Tuần tin cải cách hành chính từ ngày 20 đến ngày 26-5-2013

Chỉ thị nêu rõ, người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước các cấp chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình tổng thể cải cách hành chính (CCHC) nhà nước giai đoạn 2011 - 2020; bảo đảm chất lượng của kế hoạch CCHC hằng năm; xác định rõ kết quả cụ thể phải đạt được, những nhiệm vụ phải thực hiện gắn với trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan, đơn vị chủ trì thực hiện và bố trí nguồn lực bảo đảm cho việc thực hiện; tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá nghiêm túc, trung thực, khách quan kết quả thực hiện CCHC theo quy định của Bộ Nội vụ.

Kết quả CCHC hằng năm của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các cấp là cơ sở quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, năng lực lãnh đạo, điều hành và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước các cấp và là một trong những tiêu chí đánh giá, bình xét danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cho tập thể, cá nhân.

Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng thừa nhận còn quá nhiều đơn vị chưa đạt yêu cầu CCHC

Đó là đánh giá của ông Văn Hữu Chiến, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, tại hội nghị tổ chức sáng 23-5 nhằm đánh giá, xếp hạng công tác CCHC, văn thư lưu trữ của thành phố năm 2012. 

Theo ông Đặng Công Ngữ, Giám đốc Sở Nội vụ Đà Nẵng, việc đánh giá, xếp hạng công tác CCHC và đánh giá, phân loại công tác văn thư lưu trữ đối với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn Đà Nẵng được thực hiện theo bộ tiêu chí do lãnh đạo UBND thành phố chỉ đạo xây dựng. Ở cấp địa phương thì đây là bộ tiêu chí lần đầu tiên được xây dựng và triển khai thực hiện trong cả nước.

Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Văn Hữu Chiến nêu rõ: "Đây là cách làm mới, mang tính hiệu quả và thuyết phục cao, tạo động lực thúc đẩy và hoàn thiện cơ chế đánh giá khách quan, công khai, minh bạch. Đồng thời, qua thực hiện công tác đánh giá đã chỉ rõ những mặt còn tồn tại trong quá trình thực hiện công vụ của các cơ quan, đơn vị, góp phần từng bước cải thiện chất lượng điều hành và phục vụ nhân dân".

Cũng từ cách làm mới này mà Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng nhận ra: "Chúng ta còn quá nhiều đơn vị chưa đạt yêu cầu. Các con số đã chỉ ra rất rõ điều đó. Trong 27 sở, ban, ngành thì đã có đến 14 đơn vị xếp hạng trung bình trở xuống, chiếm đến hơn một nửa, như vậy là rất yếu. Có một số đơn vị được xếp hạng trung bình khá nhưng thực chất cũng chỉ là trung bình thôi. Chưa kể có đến 6 đơn vị chưa đạt yêu cầu. Khối quận, huyện cũng chỉ có 2 đơn vị đạt khá, còn lại 5 đơn vị trung bình. Đây là những con số cần phải được cải thiện kịp thời".

Theo ông Văn Hữu Chiến, mặc dù trong xếp hạng về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2012, công tác CCHC của Đà Nẵng được đánh giá tốt hơn những năm trước nhưng không thể vì thế mà chủ quan. Ông nhấn mạnh, việc các đơn vị ở Đà Nẵng tự đánh giá và được Hội đồng thẩm định của thành phố xếp hạng theo bộ tiêu chí kể trên đã cho thấy rõ những khuyết điểm, nhược điểm cần phải phấn đấu khắc phục trong những năm tiếp theo.

Trước mắt, ông yêu cầu năm 2013, mỗi cơ quan, đơn vị đăng ký và triển khai ít nhất 1 biện pháp mới, thiết thực và cụ thể để làm chuyển biến tích cực chất lượng chuyên môn và chất lượng dịch vụ công thuộc thẩm quyền phụ trách. Làm tốt công tác công khai, minh bạch thông qua nhiều hình thức, nhất là ứng dụng CNTT, chú trọng nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, một cửa điện tử và tiến hành thường xuyên, khách quan việc khảo sát mức độ hài lòng của tổ chức, công dân đối với chất lượng dịch vụ công do cơ quan, đơn vị mình cung ứng.

