Phiên họp thứ 20 Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Xóa bỏ các hành vi cá độ bất hợp pháp

* Xóa bỏ cá độ bất hợp pháp trong đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế

Đa số các ý kiến tán thành với chủ trương ban hành Nghị định để tăng cường quản lý, giám sát của Nhà nước đối với hoạt động kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế, từng bước thu hẹp và xóa bỏ hoạt động cá độ bất hợp pháp, khai thác hợp lý nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đây là nhu cầu của một bộ phận dân cư và trên thực tế Chính phủ đang cho phép một số doanh nghiệp thí điểm tổ chức hoạt động kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó. Song, đây là vấn đề nhạy cảm, có thể phát sinh những hệ lụy đối với an ninh, trật tự, an toàn xã hội nên cần quy định chặt chẽ trong việc cấp giấy phép, chứng nhận điều kiện kinh doanh, người chơi, giới hạn mức đặt cược... Các ý kiến cũng tán thành với quy định của Dự thảo nghị định và cho rằng, việc chỉ cho phép kinh doanh đặt cược đối với đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế, không mở rộng đối với các lĩnh vực khác là phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam hiện nay.

Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội Trương Thị Mai lưu ý, cần có thái độ hết sức thận trọng khi hợp pháp hóa các hoạt động kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Báo cáo đánh giá tác động còn thiên về chủ quan, đưa ra nhiều điểm tích cực với những lý lẽ thuyết phục cho mục tiêu quá lớn như: Thu hút các nhà đầu tư, giải quyết việc làm, tạo nguồn thu để thực hiện các mục tiêu phúc lợi công cộng... Bà Trương Thị Mai đặt vấn đề: Dự thảo Nghị định cho rằng sẽ đẩy lùi tệ nạn xã hội từ hạn chế cá cược bất hợp pháp, hạn chế tác động xấu tới gia đình liệu có là chủ quan? Nghị định quy định mức đặt cược tối thiểu, tối đa có thể khống chế được người thu nhập thấp hay không?

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Nguyễn Kim Khoa và Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Ksor Phước đề nghị làm rõ quan điểm, mục tiêu xây dựng Nghị định. Nghị định phải lấy mục tiêu tạo ra sân chơi hợp pháp để ngăn chặn tình trạng bất hợp pháp, chủ yếu giải quyết vấn đề xã hội chứ không tập trung vào mục tiêu thu hút ngân sách. Vì thế, những quy định trong Nghị định phải đáp ứng mục tiêu bảo đảm trật tự an toàn xã hội và truyền thống văn hóa. Cần phân tích tình hình hiện nay và tác động của việc đặt cược đến những vấn đề xã hội, xác định rõ đối tượng nào được tham gia.

Ông Ksor Phước đề nghị Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch có báo cáo đánh giá tác động của Nghị định đến lĩnh vực văn hóa, xã hội; Ngân hàng Nhà nước đánh giá về vấn đề rửa tiền có thể xảy ra và vai trò của ngành về vấn đề này. Các quy định có làm hạn chế tiêu cực trong bóng đá hiện nay không, hay lại làm phình lên? - Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đặt câu hỏi, đồng thời khẳng định rửa tiền là vấn đề nghiêm trọng nhưng Nghị định lại không đề cập đến, cần lắng nghe các ý kiến đánh giá tác động cả tích cực và tiêu cực thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới quyết được.

Nhiều ý kiến cho rằng: Khoản 2 Điều 13 của Dự thảo nghị định quy định mức đặt cược tối thiểu là 10.000 đồng và tối đa mỗi người chơi trong một ngày cho từng sản phẩm đặt cược là 1 triệu đồng, vô hình chung đã tạo điều kiện khuyến khích xã hội tham gia, bởi mức giới hạn này là quá thấp, ai cũng tham gia được. Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định việc quy định giới hạn mức đặt cược tối thiểu, tối đa là cần thiết. Tuy nhiên, mức đặt cược cần được cân nhắc, quy định phù hợp với thực tiễn, góp phần thu hút, tạo chủ động và quản lý chặt chẽ người chơi. Các ý kiến đề nghị chỉ nên điều chỉnh để đối tượng có tài chính tham gia, không nên khuyến khích toàn xã hội tham gia.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện đề nghị giải thích từ ngữ đối với hoạt động đặt cược bóng đá quốc tế để có căn cứ, tránh áp dụng tùy tiện. Giới hạn chơi phải phản ánh thực trạng xã hội hiện nay, giới hạn đặt ra phải hết sức thận trọng, không khuyến khích những hành vi bất hợp pháp, mặt trái của xã hội, nhưng ở mức độ nào đó nên theo thực tế của xã hội để quy định cho phù hợp. Cũng theo ông Nguyễn Văn Hiện, dự thảo Nghị định giao cho một doanh nghiệp do Nhà nước làm chủ sở hữu tổ chức hoạt động kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế là không phù hợp với Luật Doanh nghiệp, không bảo đảm yêu cầu về cạnh tranh, chống độc quyền, khó đánh giá, tổng kết. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng về lâu dài, cần tổ chức đấu thầu rộng rãi giấy phép đầu tư để lựa chọn doanh nghiệp có điều kiện tốt nhất về tổ chức quản lý được phép kinh doanh nhằm bảo đảm phù hợp với thông lệ quốc tế. Đồng thời, Nghị định cũng cần quy định cụ thể hơn về điều kiện để doanh nghiệp được phép tổ chức thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế.

