Ngày 25-8, Thượng Nghị sĩ Mỹ John McCain đã qua đời ở tuổi 81 sau một thời gian dài chiến đấu với căn bệnh ung thư.

Hôm 24-8, gia đình của Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain cho biết ông đã quyết định ngừng điều trị căn bệnh ung thư não. Ông McCain phải điều trị bệnh ung thư từ tháng 7 năm ngoái và đã vắng mặt ở Washington kể từ tháng 12 năm ngoái.

Tổng thống Trump bày tỏ lòng tôn trọng Thượng nghị sỹ John McCain

Trước thông tin Thượng nghị sỹ Mỹ John McCain qua đời rạng sáng 26-8 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng giới chức Mỹ đã đồng loạt gửi lời chia buồn tới người thân và gia đình chính trị gia này.

Trong thông điệp đăng tải trên Twitter, Tổng thống Trump đã gửi "sự chia buồn và lòng tôn trọng sâu sắc nhất" tới gia đình của Thượng nghị sỹ John McCain.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis tuyên bố nước Mỹ đã mất đi một nhân vật "luôn có những sáng kiến có ý nghĩa với đất nước."

Trong cuộc đời hoạt động chính trị của mình, ông John McCain đã đóng góp không mệt mỏi trong Quốc hội Mỹ.

Ông đã đại diện cho bang Arizona tại Thượng viện và Hạ viện Mỹ trong vòng 35 năm qua.

Ông McCain từng ra tranh cử tổng thống năm 2000 và 2008. Vào năm 2008, ông trở thành ứng viên tổng thống đại diện cho đảng Cộng hòa nhưng sau đó thất bại trước ứng cử viên Barack Obama.

Ngoài ra, ông cũng từng giữ chức Chủ tịch Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ.

Để tri ân những đóng góp của ông cho nước Mỹ, lưỡng viện Quốc hội Mỹ đã dùng tên ông đặt cho Đạo luật cấp phép quốc phòng (NDAA) năm tài khóa 2019, vừa được Tổng thống Mỹ Donald Trump ký duyệt ngày 13-8 vừa qua.

Trước khi trở thành một Thượng nghị sỹ, ông McCain đã có nhiều năm phục vụ trong quân đội Mỹ và từng trực tiếp tham gia cuộc chiến tranh Việt Nam.

Sau một phi vụ oanh tạc bầu trời Hà Nội tháng 10-1967, ông McCain, khi đó là Thiếu tá Không quân lực lượng Hải quân Mỹ, đã bị bắt sống. Năm 1973, ông đã được phía Việt Nam trao trả tù binh cho Mỹ.

Sau khi trở về từ Việt Nam, ông tích cực tham gia chính trường, trở thành một trong những người đi đầu vận động bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ, thông qua các hoạt động như hối thúc hai bên khởi động các vấn đề nhân đạo, rà phá vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh, tìm kiếm người mất tích trong chiến tranh, hỗ trợ những người bị khuyết tật do hậu quả chiến tranh, tẩy độc tại các khu vực bị nhiễm dioxin và thực thi pháp luật…

Kết quả là năm 1994, Thượng viện Mỹ thông qua giải pháp do ông đồng bảo trợ, kêu gọi chấm dứt cấm vận kinh tế chống Việt Nam, dọn đường cho việc bình thường hóa quan hệ hai nước một năm sau đó.

Đánh giá về những đóng góp lớn của Thượng nghị sỹ McCain đối với quan hệ Việt Nam-Mỹ, trong cuộc gặp gỡ ở thủ đô Washington DC ngày 21-01-2016, Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Phạm Quang Vinh nhấn mạnh ông McCain luôn dành những tình cảm quý báu cho Việt Nam trong suốt nhiều năm qua và có nhiều đóng góp lớn cho quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước.

Đáp lại, Thượng nghị sỹ John McCain khẳng định ông luôn coi trọng quan hệ Việt-Mỹ và với ông, Việt Nam có vai trò, vị trí quan trọng tại khu vực.

Các chính trị gia trên thế giới chia buồn

Ngày 26-8, nhiều nhân vật trong chính giới Mỹ cũng như quốc tế đã đồng loạt gửi lời chia buồn và bày tỏ sự kính trọng sau khi Thượng nghị sỹ Mỹ John McCain qua đời.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố đất nước Canada cùng chia sẻ với Mỹ nỗi đau buồn trước sự ra đi của ông John McCain.

Trong khi đó, tân Thủ tướng Australia Scott Morrison ca ngợi ông McCain là "một người bạn đích thực" của Australia, người đã có nhiều đóng góp trong việc thúc đẩy quan hệ hai nước.

Tại Mỹ, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình đồng thời nhấn mạnh tới những đóng góp của ông McCain cho nước Mỹ.

Cựu Tổng thống Bill Clinton và cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton tuyên bố Thượng nghị sỹ John McCain là "một chính trị gia tài giỏi và cứng rắn," có khả năng vượt qua những mâu thuẫn đảng phái.

Bên cạnh đó, ông Clinton cũng bày tỏ lòng biết ơn tới những đóng góp của ông McCain trong việc giúp bình thường hóa quan hệ Việt Nam-Mỹ trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.

Cựu Tổng thống Barack Obama và cựu Đệ nhất Phu nhân Michelle Obama đã gửi "những lời chia buồn sâu sắc nhất" tới gia đình Thượng nghị sỹ John McCain.

Cựu Tổng thống George W. Bush gọi ông McCain là một người bạn thân thiết và một người có niềm tin sâu sắc và ý chí mạnh mẽ.

Cựu Tổng thống Jimmy Carter đánh giá ông McCain là "con người của danh dự" và "một thành viên đáng tôn trọng của Thượng viện Mỹ."

Cựu Phó Tổng thống Joe Biden ca ngợi tinh thần đóng góp hết mình của ông McCain.

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, Thượng nghị sỹ Mitch McConnell cho rằng ông McCain đã sống "một cuộc đời phi thường" và là một chính trị gia có khả năng hóa giải những mâu thuẫn căng thẳng.

Trong khi đó, bà Nancy Pelosi, thủ lĩnh phe thiểu số tại Hạ viện, bày tỏ đau buồn trước việc nước Mỹ và Quốc hội Mỹ đã mất đi "một lãnh đạo và một thành viên quan trọng".