TCCSĐT - Là một huyện miền núi thuộc tỉnh Ninh Thuận được tái lập và đi vào hoạt động từ ngày 01-01-2001, Bác Ái có 9 đơn vị hành chính cấp xã, dân cư thưa thớt, trên 95% là đồng bào dân tộc Raglai, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, đời sống còn nhiều khó khăn. Những năm gần đây, kinh tế - xã hội của huyện có bước phát triển, an ninh - chính trị ổn định, kết cấu hạ tầng từng bước được đầu tư, đời sống người dân được nâng lên,… đó là nhờ sự quan tâm của cấp trên và quyết tâm của địa phương trong việc đổi mới, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của toàn hệ thống chính trị ở cơ sở.

Nêu cao quyết tâm chính trị để vượt qua khó khăn

Theo Ban Thường vụ Huyện ủy Bác Ái, trước khi Nghị quyết Trung ương 5 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn” ra đời, Đảng bộ huyện có rất nhiều khó khăn, nhất là đội ngũ cán bộ đương chức vừa thiếu, lại vừa yếu, hầu hết chưa đáp ứng yêu cầu. Mặt khác, đời sống vật chất và tinh thần của dân cư rất thấp, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội những năm đầu tái lập huyện còn rất bấp bênh, các chính sách cán bộ hiện hành chưa đủ động lực thu hút nguồn nhân lực có chất lượng về công tác,…Những hạn chế đó đã gây trở ngại không nhỏ trong quá trình xây dựng, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị của địa phương.

Chính vì vậy, ngay sau khi Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX ban hành, với sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền cấp trên, đồng thời xuất phát từ thực tiễn của địa phương, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện khóa X (nhiệm kỳ 2005 - 2010) đã xem những khó khăn của địa phương chính là động lực để quyết tâm xây dựng hệ thống chính trị cơ sở ngày càng vững mạnh. Để thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này, các đồng chí lãnh đạo huyện Bác Ái luôn trăn trở về phương pháp triển khai, cách thức thực hiện để làm sao những chủ trương của cấp trên và của cấp mình sớm đi vào thực tiễn, đem lại kết quả tốt nhất.

Trên tinh thần đó, Đảng bộ, chính quyền huyện Bác Ái đã nêu cao quyết tâm chính trị, tập trung đầu tư tổng hợp về vật lực, tài lực, trí lực, nhân lực; củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã; từng bước hoàn thiện về tổ chức bộ máy trong toàn hệ thống chính trị theo hướng đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới. Đồng thời, nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân bằng việc tổ chức học tập, nghiên cứu, quán triệt và làm tốt công tác tuyên truyền; xem trọng công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát của các cấp ủy đảng; phân công cán bộ phụ trách địa bàn; phát huy tính năng động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội.

Những kết quả bước đầu đáng khích lệ

Với sự nỗ lực của toàn hệ thống chính trị, sau hơn 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX đã đem lại một số kết quả bước đầu đáng khích lệ, đó là: từng cán bộ, đảng viên đã nhận thức sâu sắc hơn nhiệm vụ củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị ở cơ sở, với tinh thần quyết tâm làm tốt công tác xây dựng Đảng vững mạnh toàn diện đủ sức lãnh đạo phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, giữ vững quốc phòng, an ninh ở địa phương. Các cấp ủy đảng ở cơ sở chú trọng trong khâu xây dựng nội dung, kế hoạch, chương trình hành động đối với việc đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng; đổi mới, nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền cơ sở và đổi mới công tác Mặt trận, các đoàn thể nên hệ thống chính trị của huyện được củng cố, kiện toàn tương đối hoàn thiện.

