Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Lu-i I-na-xi-ô Lu-la đa Sin-va từ ngày 9 đến 10-7, theo lời mời của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, là bước tiếp nối sau chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nông Đức Mạnh tới Bra-xin vào tháng 5-2007. Việc hai năm liên tiếp hai nước có hai chuyến thăm lẫn nhau của lãnh đạo cấp cao đã thể hiện rõ sự phát triển tốt đẹp trong quan hệ Việt Nam - Bra-xin.

Đây cũng là lần đầu tiên một nguyên thủ Bra-xin có chuyến thăm tới Việt Nam trong gần 20 năm, kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao từ tháng 5-1989. Trong gần hai thập kỷ, tuy không gần gũi về mặt địa lý, song quan hệ Việt Nam - Bra-xin luôn ghi dấu những bước phát triển tốt đẹp. Những năm gần đây, mối quan hệ này càng được củng cố và tăng cường qua các chuyến thăm lẫn nhau ở các cấp. Phía Việt Nam, Chủ tịch nước Lê Đức Anh thăm Bra-xin vào tháng 10-1995, Chủ tịch nước Trần Đức Lương (tháng 11-2004), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An (tháng 3-2006). Gần đây nhất là chuyến thăm Bra-xin của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh (tháng 5-2007). Phía Bra-xin, Chủ tịch Hạ viện Bra-xin An-đô Ra-be-lô thăm Việt Nam (tháng 10-2003), Thứ trưởng Bộ Phát triển và Công thương I-van Ra-ma-lô (tháng 9-2007), Thứ trưởng Ngoại giao Rô-béc-tô Gia-gu-a-ri-be Gô-mê đờ Ma-tô (tháng 11-2007) và Bộ trưởng Ngoại giao Xen-xô A-mo-rim (tháng 2-2008).

Mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp của hai quốc gia là cơ sở để hai bên triển khai hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Theo đó, hai nước đã ký kết Thỏa thuận về tham khảo chính trị giữa hai Bộ Ngoại giao (tháng 10-1995); Hiệp định về hợp tác văn hóa, Thỏa thuận hợp tác thương mại (tháng 10-2003); Thỏa thuận về trao đổi công hàm dành cho nhau quy chế tối huệ quốc, Thỏa thuận về miễn thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao (tháng 11-2004); Hiệp định về hợp tác y tế và y học (tháng 5-2007).

Bra-xin cũng là nước đã ủng hộ từ rất sớm việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), ủng hộ Việt Nam trở thành Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc khóa 2008-2009. Hai nước duy trì quan hệ hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương và quốc tế. Việt Nam cũng ủng hộ Bra-xin trở thành Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, trước mắt việc Bra-xin trở thành Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2010-2011.

Trên đà phát triển, chuyến thăm chính thức của Tổng thống Bra-xin lần này mang ý nghĩa vô cùng quan trọng để các cấp, ngành của hai nước tiếp tục tăng cường hợp tác sâu rộng hơn. Không chỉ có vậy, theo nhận định của Đại sứ Bra-xin tại Việt Nam Li-ma Ne-tô, chuyến thăm này còn là động lực mạnh mẽ cho việc phát triển quan hệ song phương giữa Việt Nam và Bra-xin nói riêng cũng như quan hệ giữa Việt Nam với khu vực Mỹ La-tinh nói chung. Đặc biệt, quan hệ Việt Nam - Bra-xin đã có những bước tiến đáng kể từ khi chính phủ cánh tả do Tổng thống L. Sin-va lên nắm quyền năm 2002.

Về lĩnh vực thương mại, tuy trao đổi thương mại hai nước chưa thực sự lớn, song liên tục gia tăng hằng năm. Năm 2003, tổng kim ngạch giữa hai nước chỉ đạt 45,98 triệu USD. Đến năm 2007, con số này đã tăng gần chục lần, 323,19 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất sang Bra-xin 106,85 triệu USD và nhập của Bra-xin 216,34 triệu USD. Dự kiến, tổng kim ngạch hai nước sẽ tăng lên khoảng 500 triệu USD vào năm 2008. Những mặt hàng chính Việt Nam xuất sang Bra-xin bao gồm gồm giày dép, than đá, dệt may, cao su, cơ khí, điện tử và nhập của Bra-xin chủ yếu các mặt hàng nguyên liệu da, gỗ, thịt bò, đậu nành...

Bên cạnh đó, hai nước đều có chung quyết tâm mạnh mẽ trong việc nâng cao hợp tác thương mại song phương. Một trong những thỏa thuận chủ yếu đạt được giữa hai nước trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Bra-xin Xen-xô A-mo-rim (tháng 2-2008) đó là: Việt Nam và Bra-xin cùng nhau phấn đấu để nâng tổng kim ngạch giữa hai nước đạt 1 tỉ USD trong năm 2010. Mục tiêu này là hoàn toàn có cơ sở dựa trên các tiền đề đã có của hai nước. Trước tiên, hai nước đã xây dựng khuôn khổ đối tác toàn diện, bình đẳng cùng có lợi; coi trọng quan hệ với chính sách hướng về châu Á, trong đó có Việt Nam, của Bra-xin; cũng như chính sách đối ngoại đa dạng hóa, đa phương hóa, coi trọng quan hệ với các nước Mỹ La-tinh, trong đó có Bra-xin, của Việt Nam. Tiếp đó, hai nước có nhiều cơ hội và tiềm năng hợp tác, bổ sung cho nhau, hỗ trợ nhau cùng phát triển. Chẳng hạn như Bra-xin và Việt Nam đều là hai nước đứng đầu thế giới về sản xuất cà phê, do vậy có thể hợp tác phối hợp với nhau trong thị trường mặt hàng này nhằm bảo đảm cho lợi ích của các nước sản xuất cà phê. Hay trong lĩnh vực dầu khí, Bra-xin là nước có tập đoàn dầu khí Petrobras - công ty dầu khí lớn thứ 5 thế giới. Một sự hợp tác giữa tập đoàn này với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam), hoàn toàn có thể là nội dung hợp tác tương lai của hai nước.

Hiện kim ngạch trao đổi thương mại của Braxin với Việt Nam đang còn ở mức thấp khá xa so với các nước ASEAN khác, như với Xin-ga-po (2,58 tỉ USD), Thái Lan (1,97 tỉ USD) và với Ma-lai-xi-a đạt 1,95 tỉ USD… Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do giới doanh nghiệp hai nước thiếu thông tin và chưa hiểu hết tiềm năng của nhau. Đó cũng là lý do mà trong hai năm gần đây, hai nước đã triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư như tổ chức các cuộc hội thảo, cử đoàn đi khảo sát thị trường để hiểu hơn về nhau.

Chính phủ và nhân dân hai nước đều có chung nguyện vọng là xây dựng, phát triển đất nước phồn vinh và cùng nhau tăng cường mối quan hệ đối tác toàn diện, bình đẳng cùng có lợi giữa hai nước, như đã được nêu rõ trong Thông cáo chung kết thúc chuyến thăm chính thức Bra-xin của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh (tháng 5-2007).

Trong bức tranh chung tươi sáng của quan hệ đối tác toàn diện, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Bra-xin là một sự kiện trọng đại, khởi đầu các hoạt động trọng thể kỷ niệm lần thứ 20 ngày hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, sẽ diễn ra vào năm tới (8-5-1989- 8-5-2009)./.