1- Những khó khăn lớn

Trong tháng 10-2007, đất nước phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do thiên tai, thời tiết diễn biến phức tạp. Cơn bão số 5 và mưa lũ ở miền Trung và miền núi phía Bắc đã gây khó khăn cho sản xuất nông nghiệp: diện tích thu hoạch lúa mùa chỉ đạt 77% diện tích gieo cấy, bằng 75% so với cùng kỳ năm trước. Bão lũ còn gây thiệt hại nghiêm trọng về nhà cửa, các công trình kết cấu hạ tầng như đường giao thông, hệ thống cấp điện, nước; cơ sở y tế, văn hoá, giáo dục, thể thao, trụ sở làm việc, nhà máy, xí nghiệp. Thêm vào đó, dịch tiêu chảy cấp xuất hiện ở Hà Nội, Hà Tây, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Hưng Yên, Thanh Hoá, Thái Bình, Hải Dương và đang có dấu hiệu lây lan.

Thị trường trong nước 10 tháng năm 2007 diễn biến khá phức tạp do tiếp tục phải đối mặt với áp lực tăng giá của một số nguyên liệu đầu vào, ảnh hưởng đến sản xuất của nhiều ngành hàng. Nhập siêu tăng cao so với cùng kỳ năm 2006, chủ yếu do tăng nhập khẩu hàng máy móc thiết bị và nguyên nhiên liệu phục vụ đầu tư và sản xuất hàng xuất khẩu; ngoài ra cũng có nguyên nhân do giá thế giới tăng (như xăng dầu, chất dẻo, sắt thép...); việc giảm thuế theo lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế và việc chậm triển khai các biện pháp phi quan thuế để hạn chế nhập khẩu.

2. Kết quả phát triển kinh tế

Tình hình kinh tế - xã hội tiếp tục phát triển theo hướng tích cực, thể hiện cụ thể ở những mặt sau:

- Sản xuất công nghiệp. Giá trị sản xuất công nghiệp tháng 10 ước đạt 49,9 nghìn tỉ đồng, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2006; nhiều địa phương đã tập trung giải quyết khó khăn, vướng mắc trong đầu tư kinh doanh nên giá trị sản xuất công nghiệp tăng khá như: Vĩnh Phú, Hải Phòng, Thanh Hoá, Thành phố Hồ Chí Minh. Tính chung 10 tháng, giá trị sản xuất công nghiệp đạt gần 468 nghìn tỉ đồng, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2006 (cùng kỳ tăng 16,9%); trong đó khu vực doanh nghiệp nhà nước tăng 10,3% (trung ương tăng 13,3%, địa phương tăng 3,7%), khu vực ngoài nhà nước tăng 20,8%, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 18,2%. Môt số địa phương có tốc độ tăng giá trị sản xuất công nghiệp 10 tháng cao hơn mức tăng bình quân của toàn ngành là: Vĩnh Phúc: 42,1%, Bình Dương: 24,5%, Hà Tây: 23%, Đồng Nai: 22,%, Hà Nội: 20,1%, Cần Thơ:17,1%.

- Sản xuất nông nghiệp. Các Bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực khắc phục hậu quả do bão lũ gây ra và khôi phục sản xuất, bảo đảm kịp thời vụ. Đến 15-10-2007, cả nước đã thu hoạch được 1.910 nghìn ha lúa Hè Thu. Trong chăn nuôi: nhìn chung, đàn gia súc, gia cầm trong cả nước tiếp tục phục hồi và phát triển nhanh về số lượng và chất lượng. Tuy nhiên, trong tháng 10-2007, do giá một số nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng so với tháng 9, một số mặt hàng khan hiếm, các công ty phải thay bằng loại nguyên liệu khác, nên ảnh hưởng tới chất lượng chăn nuôi. Hiện nay, 63 tỉnh, thành phố đã tổ chức tiêm phòng cúm gia cầm đợt I cho 164,4 triệu con gia cầm và có 37 tỉnh, thành phố tổ chức tiêm phòng đợt II cho 54,5 triệu con gia cầm. Khai thác và nuôi trồng, thuỷ sản đạt kết quả khá. Sản lượng khai thác 10 tháng đạt gần 1,75 triệu tấn, bằng 87,6% kế hoạch và tăng 2% so với cùng kỳ. Sản lượng nuôi trồng thuỷ sản 10 tháng là 1,3 triệu tấn, bằng 76,2% kế hoạch, tăng 3,8% so với cùng kỳ năm 2006.

