Chú trọng tạo chuyển biến và nâng cao nhận thức

Xác định giáo dục chính trị tư tưởng là nhiệm vụ hàng đầu của công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trên địa bàn Thành phố. Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 01 ngày 17-3-2011, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã xây dựng kế hoạch học tập, quán triệt và xây dựng các chương trình hành động để thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và Nghị quyết Đại hội IX của Đảng bộ Thành phố.

Theo đó, Thành ủy đã tổ chức 5 lớp cho cán bộ lãnh đạo chủ chốt; 68/68 cấp ủy cấp trên cơ sở và cơ sở trực thuộc Thành ủy tổ chức cho 2.496 cán bộ, đảng viên, đạt 99,60%; ở cơ sở đảng mở 1870 lớp, với 158.000 đảng viên, đạt 95,78%... được học tập, nghiên cứu, quán triệt và thảo luận. Mặt trận Tổ quốc và các hội đoàn thể, chính trị - xã hội triển khai tuyên truyền, giới thiệu những nội dung cơ bản, điểm mới trong các Văn kiện Đại hội XI của Đảng cho hầu hết cán bộ, đoàn viên, hội viên nòng cốt và một bộ phận công nhân, người lao động. Các cơ quan báo chí của Thành phố đã xây dựng các chuyên trang, chuyên mục với nhiều nội dung phong phú, sinh động để tuyên truyền đến mọi tầng lớp trong xã hội. Do đó, việc học tập nghị quyết của Đảng tạo nên sự chuyển biến tích cực trong nhận thức, cơ bản giải tỏa được một số vấn đề tư tưởng còn băn khoăn ở một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân trong phát huy dân chủ, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và vấn đề xây dựng Đảng; góp phần làm cho đại đa số cán bộ, đảng viên và đông đảo nhân dân Thành phố nhận thức đúng và đồng tình ủng hộ các chủ trương, giải pháp của Đảng, Nhà nước.

Đặc biệt, cùng với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với các hoạt động kỷ niệm 100 năm (5-6-1911 - 5-6-2011) Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước, các cấp ủy đảng xem trọng công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống và định hướng dư luận. Đồng thời, tăng cường đấu tranh phòng, chống biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các âm mưu “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa đạt hiệu quả… là nền tảng và động lực để mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân “tích cực học tập và nỗ lực làm theo”.

… đến những kết quả đạt được thiết thực và quan trọng

Trước hết, là tăng cường công tác xây dựng Đảng. Thành ủy đã lựa chọn đúng, chỉ đạo có hiệu quả các giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, nhất là ở cấp chi bộ ngày càng được củng cố và tăng cường; tổ chức đảng ở phường, xã, thị trấn, các loại hình doanh nghiệp và đơn vị sự nghiệp được kiện toàn, chất lượng được nâng lên. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, điều động và thực hiện chính sách cán bộ có chuyển biến tốt hơn nên chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ, công chức, viên chức từng bước đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ được giao. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ được thực hiện chặt chẽ. Công tác kiểm tra, giám sát được chú trọng, giữ được sự đoàn kết, thống nhất, giữ gìn kỷ luật, kỷ cương trong toàn Đảng bộ. Công tác tuyên giáo, dân vận đã bám sát nhiệm vụ chính trị, đạt hiệu quả thiết thực. Phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng tiếp tục được đổi mới; nguyên tắc tập trung, dân chủ được giữ vững; chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, kiên quyết dứt điểm hiệu quả trong việc kiểm tra, đôn đốc tổ chức thực hiện, tháo gỡ kịp thời những vướng mắc, khó khăn, bức xúc ở cơ sở; tăng cường công khai, minh bạch các hoạt động của mỗi cơ quan, đơn vị để tạo chuyển biến thiết thực trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý hành vi tham nhũng, lãng phí.

