Quảng Trị: Điểm sáng về xã hội hóa giáo dục

TCCS - Ông Trương Sĩ Tiến, nguyên Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Quảng Trị cho rằng “Thực chất của khuyến học không chỉ dừng ở việc giúp trò nghèo, tôn vinh trò giỏi mà khuyến học là tạo ra ý chí và thói quen học hành cho toàn xã hội, là góp phần xây dựng các thiết chế học tập ngoài nhà trường, là đưa việc học đến tận gia đình, dòng họ, cộng đồng và bằng sức mạnh xã hội để hỗ trợ mạnh mẽ cho hệ thống trường học”.

Chắp cánh ước mơ cho học sinh nghèo

Có thể nói Quảng Trị là một trong những điểm sáng trong phong trào khuyến dạy, khuyến học, trợ giúp những học sinh nhà nghèo, con gia đình chính sách được học tập và tôn vinh các tài năng trẻ. Nhiều năm qua, bằng nhiều hình thức vận động, Quảng Trị đã kêu gọi được các nhà hảo tâm, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan, doanh nghiệp, cán bộ, công nhân viên chức và người dân đóng góp xây dựng quỹ khuyến học. Thậm chí, nhiều cá nhân trong và ngoài tỉnh đã nhận đỡ đầu học sinh con nhà nghèo được tiếp tục đi học. Những tấm lòng nhân ái đã giúp gần 2.180 lượt học sinh được đỡ đầu dài hạn - vượt qua số phận nghiệt ngã để chắp cánh ước mơ cho các em. Bình quân hàng năm, các cấp Hội vận động quỹ khuyến học hơn 10 tỉ đồng, năm sau cao hơn năm trước. Năm 2009, số tiền vận động được trên 15 tỉ đồng, đưa tổng số nguồn quỹ chi cho khuyến học, khuyến tài lên con số 130 tỉ đồng.

Nổi lên trong số đó, có thể kể đến Hồ Văn Long, một học sinh người dân tộc Vân Kiều ở Hướng Hóa, Quảng Trị mồ côi cha từ năm mới 8 tuổi. Nhiều năm học liền, Long đến trường bằng... đôi tay, bởi đôi chân bị liệt từ khi còn nhỏ. Nhưng vượt lên số phận bất hạnh, cậu trò nghèo giờ đang học liên thông để lấy bằng đại học, chuyên ngành công nghệ thông tin. Long có ngày hôm nay là nhờ lòng nhân ái của sơ Trần Thị Hiện (nhà thờ Đông Hà, Quảng Trị), người đã nhìn thấy những đốm lửa khát vọng của cậu trò nhỏ ngay trong lần đầu tiên nhìn thấy cậu đang ngồi bên dòng suối cuộn chảy.

Đón Long về rồi, sơ Hiện đã thuê nhà mở một mái ấm giúp những đứa trẻ bất hạnh, kém may mắn khác có nơi trú ngụ bình yên để có thể tiếp tục đến trường. ở đây, những đứa trẻ này đã nhận được tình yêu thương, ấm áp như trong một gia đình và quan trọng nhất là được thổi vào quyết tâm phải học hành thật tốt để có tương lai tươi sáng hơn. Từ mái ấm này, nhiều đứa trẻ đã lớn lên, nhiều em là học sinh giỏi, ngoài 5 em đang theo học đại học, cao đẳng, trong mùa tuyển sinh đại học vừa rồi đã có thêm hai em nữa đoạt được cho mình tấm vé vào đại học, cao đẳng, cánh cửa vào tương lai đã hé mở với các em. “Tôi giống như người mẹ của các em, bà của các cháu thiếu thốn tình cảm. Một mình tôi không thể nuôi dạy được các cháu nếu không có sự giúp đỡ của những tấm lòng hảo tâm” - sơ Trần Thị Hiện chia sẻ.

Bên cạnh đó, những năm qua, đã có 30 mái ấm khuyến học được xây dựng cho các gia đình nghèo hiếu học và cho một số trường có học sinh dân tộc nhà xa phải ở lại trường. Gia đình chị Hoàng Thị Tư được nhận một trong 30 mái ấm đó. Hiện tại, con gái lớn của chị học hết lớp 9 đã xin nghỉ học ở nhà giúp mẹ chăm em. Ba con gái thứ hai, thứ ba, thứ tư đang được đến trường mà không phải đóng học phí...

