Diễn biến mới xung quanh kế hoạch tấn công Xy-ri

Linh Nga tổng hợp
23:19, ngày 04-09-2013

TCCSĐT - Một số nhà làm luật thuộc Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ tại Hạ viện Mỹ đã tuyên bố ủng hộ lời kêu gọi tấn công quân sự Xy-ri của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma.

Phát biểu sau phiên họp cùng ngày với Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma, Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Giôn Bô-ê-nơ (John Boehner) cho rằng, Mỹ cần phản ứng lại việc sử dụng vũ khí hóa học tại Xy-ri. Ông G. Bô-ê-nơ tuyên bố sẽ “ủng hộ lời kêu gọi hành động của Tổng thống trong vấn đề Xy-ri” và sẽ kêu gọi các đồng sự của ông ủng hộ yêu cầu cho phép dùng vũ lực của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma.

Nghị sĩ Đảng Cộng hòa của bang Vơ-gi-ni-a (Virginia), ông Ê-rích Can-tơ (Eric Cantor) cũng tuyên bố sẽ bỏ phiếu cho kế hoạch tấn công Xy-ri của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma. Trong tuyên bố ra ngày 3-9, ông Ê. Can-tơ nhấn mạnh: “Nước Mỹ cần bảo đảm những lợi ích an ninh quốc gia trong việc ngăn cản và phản ứng trước các hành vi sử dụng vũ khí hàng loạt, đặc biệt bởi những “nhà nước khủng bố” như Xy-ri, đồng thời ngăn cản khả năng khu vực Trung Đông sẽ tiếp tục bị đẩy sâu vào bất ổn”.

Hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa Giôn Mác-kên (John McCain) và Lin-xây Gra-ham (Lindsey Graham), ngày 3-9 cũng tán thành chủ trương phát động chiến tranh chống Xy-ri của Nhà Trắng, nhưng hối thúc Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma hãy mở một chiến dịch quân sự tổng lực cho tới khi đạt tới mục tiêu lật đổ được Tổng thống Xy-ri Ba-xa An Át-xát (Bashar al-Assad). Ông Mác-kên cho biết, đã hối thúc Quốc hội ủng hộ kế hoạch hành động quân sự của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma.

Không chỉ có các Thượng nghị sỹ Đảng Cộng hòa, lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ Viện Nan-xi Pê-lô-xi (Nancy Pelosi), ngày 3-9 tuyên bố ủng hộ lời kêu gọi tấn công quân sự nhằm vào Xy-ri của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma. Tờ Washington Post dẫn lời bà N. Pê-lô-xi, trong đó kêu gọi nhân dân Mỹ cần “lắng nghe thêm những thông tin tình báo, ủng hộ kế hoạch tấn công của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma”. Theo quan điểm của bà N. Pê-lô-xi cho đến nay, mọi thứ đã quá rõ ràng rằng, lực lượng của Tổng thống Xy-ri Ba-xa An Át-xát phải chịu trách nhiệm cho cuộc tấn công vũ khí hóa học tại ngoại ô thủ đô Đa-mát (Damascus,) ngày 21-8 vừa qua.

Trước đó, tại cuộc hội đàm với 16 nhà lãnh đạo chủ chốt của Quốc hội tại Nhà Trắng, Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma đã đề nghị một cuộc bỏ phiếu nhanh chóng cho cái mà ông liên tục mô tả là một hành động quân sự “có mục tiêu” chống lại chính quyền Tổng thống Ba-xa An Át-xát. Ông B. Ô-ba-ma một lần nữa khẳng định, cuộc tấn công quân sự vào Xy-ri khi được thực hiện sẽ "có giới hạn và sẽ không sử dụng bộ binh". Phát biểu trước các nhà làm luật Mỹ, ngày 3-9, Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma nhấn mạnh “sự can thiệp của Mỹ vào cuộc nội chiến Xy-ri sẽ không dẫn tới một chiến dịch quân sự kéo dài như ở I-rắc hay Áp-ga-ni-xtan”. Ông B. Ô-ba-ma còn nêu rõ: “Có một điều quan trọng mà tôi muốn khẳng định tới tất cả người dân Mỹ đó là: Kế hoạch quân sự tại Xy-ri được hình thành bởi nỗ lực chung của ban lãnh đạo Mỹ và tôi tin rằng đây là một kế hoạch phù hợp, ở mức độ tương xứng”.

Tuy những nỗ lực của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma bước đầu nhận được sự đồng thuận của một số nhà lãnh đạo Hạ viện Mỹ song giới phân tích cảnh báo ông sẽ còn phải tìm cách thuyết phục không ít các nghị sĩ của cả hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa trước khi Quốc hội Mỹ hoạt động trở lại và có thể thảo luận về kế hoạch tấn công quân sự Xy-ri vào ngày 9-9, đặc biệt trong bối cảnh dư luận Mỹ phần lớn vẫn tiếp tục bày tỏ quan điểm phản đối kế hoạch tấn công quân sự Xy-ri.

