Giúp tiết kiệm trên 200 triệu USD và 16 triệu giờ

Trong Kế hoạch tổng thể triển khai NSW giai đoạn 2016 - 2020, Chính phủ đặt ra mục tiêu: “Đến hết năm 2020, hoàn thành triển khai tất cả các thủ tục hành chính của các bộ, ngành tham gia quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh; người và phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh thông qua NSW”. Đồng thời, “đến năm 2020, 100% các thủ tục hành chính thực hiện NSW thu phí, lệ phí bằng phương thức điện tử”. Về ASW, Chính phủ đặt mục tiêu: “Tham gia và triển khai đầy đủ ASW theo đúng cam kết và lộ trình thực hiện của các nước ASEAN; sẵn sàng về mặt kỹ thuật để kết nối và trao đổi thông tin với các đối tác thương mại khác ngoài ASEAN theo các hiệp định và thỏa thuận mà Việt Nam tham gia”.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, tính đến ngày 15-7-2018, 11 bộ, ngành đã kết nối và thực hiện 53 thủ tục hành chính với hơn 1,34 triệu hồ sơ của 22.812 doanh nghiệp được xử lý thông qua NSW. Cụ thể, Bộ Công Thương có 6 thủ tục; Bộ Khoa học và Công nghệ có 4 thủ tục; Bộ Giao thông Vận tải có 12 thủ tục; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có 13 thủ tục; Bộ Tài nguyên và Môi trường có 4 thủ tục… Riêng Bộ Tài chính, tất cả các quy trình thủ tục hải quan đã kết nối NSW với 99,65% doanh nghiệp tham gia thực hiện tại 100% các đơn vị hải quan trên phạm vi toàn quốc.

Về ASW, Bộ trưởng Bộ Tài Chính Đinh Tiến Dũng cũng cho biết, từ ngày 01-01-2018, Việt Nam đã chính thức trao đổi thông tin giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu D với 4 nước Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan. Đến ngày 15-7-2018, tổng số C/O Việt Nam nhận từ 4 nước nêu trên là 32.949 C/O, tổng số C/O gửi tới 4 nước là 16.214 C/O. Hiện tại, Việt Nam đang phối hợp với Brunei, Campuchia, Phillipines thiết lập hệ thống trao đổi thí điểm C/O form D; đồng thời phối hợp với Thái Lan, Indonesia và Malaysia thiết lập hệ thống trao đổi thí điểm tờ khai hải quan ASEAN. Không chỉ dừng lại trong khu vực ASEAN, Việt Nam cũng đang đàm phán để hoàn thiện các Nghị định thư và chuẩn bị xây dựng hệ thống để kết nối và trao đổi thông tin với Liên minh kinh tế Á - Âu về tờ khai hải quan, chứng nhận xuất xứ.

Việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN bước đầu đã mang lại những hiệu quả to lớn trong công tác cải cách hành chính. Thông qua cơ chế một cửa quốc gia, doanh nghiệp không còn phải trực tiếp làm việc với từng cơ quan nhà nước để hoàn thành các thủ tục hành chính, nhờ đó giảm được chi phí, thời gian, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa; xây dựng nền hành chính công khai, minh bạch; góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, của nền kinh tế, cũng như nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới về môi trường kinh doanh, năm 2017, thời gian thông quan trực tiếp tại cửa khẩu của Việt Nam đối với hàng xuất khẩu giảm 3 giờ (từ 58 xuống 55 giờ); đối với hàng nhập khẩu giảm 6 giờ (từ 62 xuống 56 giờ); chi phí thông quan trực tiếp tại cửa khẩu cho 1 lô hàng giảm 19 USD. Ước tính với trên 11 triệu tờ khai của năm 2017, doanh nghiệp tiết kiệm được trên 200 triệu USD cho thủ tục thông quan; tiết kiệm trên 16 triệu giờ lưu kho đối với hàng xuất khẩu (với 5,36 triệu tờ khai xuất khẩu) và trên 34 triệu giờ lưu kho bãi đối với hàng nhập khẩu (với 5,72 triệu tờ khai nhập khẩu). Kết quả này phản ánh nỗ lực cải cách thủ tục hành chính của các cơ quan thuộc Chính phủ trong lĩnh vực giao lưu hàng hóa qua biên giới. Cũng theo báo cáo về môi trường kinh doanh của Ngân hàng Thế giới, trong vòng 2 năm trở lại đây (năm 2016 và 2017), Việt Nam luôn giữ vững vị trí trong 4 quốc gia có chỉ số giao lưu hàng hóa qua biên giới đứng đầu trong khu vực ASEAN.