Còn nhiều lắm những cá nhân, gia đình được giúp đỡ để được tiếp tục đến trường, theo cái chữ như thế. Điều đáng nói là ý nghĩa nhân văn sâu sắc của quỹ khuyến học không chỉ dừng lại giúp đỡ mỗi con người vượt qua hoàn cảnh khó khăn trước mắt mà còn thắp sáng niềm tin để họ vươn tới tương lai, góp phần vào sự nghiệp “trồng người” cao cả.

Xã hội hóa giáo dục không bằng... tiền

Nhiều ngôi trường ở các huyện khó khăn ở Quảng Trị cũng dần trở nên khang trang hơn, nhờ có xã hội hóa giáo dục. Bà Nguyễn Thị Thủy, Hiệu trưởng trường tiểu học số 2 Lao Bảo cho biết, xã hội hóa giáo dục ở huyện Hướng Hóa đơn giản lắm, phụ huynh ở vùng có điều kiện thì hỗ trợ vật chất cho trường, có thể chỉ là vài chục nghìn đồng/học sinh. Ở những địa bàn khó khăn, phụ huynh hỗ trợ bằng ngày công lao động. Như ở điểm trường Ca Tăng, thuộc trường tiểu học số 2 Lao Bảo, mỗi năm học một phụ huynh sẽ “góp” 4 ngày công lao động vào việc xây dựng, cải tạo để cảnh quan môi trường sạch đẹp hơn. Không thu được từ phụ huynh, trường lại nhận được sự hỗ trợ từ các ban, ngành để có thể trang bị thêm đồ dùng học tập vì học sinh dân tộc muốn học hiệu quả bao giờ cũng phải có đồ dùng trực quan, sinh động.

Cũng ở huyện Hướng Hóa, ngay trước thềm năm học mới 2009 - 2010, trường mầm non tư thục Hoa Mai (thị trấn Lao Bảo) đã được cấp phép hoạt động. Đây là trường mầm non tư thục đầu tiên của huyện - góp phần không nhỏ vào việc giải quyết áp lực về việc gửi trẻ vào các trường công lập. Qua đó cho thấy công tác xã hội hóa giáo dục đã và đang có đóng góp đáng kể cho giáo dục - đào tạo nơi đây. Bà Nguyễn Thị Liên, phụ trách trường cho biết, trên địa bàn thị trấn mới chỉ có hai trường mầm non công lập, trong khi nhu cầu gửi con của phụ huynh rất lớn, cộng với tình yêu trẻ nhỏ đã khiến bà và người bạn góp vốn mở trường. “Tôi thấy có khoảng trống lớn khi nhu cầu gửi trẻ từ 8 tháng đến 2 tuổi rất cao mà các trường công lập hầu như không thể đáp ứng được. Mô hình trường tư thục có thể lấp được khoảng trống này khi có thể linh hoạt trong việc nhận trẻ. Chỉ cần chú trọng vào đội ngũ, chăm sóc trẻ có chất lượng để phụ huynh yên tâm công tác, chắc chắn trường có thể phát triển được” - bà Liên chia sẻ.

Lâu nay, vấn đề xã hội hóa giáo dục luôn thu hút được sự quan tâm của toàn xã hội, bởi đây được coi là hạt nhân huy động được sự đóng góp tự nguyện từ xã hội cho sự nghiệp giáo dục. Không núp dưới hình thức thu tự nguyện, gây bức xúc trong dư luận với những vụ lạm thu đầu năm như một số trường, Quảng Trị đã biết dựa vào dân, vào các tổ chức xã hội bằng chính những việc làm hợp lý của mình, được người dân hưởng ứng để phát triển giáo dục, góp phần tạo cơ hội cho những học sinh nghèo tiếp tục đến trường... Đây cũng là thể hiện rõ nhất cho tinh thần xã hội hóa giáo dục, mà thành quả của nó không thể đo đếm được bằng giá trị vật chất khi nó góp phần thay đổi nhận thức, kêu gọi được nhiều cá nhân, tổ chức cùng tham gia góp sức vào sự nghiệp giáo dục - đào tạo, vì thế hệ tương lai của đất nước./.