Đại thắng mùa Xuân năm 1975 - Những giá trị trường tồn cùng dân tộc

1. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước, kết thúc bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử trong Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố, phản ánh nỗ lực phi thường của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong suốt 21 năm chiến đấu gian khổ hy sinh, là thiên anh hùng ca bất hủ của đất nước ta trong thế kỷ XX. Đảng ta đã khẳng định, năm tháng sẽ trôi qua, nhưng “Thắng lợi của nhân dân ta trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta như một trong những trang chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người, và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ XX, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và tính thời đại sâu sắc”⁽¹⁾.

Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi của cuộc kháng chiến trường kỳ, gian khổ chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Vì độc lập của dân tộc, nhân dân Việt Nam đã biết bao lần phải đứng lên chống kẻ thù xâm lược và ghi những chiến công lừng lẫy, chiến thắng mọi kẻ thù.

Trong thế kỷ XX, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã nhất tề đứng lên giành chính quyền trong cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Và ngay sau đó, nhân dân ta đã đứng lên tiến hành cuộc kháng chiến trong 9 năm chống thực dân Pháp xâm lược, kết thúc thắng lợi bằng Chiến dịch Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, ngày 7-5-1954.

Tất cả thế lực xâm lược nước ta đều hùng mạnh, có tiềm lực kinh tế quân sự vượt trội. Đế quốc Mỹ là thế lực quân sự hùng mạnh nhất. Cũng chính vì vậy cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước của nhân dân ta cũng là thử thách lớn nhất. Xâm lược Việt Nam, đế quốc Mỹ không chỉ mong muốn tạo ảnh hưởng chi phối của Mỹ ở khu vực Đông Nam Á, mà còn nhằm răn đe phong trào giải phóng dân tộc, ngăn chặn sự phát triển của chủ nghĩa xã hội ở khu vực và thế giới.

Mặc dù đế quốc Mỹ đã thiết lập ách thống trị kiểu chủ nghĩa thực dân mới thông qua chính quyền tay sai, thực hiện những chiến lược chiến tranh tàn bạo: chiến tranh đơn phương, chiến tranh đặc biệt, chiến tranh cục bộ, “Việt Nam hóa” chiến tranh hòng đè bẹp cuộc kháng chiến của dân tộc Việt Nam, nhưng đế quốc Mỹ đã thất bại. Đây là cuộc chiến tranh dài ngày, tốn kém, hao tổn xương máu của người Mỹ, để lại hậu quả nặng nề cho nước Mỹ. Đó cũng là cuộc chiến tranh đã làm nên cơn địa chấn ngay trong lòng nước Mỹ, làm cho người Mỹ và cả loài người tiến bộ thức tỉnh, kiên quyết phản đối chiến tranh xâm lược Việt Nam!

2. Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi vĩ đại, là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh anh dũng mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã giành được sau 21 năm chiến đấu kiên cường chống đế quốc Mỹ xâm lược. Đại thắng mùa Xuân năm 1975 tạo nên những giá trị trường tồn cùng đất nước, dân tộc.

Thứ nhất, Đại thắng mùa Xuân năm 1975 khẳng định và chứng minh chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, khẳng định niềm tin của nhân dân ta đối với sự lãnh đạo của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Từ một người Việt Nam yêu nước nồng nàn, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã ra đi tìm đường cứu nước, đến với chủ nghĩa Mác - Lê-nin - xu thế tất yếu của thời đại, đem lại cho dân tộc con đường đúng đắn: Giành độc lập, tự do, tiến lên chủ nghĩa xã hội. Tư tưởng của Người, tấm gương mẫu mực trọn đời vì nước, vì dân của Người là ngọn cờ, là tâm điểm quy tụ mọi nguồn sức mạnh của toàn dân tộc. Người là niềm tin tất thắng, niềm tin ấy đã thành hiện thực với Đại thắng mùa Xuân. Tư tưởng của Người, tấm gương ngời sáng của Người sẽ trường tồn cùng toàn Đảng, toàn dân ta trong sự nghiệp xây dựng đất nước ta “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” trong kỷ nguyên mới.