Đáng chú ý, cấp ủy các cấp đã bám sát và thực hiện nghiêm túc hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương về đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng, đảng viên, nên việc đánh giá, phân tích các tổ chức cơ sở đảng và đảng viên ngày càng sát thực tế, đúng thực chất; chất lượng đảng viên được nâng lên; gần 70% tổ chức cơ sở đảng phát huy tốt vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở, được công nhận trong sạch, vững mạnh. Công tác kết nạp Đảng cũng được các cơ sở đảng làm tốt việc tạo nguồn, bồi dưỡng, thử thách quần chúng ưu tú, so với năm 2010 có chuyển biến rõ nét: cơ sở đảng ở các cơ quan báo chí, xuất bản, trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp có số lượng và chất lượng đảng viên được kết nạp, số đảng viên trẻ tuổi cũng như công nhân lao động đều tăng.

Thứ hai, đẩy mạnh công tác xây dựng bộ máy chính quyền. Sau thành công của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII, Hội đồng nhân dân Thành phố và ở cấp xã, phường, thị trấn nhiệm kỳ 2011-2016, bộ máy chính quyền Thành phố tiếp tục được củng cố và kiện toàn theo hướng bảo đảm hiệu lực, hiệu quả thực hiện quyền làm chủ của nhân dân trong điều kiện thực hiện chủ trương không tổ chức hội đồng nhân dân quận, huyện, phường.

Thường trực và các Ban Hội đồng nhân dân Thành phố đã thực hiện giám sát, khảo sát có trọng tâm, trọng điểm, cải tiến phương pháp làm việc: tích cực bám sát nghe ý kiến kiến nghị ở cơ sở; thực hiện có hiệu quả công tác phúc tra sau giám sát; làm tốt chương trình “Nói và làm”, “Lắng nghe và Trao đổi”, “Đối thoại cùng chính quyền Thành phố” để giải đáp thắc mắc, tháo gỡ những vấn đề mà cử tri quan tâm, đồng thời vận động cử tri tham gia đóng góp, hiến kế để khắc phục những vấn đề bức xúc trên địa bàn. Cấp ủy đảng, đảng đoàn, ban cán sự đảng các cơ quan tư pháp không ngừng cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng công tác điều tra, truy tố, xét xử với phương châm nghiêm minh, bình đẳng, dân chủ, khách quan.

Việc thực hiện chủ trương thí điểm không tổ chức hội đồng nhân dân quận, huyện, phường tiếp tục nhận được sự đồng tình của nhân dân; bước đầu tinh gọn bộ máy, khắc phục sự trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt, nâng cao hiệu lực của bộ máy hành chính Nhà nước và phát huy dân chủ trực tiếp ở cơ sở. Bên cạnh đó, việc tiếp tục thực hiện cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông” thu được nhiều kết quả quan trọng, nhiều cơ quan đơn vị đã có sáng kiến giải quyết thủ tục hành chính thông qua vi tính hóa: nhiều bệnh viện áp dụng công nghệ thông tin để cải tiến thủ tục tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ bệnh nhân giữa các khoa nhằm nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị; ngành thuế hải quan sử dụng tin học trong kê khai và nộp thuế nhanh, tiện lợi; Ủy ban nhân dân quận 1 xây dựng phần mềm giải quyết thủ tục hành chính với dân và doanh nghiệp.

Thứ ba, phát huy tốt vai trò Mặt trận, đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác vận động nhân dân. Trước tình hình khó khăn gay gắt của nền kinh tế, tác động tiêu cực đến đời sống nhân dân lao động, nhất là đồng bào nghèo, gia đình chính sách, công nhân, sinh viên… Với phương châm “Phát huy sức dân chăm lo cho dân”, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã huy động cả hệ thống chính trị triển khai các phong trào vận động chăm lo thiết thực đời sống của nhân dân. Từ kinh nghiệm của quận Thủ Đức, Ban Thường vụ Thành ủy đã chọn đúng vấn đề trọng tâm, đề ra chủ trương sát hợp với thực tiễn: vận động không tăng giá cho thuê nhà trọ đối với công nhân, sinh viên, giá dịch vụ giữ trẻ, hỗ trợ về thuế, giá điện, nước với chủ nhà trọ, chủ doanh nghiệp để cùng hỗ trợ công nhân, sinh viên.