"Để chuẩn bị cho việc đưa "toà nhà thông minh" Trung tâm Hành chính TP. Đà Nẵng đi vào hoạt động cuối năm 2013, lãnh đạo thành phố giao Sở Nội vụ chủ trì xây dựng mô hình tổ chức và hoạt động của "Bộ phận một cửa điện tử tập trung" tại đây nhằm giải quyết thủ tục hành chính của các sở, ban, ngành một cách thông suốt, hiện đại, liên thông và liên kết để phục vụ thuận tiện nhất cho người dân và doanh nghiệp" - ông Văn Hữu Chiến nói.

Đồng thời, Sở Nội vụ chủ trì tiếp tục nghiên cứu nội dung các tiêu chí theo dõi, đánh giá, xếp hạng cũng như phương pháp triển khai để đề xuất UBND TP. Đà Nẵng tiếp tục hoàn thiện quy định về việc theo dõi, đánh giá, xếp hạng kết quả CCHC trên địa bàn ngày càng phù hợp và thiết thực hơn nữa.

Bổ sung quy định về đánh giá tác động văn bản quy phạm pháp luật

Để đổi mới cơ bản quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) và tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành thể chế, bảo đảm tính khả thi, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, cơ quan có liên quan soạn thảo, trình Chính phủ Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2009/NĐ-CP ngày 05-03-2009 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo hướng bổ sung các quy định về đánh giá tác động đối với văn bản quy phạm pháp luật của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, HĐND, UBND và văn bản pháp luật khác có cơ chế, chính sách của các cơ quan này.

Đồng thời, thiết lập hệ thống cơ chế kiểm soát chất lượng đánh giá tác động đối với các văn bản trên.

Bộ Tư pháp khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ Dự án Luật Ban hành quyết định hành chính nhằm khắc phục những hạn chế trong việc ban hành và thi hành các quyết định hành chính hiện nay; xây dựng, trình Chính phủ Đề án thí điểm cơ chế kiểm soát tập trung việc ban hành thông tư, thông tư liên tịch trong những lĩnh vực liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích của cá nhân, tổ chức.

Quý II hàng năm công bố Chỉ số CCHC

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nội vụ công bố trong Quý III-2013 Chỉ số CCHC năm 2012 của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Triển khai việc xác định và định kỳ vào Quý II hằng năm công bố Chỉ số CCHC năm trước.

Bộ Nội vụ báo cáo tại phiên họp Chính phủ tháng 9-2013 kết quả tổng rà soát về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và biên chế tính đến ngày 31-12-2012 của các cơ quan, tổ chức từ Trung ương đến địa phương (có phân tích, so sánh, đánh giá sự thay đổi qua từng năm về tổ chức, biên chế kể từ năm 2001 đến nay; sự trùng lắp, chồng chéo, bỏ trống về nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan và kiến nghị biện pháp xử lý).

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ triển khai Đề án “Đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1557/QĐ-TTg ngày 18-10-2012 để đưa Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức vào cuộc sống, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ năng lực và phẩm chất, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.

Hình thành Mạng thông tin hành chính điện tử

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các cấp triển khai mạnh mẽ công tác cải cách thủ tục hành chính; tiếp tục rà soát, đơn giản hóa và công khai thủ tục hành chính ở tất cả các ngành, lĩnh vực theo quy định của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính; thực hiện có hiệu quả việc giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, một cửa liên thông hiện đại.

Văn phòng Chính phủ khẩn trương kết nối Cổng Thông tin điện tử Chính phủ với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, hình thành Mạng thông tin hành chính điện tử và Hệ thống thông tin quản lý cơ sở dữ liệu, biểu mẫu, chỉ tiêu báo cáo phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hoàn thành trong Quý IV-2013.