- Dịch vụ, thương mại nội địa có mức tăng trưởng khá. Tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu tiêu dùng xã hội 10 tháng ước đạt khoảng 583,8 nghìn tỉ đồng, tăng 22,7% so với cùng kỳ năm 2006. Các hoạt động du lịch khá sôi động, trong tháng 10, nhiều hội chợ triển lãm và công tác xúc tiến quảng bá du lịch được triển khai rộng khắp ở các thành phố lớn trong cả nước. Lượng du khách quốc tế đến Việt Nam trong 10 tháng năm 2007 ước đạt 3, 5 triệu người, tăng 17,8% so với cùng kỳ năm 2006. Nhiều khách sạn cao cấp xếp hạng 4-5 sao tại các trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Nha Trang, Đà Nẵng ... đạt công suất 90-100% số phòng được sử dụng. Ngành du lịch Việt Nam và Thái Lan đã dự định liên kết phát triển du lịch đường bộ giữa Việt Nam - Thái Lan trong thời gian tới. Đây sẽ là hướng mới cho sự phát triển du lịch khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Hoạt động vận tải hàng hóa và hành khách tiếp tục giữ vững nhịp độ tăng trưởng ổn định. Trong tháng 10 khối lượng hàng hóa vận chuyển ước đạt 310 triệu tấn và 77,6 tỉ TKm, tăng 8% về tấn và 7,3 % về TKm so với cùng kỳ năm trước. Vận tải hành khách đạt 1.266 triệu lượt người với 55,6 tỉ HKKm, tăng 8,5% về lượt hành khách và 9,1% về HKKm so với cùng kỳ năm 2006.

Thị trường công nghệ thông tin, viễn thông phát triển ổn định. Hàng loạt thỏa thuận hợp tác giữa các doanh nghiệp bưu chính viễn thông với các doanh nghiệp kinh tế khác được ký kết giữa VNPT với Prudential Việt Nam; 4 hợp đồng hợp tác viễn thông lớn được ký kết giữa Việt Nam và Pháp.

Trong tháng 10-2007, phát triển mới 2,3 triệu thuê bao điện thoại, tăng 197% so với tháng 8 và tăng 173% so với cùng kỳ năm 2006. Tổng số thuê bao điện thoại phát triển mới trong 10 tháng năm 2007 đạt 14,5 triệu thuê bao; tổng số thuê bao hiện có trên toàn mạng đạt 41,98 triệu máy, trong đó thuê bao di động chiếm 75%, đạt mật độ 49,5 máy /100 dân. Trong tháng 10-2007, phát triển mới 110 nghìn thuê bao in-tơ-nét; tổng số thuê bao in-tơ-nét từ đầu năm đến hết tháng 10 đạt 860 nghìn thuê bao. Tổng số thuê bao In- tơ nét quy đổi trên mạng đạt 4,92 triệu thuê bao, đạt mật độ 5,7 thuê bao/100 dân. Số người sử dụng dịch vụ in-tơ-nét là 17,5 triệu người, chiếm gần 21% dân số. Cả nước hiện có 19.218 điểm phục vụ bưu chính, bán kính phục vụ bình quân đạt 2,4 km/điểm; trong đó có 8.021 điểm bưu điện văn hóa xã; số xã có báo đến trong ngày đạt 92,7%.

- Hoạt động xuất nhập khẩu tiếp tục phát triển. Kim ngạch xuất khẩu tháng 10-2007 ước đạt 4.200 triệu USD, tăng 11,4% so với tháng 9; tính chung 10 tháng năm 2007, kim ngạch xuất khẩu đạt 39,059 triệu USD, tăng 18,6% so với cùng kỳ năm 2006. Xuất khẩu vào các thị trường lớn, nhiều tiềm năng tiếp tục tăng cao. Trong tháng 10-2007, xuất khẩu vào thị trường Mỹ tăng khoảng 26% so với cùng kỳ năm 2006, chiếm tỷ trọng 21% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước; thị trường Nhật Bản tăng khoảng 6%, chiếm tỷ trọng 11,8%; thị trường EU tăng 28,5%, chiếm tỷ trọng 19%.

