Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị quyết số 19-NQ/TW về “Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”, thành phố Hà Nội đã quan tâm, triển khai kịp thời, nghiêm túc; tạo được sự thống nhất, đồng thuận và quyết tâm của các cấp ủy, các tổ chức trong hệ thống chính trị, các cơ quan, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở; tạo niềm tin trong cán bộ, đảng viên, nhân dân và quyết tâm đổi mới của các địa phương, cơ quan, đơn vị.

Với mục tiêu xây dựng chính quyền phục vụ người dân hiệu quả, Hà Nội đi đầu trong tổ chức thực hiện nghiêm túc, bài bản, sáng tạo công tác sắp xếp tổ chức, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, nhất là bộ máy quản lý hành chính nhà nước các cấp gắn với tinh giản biên chế. Các nội dung chủ yếu được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện gồm đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị; về xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, với nhiều cách làm đổi mới, sáng tạo, thiết thực, tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Trong quá trình thực hiện sắp xếp, công tác tuyên truyền, vận động được chú trọng, qua đó, nâng cao nhận thức của mỗi cán bộ, đảng viên cũng như mỗi cơ quan, đơn vị về sự cần thiết phải tổ chức, sắp xếp lại. Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, cùng với phương pháp thực hiện công khai, dân chủ và thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với cán bộ trong quá trình thực hiện sắp xếp lại nên đã bảo đảm ổn định tổ chức bộ máy từ cơ sở. Hệ thống cơ quan hành chính nhà nước hoạt động nhịp nhàng, ổn định, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của từng cơ quan, đơn vị và tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức của thành phố được nâng lên rõ rệt.

Giám đốc Sở Nội vụ Hà Nội Vũ Thu Hà cho biết, giai đoạn 2016 - 2021 Hà Nội là một trong những địa phương đầu tiên hoàn thành công tác sắp xếp tổ chức bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW gắn với việc thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 17-4-2015, của Ban Chấp hành Trung ương. Cụ thể: giảm 1 cơ quan hành chính cấp sở, 2 chi cục, 3 phòng chuyên môn cấp huyện, giảm 65 phòng thuộc sở, giảm 290 đơn vị sự nghiệp công lập, giảm 5 đơn vị hành chính cấp xã, giảm 2.378 người hoạt động không chuyên trách, giảm 65 trưởng phòng, 116 phó trưởng phòng cơ quan hành chính, 290 thủ trưởng đơn vị sự nghiệp công lập, giảm 18.403 biên chế công chức, viên chức, giải quyết tinh giản biên chế cho 1.370 đối tượng…

Một số kết quả sắp xếp của thành phố Hà Nội đã được Trung ương ghi nhận như sáp nhập 3 đơn vị trung tâm văn hóa, trung tâm thể thao, đài truyền thanh cấp huyện; sáp nhập 2 đơn vị trung tâm y tế và trung tâm dân số - kế hoạch hóa gia đình cấp huyện; sáp nhập 2 đơn vị ban bồi thường giải phóng mặt bằng và trung tâm phát triển quỹ đất cấp huyện và giao ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã quản lý.

Thành phố Hà Nội cũng chủ động đề xuất các mô hình mới, như thí điểm thành lập đội quản lý trật tự xây dựng đô thị cấp huyện trên cơ sở tổ chức lại đội thanh tra xây dựng quận, huyện, thị xã thuộc Thanh tra Sở Xây dựng; xây dựng cơ chế khuyến khích đối tượng tự nguyện nghỉ tinh giản biên chế để sớm cơ cấu lại đội ngũ…

Kết quả giai đoạn 2016 - 2020, thành phố Hà Nội đã hoàn thành vượt nhiều chỉ tiêu theo Nghị quyết của Trung ương, cụ thể: giảm số phòng thuộc sở (29%); giảm số đơn vị sự nghiệp công lập (10,4%); giảm thôn, tổ dân phố (34%). Hoàn thành chỉ tiêu giảm 10% biên chế công chức, viên chức; tiết kiệm chi lương đối với 18.403 biến chế, tiết kiệm chi phụ cấp chức vụ đối với 471 lãnh đạo quản lý..

Giám đốc Sở Nội vụ thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà khẳng định, bên cạnh việc sắp xếp, tinh giản biên chế, tinh giản bộ máy, thành phố Hà Nội cũng ban hành danh mục vị trí việc làm cụ thể của từng cơ quan đơn vị, để làm căn cứ tuyển dụng, sử dụng, đánh giá hiệu quả. Đồng thời, rà soát lại chức năng, nhiệm vụ của các sở, ban, ngành theo hướng tránh chồng chéo, giao thoa. Năm 2021, Thường vụ Thành ủy đã rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của các sở, ban, ngành. Đối với những nhiệm vụ chồng chéo, giao thoa phải xác định rõ cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp, quy chế giải quyết trong giải quyết thủ tục hành chính liên thông giữa các đơn vị…

Những kinh nghiệm trong thực hiện sắp xếp, tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy cũng được Giám đốc Sở Nội vụ thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà chia sẻ, đó là nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò quan trọng của Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW và sự đồng thuận trong lãnh đạo, chỉ đạo. Phát huy trách nhiệm của người đứng đầu trong cơ quan, đơn vị tại mỗi cấp, mỗi ngành. Trong quá trình triển khai, chủ động nắm bắt tình hình dư luận, diễn biến phức tạp tại đơn vị, kịp thời tháo gỡ, giải quyết vướng mắc. Công tác chỉ đạo, lãnh đạo được thực hiện quyết liệt từ thành phố đến cơ sở, trong đó thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo tổ chức bộ máy, biên chế do đồng chí Bí thư Thành ủy làm Trưởng Ban chỉ đạo, giám đốc các sở, ban, ngành là thành viên ban chỉ đạo. Trong quá trình triển khai thống nhất nguyên tắc xuyên suốt từ trên xuống dưới, có lộ trình phù hợp, vừa làm, vừa rút kinh nghiệm đối với một số lĩnh vực khó, nhạy cảm, phức tạp. Đặc biệt, quan tâm đến quyền lợi, giải quyết chế độ chính sách đối với cán bộ công chức và tổ chức thanh tra, kiểm tra sau sắp xếp, tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy….

Đánh giá về hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị sau khi thực hiện tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Hà Minh Hải cho biết, tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị sau sắp xếp đã cơ bản bảo đảm giảm tối đa đầu mối, ít tầng nấc trung gian, giảm số lượng tổ chức và lãnh đạo, quản lý cấp phòng khối chính quyền địa phương… góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Thủ đô… Hơn nữa, việc tinh gọn tổ chức, tinh giản biên chế tạo điều kiện cho các đơn vị sự nghiệp công lập của Thủ đô đẩy mạnh lộ trình nâng mức tự chủ, chủ động sử dụng nguồn lực tài chính.

Ngày 22-8-2022, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã dự cuộc làm việc giữa Đoàn giám sát của Quốc hội với Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 - 2021. Chủ tịch Quốc hội cho rằng, điểm sáng của thành phố Hà Nội là thực hiện rất tốt, rất nỗ lực Nghị quyết số 18-NQ/TW Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; Nghị quyết 19-NQ/TƯ Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, về “Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”. Thành phố đã có ban chỉ đạo về vấn đề này, các đơn vị sự nghiệp công tiết kiệm cả về số lượng cán bộ cấp phòng; biên chế sự nghiệp của thành phố chưa dùng hết, nhờ đó, tỷ lệ chi thường xuyên của Hà Nội ở khoảng 49-51% là lý tưởng./.