách quan thì một số lĩnh vực của tỉnh phát triển vẫn còn chậm, chưa vững chắc. Nền kinh tế của tỉnh tăng trưởng chưa thật sự ổn định, bền vững, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Năng lực cạnh tranh của các loại sản phẩm hàng hóa còn thấp. Công nghiệp nông thôn phát triển chậm. Thị trường xuất khẩu chưa thật ổn định. Sản phẩm du lịch chưa đa dạng. Giải quyết việc làm và đào tạo nghề còn hạn chế. Đời sống của một bộ phận nhân dân, đối tượng chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn khó khăn. Chất lượng hệ thống chính trị, nhất là hệ thống chính trị ở cơ sở chưa cao. Công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực đất đai, tài nguyên, khoáng sản... còn bất cập.

Nguyên nhân của tình hình trên, bên cạnh những yếu tố khách quan tác động khó lường, còn do những yếu tố chủ quan như năng lực lãnh đạo của cấp ủy, sự điều hành của chính quyền các cấp, sự quyết tâm và nỗ lực của cả hệ thống chính trị nhìn chung chưa đều, chưa theo kịp yêu cầu nhiệm vụ; một số khó khăn, vướng mắc, nhất là trên lĩnh vực kinh tế chậm được tháo gỡ; năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ nhìn chung còn bất cập, một bộ phận trách nhiệm chưa cao, phong cách làm việc chậm đổi mới.

Xuất phát từ thực tiễn, Đảng bộ tỉnh Bình Thuận đã rút ra một số bài học kinh nghiệm:

1- Trong lãnh đạo, chỉ đạo phải luôn luôn nắm chắc quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; vận dụng một cách sáng tạo, đề ra nhiệm vụ trọng tâm và giải pháp đột phá thật cụ thể, sát hợp trên cơ sở phân tích đúng tiềm năng, lợi thế, đặc điểm tình hình của địa phương.

2- Quá trình tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ phải thực sự quyết liệt, đồng bộ trong cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở; đổi mới phong cách lãnh đạo, chỉ đạo theo hướng vừa bao quát, toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, giải quyết kịp thời những vấn đề nổi lên trong đời sống xã hội; phát huy đúng vai trò lãnh đạo của các cấp ủy và tổ chức đảng, nhất là phải đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy và chính quyền các cấp.

3- Đặc biệt quan tâm công tác xây dựng Đảng, nhất là công tác cán bộ, cả về phẩm chất, năng lực, trước hết là đội ngũ cán bộ chủ chốt, lãnh đạo quản lý các cấp và phải giữ vững sự đoàn kết, nhất trí cao trong nội bộ.

4- Dựa vào dân, tạo sự đồng thuận rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân; khơi dậy, phát huy sức mạnh của lòng dân trên cơ sở phát huy dân chủ rộng rãi; thường xuyên coi trọng và không ngừng đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trên khắp các địa bàn, các lĩnh vực; chú trọng phát hiện, xây dựng, nhân rộng những điển hình tiên tiến trong mọi lĩnh vực.

Quyết tâm thực hiện hiệu quả những mục tiêu quan trọng

Trong thời gian tới, để tạo sự đột phá nhằm huy động tối đa các nguồn lực, thúc đẩy kinh tế tỉnh Bình Thuận phát triển bền vững, với cơ cấu dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp; hệ thống kết cấu hạ tầng thiết yếu cơ bản đáp ứng nhu cầu; đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện; môi trường được bảo đảm; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững, quốc phòng được tăng cường, cần tạo chuyển biến rõ nét, toàn diện và vững chắc tình hình các mặt của tỉnh. Theo đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh thực hiện tốt 5 nhiệm vụ trọng tâm:

Một là, ra sức xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, tập trung đúng mức cho công tác cán bộ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức; kiên quyết ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống, gắn với đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, quan liêu trong đội ngũ cán bộ.

Bên cạnh đó, thực hiện có hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; khuyến khích xã hội hóa công tác dạy nghề; đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức, phương pháp đào tạo nghề phù hợp với điều kiện của đối tượng lao động và yêu cầu thực tiễn; bảo đảm chất lượng, hiệu quả trong đào tạo nghề. Đào tạo phải bám sát nhu cầu của thị trường lao động, hướng vào mục tiêu phục vụ yêu cầu chuyển dịch cơ cấu lao động, đáp ứng yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế, khai thác tiềm năng, lợi thế của tỉnh.

Hai là, tập trung triển khai các giải pháp nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu lại nền kinh tế. Khai thác có hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, tăng cường liên kết, phối hợp giữa các địa phương trong vùng để cùng phát triển, từng bước giảm bớt mức độ chênh lệch về trình độ phát triển và mức sống dân cư giữa các vùng. Rà soát, bổ sung và ban hành các chính sách để khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của tỉnh trên cơ sở thực hiện tốt các khâu mang tính đột phá: cải cách hành chính; xây dựng đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng thiết yếu; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; áp dụng rộng rãi những thành tựu khoa học và công nghệ.

Ba là, tăng cường, củng cố quốc phòng, góp phần cùng cả nước giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân gắn với giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc về mặt xã hội.

Bốn là, đẩy mạnh xã hội hóa, không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động y tế, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, văn hóa, thể dục - thể thao; giải quyết tốt các vấn đề xã hội bức xúc; chăm lo tốt đời sống nhân dân. Thực hiện tốt các chính sách đền ơn đáp nghĩa, phúc lợi xã hội và an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững đi đôi với xây dựng con người về đạo đức, nhân cách, lối sống và môi trường văn hóa lành mạnh.

Năm là, xây dựng đội ngũ cán bộ có cơ cấu hợp lý, có phẩm chất đạo đức tốt, có tư duy sáng tạo, có năng lực, trình độ đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Không ngừng củng cố, kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền các cấp, phát huy tốt vai trò quản lý nhà nước bằng pháp luật; đi đôi với tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội theo hướng gần dân, sát với thực tiễn cuộc sống, góp phần bảo vệ và chăm lo lợi ích thiết thực của nhân dân./.