TCCSĐT - Ngày 30-4, các nhà chức trách củaTổ chức Y tế Thế giới đã nâng mức báo động về dịch cúm A (H1N1) từ mức số 4 lên số 5 (trên tổng số 6 mức của thang báo động). Việc tăng mức báo động về sự lây lan của dịch cúm H1N1 lên gần mức cao nhất cho thấy mức độ rất nguy hiểm của dịch bệnh này.

Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới Margaret Chan nhấn mạnh: “Những dịch bệnh cúm lớn cần phải hết sức coi trọng và thực sự nghiêm túc trong việc thực thi các biện pháp để ngăn chặn sự lây lan nhanh chóng và trên diện rộng ở các nước trên thế giới. Chúng ta cần chuẩn bị tất cả mọi khả năng để đối phó với dịch bệnh nguy hiểm này”.

Cho tới nay, ngoài Mê-hi-cô, một số nước khác đã có những trường hợp nhiễm H1N1 hoặc bị nghi là mắc virus cúm này như ở Ca-na-đa, Mỹ, Tây Ban Nha, Pháp, Đức, Áo, Thụy Sỹ…

Dịch cúm A (H1N1) cảnh báo cho tất cả mọi người rằng, mối nguy hiểm đối với con người có thể đến từ khắp mọi nơi và xuất phát từ nhiều loại gia súc, gia cầm khác nhau. Đồng thời, thêm một lần nữa khẳng định việc phòng, chống là cần thiết và quan trọng hơn là xử lý khi đã xảy ra dịch bệnh.

Sau dịch SARS và cúm gia cầm, dịch cúm A (H1N1) là tiếng còi báo động mới đối với chính phủ và cả người dân ở khắp mọi nơi trên thế giới, và đặt việc bảo đảm an toàn thực phẩm trước những thách thức mới.

An toàn thực phẩm là một tâm điểm khi dịch cúm xảy ra. Và cũng như trong trường hợp cúm gia cầm, khía cạnh an toàn thực phẩm bao hàm phạm vi rộng hơn nhiều so với chỉ có chuyện cung ứng và ăn uống thuần túy. Nó liên quan đến cả chuỗi giai đoạn và công đoạn, từ môi trường và cách thức trồng trọt hay chăn nuôi đến cung ứng, xử lý, chế biến, tiêu dùng. Nó liên quan đến xuất khẩu và nhập khẩu, đến con người và thể chế, đến thông lệ và luật lệ, đến văn hóa và chính trị, đến luật pháp riêng và chung,… Nó đòi hỏi có sự hợp tác quốc tế hiệu quả, thông tin kịp thời và chuẩn xác. Nó cũng còn thách thức cả văn hóa sống và làm việc của con người mà cho tới nay vẫn được cứ tưởng là bất di bất dịch.

Điều đáng quan ngại nữa là loại virus H1N1 kết hợp nhiều loại virus khác nhau, lại có thể lây sang người và từ người sang người, khiến cho giữa con người và virus lại thêm cuộc chiến mới, chưa có cuộc chiến cuối cùng và lần nào con người cũng phải trả giá trước, rồi mới đánh bại được chúng.

Vấn đề an toàn thực phẩm cũng phải được nhận thức trong tác động của tình trạng đó. Luật lệ phải được sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện. Tiêu chuẩn luôn phải được thời sự hóa và nâng cao hơn. Việc kiểm tra, kiểm soát và áp dụng biện pháp chế tài luôn phải hiệu quả và khắt khe hơn. Chính trong câu chuyện này cũng sẽ bộc lộ rõ mục tiêu của chính sách có thực sự để con người ở vị trí trung tâm hay không, sẽ cho thấy lợi ích thiết thực của người tiêu dùng, trong trường hợp này còn là an toàn của người tiêu dùng và người dân, được đặt ở vị trí và vị thế như thế nào so với lợi ích kinh tế thương mại cục bộ của bộ phận này hay giới khác trong xã hội. Qua chính sách và cung cách xử lý của các chính phủ cũng có thể thấy được khả năng xử lý và ngăn ngừa khủng hoảng của các chính phủ đó trên lĩnh vực an toàn thực phẩm.

Đồng thời với những đòi hỏi mới nảy sinh đối với các chính phủ còn có những đòi hỏi mới đối với văn hóa chăn nuôi, trồng trọt và văn hóa tiêu dùng của con người. Trách nhiệm đặt ra đối với tất cả mọi thành viên trong xã hội chứ không chỉ riêng chính phủ hay doanh nghiệp.

Bởi thế, an toàn thực phẩm đã trở thành một vấn đề an ninh đối với tất cả các quốc gia mà để có thể giải quyết được kịp thời, hiệu quả và lâu bền thì cần phải có cách tiếp cận mới cả về đối nội và đối ngoại. Nếu không, việc dịch bệnh tái phát hoặc bùng phát mới ở đâu đó trên thế giới và rồi lây lan sang quốc gia khác, khu vực khác và châu lục khác – như dịch cúm A (H1N1) hiện tại – chỉ là vấn đề thời gian./.