Đồng tình với báo cáo thẩm tra Ủy ban Tài chính - Ngân sách, song Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý không khỏi băn khoăn khi Nghị định mở ra cho cả đối tượng là người Việt Nam và nước ngoài nhưng Nghị định 86/2013/NĐ-CP lại chỉ dành cho người nước ngoài, trong khi thực chất đều là trò chơi có thưởng, do vậy cần giải quyết thấu đáo vấn đề này, cần đánh giá đầy đủ các mặt được, những tiêu cực, hạn chế nếu có khi Nghị định ra đời, phải thống nhất với các văn bản hiện hành.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng đây là loại hình kinh doanh có điều kiện, mang lại nguồn lợi siêu lợi nhuận nên phải có cơ sở pháp lý chặt chẽ, không nên khuyến khích mở ra nhiều, phải có quy hoạch theo khu vực và có cơ chế kiểm tra, kiểm soát doanh thu, nắm bắt số lượng chơi, tần suất chơi để biết việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp kinh doanh các hình thức vui chơi này. Đây cũng là quan điểm của Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng. Phó Chủ tịch Tòng Thị Phóng nhận định: Rửa tiền là vấn đề đáng lo ngại, cần cân nhắc mức độ, phạm vi, điều kiện mang tiền thưởng ra nước ngoài để quản lý dòng tiền này.

* Quy hoạch điểm kinh doanh casino

Từ nhìn nhận việc áp dụng Quyết định số 32/2003/QĐ-TTg để điều chỉnh hoạt động kinh doanh casino đã phát sinh nhiều bất cập, chưa bảo đảm tính pháp lý cao, chưa bao quát hết các vấn đề phát sinh trong thực tế hoạt động và quản lý, giám sát của Nhà nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với quan điểm của Chính phủ về ban hành Nghị định về hoạt động kinh doanh casino.

Ủng hộ quan điểm ban hành Nghị định, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng cho phép hoạt động kinh doanh casino sẽ thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, nhất là trong điều kiện ta đang nghiên cứu xây dựng các đặc khu kinh tế, đồng thời đưa các hoạt động này đi vào khuôn khổ pháp luật. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị làm rõ trong điều kiện của Việt Nam hiện nay đã cấp phép cho 7 nơi kinh doanh casino, dự kiến tới đây sẽ có thêm bao nhiêu điểm. Với quan điểm là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, không đặt mục tiêu thu hút ngân sách, vấn đề quy hoạch phải được đặt ra rõ ràng.

Nhấn mạnh hoạt động casino có tác động xấu đến xã hội, đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, cần quản lý chặt chẽ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu cơ quan soạn thảo làm rõ vấn đề quy hoạch, nơi nào được đặt casino và Việt Nam cần có bao nhiêu casino. Bên cạnh đó phải làm rõ điều kiện để cấp giấy phép, cơ quan có thẩm quyền cấp phép, kiểm soát hoạt động trong casino. Cùng với đó, cần nghiên cứu cơ chế doanh thu và chia lợi nhuận, vấn đề xử kiện người đánh bạc và người quản lý casino, quy định hành vi vi phạm cụ thể ngay trong Nghị định... Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chưa nên kết luận về vấn đề này để tiếp tục nghiên cứu kỹ hơn.

Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện băn khoăn về sự cần thiết phải ban hành một Nghị định riêng về hoạt động kinh doanh casino trong khi đã có Nghị định 86/2013/NĐ-CP về kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài. Theo lập luận của ông Nguyễn Văn Hiện, xét về mặt hình thức, trò chơi có thưởng được quy định tại Nghị định 86/2013/NĐ-CP với casino gần như không khác nhau, tại sao phải có 2 nghị định với rất nhiều vấn đề trùng lắp?./.