Dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo xử lý các tồn tại yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương (Ban Chỉ đạo), Bộ Công Thương và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), cán bộ, công nhân viên (CBCNV) Công ty Cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi Dầu khí (PVTEX) đang nỗ lực từng ngày vận hành trở lại từng dây chuyền sản xuất trong Nhà máy Xơ sợi (NMXS) Đình Vũ.

Theo đề án xử lý các dự án yếu kém của ngành Công Thương đã được Thủ tướng phê duyệt, đối với PVTEX ưu tiên phương án khởi động lại, song song với việc tìm kiếm đối tác hợp tác sản xuất, kinh doanh hiệu quả sau đó tiến hành thoái vốn của nhà nước.

Trước đó, PVTEX được sự hỗ trợ của PVN đã mời các chuyên gia trong lĩnh vực xơ sợi đánh giá thiết bị công nghệ. Qua đó cho thấy hệ thống các dây chuyền công nghệ của PVTEX được cung cấp bởi các nhà bản quyền uy tín ở Thụy Sỹ, Đức, các dây chuyền thiết bị thuộc loại hiện đại nhất hiện nay, tuy đã dừng máy gần 3 năm nhưng được bảo quản tốt nên tình trạng thiết bị vẫn tốt, không bị xuống cấp.

Mặt khác, đánh giá thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước, PVTEX nhận thấy thị trường xơ sợi thế giới sau chù kỳ đi xuống năm 2014 - 2015 đã phát triển trở lại và đang trong chu kỳ hưng thịnh, có biên lợi nhuận cao.

Riêng thị trường trong nước nhu cầu ngày càng tăng cao, cụ thể nhu cầu xơ lên tới 400.000 tấn/năm, trong khi nếu cả PVTEX và Fomosa vận hành hết công suất chỉ cung cấp được 255.000 tấn. Còn nhu cầu sợi DTY là 170.000 tấn/năm, trong khi lượng cung trong nước chỉ đạt 90.000 tấn. Ngoài ra khách hàng trong nước đánh giá cao chất lượng sản phẩm của PVTEX đã đạt được trong năm 2015 và cam kết sẵn sàng tiêu thụ khi PVTEX trở lại hoạt động, như Vinatex đã ký cam kết bao tiêu 100% sản lượng tiêu thụ tại các công ty thành viên.

Cần phải nói thêm rằng, khi đúc rút kinh nghiệm, xác định nguyên nhân NMXS Đình Vũ phải tạm dừng hoạt động, PVN và các cổ đông đã thẳng thắn chỉ rõ một số nguyên nhân chính cụ thể như do dự án chậm tiến độ nên khi đi vào vận hành thương mại lại “rơi” đúng vào chu kỳ đi xuống của thị trường xơ sợi, cùng với năng lực tài chính của PVTEX rất yếu không thể đủ sức trụ vững qua thời kỳ khó khăn...

Trên cơ sở đánh giá trên, với sự hỗ trợ của PVN và cổ đông chính là Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo), PVTEX đã khởi động lại 3 dây chuyền DTY vào ngày 20-4-2018. Sau 6 tháng vận hành thương mại trở lại, PVTEX đã hoàn thành và vượt các chỉ tiêu kế hoạch đề ra, bao gồm công suất, chất lượng, năng suất và lợi nhuận.

Chất lượng sản phẩm của PVTEX đáp ứng được yêu cầu của khách hàng và được tiêu thụ tốt. PVTEX đã ký 60 hợp đồng với 20 khách hàng, trong đó có cả những khách hàng nước ngoài như Nhật và Hàn Quốc - đây là những khách hàng có thể nói là khó tính nhất. Kết quả vận hành 3 dây chuyền DTY đã chứng minh máy móc thiết bị còn trong tình trạng tốt, chứng minh năng lực vận hành của đội ngũ cán bộ, công nhân viên của PVTEX và chứng minh thị trường xơ sợi đang có biên lợi nhuận tốt, qua đó tạo được động lực cho các cán bộ, công nhân viên của Công ty, đồng thời cùng tạo động lực cho đối tác mong muốn hợp tác sản xuất, kinh doanh với PVTEX.

Theo Phó Tổng giám đốc PVN Lê Mạnh Hùng, trong năm 2019 Tập đoàn và PVTEX sẽ tiếp tục thực hiện vận hành lại toàn bộ nhà máy, tiến hành tái cơ cấu lại vốn cho PVTEX và tập trung thực hiện quyết toán dự án NMXS Đình Vũ. Đây là những công tác có độ phức tạp cao, là nền tảng để vận hành hiệu quả và lâu dài NMXS Đình Vũ.