Kết quả cuộc điều tra dân ý do Hãng ABC News và Washington Post thực hiện từ ngày 28-8 đến ngày 1-9 cho thấy, có tới 60% người dân Mỹ phản đối Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma đơn phương can thiệp quân sự vào Xy-ri. Trong khi đó, có tới 51% số người được hỏi phản đối Mỹ cùng Pháp và các nước đồng minh khác tấn công Xy-ri. Kết quả điều tra cũng cho thấy, có tới 70% phản đối Mỹ và các nước đồng minh cung cấp vũ khí cho phe đối lập Xy-ri. Theo nhận xét của Hãng tin ABC News thì kết quả điều tra trên cho thấy, dư luận trong nước đang “ngày càng tỏ ra thận trọng” trước kế hoạch can thiệp của Mỹ vào Xy-ri.

Trước việc Mỹ và các nước đồng minh liên tiếp có những động thái “tiến gần hơn tới mục tiêu tấn công quân sự Xy-ri”, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-mun tuyên bố, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mới là cơ quan đưa ra quyết định hành động để phản ứng trước những cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học tại Xy-ri. Phát biểu tại cuộc họp báo tại Niu Oóc (Mỹ), ngày 3-9, ông Ban Ki-mun nhấn mạnh, hành động sử dụng vũ lực chỉ mang tính hợp pháp khi nhằm “mục tiêu tự vệ” hoặc có sự ủy quyền của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Qua đó, nhà lãnh đạo Liên hợp quốc nhấn mạnh, các quyết định liên quan tới hành động can thiệp quân sự vào Xy-ri cần được đưa ra dựa trên những cơ sở khoa học và tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc.

Trong lời phát biểu này, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-mun nêu rõ đã chỉ thị cho đội điều tra vũ khí hóa học tại Xy-ri công bố kết quả báo cáo điều tra về vấn đề này trong thời gian sớm nhất có thể. Được biết, đội điều tra vũ khí hóa học của Liên hợp quốc tại Xy-ri đã trở về trụ sở tại Hà Lan và đang tiến hành phân tích bộ sưu tập mẫu vật thu thập được ở địa điểm tình nghi tấn công vũ khí hóa học, gần thủ đô Đa-mát hôm 21-8. Ông Ban Ki-mun có kế hoạch sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nhóm nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20) được tổ chức tại thành phố Xanh Pê-téc-bua (St. Petersburg) của Nga trong hai ngày 5 và 6-9. Nhân sự kiện này, ông Ban Ki-mun sẽ đưa ra lời kêu gọi đưa ra một “phản ứng do Liên hợp quốc dẫn đầu” trước thông tin sử dụng vũ khí hóa học tại Xy-ri.

Liên quan đến tình hình Xy-ri, Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-tin (Vladimir Pu-tin) ngày 4-9 đã hối thúc phương Tây trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc bằng chứng thuyết phục về các cáo buộc Xy-ri sử dụng vũ khí hóa học. Ông đồng thời tuyên bố Moskva sẽ phản ứng quyết liệt nếu tìm ra thế lực đứng sau tội ác này.

Phát biểu trên Kênh truyền hình số Một của Nga, Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-tin cảnh báo những tấn công quân sự nhằm vào Chính quyền Xy-ri không có sự ủng hộ của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ bị coi là "hành động xâm lược". Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-tin cũng nêu rõ, chỉ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mới có quyền thông qua việc sử dụng vũ lực đối với một nước nào đó và việc phương Tây tiến hành hành động quân sự nhằm vào Chính quyền của Tổng thống Xy-ri Ba-sa an Át-xát mà không có sự tán thành của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là "không thể chấp nhận được" và phải được nhìn nhận là "hành động xâm lược".

Khẳng định Nga không loại trừ khả năng nhất trí với kế hoạch tấn công quân sự của Mỹ nhằm vào Xy-ri trong trường hợp có bằng chứng cho thấy Đa-mát sử dụng vũ khí hóa học, song ông V.Pu-tin yêu cầu phương Tây đưa ra bằng chứng rõ ràng về những tình huống sử dụng loại vũ khí này. Những bằng chứng cho thấy quân Chính phủ Xy-ri sử dụng vũ khí hóa học phải được trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và phải có sức thuyết phục. Ông V. Pu-tin tuyên bố nếu có bằng chứng rõ ràng về loại vũ khí hóa học và lực lượng sử dụng loại vũ khí này thì Nga sẽ hành động theo một cách thức "kiên quyết và nghiêm túc"./.