Định hướng chiến lược lâu dài tạo nguồn cán bộ mạnh làm căn cứ để đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới nhằm bảo đảm ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội bền vững là mục tiêu của Tiền Giang.

Thực tiễn công tác cán bộ ở Tiền Giang

Từ sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ VIII nhiệm kỳ 2005 - 2010, Tiền Giang đã đề ra chương trình, kế hoạch tiếp tục thực hiện công tác quy hoạch, đào tạo và sử dụng cán bộ đến năm 2010 và những năm tiếp theo. Các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở nhận thức thống nhất mục tiêu, nội dung, phương pháp, quy trình quy hoạch theo các hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh; xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo cán bộ thuộc diện cấp, ngành mình quản lý, đồng thời báo cáo quy hoạch cán bộ diện cấp trên quản lý để phê duyệt. Quá trình thực hiện đã bảo đảm đúng quy trình, nguyên tắc, quan điểm của Đảng, phát huy vai trò và trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, cán bộ, đảng viên và cơ quan tham mưu trong việc lựa chọn cán bộ đưa vào diện quy hoạch; việc đào tạo, phân công, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, giới thiệu nhân sự ứng cử các chức danh lãnh đạo, quản lý đúng quy hoạch; hằng năm có đánh giá, rà soát, sàng lọc, bổ sung vào quy hoạch những cán bộ trẻ có nhiều triển vọng, đồng thời đưa ra những cán bộ không còn đủ điều kiện và tiêu chuẩn.

Phương hướng, mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra cho công tác xây dựng Đảng về tổ chức, cán bộ của tỉnh từ nay đến cuối nhiệm kỳ và những năm tiếp theo là tập trung chỉ đạo xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở, hướng mạnh về cơ sở, tạo sự chuyển biến rõ rệt và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, gắn xây dựng tổ chức cơ sở đảng với xây dựng chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ở cơ sở, nhất là đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tiếp tục thực hiện cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, giáo dục, rèn luyện đạo đức, nâng cao phẩm chất và năng lực đội ngũ cán bộ, đảng viên, góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu...

Nhìn chung, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ khoa học - kỹ thuật của Tiền Giang ngày càng phát triển và trưởng thành, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất, trình độ, năng lực hoạt động thực tiễn, năng động, sáng tạo, có khả năng nắm bắt và ứng dụng những thành tựu khoa học - công nghệ mới, cơ bản bảo đảm sự chuyển tiếp liên tục giữa các thế hệ cán bộ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Đảng, phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa phương.

Tuy nhiên, trước yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, công tác quy hoạch, đào tạo cán bộ ở Tiền Giang thời gian qua vẫn còn những hạn chế, bất cập. Một số cấp ủy, lãnh đạo đơn vị, địa phương chưa chủ động xây dựng quy hoạch; chưa tích cực chuẩn bị nguồn để thay thế; quy hoạch còn khép kín trong một đơn vị, địa phương; chất lượng quy hoạch còn thấp, chưa gắn quy hoạch với đào tạo, luân chuyển. Đội ngũ cán bộ tuy có phát triển nhưng chưa đồng bộ, vẫn còn tình trạng "vừa thừa, vừa thiếu", thiếu cán bộ lãnh đạo giỏi về kinh tế, quản lý hành chính, khoa học - kỹ thuật. Xét về chất lượng và cơ cấu, đội ngũ cán bộ vẫn còn có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ mới.

Tình hình trên đòi hỏi cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể phải có sự nhận thức nhất quán quan điểm của Đảng: "Quy hoạch cán bộ là một nội dung trọng yếu của công tác cán bộ, bảo đảm cho công tác cán bộ đi vào nền nếp, chủ động, có tầm nhìn xa, đáp ứng cả nhiệm vụ trước mắt và lâu dài"; tập trung lãnh đạo và đề ra các giải pháp tăng cường công tác quy hoạch, đào tạo và sử dụng cán bộ một cách toàn diện và hiệu quả, có tính chiến lược lâu dài, vừa đáp ứng yêu cầu công tác cán bộ của các cấp, các ngành, vừa bảo đảm ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý

Mục đích của công tác cán bộ là tạo sự chủ động, có tầm nhìn chiến lược trong công tác cán bộ; khắc phục tình trạng hẫng hụt trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, bảo đảm tính kế thừa, phát triển và sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa các thế hệ cán bộ, giữ vững sự đoàn kết nhất trí trong nội bộ và sự ổn định chính trị; chuẩn bị định hướng chiến lược 5 năm, 10 năm, 20 năm tạo nguồn cán bộ mạnh làm căn cứ đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ.