Chuyển biến từ nhận thức đến hành động

Sau 2 năm thực hiện Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức ở Từ Liêm đã được nâng cao rõ rệt.

Nhưng quan trọng là từ nhận thức đã chuyển thành hành động, góp phần đưa Từ Liêm trở thành điểm sáng về công tác cải cách hành chính; là huyện có số xã hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới nhiều nhất thành phố…

Do nhận thức đúng, triển khai có bài bản, nên việc học tập và làm theo Bác ở Từ Liêm đã có tác động rõ rệt vào công việc và có sức lan tỏa trong toàn Đảng bộ. Trong lĩnh vực CCHC, huyện đã đưa công nghệ thông tin vào áp dụng tại các khâu và mang lại hiệu quả rõ rệt. Tỷ lệ giải quyết hồ sơ hành chính đạt tỷ lệ gần 100%. Từ huyện đến xã đều thực hiện nghiêm túc công khai các thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân và các tổ chức. Mới đây, khi kiểm tra công tác CCHC ở Từ Liêm, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị đánh giá cao những kết quả mà huyện đạt được mặc dù địa bàn Từ Liêm rộng, dân số đông, tốc độ đô thị hóa cao. Để việc học tập và làm theo Bác ngày càng đi vào chiều sâu, Huyện chỉ đạo các cấp ủy rà soát, bổ sung chuẩn mực đạo đức phù hợp với điều kiện đặc thù, nhiệm vụ chính trị và coi đó là tiêu chí phấn đấu, đăng ký thi đua "Làm theo lời Bác".

Cải cách thủ tục hành chính ở quận 11

Thời gian vừa qua, quận 11 thực hiện tốt việc công khai thủ tục hành chính (TTHC), trong đó phổ biến tới các tổ dân phố. Việc công khai này đã giúp người dân hiểu hơn các quy trình, giảm thời gian đi lại khi làm TTHC.

Theo Phó Chủ tịch UBND phường 5, quận 11 Hoàng Liên Sơn: "Phường có 108 tổ dân phố thuộc 74 khu phố. Phường thông báo công khai tới các tổ dân phố nhiều TTHC về: giấy khai sinh, đăng ký kết hôn, cấp giấy quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở... Cán bộ tổ dân phố đều được quán triệt, phổ biến về các văn bản này. Việc công khai này đã góp phần giúp người dân hiểu rõ quy trình TTHC, không phải đi lại nhiều lần như trước đây".

Theo Phòng Nội vụ quận 11, một trong những khâu quan trọng trong CCHC là công khai dữ liệu TTHC đến 819 tổ dân phố và công khai bộ thủ tục hành chính tại các phường. Cùng với đó, quận đã triển khai áp dụng ISO 2008, triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, hệ thống quản lý GIS (hệ thống thông tin địa lý)... nhằm đẩy mạnh công khai thủ tục hành chính. Người dân có thể biết được tình trạng hồ sơ bằng cách nhập mã số khách hàng vào kios hoặc qua website của quận. Hiện trên cổng thông tin điện tử của quận đã thông báo công khai 9 thủ tục ở lĩnh vực môi trường; 17 thủ tục lĩnh vực quản lý đô thị; 17 thủ tục lĩnh vực kinh tế; 6 thủ tục ở lĩnh vực y tế. Nhờ các biện pháp này, tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn đạt hơn 90% đối với các lĩnh vực đã công khai trên trang một cửa của thành phố như: lĩnh vực lao động; kinh tế (liên thông đăng ký kinh doanh - mã số thuế); quản lý đô thị (cấp giấy phép xây dựng, số nhà); y tế (vệ sinh an toàn thực phẩm, xác nhận hành nghề y dược tư nhân); tư pháp (chứng thực, sao y).

Phó trưởng Phòng Nội vụ quận 11 Hà Quang Phát cho biết, quận đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001: 2008 cho 50 TTHC tại quận và 24 TTHC tại 16 phường. Năm nay, hoàn tất 419 thủ tục tại quận và 101 tại phường nhằm mở rộng công khai TTHC tới người dân. "Bên cạnh đó, quận thực hiện công khai xin lỗi người dân với hồ sơ trễ hẹn. Ðến nay, quận đã thực hiện 231 thư xin lỗi người dân, trong đó 219 thư liên quan việc cấp giấy quyền sử dụng đất".