Thứ hai, Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi của đường lối cách mạng đúng đắn, thắng lợi của một Đảng Cộng sản chân chính. Đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng đã đưa nhân dân ta từ thân phận người nô lệ trở thành người dân một nước Độc lập, tự do sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đem lại thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, kết thúc bằng chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử. Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước, mặc dù đã có những lúc hàng loạt cán bộ, đảng viên của Đảng ta ở miền Nam bị địch kìm kẹp, tra tấn, sát hại, hàng loạt cơ sở cách mạng bị tan vỡ, nhưng những người đảng viên Cộng sản kiên trung vẫn kiên cường bám dân, bám đất, vượt qua khó khăn chồng chất, tìm ra con đường đúng đắn để đánh đế quốc Mỹ và thắng đế quốc Mỹ. Toàn Đảng, từ cán bộ tới mỗi đảng viên, đã thật sự là công bộc của dân, sẵn sàng đứng ở tuyến đầu, chấp nhận khó khăn, gian khổ, hy sinh để giành thắng lợi. Trong suốt cuộc kháng chiến, trước mỗi âm mưu, thủ đoạn và hành động leo thang của đế quốc Mỹ, Đảng ta đã luôn có chủ trương và quyết sách đúng đắn, giữ vững thế chiến lược tiến công. Trong Đại thắng mùa Xuân năm 1975, chủ trương chiến lược thể hiện quyết tâm giải phóng hoàn toàn miền Nam, sự lãnh đạo kiên quyết, linh hoạt, sáng tạo của Đảng đã góp phần quyết định làm nên mùa Xuân lịch sử. Vai trò lãnh đạo của Đảng đã được minh chứng trong toàn bộ tiến trình cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng đã và đang được tiếp nối trong thực tiễn công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Thứ ba, Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi của chủ nghĩa yêu nước nồng nàn, sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng to lớn, mạnh mẽ, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ cướp nước và lũ bán nước! Tinh thần yêu nước nồng nàn ấy lại được định hướng đúng đắn của một Đảng chân chính theo ngọn cờ tư tưởng Hồ Chí Minh, đã gắn kết cả dân tộc thành một sức mạnh đại đoàn kết vô địch, trong thế kỷ XX đã đánh bại thực dân Pháp và cả đế quốc Mỹ xâm lược. Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, sức mạnh đại đoàn kết Việt Nam trở thành bức trường thành mà không kẻ thù nào có thể phá nổi. Nếu sức mạnh ấy đã làm nên thắng lợi trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xóa đi nỗi nhục mất nước, giành độc lập, tự do, thống nhất Tổ quốc, thì ngày nay với tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, nhân dân ta nhất định sẽ đoàn kết một lòng, đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc năm châu trong thời đại mới.

Thứ tư, Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi của chiến tranh nhân dân Việt Nam trong thời đại mới với lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt. Đó là thắng lợi của đường lối chính trị và quân sự đúng đắn của Đảng, kiên quyết không ngừng thế tiến công trên cả ba mặt trận chính trị, quân sự, ngoại giao, đánh địch bằng cả ba mũi giáp công chính trị, quân sự, binh vận trên cả ba vùng chiến lược rừng núi, nông thôn đồng bằng và thành thị. Đó là thắng lợi của lực lượng vũ trang nhân dân ba thứ quân với bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích. Sinh ra từ nhân dân, gắn bó mật thiết với nhân dân, được sự chăm lo, nuôi dưỡng, đùm bọc của nhân dân, lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam càng đánh càng mạnh, cùng toàn dân làm nên nét độc đáo của nghệ thuật quân sự Việt Nam thời đại mới, mà đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân năm 1975 với Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Chúng ta có quyền tự hào về Quân đội anh hùng của dân tộc và nhân dân Việt Nam anh hùng. Sức mạnh của quân và dân ta đã làm nên những trang sử hào hùng của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước, ngày nay đã và đang được củng cố, nâng tầm trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thứ năm, Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là khúc tráng ca bất hủ của sức mạnh đoàn kết chiến đấu của nhân dân ba nước Đông Dương, tình hữu nghị và đoàn kết quốc tế của anh em, bạn bè và loài người tiến bộ trên toàn thế giới. Giương cao ngọn cờ chính nghĩa, bảo vệ công lý và lẽ phải, chống thế lực hung bạo và cường quyền nhất thời đại, cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam đã góp phần khơi dậy lương tri của thế giới loài người, kể cả nhân dân tiến bộ Mỹ, tạo nên một mặt trận nhân dân thế giới chống đế quốc Mỹ xâm lược. Làm nên phong trào đoàn kết quốc tế rộng rãi và sôi động là một “hiện tượng Việt Nam” trong đời sống quốc tế lúc bấy giờ. Bài học và giá trị trường tồn ở đây chính là luôn giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc, khẳng định chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, tri ân tấm lòng vì Việt Nam của bạn bè quốc tế. Việt Nam được nhân dân thế giới tôn vinh là “lương tri của thời đại” trong cuộc chống đế quốc Mỹ, cứu nước. Ngày nay, với vị thế và uy tín quốc tế mới, với đường lối và chính sách đối ngoại đúng đắn, nhất định Việt Nam sẽ tiếp tục được sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế, vượt qua thách thức, giành thắng lợi trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ ngày non sông thu về một mối, nhưng ý nghĩa của Đại thắng mùa Xuân năm 1975 vẫn còn nguyên giá trị. Đó không chỉ là dấu ấn hào hùng trong lịch sử, mà còn là nền tảng tinh thần để nhân dân ta tiếp tục vượt qua thử thách trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, bài học về lòng yêu nước, về sự đoàn kết, về bản lĩnh kiên cường và quyết đoán của dân tộc vẫn luôn là kim chỉ nam để Việt Nam vững bước trên con đường độc lập, tự do và phát triển bền vững.