Với việc làm trên, trong năm 2011 tính đến hết quý I-2012 có hơn 1.200 nghìn công nhân, sinh viên được thuê nhà trọ giá rẻ, ước tính được lợi gần 520 tỉ đồng/năm; hơn 1.000 cơ sở giữ trẻ đăng ký không tăng tiền ăn nhưng vẫn bảo đảm khẩu phần và dinh dưỡng cho trẻ; gần 1.100 doanh nghiệp tự giác điều chỉnh lương, bù trượt giá cho người lao động; trợ cấp cho gần 7.000 nhân khẩu hộ nghèo; thành lập hơn 4.200 điểm bán hàng bình ổn giá; gần 1.300 hộ gia đình nông dân hiến đất làm đường… Để có được thành quả này, Thành phố Hồ Chí Minh đã phát huy tốt vai trò hạt nhân lãnh đạo của cấp ủy khu phố, ấp, doanh nghiệp, tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, trong đó có sự đóng góp quan trọng của Mặt trận và các hội, đoàn thể chính trị - xã hội.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, việc đổi mới phương thức tổ chức học tập, quán triệt Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước chuyển biến chưa mạnh; việc nắm và xử lý tình hình tư tưởng, dư luận xã hội có lúc, có việc chưa sát, thiếu kịp thời; đấu tranh, phản bác các luận điệu phản động, sai trái chưa sắc bén. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, nền nếp sinh hoạt Đảng của một số ít tổ chức cơ sở đảng chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Cải cách hành chính, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn hạn chế, yếu kém. Vai trò giám sát của nhân dân thông qua Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội chưa được phát huy mạnh mẽ.

Một số bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn

1. Bài học bao trùm nhất là giữ vững sự đoàn kết nhất trí trong toàn Đảng bộ, trước hết là trong Ban Chấp hành, Ban Thường vụ. Đây chính là nhân tố bảo đảm thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Thành phố Hồ Chí Minh.

2. Việc quán triệt, vận dụng đúng quan điểm, đường lối của Đảng vào hoàn cảnh cụ thể của Thành phố, cũng như chủ động tháo gỡ cơ chế cũ không phù hợp. Chỉ đạo, điều hành thực hiện phải sâu sát, đồng bộ và kiên quyết. Khi đã xác định hướng đi đúng đắn trong phục vụ lợi ích của toàn xã hội, thì phải kiên trì thực hiện cho được mục tiêu. Mặt khác, trong từng thời điểm phải có sự tập trung cao, dám quyết đoán, dám đưa ra giải pháp táo bạo; biết tổ chức phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các lực lượng, các đơn vị.

3. Thành công hay khuyết điểm, thiếu sót trong việc thực hiện đều có nguyên nhân từ công tác cán bộ. Kinh nghiệm thời gian qua chỉ ra rằng, khi bố trí đúng cán bộ thì công việc đạt kết quả cao; khi kiên quyết thay đổi những cán bộ kém năng lực, thiếu trách nhiệm, không hoàn thành nhiệm vụ thì công việc trôi chảy hơn.

Những nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tiếp theo

Từ những kết quả đạt được và tồn tại, yếu kém đã nhận thấy, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới là:

Thứ nhất, chỉ đạo chặt chẽ, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, theo đó, nắm chắc tình hình thực tế, nhanh chóng xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ, các giải pháp chủ yếu về xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, vận động nhân dân gắn với phát triển kinh tế - xã hội năm 2012. Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng, chất lượng đảng viên. Thực hiện tốt các nhóm giải pháp về tự phê bình và phê bình, nêu cao tính tiền phong gương mẫu của cấp trên, của người lãnh đạo.

Hai là, tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của các cấp chính quyền; đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, cải cách tư pháp, phòng, chống tham nhũng, quan liêu, lãng phí.

Ba là, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát; công tác tuyên giáo, dân vận của Đảng bộ trong toàn hệ thống chính trị gắn với chăm lo lợi ích chính đáng và hợp pháp của nhân dân, tiếp tục phát huy các nguồn lực xã hội theo phương châm “phát huy sức dân chăm lo cho dân”.

Bốn là, chú trọng phát huy dân chủ và sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở; nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào hành động cách mạng; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đi vào chiều sâu; nâng cao chất lượng, hiệu quả các phong trào hành động cách mạng của nhân dân; xây dựng, củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ và phát triển Thành phố./.