Bên ngưỡng cuộc phiêu lưu quân sự mới

Lý Mạc Phù
20:53, ngày 27-05-2013
TCCSĐT - Với 15 phiếu thuận và 3 phiếu chống, ngày 21-5 vừa qua, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã thông qua dự thảo luật về vũ trang cho lực lượng đối lập ở Xy-ri.
Cho tới nay, Mỹ và một số thành viên NATO đã viện trợ tài chính cho lực lượng nói trên và việc cung cấp vũ khí trang bị cho lực lượng này cũng đã được họ bàn luận sôi động nhưng chưa quyết định. Với bước đi nói trên, lần đầu tiên có một bộ phận trong cơ quan lập pháp Mỹ chủ động khởi động tiến trình pháp lý để buộc chính phủ phải hành động theo định hướng của họ. Để trở thành luật có hiệu lực ở Mỹ, dự thảo này còn phải được đưa ra thảo luận và thông qua ở lưỡng viện lập pháp cũng như tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma có quyền quyết định cuối cùng bằng phê chuẩn hay phủ quyết.

Hiện tại, cả chính phủ lẫn số đông dân biểu trong Hạ viện Mỹ đều rất ngần ngại với ý định vũ trang lực lượng chống Chính phủ ở Xy-ri. Có hai lý do giải thích thái độ nói trên. Thứ nhất là lo ngại nguy cơ "đã đâm lao thì phải theo lao" vào diễn biến tình hình chính trị nội bộ, quân sự và an ninh ở Xy-ri. Từ trang bị vũ khí và huấn luyện cho lực lượng này đến phiêu lưu quân sự trực tiếp thực sự ở Xy-ri là khoảng cách không xa mà bài học từ hai cuộc chiến tranh ở Áp-ga-ni-xtan và I-rắc cùng cái giá Mỹ đã phải trả cho chúng vẫn còn rất thời sự. Thứ hai, lực lượng chống Chính phủ ở Xy-ri rất ô hợp, trong đó có cả những phần tử và bộ phận có quan hệ trực tiếp với mạng lưới khủng bố quốc tế An Kê-đa. Vũ trang cho lực lượng này có nghĩa là không thể loại trừ khả năng vũ khí và thiết bị chiến tranh của Mỹ sẽ đến tay các thành viên của nhóm khủng bố trên và như thế Mỹ sẽ gặp lại tình cảnh "nuôi ong tay áo" như với lực lượng Ta-li-ban ở Áp-ga-ni-xtan.

Điều đáng chú ý ở nội dung dự luật này không chỉ cung cấp vũ khí và thiết bị chiến tranh cũng như huấn luyện cho lực lượng chống Chính phủ ở Xy-ri mà còn bao gồm cả biện pháp trừng phạt những quốc gia bán dầu lửa và chuyển giao vũ khí cho chính phủ này. Ngoài ra, dự luật trên còn dự định viện trợ 250 triệu USD cho chính quyền quá độ ở Xy-ri sau khi Tổng thống Xy-ri hiện tại là ông Ba-xa An Át-sát (Bashar al Assad) bị truất quyền. Tuy không nêu đích danh nhưng rõ ràng dự luật trên nhằm trước hết vào Nga và I-ran. Bởi mới đây, Nga vẫn khẳng định sẽ bán những hệ thống phòng không và cả thủy lôi hiện đại cho Xy-ri .

Dự luật này nhận được sự hậu thuẫn sâu rộng của cả Đảng Cộng hòa lẫn Đảng Dân chủ trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ. Nó chưa có tính bắt buộc đối với chính phủ và Tổng thống B. Ô-ba-ma nhưng đã tạo ra áp lực ngày càng tăng đối với Chính quyền của tổng thống vào đúng thời điểm chính phủ nước này đang xem xét, suy tính và cân nhắc những bước đi tới đây. Mặt khác, nó chuẩn bị dư luận ở Mỹ và trên thế giới cho những bước đi tiếp theo về phương diện pháp lý hướng tới mục tiêu vũ trang cho phe chống Chính phủ ở Xy-ri .

Trong thực chất, dự luật này đang xô đẩy nước Mỹ ngày tiến gần tới ngưỡng của cuộc phiêu lưu quân sự mới ở Trung Đông. Trang bị vũ khí và thiết bị chiến tranh cho bên này để tiến hành đối đầu với mục tiêu lật đổ quyền lực của bên kia đâu có khác gì việc tiến hành chiến tranh qua tay kẻ khác. Hành động như thế là đổ thêm dầu vào lửa xung đột và đối kháng ở Xy-ri, kích động chiến tranh chứ không khích lệ các bên liên quan trực tiếp cũng như gián tiếp ngồi vào bàn đối thoại và đàm phán nhằm tìm kiếm những giải pháp chính trị hòa bình.

Hiện có không ít đồng minh của Mỹ ở châu Âu đang hào hứng với ý định này và chờ đợi Mỹ đi trước, mở đường bởi họ không dám đơn phương hành động. Bước đi này ở Mỹ làm tổn hại triển vọng có được giải pháp chính trị cho Xy-ri và vì thế trở thành thách thức lớn mới đối với các nỗ lực ngoại giao quốc tế nhằm chấm dứt xung đột vũ trang cũng như ngăn ngừa nguy cơ can thiệp quân sự từ bên ngoài, vươn tới giải pháp chính trị hòa bình lâu bền cho Xy-ri./.