Một trong những nhiệm vụ quan trọng trong CCHC tại quận 11 là tạo bước đột phá trong cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở cho người dân. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn gặp không ít khó khăn. Năm 2011 chỉ có 43% số giấy phép quyền sở hữu nhà ở, sử dụng đất ở được cấp đúng hẹn. Năm 2012, con số này đã được nâng lên 78%, nhưng chưa đạt so với chỉ tiêu đề ra là 90%.

Theo UBND quận 11, quy trình CCHC, điều chỉnh có tiến bộ nhưng vẫn còn gây phiền hà cho dân, nhất là lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở... Lãnh đạo đơn vị phòng, ban ở một số phường trong quận chưa quan tâm công tác cải cách hành chính. Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa nhận thức đầy đủ về công tác CCHC và trách nhiệm thực thi công vụ.

UBND quận 11 đang tập trung tháo gỡ khó khăn trong giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở với phương châm: "không gây phiền hà; không trễ hẹn; không yêu cầu bổ sung hồ sơ quá một lần, bảo đảm hồ sơ đúng hẹn đạt tỷ lệ từ 90% trở lên". Theo ông Phát, để CCHC tốt, điều quan trọng là phải có sự chia sẻ, tự giác của cán bộ làm công tác CCHC. Trước đây, khi thực hiện liên thông một cửa, quận thuyết phục nhiều lần mới giảm được thời gian cấp giấy phép kinh doanh và mã số thuế từ 15 ngày xuống còn 10 ngày. "Thời gian tới chúng tôi trực tiếp kiểm tra quy trình, tìm ra vướng mắc trong cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở. Quận cố gắng trong tháng 6 giải quyết 100% số hồ sơ hợp lệ ở lĩnh vực này. Bên cạnh đó, chúng tôi thực hiện nâng cao tinh thần trách nhiệm cán bộ, công chức và mở rộng công khai TTHC để công tác CCHC đi vào chiều sâu, giảm phiền hà cho người dân".

Nguyễn Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc: Xã hội còn nhiều định kiến với công chức

“Công chức là tầng lớp tinh hoa, xứng đáng nhận được sự tôn trọng của xã hội. Chúng tôi đang đề xuất có một ngày vinh danh công chức, để ghi nhận những đóng góp và cống hiến của đội ngũ này cũng như xác định rõ trọng trách của họ, những “công bộc của dân”, “đày tớ của nhân dân” như Bác Hồ từng chỉ dạy” - nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc, bày tỏ quan điểm của mình trước những định kiến mà giới cán bộ, công chức đang phải đối mặt.

Theo ông Thang Văn Phúc thì đã có rất nhiều chuyển biến tích cực về nền hành chính công. Ngược lại, xã hội xem ra còn chưa tôn trọng anh công chức, người công chức đang phải chịu nhiều sức ép, có khi là cả sự mắng mỏ hạch sách. Ai cũng được quyền kêu ca này nọ. Chúng ta cần phải có công cụ đánh giá thái độ và khả năng phục vụ của cán bộ, công chức. Ở TP. Hồ Chí Minh, có những nơi người dân được nêu ý kiến về cán bộ ngay trên bảng điện tử. Hiện tại cũng đã có bộ chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) được đưa vào sử dụng, tương tự như chỉ số về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Điều này đã tạo nên sức ép với người công chức và nền công vụ vì mọi hoạt động của anh, hiệu quả công việc của anh sẽ được nhân dân giám sát chặt chẽ bằng các quy chuẩn cụ thể, rõ ràng.

