Hãng thông tấn nhà nước SANA của Xyri dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao nước này, ông Phaixan Mếchđa (Faisal Mekdad) ngày 11-6 khẳng định quyết tâm của Xyri hướng tới một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng kéo dài 27 tháng qua cũng như chống khủng bố tại quốc gia Trung Đông này.

Tuyên bố trên được ông Mếchđa đưa ra trong cuộc gặp đoàn đại biểu thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược châu Âu, trong đó có nhiều nghị sĩ, giới truyền thông cùng đại diện của các tổ chức dân sự. Bên cạnh việc nhấn mạnh nguyện vọng của Xyri đối với một giải pháp chính trị, ông Mếchđa cũng khẳng định rằng chống khủng bố là trách nhiệm quốc tế, và Xyri quyết tâm đấu tranh chống khủng bố nhằm khôi phục an ninh và sự ổn định trên toàn lãnh thổ của đất nước.

Tại cuộc gặp trên, Thứ trưởng Ngoại giao Xyri cũng chỉ trích việc Liên minh châu Âu mới đây dỡ bỏ cấm vận vũ khí đối với lực lượng đối lập ở Xyri trong khi vẫn duy trì các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với người dân nước này. Ông Mếchđa cho biết Chính phủ Xyri đã nhiều lần cảnh báo về hậu quả của việc các nước phương Tây ủng hộ các nhóm vũ trang, trong đó đã nhấn mạnh bản chất "khủng bố" của các nhóm này.

Cùng ngày, Nga và Iran nhất trí cho rằng cuộc khủng hoảng ở Xyri cần phải được giải quyết sớm nhất có thể mà không có sự can thiệp quân sự của nước ngoài.

Tại cuộc thảo luận với người đồng cấp Iran Hôxêin Amia Ápđônlahian (Hossein Amir-Abdollahian) đang thăm Mátxcơva, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhain Boócđanốp (Mikhail Bogdanov) nhấn mạnh rằng giải pháp cho vấn đề Xyri phải dựa trên "Thông cáo Giơnevơ về Xyri", không có lựa chọn nào khác.

Về đề xuất của Nga trong việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của nước này ở Cao nguyên Gôlan (Golan), Thứ trưởng Ngoại giao Iran Ápđônlahian cho rằng vấn đề này cần phải được tham khảo ý kiến của Đamát (Damascus), đồng thời nêu rõ Xyri hoàn toàn có khả năng bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của họ trong trường hợp bị tấn công vũ trang từ bên ngoài. Nhà ngoại giao Iran cũng cho rằng bất ổn ở Xyri đã tác động tiêu cực tới an ninh ở Cao nguyên Gôlan mà Ixraen chiếm đóng, và trong tình hình như vậy sẽ rất khó bảo đảm an ninh cho cả Cao nguyên Gôlan và Ixraen.

Thứ trưởng Ngoại giao Iran thăm Nga trong bối cảnh Mátxcơva khẳng định sự cần thiết phải có sự hiện diện của Iran tại hội nghị Giơnevơ về Xyri do Nga và Mỹ khởi xướng tổ chức. Nga cho rằng hội nghị này sẽ không đạt kết quả nếu thiếu đại diện của Iran.

Trong một diễn biến liên quan, Bộ Quốc phòng Áo cho biết các nhân viên gìn giữ hòa bình nước này đã bắt đầu rút khỏi Cao nguyên Gôlan, chấm dứt sứ mệnh gìn giữ hòa bình của lực lượng Áo trong gần 4 thập kỷ qua tại khu vực này. Theo tuyên bố của bộ trên, nhóm khoảng 60-80 binh sĩ Áo sẽ về nước trong ngày hôm nay (12-6).

Áo đóng vai trò "xương sống" của Lực lượng giám sát không can dự của Liên hợp quốc (UNDOF) tại Cao nguyên Gôlan, đóng góp 377 trong số 911 nhân viên lực lượng này. Do vậy, sự rút lui của Áo ảnh hưởng mạnh tới sứ mệnh của UNDOF. Mới đây Nga tuyên bố sẵn sàng thay thế các binh sĩ gìn giữ hòa bình của Áo, song Liên hợp quốc đã từ chối đề nghị của Nga do Hiệp định ngừng bắn giữa Xyri và Ixraen ký năm 1974 không cho phép binh sĩ gìn giữ hòa bình của các nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tham gia UNDOF.

Phóng viên TTXVN tại Ten Avíp (Tel Aviv) ngày 11-6 dẫn nguồn tin tình báo Ixraen cho biết phong trào Hồi giáo vũ trang Hécbôla (Hezbollah) và Iran đã cắt quan hệ với phong trào Hamát (Hamas) của Palextin, sau khi các tay súng Hécbôla trợ giúp quân đội Xyri đánh chiếm thành phố chiến lược Cơsay (Qusair) trong tuần qua và bắt giữ 5 thành viên của Hamát tham chiến trong lực lượng đối lập Xyri.

Thủ lĩnh Hécbôla Hátxan Naxranla (Hassan Nasrallah) đã ra lệnh đóng cửa các văn phòng của Hamát ở Đahia (Dahya) thuộc khu vực lân cận với thủ đô Bâyrút (Beirut) của Libăng. Các cơ sở của Hamát ở miền Nam Libăng cũng có thể bị trục xuất. Thủ lĩnh Hécbôla còn cho ngừng mọi hoạt động hỗ trợ quân sự và kỹ thuật cho nhóm quân sự của Hamát là Ét Ađin An Casam (Ezz adin al-Qassam) ở Libăng và Dải Gada, sau nhiều năm cộng tác mật thiết.

Diễn biến mới này đã làm sâu sắc thêm bất đồng bên trong giới lãnh đạo Hamát, giữa hai bên ủng hộ và chống đối Iran và Xyri. Việc gián đoạn quan hệ với Hécbôla và Iran còn khiến chính phủ Hamát ở Dải Gada lâm vào khó khăn tài chính nghiêm trọng, do hỗ trợ tài chính từ Cata đã giảm mạnh trong năm nay, Arập Xêút ngừng mọi trợ giúp từ năm ngoái, trong khi phong trào Anh em Hồi giáo cầm quyền tại Ai Cập đang phải vật lộn với tình trạng ngân khố trống rỗng của Chính phủ nước này.

Cũng trong ngày 11-6, Quân đội Libăng cho biết 9 quả rốckét bắn từ phía lãnh thổ Xyri đã rơi xuống khu vực Hơmen (Hermel) ở miền Đông Libăng giáp ranh Xyri, khiến 3 người bị thương và gây thiệt hại về vật chất. Giới chức Libăng đang điều tra làm rõ nguồn gốc số rốckét trên.

Đây là vụ tấn công mới nhất qua biên giới nhằm vào khu vực sinh sống của người Hồi giáo dòng Siai (Shiite) tại Libăng. Các vụ tấn công này đã gia tăng kể từ khi quân đội Xyri hồi tuần trước, với sự hậu thuẫn của các tay súng Hécbôla tại Libăng, giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Cơsay ở tỉnh Hômxơ (Homs), miền Trung Xyri./.