Theo tin từ Hội Nạn nhân Chất độc Da cam Việt Nam (VAVA), ngày 18-3, đoàn các luật sư Mỹ và các luật gia của Hội Luật gia dân chủ quốc tế bắt đầu làm việc với VAVA về vụ kiện các công ty hóa chất Mỹ.

Theo chương trình, trong 5 ngày làm việc tại Hà Nội, các bên sẽ trao đổi về phán quyết của Tòa Phúc thẩm Mỹ, thảo luận chương trình hành động trong các bước tố tụng sắp tới ở Tòa án Tối cao Mỹ và bàn về các hoạt động tiếp tục ủng hộ cho vụ kiện này.

Vụ kiện được bắt đầu từ tháng 1-2004, khi VAVA đại diện cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam khởi kiện 37 công ty hóa chất Mỹ đã sản xuất các chất độc hóa học để quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam. Tòa án sơ thẩm Mỹ đã bác đơn kiện này trong phiên tranh tụng ngày 10-3-2005, với lý do những chất khai quang - diệt cỏ mà quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam không phải là những vũ khí độc bị cấm sử dụng.

Tháng 9-2005, VAVA đã kháng án lên Tòa Phúc thẩm Mỹ và tham gia phiên tranh tụng tại tòa này vào tháng 6-2007. Tuy nhiên, ngày 22-2-2008, Toà Phúc thẩm cũng đã ra quyết định bác đơn kiện của các nạn nhân dioxin Việt Nam. Các thẩm phán cho rằng chất khai quang được sử dụng nhằm bảo vệ quân đội Mỹ chứ không phải là vũ khí chống lại thường dân.

Ngay sau khi phán quyết này được tuyên, dư luận thế giới và nhiều tổ chức quốc tế, trong đó có các cựu binh Mỹ, đã lên tiếng phản đối quyết định của toà án và khẳng định tiếp tục ủng hộ các nạn nhân da cam/điôxin Việt Nam.

Về phần VAVA, Giáo sư Nguyễn Trọng Nhân, Phó Chủ tịch Hội khẳng định rằng các nạn nhân không còn sự lựa chọn nào khác là tiếp tục đấu tranh đòi công lý.

Theo số liệu của VAVA, trong thời gian 10 năm (từ 1961-1971), quân đội Mỹ đã rải xuống chiến trường miền Nam Việt Nam 80 triệu lít chất khai quang diệt cỏ, trong đó có gần 400 kg điôxin. Khoảng 4,8 triệu người dân Việt Nam bị phơi nhiễm dioxin, trong đó có khoảng 3 triệu người là nạn nhân của chất độc này.