Về nhập khẩu: kim ngạch nhập khẩu tháng 10 ước đạt 5.250 triệu USD, tăng 7,2% so với tháng 9-2007. Tính chung 10 tháng, kim ngạch nhập khẩu tháng 10 ước đạt 47.980 triệu USD, tăng 30,5% so với cùng kỳ năm 2006; trong đó các doanh nghiệp FDI nhập khẩu 17.272 triệu USD, tăng 28,6%; các doanh nghiệp trong nước nhập 30.708triệu USD, tăng 31,5%.

Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu đều tăng so với cùng kỳ gồm: ô tô nguyên chiếc các loại: tăng 79,4%, máy móc thiết bị phụ tùng: tăng 57,8%; máy tính và linh kiện điện tử: tăng 41,8%, vải: tăng 34,5%, hoá chất các loại tăng 33,8 %; sắt thép: tăng 28,6%; tân dược: tăng 27,6 %, giấy các loại: tăng 16,3%, xăng dầu: tăng 12,1 %, phân bón: tăng 10,9 %.

Về thị trường nhập khẩu, 5 đối tác lớn nhất xuất khẩu hàng hoá vào Việt Nam là Trung Quốc, Xinh-ga-po, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc. Trị giá hàng hoá nhập khẩu từ 5 thị trường này chiếm hơn 50% tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước.

- Huy động vốn đầu tư đạt khá. Vốn đầu tư nước ngoài trong 10 tháng: vốn của dự án cấp mới và vốn đăng ký tăng thêm đạt 11.265 triệu USD, tăng 36,4% so với cùng kỳ năm 2006, trrong đó, vốn đầu tư đăng ký mới là 9.753 triệu USD với 1,144 dự án được cấp phép đầu tư, tăng 59% về vốn đăng ký và tăng 33,6% về số dự án so với cùng kỳ năm trước; vốn tăng thêm là 1.512 triệu USD với 300 lượt dự án tăng vốn, bằng 71,2% về vốn và 71,1% về số dự án so với cùng kỳ năm trước. Quy mô của dự án cấp phép mới đã tăng lên với mức bình quân 8,5 triệu USD/dự án (cùng kỳ là 6,7 triệu USD/dự án)

Trong 10 tháng năm 2007, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đứng đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài, với số vốn đăng ký 1,06 tỉ USD; Thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ hai với gần 1 tỉ USD; Hà Nội đứng thứ ba với 896 triệu USD; Bình Dương đứng thứ tư với 827 triệu USD; Vĩnh Phúc đứng thứ năm với 780 triêu triệu USD. Vốn đầu tư nước ngoài thực hiện ước đạt 3.710 triệu USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm 2006.

Thực hiện vốn đầu tư phát triển thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước 10 tháng ước đạt 72,1 nghìn tỉ đồng, bằng 72, 5% kế hoạch năm (cùng kỳ năm 2006 đạt 79,7% kế hoạch năm). Thu hút vốn ODA: từ đầu năm đến ngày 19-10-2007, nguồn vốn ODA được hợp thức hoá thông qua các hiệp định ký kết với các nhà tài trợ đạt 3.032 triệu USD, trong đó vốn vay đạt 2.899 triệu USD và vốn viện trợ đạt 133 triệu USD. Trong tháng 10, dự án lớn được ký là Nhà máy nhiệt điện Mông Dương 1, trị giá 931 triệu USD, sử dụng vốn vay của Ngân hàng Phát triển châu Á.

Mức giải ngân nguồn vốn ODA 10 tháng năm 2007 đạt 1.621 triệu USD, bằng 85% kế hoạch giải ngân cả năm, trong đó vốn vay đạt 1.414 triệu USD, vốn viện trợ không hoàn lại 207 triệu USD.

