Đạo đức của cán bộ, công chức, viên chức gắn liền với những chuẩn mực đạo đức được xã hội coi là giá trị; đồng thời, đạo đức của cán bộ, công chức chính là đạo đức nghề nghiệp, vì vậy nó gắn chặt với quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm, những điều cán bộ công chức được làm và không được làm; cách ứng xử của cán bộ, công chức khi thực thi công việc. Đạo đức của cán bộ, công chức, viên chức không tự nhiên mà có, mà phải trải qua quá trình giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện của các chủ thể quản lý cán bộ, công chức, viên chức và quá trình tự giáo dục, tự bồi dưỡng và tự rèn luyện của đội ngũ cán bộ, công, viên chức trong quá trình thực thi nhiệm vụ.

Nâng cao đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là công việc thường xuyên, nhằm làm cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức luôn được trau dồi, bồi dưỡng, rèn luyện để không ngừng nâng cao đạo đức cách mạng trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Đó là công việc không chỉ của bản thân đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức mà còn là trách nhiệm của các chủ thể quản lý cán bộ, công chức. Nâng cao đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là quá trình tác động tích cực, có mục đích của các chủ thể tới đối tượng, thông qua những hình thức và phương pháp thích hợp nhằm làm biến đổi nội dung đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nói riêng, làm biến đổi đời sống đạo đức nói chung theo hướng ngày càng hoàn thiện về mặt nhân cách của mỗi cán bộ, công chức, viên chức. Nâng cao đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức bao gồm nhiều nội dung, trong đó cần quan tâm nâng cao lòng yêu nghề, tinh thần tận tụy với công việc được giao; tinh thần tận tâm, tận lực phục vụ nhân dân, thái độ tôn trọng nhân dân, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng chính đáng của nhân dân; chịu sự giám sát của nhân dân; là thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư trong mọi hoạt động; là luôn nâng cao tinh thần thượng tôn pháp luật, tình thần hợp tác, tôn trọng đồng nghiệp trong quá trình công tác.

Một số vấn đề còn tồn tại

Thực tế hiện nay cho thấy, đại bộ phận cán bộ, công chức luôn có ý thức rèn luyện, không ngừng nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống: có thái độ tôn trọng nhân dân, tận tâm, tận lực phục vụ nhân dân, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng chính đáng của nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, được nhân dân tin tưởng. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm nêu trên, thì vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức yếu cả về năng lực và phẩm chất. Một số cán bộ, công chức chưa làm tròn chức trách, nhiệm vụ của người cán bộ, “người đầy tớ trung thành của nhân dân”; một số cán bộ còn thiếu tôn trọng nhân dân, chưa thực sự thể hiện mối quan hệ giữa người phục vụ và người được phục vụ. Một số cán bộ, công chức tỏ thái độ quan liêu, hách dịch, cửa quyền khi giải quyết công việc, còn hiện tượng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; có biểu hiện thái độ cư xử chưa lịch sự, nhã nhặn, chưa thực hiện nhiệm vụ với lòng nhiệt tình, trách nhiệm, tận tụy. trung thực, không vụ lợi, không vun vén cá nhân. Một bộ phận cán bộ, công chức có biểu hiện làm việc cầm chừng, chưa thường xuyên tích cực học tập, bồi dưỡng, rèn luyện để nâng cao phẩm chất đạo đức, lối sống và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ...

Một số giải pháp

Để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, có được đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, có năng lực, vừa có đức, vừa có tài, vừa “hồng”, vừa “chuyên”, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng nước ta trong thời kỳ mới, cần quan tâm nâng cao đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức ở nước ta hiện nay. Để làm được điều này, cần tập trung làm tốt một số nội dung, giải pháp:

Một là, thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho người dân nói chung, cho đội ngũ cán bộ, công chức nói riêng về đạo đức cách mạng, về đạo đức công vụ, về Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước, nhất là tiếp tục tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15-5- 2015, của Bộ Chính trị, “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến” và “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Hai là, tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện tốt chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước, cải cách chế độ công chức; cần kiên quyết loại bỏ những thủ tục hành chính gây phiền hà cho người dân khi giải quyết công việc của dân và của doanh nghiệp; cần tiếp tục rà soát, bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện các quy định về quy trình, thủ tục hành chính; kiên quyết loại bỏ những thủ tục rườm rà, chồng chéo, không còn phù hợp; cần công khai, minh bạch các quy định về trình tự, về thủ tục hành chính tạo điều kiện cho nhân dân giám sát để kịp thời ngăn ngừa cán bộ, công chức lợi dụng kẽ hở từ những quy định của pháp luật, từ đó này sinh tiêu cực trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Ba là, phát huy hơn nữa vai trò lãnh đạo của các cấp ủy, vai trò quản lý của chính quyền và vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, của nhân dân trong việc nâng cao đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức. Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hệ thống các chuẩn mực, quy tắc, nguyên tắc, hành vi của cán bộ, công chức trên cơ sở các quy định đã có về đạo đức của cán bộ, công chức đã được quy định ở Luật Cán bộ, công chức, Luật Phòng, chống tham nhũng và Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí... Từng bước đổi mới và cải cách công tác quản lý đội ngũ cán bộ, công chức ở tất cả các khâu từ tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng, đánh giá đến việc giải quyết các chế độ, chính sách theo đúng các nguyên tắc và theo đúng Luật Cán bộ, công chức.

Bốn là, phát huy hơn nữa tinh thần tiên phong, gương mẫu, mô phạm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Thông qua học tập, rèn luyện và thực tiễn để tự bồi dưỡng, tự rèn luyện nâng cao đạo đức. Khuyến khích tính năng động, sáng tạo của cán bộ, công chức trong quá trình làm việc với việc bảo đảm chế độ, chính sách đãi ngộ phù hợp đối với cán bộ, công chức, trọng dụng người tài, thực hiện tốt nguyên tắc công bằng giữa cống hiến và hưởng thụ, giữa quyền lợi và trách nhiệm. Cải cách hệ thống tiền lương, tiền thưởng, bảo đảm trả đúng sức lao động và giá trị cống hiến của cán bộ, công chức, tạo động lực cho đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ ngày càng tốt hơn. Bên cạnh đó, cán bộ, công chức, viên chức cần đổi mới tư duy theo hướng phấn đấu để trở thành chuyên gia giỏi trong lĩnh vực chuyên môn mà mình đảm nhiệm, thay vì tìm mọi cách để trở thành người lãnh đạo, quản lý trong khi trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức, phương pháp, tác phong công tác còn nhiều bất cập, hạn chế so với yêu cầu.

Năm là, thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở nhằm phát huy vai trò của nhân dân trong kiểm tra, giám sát các hoạt động của cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Có cơ chế hữu hiệu để người dân được thực hiện quyền giám sát cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nhằm hạn chế tình trạng cán bộ, công chức, viên chức đùn đẩy trách nhiệm hoặc có hành động làm phương hại đến lợi ích của nhân dân; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thường xuyên và định kỳ; chú trọng công tác thi đua, khen thưởng và xử lý vi phạm; phát hiện và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật; nêu cao đạo đức, khen thưởng, động viên kịp thời những tấm gương điển hình của những cán bộ, công chức luôn nêu cao tinh thần đạo đức, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Có thể nói, nâng cao đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức là công việc rất cấp thiết, quan trọng, thường xuyên, lâu dài và cũng rất khó khăn, đòi hỏi - không chỉ sự nỗ lực học tập, phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện của chính đội ngũ cán bộ, công chức, mà còn là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền các cấp, sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội và của toàn dân, như vậy mới có thể đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc./.