3. Lịch sử hiện đại Việt Nam ghi dấu bằng những chặng đường đấu tranh oanh liệt của toàn dân tộc nhằm giành độc lập, tự do, thống nhất Tổ quốc. Trong hành trình vĩ đại đó, Sài Gòn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí Minh đã khẳng định vai trò là trung tâm đi đầu, nơi kết thúc vẻ vang của hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Từ thực tiễn chiến đấu đến công cuộc tái thiết sau chiến tranh, Thành phố luôn mang trên mình sứ mệnh đặc biệt: đi đầu trong kháng chiến, dẫn đầu trong phát triển. Đó là một hiện thực sống động gắn liền với lý luận cách mạng Việt Nam, phản ánh sâu sắc mối quan hệ biện chứng giữa vai trò của quần chúng, sự lãnh đạo của Đảng và đặc điểm chiến lược của các vùng trung tâm đô thị trong kháng chiến và kiến quốc.

Trở lại thời khắc lịch sử ngày 23-9-1945, chỉ ba tuần sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, nhân dân Sài Gòn - Gia Định đã nổ súng kháng chiến chống thực dân Pháp quay lại xâm lược. Đó không chỉ là phát súng đầu tiên của Nam Bộ kháng chiến, mà còn là lời tuyên bố đanh thép rằng nhân dân miền Nam, không bao giờ chấp nhận mất độc lập. Hành động sớm và quyết liệt ấy chứng minh tinh thần cách mạng “đi trước về sau”, mở màn cho cao trào kháng chiến trên toàn quốc.

Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước, Sài Gòn là nơi đế quốc Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn biến thành trung tâm đầu não quân sự - chính trị của cả miền Nam. Tuy nhiên, chính nơi đây lại trở thành tâm điểm đấu tranh của phong trào đô thị và là địa bàn hoạt động bền bỉ của lực lượng cách mạng. Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968 đã ghi đậm dấu ấn qua trận đánh của lực lượng biệt động Sài Gòn vào Tòa Đại sứ Mỹ. Sự kiện này gây chấn động dư luận Mỹ và quốc tế, khiến người dân Mỹ lần đầu tiên thấy được mức độ bế tắc của chiến lược quân sự tại Việt Nam, từ đó góp phần thay đổi cục diện chiến tranh.

Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử là cuộc tiến công mang tính quyết định, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước. Trong chiến dịch này, quân dân Sài Gòn đã không đứng ngoài cuộc, mà tích cực tham gia nổi dậy, hỗ trợ các cánh quân chủ lực. Đặc biệt, sự phối hợp chặt chẽ giữa các binh đoàn tiến công từ năm hướng và lực lượng nổi dậy trong lòng Thành phố đã tạo nên một sức mạnh hợp lực, khiến bộ máy ngụy quyền Sài Gòn sụp đổ nhanh chóng. Việc giành quyền làm chủ Thành phố một cách mau lẹ và gần như giữ nguyên vẹn kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông - điều hiếm có trong lịch sử chiến tranh - là minh chứng hùng hồn cho sự chuẩn bị chu đáo, tài tình của Đảng bộ Thành phố và tinh thần yêu nước sục sôi của nhân dân miền Nam.

Tự hào về quá khứ không chỉ để ghi nhớ công lao cha anh, mà còn là động lực cho sự vươn lên trong hiện tại. Từ sau ngày giải phóng, Thành phố Hồ Chí Minh đã nhanh chóng vươn mình, trở thành trung tâm kinh tế - văn hóa - khoa học kỹ thuật hàng đầu cả nước. Thành phố đi đầu trong phong trào đổi mới, mở cửa, thu hút đầu tư, cải cách hành chính và xây dựng đô thị hiện đại. Sự năng động, sáng tạo của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố thể hiện rõ nét tinh thần “đi đầu vì cả nước, cùng cả nước”.

Tiến bước trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Thành phố Hồ Chí Minh kiêu hãnh giữ vai trò đầu tàu - là trung tâm động lực, tiên phong trong nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, văn hóa, giáo dục đến khoa học, công nghệ. Không chỉ là đầu tàu kinh tế, Thành phố Hồ Chí Minh còn là điểm sáng trong bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa - lịch sử, nhất là trong công tác giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần cách mạng, lý tưởng sống cao đẹp cho thế hệ trẻ. Những trang sử hào hùng, giá trị trường tồn được Thành phố gìn giữ và lan tỏa như một mạch nguồn bất tận, tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho hành trình dựng xây tương lai. Với bản lĩnh vững vàng, khát vọng vươn cao và tinh thần vì cả nước, cùng cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh đang bứt phá mạnh mẽ, xứng đáng là trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của cả nước, khu vực và quốc tế - nơi quá khứ, hiện tại và tương lai hòa quyện trong hành trình không ngừng tiến về phía trước./.

-------------------

(1) Xem: Bộ Quốc phòng, Viện Lịch sử quân sự Việt Nam: Lịch sử kháng chiến chống Mỹ, cứu nước 1954 - 1975, tập IX: Tính chất, đặc điểm và bài học lịch sử, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2013, tr. 80