TCCSĐT - Sáng 21-5, Kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XIII đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Trước giờ khai mạc, các đại biểu Quốc hội đã đặt vòng hoa và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tham dự Lễ khai mạc có các đồng chí: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm.

Tới dự còn có các đồng chí: nguyên Tổng Bí thư: Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh; nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An, các bậc lão thành cách mạng, đại diện Đoàn ngoại giao, các tổ chức quốc tế tại Hà Nội.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định, với sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, chúng ta đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức và đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Các giải pháp kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội tiếp tục phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, tình hình kinh tế thế giới vẫn diễn biến phức tạp, ở trong nước, kinh tế phát triển chưa ổn định, cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm, sản xuất - kinh doanh gặp khó khăn, dấu hiệu giảm phát và tốc độ tăng trưởng thấp cùng với những bức xúc về xã hội, môi trường và đời sống của nhân dân đang làm khó khăn thêm cho việc đạt được mục tiêu tổng quát và những chỉ tiêu quan trọng của kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2012.

Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng: Báo cáo bổ sung về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2011; triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2012. Quốc hội sẽ thảo luận Đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế; phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2010; quyết định một số giải pháp về thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cá nhân năm 2012...

Nhấn mạnh Kỳ họp thứ 3 của Quốc hội có rất nhiều nội dung quan trọng và để tiếp tục nâng cao chất lượng kỳ họp, hoàn thành tốt chương trình đã đề ra, Chủ tịch yêu cầu các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan, tổ chức hữu quan thực hiện một số cải tiến, đổi mới và tổ chức phục vụ nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội; đề nghị các vị đại biểu Quốc hội nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy dân chủ, trí tuệ, tập trung thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến chất lượng, góp phần để kỳ họp thành công tốt đẹp.

Tại Kỳ họp, Quốc hội xem xét các báo cáo công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; các báo cáo của Chính phủ.

Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 13 dự án luật và 02 dự thảo nghị quyết về: Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2013 và Một số cải tiến, đổi mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Đồng thời, cho ý kiến về 6 dự án luật khác.
Quốc hội cũng sẽ xem xét chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư công cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn và một số báo cáo kết quả giám sát của các cơ quan của Quốc hội; nghe các báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIII. Cuối phiên họp, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Báo cáo của Chính phủ “Bổ sung tình hình kinh tế - xã hội năm 2011, tình hình kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm 2012 và những giải pháp chủ yếu tập trung chỉ đạo, điều hành trong những tháng còn lại của năm 2012” do Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trình bày nhận định: Kinh tế nước ta vẫn giữ được tốc độ tăng trưởng khá. Lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế về cơ bản được bảo đảm, kinh tế vĩ mô có bước chuyển biến tích cực, an sinh xã hội và phúc lợi xã hội được quan tâm, bảo đảm; các lĩnh vực xã hội có một số mặt tiến bộ. Quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2011 vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm 2012, Phó Thủ tướng cho biết: Đã có những chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả bước đầu. Lạm phát được kiềm chế. Tốc độ tăng giá tiêu dùng đã giảm từ giữa năm 2011 và giảm mạnh trong những tháng gần đây. Mặt bằng lãi suất đã giảm dần, tỷ giá ổn định, cán cân thanh toán được cải thiện. Xuất khẩu tăng cao, nhập siêu giảm mạnh. Sản xuất công nghiệp có xu hướng tăng trở lại. Sản xuất nông nghiệp tiếp tục phát triển ổn định. Khu vực dịch vụ phát triển khá. An sinh xã hội, ưu đãi người có công tiếp tục được quan tâm chỉ đạo với nhiều biện pháp thiết thực. Các lĩnh vực văn hoá, xã hội, giáo dục và đào tạo được quan tâm chỉ đạo, thực hiện theo các chương trình kế hoạch đã đề ra từ đầu năm và đạt kết quả khả quan.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Chính phủ xác định nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là: Tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, đồng thời tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô để tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững; từng bước thực hiện có kết quả chủ trương tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; Thực hiện tốt nhiệm vụ tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh; thực hiện tốt hơn việc bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội, bảo vệ môi trường; Hoàn thiện hệ thống pháp luật, thực hiện đồng bộ chương trình cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đẩy mạnh công cuộc phòng chống tham nhũng, lãng phí; Tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, tạo đồng thuận xã hội.

Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri cả nước do Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm trình bày, nêu rõ: Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tập hợp được 1204 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước gửi tới Quốc hội. Bên cạnh tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Nhà nước, tin tưởng và kỳ vọng vào kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; cử tri cũng bày tỏ những băn khoăn, lo lắng về sự phát triển chưa bền vững của nền kinh tế; lạm phát, giá cả vẫn ở mức cao. Sản xuất, đời sống, việc làm của nhân dân gặp nhiều khó khăn; chênh lệch giàu nghèo gia tăng. Tình trạng ô nhiễm môi trường, mất vệ sinh an toàn thực phẩm, tai nạn giao thông, tội phạm, vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội diễn biến phức tạp. Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân chưa tốt; cải cách thủ tục hành chính còn chậm; tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí còn nghiêm trọng, chưa được đẩy lùi.