Đến nay, sau gần 15 năm xây dựng và trưởng thành, mặc dù gặp không ít khó khăn, thách thức nhưng được sự quan tâm sâu sát của cấp trên, cùng với sự nỗ lực, sáng tạo của toàn Đảng bộ, chính quyền địa phương huyện Bác Ái đã có 9 đảng bộ cơ sở xã, 65 tổ chức cơ sở đảng, hơn 1.000 đảng viên; chi, đảng bộ thực hiện tốt Điều lệ Đảng, nguyên tắc sinh hoạt Đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng cao, phát triển đảng viên mới được quan tâm và đã xóa thôn trắng đảng viên. Hội đồng nhân dân cấp xã tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, thể hiện rõ hơn chức năng của mình, nhất là vai trò của đại biểu hội đồng nhân dân được phát huy, từng đại biểu, cá nhân chịu trách nhiệm trước tập thể, cá nhân phụ trách, tập thể lãnh đạo và điều hành. Ủy ban nhân dân các xã thực hiện nghiêm túc công tác quản lý kinh tế, cải cách hành chính theo cơ chế “một cửa”, giải quyết kịp thời và có hiệu quả nguyện vọng chính đáng của nhân dân… Vì thế, những năm gần đây các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng hằng năm đều đạt và vượt kế hoạch cấp trên giao; thực hiện nghiêm túc Quy chế Dân chủ ở cơ sở; hoạt động của các ban quản lý thôn ngày càng được củng cố và đi vào chiều sâu. Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể quan tâm hơn công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nắm vững và thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật, chính sách của Nhà nước; phát huy được vai trò tập hợp, vận động đoàn kết rộng rãi các tầng lớp nhân dân.

Để có được một đội ngũ cán bộ cấp xã đáp ứng yêu cầu cơ bản trong giai đoạn phát triển của địa phương, Huyện ủy Bác Ái luôn bám sát tinh thần Nghị định số 114/2003/NĐ-CP ngày 10-10-2013, Nghị định số 92/NĐ-CP ngày 22-10-2009 của Chính phủ và Quyết định số 04/2004/QĐ-BNV ngày 16-1-2004 của Bộ Nội vụ về quy định, tiêu chuẩn cụ thể đối với cán bộ, công chức cấp xã, để củng cố, phát triển đội ngũ cán bộ này từng bước nâng cao về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và lý luận chính trị; xây dựng được đội ngũ cán bộ dự nguồn và có kế hoạch đào tạo cán bộ. Đáng chú ý là, số cán bộ có trình độ học vấn bậc trung học từ chỗ hầu như không có, đến nay đã đạt tỷ lệ 80,63%; cán bộ có trình độ lý luận chính trị trung cấp đạt 77,3%; từ không có cán bộ đạt trình độ chuyên môn trung cấp trở lên, đến nay đã có 110 cán bộ.

Có thể khẳng định rằng, qua hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX, hệ thống chính trị cơ sở của huyện Bác Ái có sự chuyển biến tiến bộ, phần lớn thể hiện rõ nét trên phương diện chức năng, nhiệm vụ của mình ngày càng được củng cố, cũng như hoàn thiện về cơ cấu tổ chức; đội ngũ cán bộ được quan tâm đào tạo, bồi dưỡng cả về lý luận chính trị và chuyên môn, nghiệp vụ… góp phần quan trọng tạo bước chuyển biến tích cực trong phát triển về kinh tế, xã hội, đời sống của đồng bào từng bước được nâng lên. Đáng mừng là, đã xuất hiện sự chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi theo hướng có giá trị kinh tế cao hơn, nông dân biết tích lũy vốn và đầu tư tái sản xuất; chủ động chống hạn trong mùa khô, góp vốn cùng Nhà nước để xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn và công tác xóa đói giảm nghèo của Nhà nước; tỷ lệ hộ nghèo giảm, trẻ em đi học đông hơn, đều hơn; y tế, văn hóa cơ bản đáp ứng được yêu cầu chăm sóc sức khỏe, phục vụ đời sống tinh thần của nhân dân; dân chủ cơ sở, nếp sống văn hóa khu dân cư ngày càng tiến bộ.

Một số tồn tại, hạn chế và bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn

Bên cạnh những kết quả đạt được bước đầu, Ban Thường vụ Huyện ủy đã thẳng thắn nhìn thấy một số hạn chế, tồn tại cần sớm khắc phục, đó là nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể, cán bộ, đảng viên chưa sâu sắc, đôi lúc vẫn thể hiện sự lúng túng trong tổ chức triển khai; công tác cán bộ còn thiếu tính chiến lược; việc thực hiện cải cách hành chính còn chậm so với yêu cầu; năng lực, hiệu quả quản lý, điều hành của một số cơ sở còn nhiều hạn chế; Mặt trận và các tổ chức đoàn thể có lúc, có nơi chưa phát huy hết vai trò, chức năng. Điều đáng nói, một số cấp ủy đảng chưa làm tốt việc thể chế hóa nghị quyết của cấp mình và cấp trên thông qua chương trình hành động, làm cho vai trò hạt nhân chính trị của tổ chức cơ sở đảng thể hiện không rõ nét; một số cấp ủy còn lúng túng trong công tác điều hành, thiếu tính thường xuyên, liên tục đối với việc kiểm tra, giám sát hoạt động của các chi bộ trực thuộc.