- Thu chi ngân sách nhà nước, giá cả về cơ bản vẫn diễn biến theo xu hướng thuận lợi. Tình hình thu ngân sách nhà nước trong tháng 10 về cơ bản vẫn diễn biến theo xu hướng thuận lợi, tổng số thu 10 tháng ước đạt 229,3 tỉ đồng, bằng 81% dự toán năm (cùng kỳ năm 2006 đạt 83,2% dự toán năm). Chi ngân sách nhà nước 10 tháng ước đạt 280,7 nghìn tỉ đồng, bằng 78,5% dự toán năm (cùng kỳ năm 2006 đạt 80,7% dự toán năm), tăng 15,6% so với cùng kỳ, trong đó, chi cho đầu tư phát triển đạt 69 nghìn tỉ đồng; chi trả nợ và viện trợ đạt 43,6 nghìn tỉ đồng, chi cải cách tiền lương đạt 18,5 nghìn tỉ đồng. Bội chi ngân sách nhà nước 10 tháng 2007, ước khoảng 38,6 nghìn tỉ đồng, bằng 68,4% dự toán năm.

- Giá tiêu dùng. Trong 10 nhóm hàng tính chỉ số giá tiêu dùng thì nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng cao nhất với 11,78% (lương thực tăng 9,15%, thực phẩm tăng 12,18%); nhà ở, vật liệu xây dựng tăng 11,32%; nhóm hàng đồ dùng và dịch vụ khác tăng 5,73%; dược phẩm và y tế tăng 6,06%; may mặc, mũ nón, giày dép tăng 5,05%; đồ uống và thuốc lá tăng 4,96%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 4,46%; giáo dục tăng 1,82%; phương tiện đi lại, bưu điện tăng 2,75%; văn hoá, thể thao giải trí tăng 1,5%. Chỉ số giá vàng tăng 14,51%; tỷ giá đô la Mỹ chỉ tăng 0,45 %.

3- Một số mặt hoạt động xã hội có tiến bộ

Ngành giáo dục đã chuẩn bị tốt cơ sở vật chất, thiết bị và đội ngũ giáo viên phục vụ năm học 2007-2008. Toàn ngành tiếp tục triển khai cuộc vận động “Hai không” với bốn nội dung: nói “không” với tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục, nói “không” với vi phạm đạo đức nhà giáo và hiện tượng học sinh “ngồi nhầm” lớp, vận dụng phù hợp với mỗi ngành học.

Giải quyết lao động, việc làm trong 10 tháng đầu năm 2007 cho 1,34 triệu lượt người, bằng 83,8% kế hoạch năm.

Văn hoá thông tin - Phát thanh - Truyền hình đã thực hiện ổn định các chương trình phát sóng; thông tin nhanh, kịp thời về diễn biến của cơn bão số 5, những thiệt hại và tình hình khắc phục sau bão; phát động và đưa tin kịp thời về những ủng hộ vật chất, tinh thần, chia sẻ những khó khăn, mất mát với đồng bào các tỉnh bị thiệt hại do thiên tai...

4. Những giải pháp cơ bản

Để hoàn thành các mục tiêu của kế hoạch năm 2007, Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương bám sát các diễn biến của tình hình thực tế, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, triệt để các giải pháp nêu trong Nghị quyết 03/CP, các Nghị quyết nêu trong các phiên họp thường kỳ hàng tháng của Chính phủ, các Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành, thực hiện triệt để các biện pháp kiềm chế tốc độ tăng giá thị trường; kịp thời tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh.

Các Bộ, ngành, phối hợp với các địa phương tiếp tục triển khai khắc phục hậu quả của cơn bão số 5 và đợt lũ lụt vừa qua, sớm ổn định đời sống nhân dân và khôi phục, phát triển sản xuất nông nghiệp; đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng cơ bản.

Các Bộ, ngành, địa phương cần tăng cường khâu kiểm tra, thanh tra các dự án đầu tư, thực hiện nghiêm túc công tác giám sát đầu tư; kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề tồn tại, phát sinh trong đầu tư xây dựng cơ bản, bảo đảm hoàn thành kế hoạch đầu tư phát triển đã đề ra, nhất là đối với đầu tư từ nguồn vốn nhà nước./.