Hội Khuyến học trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu

TCCS - Hội Khuyến học tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được thành lập sớm, và hoạt động mạnh mẽ, hiệu quả theo tư tưởng về xây dựng xã hội học tập của Trung ương. Trải qua hơn thập kỷ hoạt động, Hội thu hút đông đảo hội viên tham gia công tác khuyến học, khuyến tài đa dạng... đóng góp tích cực cho sự nghiệp trồng người, phát triển ngành giáo dục và đào tạo.

Trưởng thành sau 10 năm xây dựng

Từ vài chục hội viên trong nhiệm kỳ đầu (2000 - 2005) khi mới thành lập Hội, đến nay, Bà Rịa - Vũng Tàu đã có 877 thôn ấp, khu phố, cơ quan, trường học có tổ chức hội, với trên 103.000 hội viên, chiếm 10,28% số dân. Giai đoạn 2006 - 2010, bình quân mỗi năm hội kết nạp thêm 14.600 hội viên. Có tổ chức hội và hội viên đông đảo đã giúp cho hoạt động khuyến học đến với từng tổ dân cư, khu phố; vận động đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia các phong trào khuyến học, theo học các lớp chuyên đề tại Trung tâm Văn hóa - Học tập cộng đồng; quản lý việc học tập của trẻ em ngoài giờ học ở trường; vận động các gia đình có con em bỏ học đến trường trở lại. Hội vận động, quyên góp tiền và đồ dùng học tập cho con em các gia đình gặp khó khăn; hình thành các mô hình gia đình hiếu học, dòng họ khuyến học, đơn vị hiếu học và đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập từ cơ sở.

Năm 2003, số gia đình hiếu học chỉ vài trăm hộ, cuối năm 2005, toàn tỉnh có 8.117 gia đình đăng ký, trong đó 1.020 gia đình được công nhận gia đình hiếu học; đến nay, có 74.385 gia đình đăng ký, trong đó 38.862 gia đình được công nhận danh hiệu này.

Nhằm khuyến khích phong trào thi đua “dạy tốt, học tốt”, hằng năm, ngoài việc thực hiện trao học bổng thường niên, đột xuất, các cấp Hội còn tổ chức trao học bổng theo phương thức 1+1(1). Năm năm gần đây, Tỉnh Hội đã tổ chức 5 lần trao học bổng "khuyến học, khuyến tài" thường niên cho trên 2.000 học sinh, sinh viên và khen thưởng hàng trăm học sinh giỏi cấp tỉnh, quốc gia và thi đậu thủ khoa các kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông với số tiền trên 2 tỉ đồng. Tỉnh Hội đã phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Quỹ Khuyến học Việt Nam trao học bổng "Vòng tay đồng đội", "vòng tay nhân ái" cho trên 100 học sinh tiểu học, trung học cơ sở với số tiền 90 triệu đồng. Dù số suất học bổng chưa nhiều, số tiền hỗ trợ cho các nhà trường và thầy cô giáo còn rất khiêm tốn, song đã góp phần động viên tinh thần học tập của trò, công tác giảng dạy của thầy. Để có kinh phí trao học bổng, khen thưởng, hỗ trợ hoạt động các cơ sở giáo dục, các cấp hội đã tích cực vận động nhiều tổ chức, doanh nghiệp, "Mạnh Thường Quân” ủng hộ quỹ Hội. Mười năm qua, quỹ khuyến học cấp thôn, ấp tích lũy được trên 6 tỉ đồng; cấp xã, phường trên 7 tỉ đồng; cấp huyện trên 6 tỉ đồng và cấp tỉnh trên 8 tỉ đồng.

Hội đã tích cực góp phần cùng với ngành giáo dục nâng cao chất lượng giáo dục tỉnh nhà. Tỉnh Hội chỉ đạo các cấp hội cơ sở phối hợp với các cơ sở giáo dục thực hiện cuộc vận động "Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục", "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực"; vận động học sinh đến lớp, không bỏ học, không nghiện hút ma túy; đẩy mạnh công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục... Năm năm qua, ngành giáo dục và đào tạo của tỉnh tiếp tục phát triển và được đầu tư nhiều hơn, cơ sở vật chất được tăng cường; các loại hình trường lớp tiếp tục được đa dạng hóa; công tác phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập giáo dục trung học cơ sở được duy trì; tỷ lệ trẻ mẫu giáo đến lớp đạt 75%; 99,9% số học sinh 6 tuổi vào học lớp 1; trên 99% số học sinh hoàn thành cấp tiểu học vào học trung học cơ sở; trên 90% số học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở được vào lớp 10 trung học phổ thông; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp phổ thông hằng năm đạt trên 80% (riêng năm 2010 đạt trên 92%); có trên 30% số học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông hằng năm trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng chính quy.