1 - Về công tác cán bộ, Tiền Giang luôn quan tâm tiến hành đồng bộ cả năm khâu trong công tác cán bộ: đánh giá, quy hoạch, luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng và bố trí, sắp xếp, sử dụng cán bộ. Điều quan trọng là phải triển khai năm khâu trên đồng bộ và nhận thức rõ hơn vị trí của từng khâu. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nhằm nâng cao trình độ, chất lượng đội ngũ cán bộ. Những năm qua, tỉnh đã khắc phục một bước tình trạng đào tạo cán bộ tràn lan, không theo quy hoạch. Lấy việc phục vụ nhiệm vụ chính trị trong từng thời kỳ cách mạng để xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý; thông qua thực tiễn, năng lực, nhất là năng lực chỉ đạo thực tiễn, làm việc năng động, sáng tạo, có hiệu quả, cũng như các nhân tố mới có nhiều triển vọng phát triển để đưa vào quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý; quan tâm tạo nguồn để tăng tỷ lệ cán bộ lãnh đạo, quản lý trẻ, xuất thân từ công nhân, nông dân, con em các gia đình có công với cách mạng, cán bộ nữ.

Chú trọng triển khai thực hiện quy hoạch "động" và "mở" theo hướng một chức danh cần quy hoạch nhiều người và một người có thể quy hoạch vào một số chức danh có khả năng đảm nhận; không khép kín trong từng địa phương, đơn vị; quy hoạch được rà soát thường xuyên, để bổ sung, điều chỉnh hằng năm; quy hoạch cán bộ phải đồng bộ từ trên xuống dưới; cấp trên chỉ đạo, hướng dẫn cấp dưới quy hoạch cán bộ, lấy quy hoạch cán bộ cấp dưới làm cơ sở cho quy hoạch cán bộ cấp trên; quy hoạch cấp trên thúc đẩy quy hoạch cấp dưới.

2 - Về yêu cầu trình độ đào tạo, tỉnh định hướng quy hoạch cán bộ lãnh đạo chủ chốt từ cấp huyện trở lên nói chung phải tốt nghiệp đại học và có trình độ cao cấp lý luận chính trị; đối với cán bộ dưới 45 tuổi thuộc diện quy hoạch chức danh chủ chốt thì phải tốt nghiệp đại học chính quy và cao cấp lý luận chính trị hệ tập trung; đồng thời quan tâm đến các đồng chí tuy không được đào tạo cơ bản theo quy định, nhưng có năng lực nổi trội trong chỉ đạo thực tiễn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân tín nhiệm; tỷ lệ cán bộ nữ cần xem xét vận dụng một cách thích hợp. Bố trí kết hợp giữa 3 độ tuổi, thực hiện trẻ hóa, độ tuổi trung bình khóa sau thấp hơn khóa trước, trong đó tuổi dưới 40 đối với cấp tỉnh và dưới 35 đối với cấp huyện: khoảng 10%; từ 40 tuổi đến 50 tuổi đối với cấp tỉnh và 35 tuổi - 45 tuổi đối với cấp huyện: khoảng 60% - 70%; trên 50 tuổi đối với cấp tỉnh và trên 45 tuổi đối với cấp huyện: khoảng 20% - 30%; tỷ lệ cán bộ nữ từ 15% - 25%, có tỷ lệ thích hợp đối với cán bộ xuất thân từ công nhân, nông dân; mỗi nhiệm kỳ cấp ủy đổi mới từ 25% - 35% tổng số ủy viên ban chấp hành. Trên cơ sở đó, các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở chủ động xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đặc biệt là đào tạo cán bộ khoa học - kỹ thuật, đào tạo sau đại học theo Đề án của tỉnh, nhằm nâng cao trình độ, kiến thức, phẩm chất đạo đức và khả năng nghiên cứu, ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến, phát huy hiệu quả hoạt động thực tiễn của cán bộ, tạo nguồn nhân sự dồi dào, đáp ứng yêu cầu công tác cán bộ trong thời kỳ mới.

