Sự mù quáng của tướng Đờ Gôn đối với cuộc chiến ở Đông Dương

Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, nước Pháp rơi vào tình trạng suy sụp, kiệt quệ. Đờ Gôn - người đứng đầu Chính phủ Pháp đóng ở An-giê-ri và Chính phủ lâm thời Pháp ở Pa-ri những năm 1944 - 1946 - chủ trương chiếm lại Đông Dương, với ảo tưởng gây chiến thắng vang dội, dễ dàng ở các thuộc địa, trong đó có Đông Dương để kích thích sự phục hưng của nước Pháp. Kết cục là, Đờ Gôn đã phạm sai lầm lớn: những trận đánh tàn phá xứ Đông Dương, trong đó có Việt Nam đã không đem lại cho nước Pháp một lối thoát nào, ngoài sự thù hằn, sự tàn phá ngày càng tăng. Những sai lầm ngoài sức tưởng tượng của Đờ Gôn là nguồn gốc của những chết chóc vô nghĩa đối với hàng ngàn đồng bào của ông cũng như những đau thương vô bờ bến của các dân tộc Đông Dương.

Tác giả cuốn sách - Pierre Quatrepoint - là một người Pháp, một người yêu lịch sử, và trên hết, là một người yêu sự thật. Sau một chuyến đi thăm Việt Nam, những hình ảnh mà cuộc chiến tranh Đông Dương còn để lại trên đất nước có dải đất hình chữ S: hàng ngàn loại dụng cụ quỷ quái mà quân đội Mỹ để lại ở căn cứ không quân Đà Nẵng, Rocket city, những cháu nhỏ, sinh ra đã bị biến dạng dị hình một cách khủng khiếp sau những trận bom rải chất độc hoá học màu da cam, đã khiến ông không thể không đi tìm nguyên nhân lý giải cho việc tại sao nước Pháp lại đi đến một cuộc chiến tranh sai lầm như vậy. Và ông đã tìm được câu trả lời: sai lầm của Đờ Gôn. Đã đến lúc phải đưa ra ánh sáng, với tinh thần hết sức khách quan, về nguồn gốc và hậu quả của cuộc chiến tranh này, đó là suy nghĩ của Quatrepoint.

Thông qua cuốn sách “Sự mù quáng của tướng Đờ Gôn”, tác giả nêu lên 6 sai lầm lớn của Đờ Gôn, đó là:

1. Quên bài học cay đắng mà nhân dân Pháp đã phải chịu đựng dưới thời phát - xít Đức chiếm đóng.

2. Sai lầm trong dùng người.

3. Bảo thủ, không lắng nghe lẽ phải.

4. Bỏ lỡ những thời cơ lập lại hoà bình.

5. Hối cải muộn màng.

6. Sai lầm về văn sử.

Với nguồn tư liệu phong phú, tác giả đã đứng về lẽ phải, đã đưa ra ánh sáng với tinh thần hết sức lạc quan về nguồn gốc của cuộc chiến tranh và những hậu quả của nó; đồng thời là sự thức tỉnh cần thiết cho những ai còn ảo tưởng nghĩ rằng: cuộc chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ suốt 30 năm của dân tộc Việt Nam là có thể tránh được.

Cuốn sách do ông Đặng Văn Việt, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 174, chủ lực Cao - Bắc - Lạng, người đã từng tham gia nhiều trận đánh trên mặt trận đường số 4 rực lửa, lược dịch./.