Mở đầu buổi họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông báo một số nội dung của phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3-2017 diễn ra cùng ngày dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc. Tại phiên họp, Chính phủ đã tập trung vào hai vấn đề lớn là xây dựng thể chế và thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội tháng 3 và quý I năm 2017.

Về tình hình kinh tế-xã hội, Chính phủ đã thảo luận, thống nhất đánh giá kinh tế nước ta diễn biến theo chiều hướng tích cực, có nhiều điểm nổi bật, cụ thể là: Kinh tế vĩ mô ổn định, CPI 3 tháng tăng 0,9% (cùng kỳ tăng 0,99%), chủ yếu do giá dịch vụ y tế tăng. Tăng trưởng tín dụng cao (đạt 2,81% trong khi cùng kỳ năm 2016 đạt 1,54%). Xuất khẩu tăng mạnh, ước đạt trên 43,7 tỷ USD, tăng 12,8%). Các khu vực nông nghiệp và dịch vụ có mức tăng trưởng cao hơn cùng kỳ (khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản quý I ước tăng 2,03% so với cùng kỳ năm 2016). Khách quốc tế tiếp tục tăng nhanh, đạt trên 3,2 triệu lượt, tăng 29%. Vốn FDI tăng mạnh, đăng ký đạt 7,71 tỷ USD tăng 77,6% (bao gồm cấp mới, tăng vốn và mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài), thực hiện đạt 3,62 tỷ USD tăng 3,4%. Thu ngân sách tăng mạnh, đạt 23,4% dự toán, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm 2016. Số doanh nghiệp thành lập mới tiếp tục tăng nhanh (có trên 26,4 nghìn doanh nghiệp thành lập mới, tăng 11,4% về doanh nghiệp và 45,8% về vốn đăng ký), đặc biệt tổng vốn đăng ký tăng thêm gần 600.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng GDP trong 3 tháng đầu năm chỉ đạt 5,1% là thấp so với năm 2015 và năm 2016. Khu vực nông nghiệp và dịch vụ tăng khá nhưng sản xuất công nghiệp tăng trưởng thấp hơn so với cùng kỳ. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều so với mức tăng của cùng kỳ các năm trước, trong đó, nguyên nhân chính là do công nghiệp khai khoáng như khai thác dầu sụt giảm mạnh; sản lượng dầu mỏ thô khai thác trong nước giảm 14% so với cùng kỳ; khí đốt thiên nhiên dạng khí giảm 8,9% (về dầu thô, theo kế hoạch khai thác năm 2017 chỉ là trên 12 triệu tấn so với mức trên 15 triệu tấn của năm 2016). Cùng với đó, công nghiệp chế biến, chế tạo vì nhiều lý do khác nhau chưa đạt kế hoạch đề ra. Xuất khẩu, nếu loại trừ yếu tố giá, chỉ tăng 6,7%. Giải ngân vốn đầu tư công chậm, quý I chỉ đạt 12,4% dự toán (cùng kỳ 2016 là 16%) và tổng vốn đầu tư toàn xã hội chỉ bằng 32% GDP, thấp hơn cùng kỳ năm 2016 (32,2%).

Chính phủ thống nhất cho rằng dù còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng chúng ta vẫn còn dư địa tăng trưởng lớn trong nhiều lĩnh vực. Cần tiếp tục nỗ lực phấn đấu để kiểm soát lạm phát 4%, tăng trưởng 6,7% và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế như Nghị quyết của Quốc hội. Phải duy trì được tăng trưởng và kiềm chế lạm phát mới bảo đảm được các cân đối vĩ mô, giải quyết việc làm, thu nhập, bảo đảm đời sống người dân. Chính phủ yêu cầu phải có phản ứng chính sách linh hoạt, nhạy bén, theo dõi sát tình hình để có giải pháp chủ động, kịp thời, cụ thể hơn. Đẩy mạnh tái cơ cấu, nâng cao năng lực của nền kinh tế. Các bộ, ngành, địa phương có những giải pháp cụ thể, căn cơ trong từng ngành hàng, lĩnh vực cụ thể để thúc đẩy tăng trưởng. Đặc biệt là làm sao đẩy mạnh thu hút đầu tư xã hội, phân bổ nguồn lực theo tín hiệu thị trường đạt kết quả tốt nhất.

Quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng vẫn phải đưa ra kịch bản là tăng trưởng GDP cả năm 6,7%, trong đó, theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, để thực hiện được cần tập trung vào các giải pháp:

Trước hết, ổn đinh kinh tế vĩ mô phải tiếp tục được đặt lên hàng đầu. Ngay cả vấn đề chỉ số CPI, nợ công, tỉ giá hối đoái, lãi suất ngân hàng đều được quan tâm đúng mức trong chỉ đạo của Thủ tướng. Quan điểm của chúng ta là vẫn thực hiện tăng trưởng nhưng phải là tăng trưởng bền vững, tăng trưởng về sản xuất còn khai khoáng thì ta vừa làm, vừa phải giữ nguồn tài sản quốc gia chứ không vì để đạt tăng trưởng cao. Chúng ta phải đẩy mạnh phát triển các mảng khác như phát triển sản xuất công nghiệp, công nghiệp phụ trợ…

Thứ hai, Chính phủ đang quyết liệt trong vấn đề xử lý nợ xấu, xử lý các ngân hàng yếu kém. Chính phủ đã báo cáo Bộ Chính trị và Bộ Chính trị đã giao cho Chính phủ lập ban tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, trong đó vấn đề minh bạch vẫn bảo đảm quyền lợi người gửi tiền nhưng phải xử lý công bằng, minh bạch nợ xấu, lãi suất ngân hàng đang quản lý và ổn định lãi suất.

Thứ ba, quan tâm đến việc phát triển kinh tế tư nhân vì kinh tế tư nhân là động lực. Số doanh nghiệp đăng ký mới tăng cả về số lượng. Đây là những dấu hiệu rất tốt trong chỉ đạo liên quan đến cải cách hành chính, thủ tục hành chính, cắt giảm những rào cản, đặc biệt là thực hiện Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, ban hành những văn bản chi tiết về những luật này theo hướng cắt giảm các thủ tục, cắt giảm giấy phép con để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, tạo nguồn lực cho khối kinh tế tư nhân, doanh nghiệp tư nhân huy động được nguồn lực trong dân để đầu tư phát triển.

Thứ tư, tập trung giải ngân vốn đầu tư. Quý I giải ngân được 42,4%. Đây là việc đang được tập trung chỉ đạo, tháo gỡ các thủ tục liên quan đến vấn đề đầu tư công kèm theo những giải pháp có hiệu quả cao.

Thứ năm, nhanh chóng thoát khỏi hình thức điều hành mang tính sự vụ mà cần tập trung xây dựng những chiến lược.

Đây là những chủ trương lớn, những giải pháp, nhiệm vụ căn cơ mang tính định hướng, chiến lược dài hơi và xây dựng các kịch bản để tập trung xây dựng các chỉ tiêu, các mặt hàng, các khu vực để tính toán làm sao chủ động trong việc điều hành, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra.

Về xây dựng thể chế, Chính phủ nghe, thảo luận về một số nội dung như Báo cáo tóm tắt tình hình thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Chính phủ và tình hình ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh quý I-2017; Dự thảo Nghị định về quản lý, phát triển cụm công nghiệp; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về điều chỉnh mức đóng góp vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp đối với người sử dụng lao động; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc kéo dài thời hạn chuyển đổi văn phòng công chứng…

Đánh giá cao tầm quan trọng của việc xây dựng thể chế, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tiếp tục tập trung dành ưu tiên cao cho công tác này, các bộ trưởng phải trực tiếp chỉ đạo, kịp thời xây dựng, trình Chính phủ các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật bảo đảm tiến độ. Tinh thần là tập trung tháo gỡ vướng mắc cho phát triển bằng thể chế, những vướng mắc thể chế được coi là vòng kim cô với sự phát triển, không thể vì những ràng buộc lạc hậu trong nền kinh tế thị trường mà kìm hãm sự phát triển. Trong tháng 4, các bộ phải trình Chính phủ xem xét hết các nghị định phải ban hành, tinh thần là không để nợ đọng văn bản.

Tiếp đó, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng và lãnh đạo các bộ, ngành trả lời câu hỏi của các nhà báo về chiến dịch giành lại vỉa hè cho người đi bộ; về giải pháp của Chính phủ để Việt Nam thích ứng, đón nhận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; về kết quả kiểm điểm, xử lý các cá nhân, tổ chức có liên quan đến sự kiện Formosa gây thảm họa môi trường biển miền Trung sau khi Ủy ban Kiểm tra Trung ương đưa ra thông báo kết luận cũng như tình hình an ninh trật tự trong vùng bị ảnh hưởng như thế nào; liên quan đến việc xử lý xe biển 80A, 80B hay còn gọi là xe biển xanh cấp cho các doanh nghiệp;…