3 - Phấn đấu đến năm 2010 có 1.000 cán bộ, công chức có trình độ sau đại học (kể cả đào tạo nguồn và thu hút cán bộ có trình độ cao), trong đó 20% cán bộ lãnh đạo, quản lý các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh có trình độ sau đại học (gồm thạc sĩ, tiến sĩ, chuyên khoa I, II); cán bộ chủ chốt các cấp, cán bộ giữ ngạch chuyên viên, chuyên viên chính có kiến thức ngoại ngữ, tin học, quản lý nhà nước, quản lý kỹ thuật đạt chuẩn quy định; cấp ủy tỉnh có trình độ cao đẳng, đại học đạt 90%, cao cấp lý luận chính trị: 100%; cấp ủy huyện (tương đương) có trình độ cao đẳng, đại học: 80%, cao cấp lý luận chính trị: 90%; đội ngũ cán bộ cấp ủy xã, phường, thị trấn phấn đấu 100% tốt nghiệp cấp 3 và có 1 bằng trung cấp (lý luận chính trị hoặc chuyên môn), 15%: cao đẳng, đại học (trong đó bí thư, chủ tịch chiếm 30%), 70% bí thư có trình độ cao cấp lý luận chính trị, 100% cán bộ chuyên môn có bằng trung cấp chuyên ngành.

Triển khai thực hiện các bước cụ thể

Để đạt được các chỉ tiêu trên, Tỉnh ủy đã lãnh đạo các cấp ủy đảng, tổ chức đảng tiếp tục quán triệt, triển khai các nghị quyết của Đảng, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc quy hoạch, đào tạo và sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ. Xây dựng kế hoạch phải cụ thể, có danh sách cán bộ, chức danh quy hoạch, loại hình đào tạo cho từng cấp học, dự kiến bố trí sau đào tạo; phát hiện đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, tài năng trẻ là học sinh các trường phổ thông, sinh viên quê ở Tiền Giang đang học ở các trường đại học trong và ngoài nước, phấn đấu đến năm 2020 có 4% dân số trong tỉnh có trình độ cao đẳng, đại học. Ủy ban nhân dân tỉnh cân đối, tăng dần tỷ lệ chi ngân sách, đồng thời huy động mọi nguồn lực tài chính ngoài ngân sách từ các tổ chức kinh tế - xã hội, các cá nhân, doanh nghiệp trong và ngoài nước cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo. Đầu tư kinh phí xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các trường đào tạo cán bộ; bổ sung chế độ, chính sách đào tạo, chính sách thu hút nguồn nhân lực có trình độ cao, chính sách cán bộ nữ, cán bộ xã, phường, thị trấn, chính sách học bổng, giảm học phí,... nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và tạo nguồn cán bộ cho tỉnh. Đặc biệt coi trọng việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng toàn diện về nhận thức lý luận chính trị, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, cũng như về phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, tác phong, lề lối làm việc, phương pháp công tác.

Chú ý việc đào tạo theo chức danh, gắn học tập kiến thức lý luận cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng với kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, phương pháp công tác, lề lối làm việc, phù hợp với từng đối tượng, từng chức danh cán bộ. Phát huy tính tích cực, tự giác của người học; tăng cường trao đổi, thảo luận, tranh luận của học viên và giữa học viên với giáo viên. Việc đánh giá kết quả đào tạo, bồi dưỡng phải thực sự khách quan, nghiêm túc, tránh tình trạng nể nang hoặc chạy theo thành tích. Cùng với việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý các cấp, trường chính trị tỉnh cũng cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác nghiên cứu, giảng dạy lý luận chính trị (bao gồm lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, khoa học chính trị, khoa học quản lý nhà nước...).

Công tác quy hoạch cán bộ thời gian tới cần đạt được những yêu cầu về xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp có đủ phẩm chất và năng lực, có cơ cấu hợp lý, đủ điều kiện chuyển tiếp vững vàng, liên tục giữa các thế hệ cán bộ, nhằm thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tạo nguồn dồi dào để xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp một cách căn bản và lâu dài, sớm phát hiện, đào tạo có định hướng đối với cán bộ trẻ có triển vọng xuất hiện trong các hoạt động thực tiễn,... làm căn cứ để đẩy mạnh việc đào tạo, đào tạo lại cán bộ và luân chuyển cán bộ theo đúng quy định về phân cấp công tác cán bộ./.