Với thực tế người dân vẫn phải “bôi trơn” hoặc phải có quan hệ khi làm các thủ tục hành chính, ông Thang Văn Phúc cho rằng: Lỗi này ở người dân. Tại sao anh không chịu chờ, nghiêm túc xếp hàng đợi tới lượt. Cơ chế một cửa hiện nay đã thông thoáng hơn rất nhiều, cần giải quyết vấn đề gì anh cứ chủ động tới nộp hồ sơ, cán bộ, công chức tiếp nhận, kiểm tra rồi cho giấy hẹn. Chúng ta đã làm được một cuộc cách mạng, chuyển đổi từ nền hành chính xin cho, ban phát sang nền hành chính phục vụ, đạt chuẩn của khu vực và thế giới. Nếu người dân kiên quyết nói không với các hành vi nhũng nhiễu thì anh cán bộ làm sao mà đòi hỏi tiêu cực được. Tất nhiên, đây là mối quan hệ giữa con người với con người nên cũng không tránh được chuyện này chuyện kia, chuyện “bôi trơn” như dư luận đề cập. Công chức là công bộc của dân, ăn lương của dân để phục vụ nhân dân. Tôi sinh ra anh, trả lương cho anh để anh phục vụ tôi. Càng tiếp tay cho cán bộ vòi vĩnh tiêu cực, người dân vô hình trung càng làm hỏng bộ máy công quyền.

Lý giải hiện tượng lương thấp, công việc nhiều áp lực nhưng vẫn có nhiều người bằng mọi giá muốn chiếm được một suất biên chế, trở thành công chức trong bộ máy hành chính công, ông Thang Văn Phúc cho rằng: Có những người hoàn cảnh gia đình khá giả, đủ điều kiện, bố mẹ có khi còn trả thêm tiền cho con đi làm, kiếm một chân công chức. Lợi thế trước mắt là ổn định, có cơ hội thăng tiến, được đào tạo cả trong nước và ngoài nước, lại dễ tạo được các mối quan hệ nhờ vị trí xã hội. Trên thế giới cũng thế, công chức không phải là bộ phận được hưởng lương cao nhất nhưng nhiều người vẫn sẵn sàng theo đuổi, phụng sự.

Với kiến nghị loại ra khỏi bộ máy một phần ba số cán bộ, công chức “sáng cắp ô đi tối cắp về” để giảm áp lực quỹ lương, ông Thang Văn Phúc cho rằng điều đó không khả thi, bởi có tăng lương cũng phải tăng từ 3 đến 5 lần so với mức lương hiện nay mới hợp lý. Hơn nữa, giảm một phần ba số lượng biên chế cũng không phải là một quyết định hành chính thông thường. Giảm ai, tại sao giảm? Trước hết phải xác định được cái chuẩn, ra được cơ cấu để đánh giá cán bộ. Anh có đáp ứng được yêu cầu không, phù hợp với guồng máy không, chuyện này vô cùng phức tạp.

Về sự hấp dẫn của cơ quan nhà nước đối với các sinh viên giỏi mới ra trường, ông Thang Văn Phúc đồng tình rằng các bạn trẻ bây giờ đang có nhiều con đường, cơ quan nhà nước chỉ là một trong số những sự lựa chọn. Nhiều bạn bày tỏ muốn đi làm ở ngoài, tích lũy kinh nghiệm khi nào đủ độ chín sẽ vào cơ quan nhà nước nhưng không phải bằng con đường chạy chọt mà thi cử. Đây là suy nghĩ rất văn minh, tích cực. Hiện nay cán bộ cấp vụ ở các bộ, cấp sở ở các địa phương cũng đã được tuyển dụng qua con đường thi tuyển, như Bộ Tư pháp, tỉnh Quảng Ninh, TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu hay trước đây là Long An, Đà Nẵng. Cho dù người dân chưa tin ngay nhưng chúng ta vẫn phải làm, cứ làm, làm và có cơ chế công khai giám sát, dần dần dư luận xã hội sẽ tin, đồng tình và ủng hộ. Quan trọng nhất là chúng ta phải kiên trì, nhất quán, nhất là trong các chính sách lẫn sự ủng hộ, chia sẻ của cả đời sống xã hội./.