Qua hơn 10 năm triển khai, thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX, Đảng bộ huyện Bác Ái đã rút được một số kinh nghiệm:

1. Luôn chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân nhằm nâng cao nhận thức chính trị, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ. Cùng với việc xây dựng cấp ủy vững mạnh thì bí thư cấp ủy phải thật sự tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực lãnh đạo, có khả năng quy tụ, phát huy sức mạnh của tập thể cấp ủy và đội ngũ cán bộ, đảng viên,… để cấp ủy, chi bộ luôn đoàn kết, thống nhất.

2. Nghị quyết đề ra phải cụ thể, sát, đúng với tình hình thực tế địa phương, có tính khả thi khi triển khai vào thực tiễn. Trước khi đi đến quyết định một vấn đề quan trọng có liên quan đến quyền và lợi ích của nhân dân hoặc bổ nhiệm, quy hoạch cán bộ… nhất thiết phải làm tốt công tác lấy ý kiến của các tổ chức đoàn thể và nhân dân.

3. Phát huy tốt vai trò của Mặt trận, các đoàn thể; khắc phục những yếu kém trong công tác vận động quần chúng. Thường xuyên bám sát cơ sở, gần dân, sâu sát để tìm hiểu, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, kịp thời giải quyết những vấn đề nảy sinh, hướng dẫn thắc mắc của cán bộ cơ sở; làm tốt việc sơ, tổng kết rút kinh nghiệm, bổ sung nhiệm vụ, giải pháp kịp thời, nhằm thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh.

4. Trong lãnh đạo, chỉ đạo phải thực hiện nghiêm túc công tác kiểm tra, giám sát; thực hiện tốt Quy chế Dân chủ ở cơ sở. Triển khai có hiệu quả công tác cải cách hành chính, khắc phục những biểu hiện gây phiền hà đối với nhân dân.

Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của hệ thống chính trị ở cơ sở

Cùng với việc tập trung khắc phục những tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra. Trong thời gian tới, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Bác Ái sẽ tập trung triển khai, thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:

Một là, tăng cường giáo dục tư tưởng chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân; đẩy mạnh công tác tuyên truyền các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước một cách sâu rộng, có trọng tâm, trọng điểm; đổi mới có hiệu quả công tác lý luận chính trị. Thực hiện tốt Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách của Hồ Chí Minh” gắn với Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “một số vấn đề cấp bách xây dựng Đảng hiện nay”.

Hai là, tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng, thực hiện tốt Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 02-02-2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về “nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên”. Củng cố, kiện toàn, chấn chỉnh, nâng cao chất lượng nghị quyết lãnh đạo của đảng ủy ở cơ sở và Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã. Xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, làm tốt công tác phát triển đảng viên; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, bổ sung thêm lực lượng trẻ có kiến thức, trình độ văn hóa và lý luận chính trị.

Ba là, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân. Tăng cường hiệu quả quản lý, điều hành của Ủy ban nhân dân theo hướng đẩy mạnh cải cách hành chính; chú trọng công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo gắn với phòng, chống tham nhũng; làm tốt công tác thanh, kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt Quy chế Dân chủ cơ sở.

Bốn là, chú trọng đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các hội, đoàn thể, nhất là đa dạng hóa các hình thức vận động quần chúng, phát huy các hình thức tự quản của cộng đồng dân cư.

Năm là, phát huy vai trò của Mặt trận, các đoàn thể nhân dân để tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc. Đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng để tạo điều kiện cho Mặt trận, đoàn thể nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân và thực hiện tốt vai trò phản biện xã hội, giám sát các chương trình, dự án trong phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng ở địa phương./.