Hội đã tích cực và chủ động phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng Trung tâm Văn hóa - Học tập cộng đồng. Hoạt động này góp phần thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân. Hiện tại có 100% số xã, phường có Trung tâm Văn hóa - Học tập cộng đồng, tiêu biểu các Trung tâm Văn hóa - Học tập cộng đồng Long Điền, Đất Đỏ, Châu Đức, Tân Thành, thị xã Bà Rịa và Thành phố Vũng Tàu.

Với những thành tích đạt được trong phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, năm 2006, Tỉnh Hội đã được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; nhiều tập thể và cán bộ, hội viên của Hội đã được Trung ương Hội khuyến học Việt Nam, ủy ban nhân dân tỉnh, ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh tặng cờ, bằng khen và kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp khuyến học". Đặc biệt, ngày 28-10-2009, Hội Khuyến học Bà Rịa - Vũng Tàu vinh dự được Chủ tịch nước thưởng Huân chương Lao động hạng Ba và cho 3 đồng chí trong Ban Chấp hành Tỉnh Hội.

Những bài học kinh nghiệm

Một là, sự lãnh đạo, chỉ đạo, quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự giúp đỡ, hướng dẫn về nghiệp vụ, chuyên môn của Hội Khuyến học Việt Nam thực hiện tốt chương trình xã hội học tập. Thực tế cho thấy, ở đâu cấp ủy và chính quyền quan tâm, ở đó công tác khuyến học đạt được nhiều thành quả tốt đẹp.

Hai là, đông đảo hội viên tâm huyết với sự nghiệp giáo dục; nhiều cán bộ, công chức, viên chức, nhà giáo, các tu sĩ, tín đồ các tôn giáo, các dòng họ, hội đồng hương... đã sát cánh cùng Hội để triển khai các hoạt động khuyến học; các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, vị "Mạnh Thường Quân" đã thành tâm giúp đỡ, tài trợ cho công tác khuyến học. Do đó, công tác khuyến học, khuyến tài đi vào thực tiễn, có hiệu quả nhanh, cao.

Ba là, Hội đã quy tụ được nhiều cán bộ tâm huyết, từng trải qua các phong trào cách mạng, từng tham gia công tác lãnh đạo, quản lý xã hội có uy tín. Sự nhạy bén về chính trị, sự kiên trì về quan điểm và sáng tạo trong hoạt động của đội ngũ cán bộ cốt cán này đã góp phần tạo nên sự phát triển mạnh, vững chắc của Hội Khuyến học.

Bốn là, Hội đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành của tỉnh để tranh thủ hỗ trợ về chuyên môn, nâng cao tiềm lực cho hoạt động của Hội.

Để tiếp tục góp phần phát triển xã hội học tập

Nghiêm túc thực hiện các Chỉ thị số 11-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 02/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị số 26-CT/TU của Tỉnh ủy nhằm đẩy mạnh xã hội học tập, nhiệm kỳ 2011 - 2015, Hội Khuyến học Bà Rịa - Vũng Tàu đề ra mục tiêu: "Tiếp tục củng cố, phát triển tổ chức hội và phát triển hội viên; phát huy năng lực sáng tạo và nhiệt tình công tác của cán bộ, hội viên trong toàn Hội, đưa khuyến học, khuyến tài trở thành một phong trào quần chúng rộng rãi hơn nữa; thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong cuộc vận động toàn dân học tập, toàn dân tham gia xây dựng xã hội học tập từ cơ sở; tạo thêm nhiều cơ hội để mỗi người dân thực hiện được nhiệm vụ học tập thường xuyên, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, của tỉnh".