Tại kỳ họp này, cử tri và nhân dân cả nước tập trung kiến nghị một số vấn đề chủ yếu: về kinh tế và đời sống của nhân dân; về khiếu nại, tố cáo; về tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông; về phòng, chống tham nhũng, lãng phí; về nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu Quốc hội…

Cuối phiên khai mạc, Quốc hội đã nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu thay mặt Hội đồng Dân tộc và các ủy ban của Quốc hội trình bày Báo cáo thẩm tra đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2011; việc triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2012. Báo cáo thẩm tra cho rằng, nguyên nhân của những kết quả đạt được là do Đảng, Nhà nước nhận định, đánh giá sát tình hình, kịp thời có định hướng chỉ đạo và đề ra các nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với diễn biến mới; do sự tập trung chỉ đạo, điều hành với quyết tâm cao, quyết liệt, thống nhất và kiên định theo các mục tiêu đã đề ra. Đây là những nhân tố quan trọng có ý nghĩa quyết định kết quả thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định vĩ mô và duy trì tăng trưởng ở mức hợp lý. Tuy nhiên, Báo cáo thẩm tra cũng đề nghị Báo cáo của Chính phủ cần đánh giá sâu sắc hơn các mặt tồn tại, về từng chỉ tiêu đạt, không đạt, nguyên nhân đối với các chỉ tiêu không đạt theo kế hoạch đề ra, nhất là các nguyên nhân chủ quan; đề nghị cần báo cáo giải trình thêm về một số số liệu như tỷ lệ giảm nghèo, tạo việc làm mới, tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh... để thấy rõ thực trạng, có giải pháp khắc phục và tăng tính thuyết phục hơn. Ví dụ, về tình hình lạm phát rất cao, tác động lớn đến sản xuất và đời sống, trong Báo cáo Chính phủ nêu nguyên nhân là do cơ cấu kinh tế, mô hình tăng trưởng chưa hợp lý, do nới lỏng chính sách tài khóa, tiền tệ trong nhiều năm, nhưng theo Báo cáo thẩm tra cần đánh giá một cách toàn diện hơn, vì trong vài năm qua với các nguyên nhân này mà kiểm soát lạm phát vẫn chưa ổn định, có năm rất cao, có năm lại thấp. Về quản lý ngân sách, Báo cáo thẩm tra cho rằng, mặc dù áp dụng cắt giảm chi thường xuyên 10%, chi ngân sách năm 2011 vẫn vượt 13,8% so với dự toán và hơn 28,58% so với năm 2010 (so với 642,2 nghìn tỉ đồng), trong đó chi đầu tư phát triển đã tăng 27,5% so với dự toán, chủ yếu là tăng chi đầu tư do tăng thu từ đấu giá quyền sử dụng đất. Do đó, cần xem xét, báo cáo về chất lượng công tác lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước, tính bền vững của các nguồn thu, vấn đề kỷ luật ngân sách.

Về phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới, Báo cáo thẩm tra đề nghị tiếp tục kiên định mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra cho năm 2012, nhưng cần điều hành linh hoạt, chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để phát triển sản xuất, kinh doanh, nhất là phát triển sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, hỗ trợ cho các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, khắc phục tình trạng hàng hóa tồn kho tăng cao; quan tâm nhiều hơn đến phát triển thị trường trong nước; ưu tiên tín dụng cho các lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu, sử dụng nhiều lao động. Cụ thể, Báo cáo thẩm tra cơ bản tán thành với các nhóm nhiệm vụ, giải pháp bổ sung trong Báo cáo của Chính phủ, đồng thời nhấn mạnh một số nhiệm vụ, giải pháp:

Thứ nhất, tiếp tục kiên định với mục tiêu ưu tiên hàng đầu là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Điều hành chặt chẽ, thận trọng, linh hoạt, phối hợp hài hòa giữa chính sách tài khóa và tiền tệ để kiểm soát chỉ số giá tiêu dùng tăng dưới 10%.

Thứ hai, thực hiện các biện pháp triệt để tiết kiệm, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả đầu tư, sản xuất, kinh doanh, đồng thời tăng cường các biện pháp phát triển thị trường, giới thiệu sản phẩm, hỗ trợ cho các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, giảm tình trạng tồn đọng hàng hóa.

Thứ ba, tổng kết, đánh giá việc thực hiện các chính sách miễn, giảm thuế đối với một số ngành, lĩnh vực đã triển khai. Việc ban hành các loại phí cần có quá trình nghiên cứu, chuẩn bị thận trọng; thực hiện theo lộ trình, phù hợp với mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, không làm tăng chi phí của doanh nghiệp, không gây khó khăn thêm cho người hưởng lương từ ngân sách, người lao động, người dân, tránh gây bức xúc trong xã hội và ảnh hưởng đến lòng tin của nhân dân.

Thứ tư, khẩn trương hoàn thành và triển khai thực hiện Đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh. Các nội dung tái cơ cấu cụ thể trong từng Đề án thành phần phải có sự đồng bộ, thống nhất, gắn với điều kiện, nguồn lực khả thi cao, bảo đảm gắn kết với quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng.

Thứ năm, rà soát cơ chế, chính sách, pháp luật để tăng cường hiệu lực quản lý, kiểm soát chặt chẽ vốn và tài sản nhà nước. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thực hiện các quy định về công khai, minh bạch trong sử dụng ngân sách, tài sản công, kinh phí chi tiêu nội bộ.

Thứ sáu, tiếp tục đẩy nhanh triển khai các chính sách liên quan đến lao động, việc làm, an sinh xã hội.

Thứ bảy, tăng cường công tác đối ngoại; quan tâm mở rộng thị trường, tập trung xúc tiến thương mại nhằm khôi phục các thị trường truyền thống và mở thêm các thị trường mới nhiều tiềm năng.

Thứ tám, đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội, an toàn giao thông, an toàn thực phẩm, an toàn lao động... kịp thời giải quyết những bức xúc của nhân dân.

Thứ chín, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý nghiêm đối với những hành vi vi phạm pháp luật, chống người thi hành công vụ. Xét xử nghiêm các vụ án tham nhũng, trước hết là những vụ án nghiêm trọng, phức tạp mà dư luận xã hội đang quan tâm.

Thứ mười, tiếp tục tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, chủ động ngăn ngừa và loại trừ những nguyên nhân có thể dẫn đến làm phức tạp tình hình./.