Cần phải nhắc lại rằng, trước khi vận hành lại từng phần của NMXS Đình Vũ, việc tìm đối tác hợp tác sản xuất, kinh doanh nhà máy là cực kỳ khó khăn đối với PVTEX. Đặc biệt là trong bối cảnh Bộ Chính trị có chỉ đạo không cho phép bỏ thêm vốn nhà nước vào “cứu” nhà máy. Thời điểm này ai cũng cho rằng con thuyền PVTEX chỉ còn một cái kết là chìm đắm tại bán đảo Đình Vũ bởi đơn giản rằng “không bột đố gột nên hồ”.

Nhưng với sự quyết tâm, đồng lòng từ tập thể lãnh đạo tới những người lao động, cùng sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của PVN và Bộ Công Thương, PVTEX đã tiến hành mời chào hợp tác rộng rãi trong nước và quốc tế. May mắn là trong những đơn vị quan tâm đến ngành sản xuất xơ sợi tổng hợp, có một số doanh nghiệp vừa có tâm, kinh nghiệm và tiềm lực mạnh. Từ đó, PVTEX đã chọn lựa được đối tác hợp tác sản xuất, kinh doanh là liên danh giữa Tập đoàn An Phát Holdings - đơn vị mạnh về tài chính và năng lực quản trị với Tập đoàn Reliance (Ấn Độ) - là Tập đoàn sản xuất xơ sợi lớn thứ 2 thế giới và Fortrec (Singapore) - là đơn vị có thế mạnh về thương mại và logistic.

Với việc chọn lựa được đối tác đủ mạnh về tài chính, kỹ thuật, thương mại và quản trị sẽ bảo đảm việc hợp tác sản xuất kinh doanh NMXS Đình Vũ thành công. Bước đầu Tập đoàn An Phát Holding/An Sơn và PVTEX ký hợp đồng hợp tác sản xuất, kinh doanh cho toàn bộ các dây chuyền DTY của nhà máy vào ngày 24-7-2018. Ngày 01-11-2018, PVTEX và đối tác đã chính thức hợp tác nâng công suất phân xưởng sản xuất sợi DTY gấp đôi giai đoạn đầu tiên với 6 dây chuyền sản xuất chính thức cho ra đời sản phẩm của sự hợp tác mang thương hiệu Anpoly.

Đến giữa tháng 1-2019, PVTEX đã tiếp tục nâng công suất lên 10 dây chuyền sản xuất sợi DTY và sẽ nâng công suất phân xưởng sản xuất sợi DTY lên tối đa trong quý I và quý II/2019.

Mặt khác, PVTEX và các đối tác đang tích cực đàm phán hợp đồng hợp tác sản xuất, kinh doanh cho cả nhà máy. Trong đó, dự kiến quý I/2019 sẽ ký kết hợp đồng hợp tác vận hành toàn bộ nhà máy và quý III/2019 sẽ khởi động lại toàn bộ nhà máy.

Một thành công đáng kể nữa đối với NMXS Đình Vũ là PVTEX đã triển khai đàm phán hòa giải thành công với nhà thầu HEC, chấm dứt tranh chấp phát sinh từ giai đoạn dự án cho tới nay. Việc kết thúc tranh chấp hợp đồng EPC với nhà thầu đã đóng lại vướng mắc của dự án, tạo thuận lợi cho việc quyết toán dự án, dự kiến trong quý II/2019 sẽ hoàn thành công tác quyết toán dự án. Việc quyết toán dự án sẽ tạo tiền đề cho việc tái cấu trúc phần vốn của nhà nước tại PVTEX.

Để có được thành công này, tập thể lãnh đạo PVN, cổ đông PVFCCo và PVTEX đã thực sự nỗ lực vượt bậc, đoàn kết quyết liệt và đầy khôn khéo khi xử lý tranh chấp quốc tế bởi thấu hiểu rằng đây là một trong những điều kiện tiên quyết, cực kỳ quan trọng để gỡ nút thắt đưa NMXS Đình Vũ trở lại hoạt động sản xuất.

Theo Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc PVTEX Đào Văn Ngọc, PVTEX giống như “bệnh nhân đã chết lâm sàng”, nay NMXS Đình Vũ đã đứng dậy được và đã bước đi những bước đầu tiên. Tuy nhiên, con đường phía trước của PVTEX còn rất dài, nhiều khó khăn, thách thức. PVTEX sẽ tiếp tục phải đối mặt với vấn đề về tài chính, chất lượng lao động, áp lực cạnh tranh từ thị trường… nhưng chúng tôi luôn tin tưởng rằng với sự chỉ đạo quyết liệt từ Ban Chỉ đạo, Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, sự quan tâm, hỗ trợ của PVN/ĐPM, sự quyết tâm của đối tác hợp tác và sự ủng hộ tin tưởng của các khách hàng cùng với tinh thần đoàn kết, nghị lực của người Dầu khí, tập thể cán bộ, công nhân viên PVTEX sẽ quyết tâm khôi phục lại sản xuất kinh doanh của cả nhà máy trong năm 2019 và từng bước đưa nhà máy vào hoạt động hiệu quả./.