Để đạt mục tiêu trên, thời gian tới công việc ưu tiên của Hội tập trung là:

Thứ nhất, hướng toàn bộ công tác khuyến học, khuyến tài vào trọng tâm "Xây dựng xã hội học tập". Trên cơ sở vận dụng một cách sáng tạo những kinh nghiệm xây dựng mô hình khuyến học, khuyến tài trong những năm qua, Hội tiếp tục xây dựng mô hình khuyến học sát với hoàn cảnh của mỗi địa phương.

Thứ hai, tiếp tục phát triển mạnh tổ chức hội ở cơ sở, nhất là các Chi hội ở thôn, ấp, cơ quan, trường học. Phấn đấu hết năm 2011, có 100% số trường trung học phổ thông và các thôn, ấp ở vùng sâu có tổ chức hội. Tiếp tục vận động phát triển hội viên, phấn đấu mỗi năm nâng số hội viên đạt tỷ lệ thêm 1% số dân toàn tỉnh. Phấn đấu hết nhiệm kỳ nâng số hội viên đạt 15% số dân toàn tỉnh. Nâng cao chất lượng tổ chức hội và hội viên, bồi dưỡng năng lực công tác cho cán bộ, hội viên để làm tốt nhiệm vụ nòng cốt trong cuộc vận động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.

Thứ ba, tích cực đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ trường học. Trong khối hệ thống giáo dục chính quy, phối hợp với ngành giáo dục, thi đua xây dựng phong trào "Trường học thân thiện, học sinh tích cực". Trong lĩnh vực giáo dục không chính quy, động viên các cấp hội phối hợp chặt chẽ với ngành giáo dục, ngành văn hóa - thể thao và du lịch để củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các Trung tâm Văn hóa - Học tập cộng đồng.

Thứ tư, đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục. Vận động các tổ chức, cá nhân, hội viên có điều kiện đăng ký mở trường lớp ngoài công lập, trong đó chú trọng đến các hình thức học nghề, góp phần phân luồng học sinh sau tốt nghiệp trung học cơ sở và thực hiện công tác phổ cập giáo dục bậc trung học. Nghiên cứu, đề xuất việc thành lập trường phổ thông ngoài công lập do ủy viên Ban Chấp hành tỉnh Hội quản lý đúng chủ trương xã hội hóa giáo dục của Nhà nước.

Thứ năm, đẩy mạnh hơn nữa phong trào xây dựng gia đình, khu phố, thôn, ấp hiếu học. Cuộc vận động xây dựng gia đình hiếu học sẽ góp phần tạo nền móng vững chắc cho xã hội học tập, gắn phong trào xây dựng gia đình hiếu học với cuộc vận động xây dựng các gia đình văn hóa, các cụm dân cư văn hóa, với các chương trình xóa đói, giảm nghèo, phát triển nghề truyền thống, tạo thêm việc làm, phát triển sản xuất.

Thứ sáu, phát triển các hình thức quỹ khuyến học, khuyến tài để hỗ trợ và mở rộng phong trào khuyến học. Tiếp tục việc vận động các doanh nghiệp, tổ chức, đoàn thể, cá nhân đóng góp vào quỹ khuyến học của Hội; khuyến khích phát triển quỹ khuyến học trong từng gia đình, từng dòng họ, hội đồng hương; tiếp tục duy trì ngày hội "khuyến học - khuyến tài" hằng năm; phát triển hình thức học bổng 1+1 và các hình thức đỡ đầu của gia đình, cơ quan, doanh nghiệp... đối với học sinh nghèo, học sinh khuyết tật...

Thứ bảy, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về khuyến học. Xây dựng hệ thống thông tin khuyến học để tuyên truyền rộng rãi công tác khuyến học trong cộng đồng dân cư. Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo nâng cao hơn nữa chất lượng bản tin "Giáo dục và Khuyến học" phổ cập rộng rãi đến các nhà trường, thôn ấp, khu phố, đến các hội viên của Hội; tạo mối quan hệ hợp tác chặt chẽ giữa Hội với các cơ quan truyền thông đẩy mạnh tuyên truyền về khuyến học, xã hội học tập; củng cố tổ chức hội và phát triển hội viên, phát triển gia đình hiếu học, xây dựng xã hội học tập./.