Tuy nhiên, đại diện Bộ Tài chính cũng cho biết, việc các bộ, ngành triển khai thực hiện các thủ tục hành chính qua Cơ chế một cửa quốc gia chưa phải là cao (53 thủ tục) trong khi mục tiêu đến cuối năm là khá lớn (143 thủ tục). Theo phản ánh của các doanh nghiệp, việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia vẫn chưa đi vào thực chất. Khi thực hiện một số thủ tục vẫn ở tình trạng “nửa vời”, bên cạnh việc gửi hồ sơ điện tử, doanh nghiệp vẫn bị yêu cầu phải xuất trình hồ sơ, chứng từ giấy. Thậm chí, trong khi thực hiện, còn nhiều yêu cầu về thông tin chứng từ dư thừa, chồng chéo giữa các cơ quan; mức độ tiêu chuẩn hóa, đơn giản hóa, hài hòa hóa quy trình thủ tục còn thấp. Năng lực chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý trong thực hiện thủ tục hành chính còn yếu…

Tiếp tục tạo môi trường đầu tư kinh doanh tốt nhất cho mọi thành phần kinh tế

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận và đánh giá cao Ủy ban chỉ đạo quốc gia 1899, các cấp, các ngành, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian qua đã có nhiều cố gắng, chủ động, tích cực triển khai các nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, tạo tiền đề quan trọng để triển khai các nhiệm vụ trong giai đoạn tiếp theo.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu tiếp tục tạo môi trường đầu tư kinh doanh tốt nhất cho mọi thành phần kinh tế với mục tiêu vào nhóm đầu ASEAN, hướng đến tiêu chuẩn OECD.

Thủ tướng yêu cầu các ngành, các cấp phải cộng tác chung tay cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tốt hơn nữa, phấn đấu giảm tỷ lệ các lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành xuống dưới 15% nhưng vẫn phải bảo đảm các yêu cầu về quản lý của cơ quan nhà nước và chống buôn lậu, gian lận thương mại, bảo vệ sức khỏe nhân dân; Rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành; Chấm dứt tình trạng có danh mục hàng hóa thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành nhưng không có quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra (trừ trường hợp hàng hóa đặc thù).

Các bộ, ngành tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chuyên ngành, đối chiếu với mục tiêu và nhiệm vụ đề ra tại các Nghị quyết của Chính phủ và Kế hoạch hành động để sửa đổi, bổ sung theo hướng cắt giảm tối đa các mặt hàng không cần thiết phải kiểm tra trước khi thông quan; Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với Ủy ban 1899, Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan thường xuyên quan tâm chỉ đạo, giám sát việc thực hiện cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại trên địa bàn địa phương mình.

Thủ tướng mong muốn, Việt Nam phải là nơi thực thi tốt những cam kết quốc tế. Đến Việt Nam, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, khách du lịch có môi trường tốt nhất, thuận lợi nhất để mọi người cảm thấy thoải mái, thuận lợi như về nhà mình.

Từ các ý kiến tại Hội nghị, Thủ tướng đề nghị Ủy ban 1899 chỉ đạo Bộ Tài chính tổng hợp ý kiến tại Hội nghị, nghiên cứu, nghiêm túc tiếp thu, khẩn trương hoàn thiện 2 dự thảo văn bản là Nghị định và Kế hoạch hành động về vấn đề này để tạo nền tảng pháp lý thúc đẩy cơ chế một cửa ASEAN, một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại tốt hơn nữa, nhanh hơn nữa. Theo đó, trình Thủ tướng phê duyệt Kế hoạch hành động trong tháng 8-2018 và trình Chính phủ ban hành Nghị định trong tháng 9-2018./.